Φίλιππος Α΄ του Τάραντα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Φίλιππος Α΄ του Τάραντος)
Φίλιππος Α΄ του Τάραντα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση10  Νοεμβρίου 1278 ή 1276[1]
Νάπολη
Θάνατος26  Δεκεμβρίου 1331 ή 24  Δεκεμβρίου 1331[1]
Νάπολη
Τόπος ταφήςBasilica of St. Dominic
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
ΘρησκείαΚαθολικισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααριστοκράτης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΑικατερίνη του Βαλουά-Κουρτεναί (από 1313)[2]
Θαμάρ της Ηπείρου (από 1294)[2]
ΤέκναΛουδοβίκος Α΄ της Νάπολης
Ροβέρτος του Τάραντα
Φίλιππος Β', πρίγκηπας του Τάραντα
Ιωάννα του Τάραντα, βασίλισσα της Αρμενίας
Φίλιππος των Ανζού
Μαργαρίτα του Τάραντα
Κάρολος του Τάραντα
Peter of Taranto
Blanche of Taranto
Margaret of Taranto[3]
ΓονείςΚάρολος Β΄ της Νάπολης και Μαρία της Ουγγαρίας
ΑδέλφιαΕλεονώρα του Ανζού
Λευκή του Ανζού
Μαρία του Ανζού
Μαργαρίτα του Ανζού (1273-1299)
Άγιος Λουδοβίκος της Τουλούζης
Ροβέρτος της Νάπολης
Κάρολος Μαρτέλος της Ουγγαρίας
Ραϋμόνδος Βερεγγάριος της Άντρια
Πέτρος του Έμπολι
Ιωάννης της Γραβίνας
ΟικογένειαΟίκος των Καπετιδών-Ανζού
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΒασιλέας της Αλβανίας
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Φίλιππος Α΄ του Τάραντα (Γαλλικά: Philippe d'Anjou, 10 Νοεμβρίου 127826 Δεκεμβρίου 1332) μέλος του Οίκου των Καπετιδών-Ανζού ήταν πρίγκιπας του Τάραντα, πρίγκιπας της Αχαΐας, κύριος του Δυρραχίου, βασιλιάς της Αλβανίας, Δεσπότης της Ηπείρου, τιτλούχος Λατίνος αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης και Πρίγκιπας του Τάραντα (1294 - 1331). Ο Φίλιππος Α΄ του Τάραντα ήταν τέταρτος γιος του βασιλιά της Νάπολης Καρόλου του Χωλού και της Μαρίας της Ουγγαρίας, κόρης του Στεφάνου Ε΄ της Ουγγαρίας.

Πρώτος γάμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πατέρας του τον ονόμασε στο Αιξ-αν-Προβάνς πρίγκιπα του Τάραντα και αντιπρόσωπό του - στρατηγό στο Βασίλειο της Σικελίας (12 Ιουλίου 1294). Οι τίτλοι δείχνουν ότι ο Κάρολος ο Χωλός σχεδίασε να δημιουργήσει μια αυτοκρατορία ανατολικά από την Αδριατική θάλασσα για χάρη του γιου του Φιλίππου. Την ημέρα που χρίστηκε εφημέριος - στρατηγός ο πατέρας του συμφώνησε τον γάμο του με την Θαμάρ της Ηπείρου κόρη του Νικηφόρου Α΄ Κομνηνού Δούκα που ζητούσε Ανδεγαυική υποστήριξη για να αντιμετωπίσει την απειλή από την Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Ο γάμος τους έγινε στην Λ' Άκουιλα (13 Αυγούστου 1294), ο Κάρολος ο Χωλός παραχώρησε στον Φίλιππο το πριγκιπάτο της Αχαΐας, το βασίλειο της Αλβανίας και όλα τα δικαιώματα του στην Λατινική Αυτοκρατορία και την ηγεμονία της Βλαχίας.[4] Ο Νικηφόρος έδωσε προίκα στην κόρη του τα κάστρα στην Βόνιτσα, το Αργυρόκαστρο, την Ναύπακτο και την περιοχή της Αιτωλίας, προτίμησε επίσης να επιλέξει διάδοχο την κόρη του από τον γιο του Θωμά Κομνηνό Δούκα. Όταν πέθανε ο Νικηφόρος (1297) ο Φίλιππος πήρε τον τίτλο του Δεσπότη της Ρωμανίας και διεκδίκησε την Ήπειρο, την Αιτωλία, την Ακαρνανία και την Μεγάλη Βλαχία. Η χήρα του Νικηφόρου Άννα Παλαιολογίνα Καντακουζηνή ωστόσο αντιστάθηκε, ανακήρυξε τον Θωμά δεσπότη της Ηπείρου και διεκδίκησε την αντιβασιλεία.

Επέλαση στα Βαλκάνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φίλιππος ως εφημέριος - στρατηγός της Σικελίας συμμετείχε στην εκστρατεία στο νησί στα τελευταία στάδια του πολέμου μετά τον Σικελικό Εσπερινό. Ο στρατός του ηττήθηκε από τον Φρειδερίκο Β΄ της Σικελίας στην μάχη της Φαλκονάρα και ο ίδιος κρατήθηκε αιχμάλωτος μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης της Καλταμπελλόττα (1302) Ο Φίλιππος Α΄ του Πεδεμοντίου και η σύζυγος του Ισαβέλλα Α΄ της Αχαΐας πρίγκιπας και πριγκίπισσα της Αχαΐας επισκέφτηκαν την αυλή του Καρόλου του Χωλού στην Νάπολη (1306), ο Φίλιππος κατηγορήθηκε για απιστία και άρνηση του να υποστηρίξει την εκστρατεία του Καρόλου στην Ήπειρο. Η Ισαβέλλα δεν είχε αποκτήσει με τον γάμο την πλήρη κυριότητα της Αχαΐας, ο Κάρολος τους πήρε το πριγκιπάτο και το έδωσε στον γιο του Φίλιππο του Τάραντα (5 Μαΐου 1306). Ο Κάρολος ο Χωλός έκανε προσωπικά επίσκεψη στην Αχαΐα, δέχτηκε όρκο υποτέλειας από τους κατοίκους της Γκλαρέντζας και προχώρησε σε μια ανεπιτυχή εκστρατεία στο Δεσποτάτο της Ηπείρου αφού άφησε τον Γκυ Β΄ ντε Λα Ρος μπάιλο στην Αχαΐα.[5] Ο Φίλιππος και η Ισαβέλλα παραιτήθηκαν από τα δικαιώματα τους στην Αχαΐα με αντάλλαγμα την κομητεία της Άλμπα.

Δεύτερος γάμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φίλιππος του Τάραντα κατηγόρησε την Θαμάρ για μοιχεία, αυτό του επέτρεψε να προχωρήσει σε νέα γαμήλια συμφωνία. Η τιτλούχος Λατίνη αυτοκράτειρα Αικατερίνη του Βαλουά-Κουρτεναί αρραβωνιάστηκε τον Ούγο Ε΄ της Βουργουνδίας τιτλούχο βασιλιά της Θεσσαλονίκης. Η γαμήλια συμφωνία έσπασε με επέμβαση του Φιλίππου και παντρεύτηκε τον ίδιο τον Φίλιππο στο Φονταινεμπλώ (29 Ιουλίου 1313). Τα μητρικά της εδάφη παραχωρήθηκαν σαν αποζημίωση στην αδελφή του Ούγου Ιωάννα της Βουργουνδίας που παντρεύτηκε τον ετεροθαλή αδελφό της Αικατερίνης Φίλιππο ΣΤ΄ της Γαλλίας.[6] Ο Ούγος Ε΄ της Βουργουνδίας αρραβωνιάστηκε την Ιωάννα Γ΄ της Βουργουνδίας αλλά πέθανε πρόωρα πριν τον γάμο, η Ιωάννα αρραβωνιάστηκε στην θέση του τον αδελφό του Εύδη Δ΄ της Βουργουνδίας.[7] Ο Φίλιππος παραχώρησε το πριγκιπάτο της Αχαΐας στην Ματθίλδη του Αινώ που παντρεύτηκε τον μικρότερο αδελφό του Ούγου Ε΄ Λουδοβίκο της Βουργουνδίας (29 Ιουλίου 1313). Η παραχώρηση ήταν τελικά απάτη αφού το ζεύγος δεν είχε παιδιά και με τον θάνατο τους το πριγκιπάτο θα επέστρεφε στον Οίκο της Βουργουνδίας και η Ματθίλδη θα είχε ισόβια την επικαρπία αλλά δεν θα μπορούσε να προχωρήσει σε νέο γάμο χωρίς σύμφωνη γνώμη του επικυρίαρχου της. Ο Ούγος παρέδωσε στον Λουδοβίκο τα δικαιώματα του στην Θεσσαλονίκη ενώ ο Λουδοβίκος με την σειρά του αρνήθηκε τα κληρονομικά δικαιώματα του γονέων του χάρη του Ούγου. Ο μεγαλύτερος γιος του Φιλίππου Κάρολος του Τάραντα αρραβωνιάστηκε την Ματθίλδη του Αινώ, αλλά ο αρραβώνας διεκόπη για να παντρευτεί την Ιωάννα του Βαλουά (1294-1352) μικρότερη αδελφή της Αικατερίνης Β΄ Βαλουά· ο πατέρας του παρέδωσε στον Κάρολο και τον τίτλο του δεσπότη της Ρωμανίας.

Ήττα από την Πίζα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φιλιππος Α΄ του Τάραντα πήρε εντολή από τον μεγαλύτερο αδελφό του Ροβέρτο τον Σοφό να στείλει στρατό για να υπερασπιστεί την Φλωρεντία που βρισκόταν σε απειλή από τον στρατό της Πίζας. Ο συμμαχικός στρατός της Νάπολης και της Φλωρεντίας γνώρισε την συντριβή από τους Πιζανούς στην μάχη του Μοντεκατίνι (29 Αυγούστου 115), ο μικρότερος αδελφός του Ροβέρτου και του Φιλίππου Πέτρος του Έμπολι και ο μεγαλύτερος γιος του Φιλίππου Κάρολος του Τάραντα βρήκαν τον θάνατο στην μάχη.

Τίτλοι στην Φραγκική Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θυρεός του Φιλίππου Α΄ του Τάραντα

Ο πρόωρος θάνατος του Λουδοβίκου της Βουργουνδίας χωρίς απογόνους ξύπνησε ξανά τα σχέδια των Ανδεγαυών για την Αχαΐα, η χήρα Ματθίλδη του Αινώ κλήθηκε να παντρευτεί τον μικρότερο αδελφό του Φιλίππου και του Ροβέρτου Ιωάννη της Γραβίνας. Η Ματθίλδη απήχθη και μεταφέρθηκε στην Νάπολη, ύστερα από πολλές πιέσεις και απειλές αποφάσισε να συμφωνήσει με τον γάμο (1318) ενώ ο Φρειδερίκος Τρογκίζιο απεστάλη στην Αχαΐα σαν νέος μπάιλος.[8] Ο Εύδης Δ΄ της Βουργουνδίας μετά την αποδοχή πολλών προτάσεων πούλησε τα δικαιώματα του στην στην Αχαΐα και στην Θεσσαλονίκη στον Λουδοβίκο Α΄ του Μπουρμπόν γενάρχη του Οίκου των Βουρβόνων με 40.000 λίβρες. Ο Φίλιππος του Τάραντα με χρηματοδότηση του Φιλίππου Ε΄ της Γαλλίας αγόρασε τα δικαιώματα του στην Αχαΐα με το ίδιο ποσό (1321). Η Ματθίλδη του Αινώ πήγε εν τω μεταξύ στην παπική αυλή και αποκάλυψε τον μυστικό γάμο της με τον Ούγο ντε Λα Πανίς. Ο γάμος της με τον Ιωάννη της Γραβίνας ακυρώθηκε αλλά οι Ανδεγαυοί το βρήκαν σαν ευκαιρία για να της κάνουν κατάσχεση της Αχαΐας, η Αχαΐα δόθηκε στον Ιωάννη της Γραβίνα που πούλησε το ίδιο ποσό δηλαδή 40.000 στον δούκα της Βουργουνδίας.[9] Η Ματθίλδη πέρασε την υπόλοιπη ζωή της αιχμάλωτη στην Ναπολιτσιάνικη αυλή.[10]

Ο Φίλιππος συνέχισε μέχρι το τέλος την ζωής της με κάθε μέσο για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων του στην Λατινική Αυτοκρατορία, προχώρησε σε νέα συμμαχία με τον ανιψιό του Κάρολο Α΄ της Ουγγαρίας (1318) αλλά χωρίς αποτέλεσμα.[11] Ο τελευταίος γιος του από τον πρώτο του γάμο πέθανε (1330) και ο Φίλιππος πήρε πίσω τον τίτλο του δεσπότη της Ρωμανίας. Ο ίδιος ο Φίλιππος πέθανε δυο χρόνια αργότερα (1332) και οι τίτλοι του κληρονομήθηκαν από τον μεγαλύτερο γιο του από τον δεύτερο γάμο του Ροβέρτο του Τάραντα.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θυρεός του Φιλίππου Α΄ του Τάραντα ως τιτλούχος διεκδικητής της Λατινικής Αυτοκρατορίας.

Νυμφεύτηκε το 1296 τη Θαμάρ Αγγελίνα, κόρη του Νικηφόρου Α΄ δεσπότη της Ηπείρου και απέκτησε τέκνα:

  • Κάρολος 1296-1315, διάδοχος της Νάπολης, αντιπρόσωπος στη Ρωμανία.
  • Ιωάννα 1297-1317, παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο τον Οσίν της Αρμενίας και σε δεύτερο γάμο τον Οσίν του Κόρυκος.
  • Μαργαρίτα 1298-1340, παντρεύτηκε τον Γκωτιέ ΣΤ΄ του Μπριέν τιτουλάριο δούκα των Αθηνών.
  • Φίλιππος 1300-1330, δεσπότης της Ρωμανίας.
  • Μαρία 1301-1368, ηγουμένη στο αββαείο του Κονβερσάνο.
  • Λευκή 1309-1337, παντρεύτηκε τον Ραμόν-Μπερενγκέρ (του Οίκου της Βαρκελώνης) κόμη του Πράδες, γιο του Ιακώβου Β΄ της Αραγωνίας.

Το 1313 έκανε 2ο γάμο με την Αικατερίνη του Βαλουά-Κουρτεναί τιτουλάρια Λατίνα Αυτοκράτειρα της Κωνσταντινούπολης, κόρη του Καρόλου κόμη του Βαλουά. Είχε τέκνα:

  • Μαργαρίτα 1325-1380, παντρεύτηκε τον Φραγκίσκο των Μπω δούκα της Άντρια και απέκτησε τον:
    • Ιάκωβο των Μπω,[12] πρίγκιπας του Τάραντα και της Αχαΐας, τιτουλ. Λατίνος αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης.
  • Ροβέρτος 1319-1364, πρίγκιπας του Τάραντα, τιτουλάριος Λατίνος αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης.
  • Λουδοβίκος Α΄ 1327/8-1362, πρίγκιπας του Τάραντα και σύζυγος της Ιωάννας Α΄ της Νάπολης.
  • Φίλιππος Β΄ 1329-1374, πρίγκιπας του Τάραντα, τιτουλάριος Λατίνος αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης.

Πρόγονοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 www.treccani.it/enciclopedia/filippo-i-d-angio-imperatore-nominale-di-costantinopoli_(Dizionario_Biografico)/. Ανακτήθηκε στις 27  Ιουνίου 2018.
  2. 2,0 2,1 p11452.htm#i114513. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  3. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  4. Topping (1975), p. 106
  5. Topping (1975), p. 107
  6. Topping (1975), p. 109
  7. Topping (1975), p. 115
  8. Topping (1975), p. 115
  9. Topping (1975), p. 115-116
  10. Topping (1975), p. 117
  11. Geanakoplos (1975), p. 47
  12. Douglas Richardson. Plantagenet Ancestry: Plantagenet Ancestry: A Study In Colonial And Medieval Families, 2nd Edition, 2011. pg 401.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bon, Antoine (1969). La Morée franque. Recherches historiques, topographiques et archéologiques sur la principauté d’Achaïe (in French). Paris: De Boccard.
  • Topping, Peter (1975). "The Morea, 1311–1364". In Hazard, Harry W. A History of the Crusades, Volume III: The fourteenth and fifteenth centuries. University of Wisconsin Press.
  • Geanakoplos, Deno (1975). "Byzantium and the Crusades, 1354–1453". In Hazard, Harry W. A History of the Crusades, Volume III: The fourteenth and fifteenth centuries. University of Wisconsin Press.


Φίλιππος Α΄ του Τάραντα
Νεότερος κλάδος του Οίκου των Καπετιδών
Γέννηση: 10 Νοεμβρίου 1278 Θάνατος: 26 Δεκεμβρίου 1332
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Αικατερίνη του Βαλουά-Κουρτεναί
Τιτλούχος Λατίνος Αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης

1313 - 1332
Με τη σύζυγό του Αικατερίνη του Βαλουά-Κουρτεναί
Διάδοχος
Αικατερίνη του Βαλουά-Κουρτεναί
Προκάτοχος
Ισαβέλλα Α΄ της Αχαΐας
Πρίγκιπας της Αχαΐας

1307 - 1313
Διάδοχος
Ματθίλδη του Αινώ
Προκάτοχος
Κάρολος ο Χωλός
Πρίγκιπας του Τάραντα

1294 - 1331
Διάδοχος
Ροβέρτος του Τάραντα