Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας
Πρωθυπουργός της Ελλάδας
Περίοδος
15 Ιουλίου 1965 – 20 Αυγούστου 1965
Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της Ελλάδας
Περίοδος
17 Σεπτεμβρίου 1965 – 22 Δεκεμβρίου 1966
ΠρωθυπουργόςΣτέφανος Χ. Στεφανόπουλος
Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων
Περίοδος
19 Μαρτίου 1964 – 14 Νοεμβρίου 1964
ΠροκάτοχοςΗλίας Τσιριμώκος
ΔιάδοχοςΔημήτριος Παπασπύρου
Υπουργός Προεδρίας της Κυβερνήσεως
Περίοδος
8 Νοεμβρίου 1963 – 30 Δεκεμβρίου 1963
ΠρωθυπουργόςΓεώργιος Παπανδρέου
Υπουργός Εσωτερικών
Περίοδος
7 Μαρτίου 1945 – 8 Απριλίου 1945
ΠρωθυπουργόςΝικόλαος Πλαστήρας
Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων
Περίοδος
22 Νοεμβρίου 1945 – 11 Μαρτίου 1946
ΠρωθυπουργόςΘεμιστοκλής Σοφούλης
Περίοδος
23 Μαρτίου 1950 – 21 Αυγούστου 1950
ΠρωθυπουργόςΣοφοκλής Βενιζέλος
Νικόλαος Πλαστήρας
Περίοδος
15 Ιουλίου 1965 – 20 Αυγούστου 1965
Πρωθυπουργόςο ίδιος
Υπουργός Βιομηχανίας
Περίοδος
27 Οκτωβρίου 1951 – 11 Οκτωβρίου 1952
ΠρωθυπουργόςΝικόλαος Πλαστήρας
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση9 Φεβρουαρίου 1893, Ναύπακτος
Θάνατος10 Αυγούστου 1987
Ναύπακτος
ΕθνότηταΕλληνική
ΥπηκοότηταΕλληνική
Πολιτικό κόμμαΈνωσις Κέντρου
Κόμμα Φιλελευθέρων
ΣύζυγοςΜαρία Βούλγαρη-Αθανασιάδη
ΠαιδιάΑριστείδης Αθανασιάδης-Σισμάνης[1]
ΣυγγενείςΘεμιστοκλής Αθανασιάδης - Νόβας (αδερφός)
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Αθηνών
ΕπάγγελμαΔημοσιογράφος
ΒραβεύσειςΜέλος της Ακαδημίας Αθηνών
ΘρήσκευμαΧριστιανός Ορθόδοξος
Υπογραφή

Ο Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας (Ναύπακτος, 9 Φεβρουαρίου 1893[2]10 Αυγούστου 1987[3]) ήταν Έλληνας πολιτικός, νομικός, λογοτέχνης και δημοσιογράφος. Διετέλεσε πρωθυπουργός και ήταν μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στη Ναύπακτο το 1893 και ήταν αδελφός του Θεμιστοκλή Αθανασιάδη-Νόβα. Η μητέρα του Ευδοκία ήταν γόνος της παλιάς ιστορικής και αρχοντικής οικογένειας Σισμάνη από την Αράχωβα Ναυπακτίας.[4] Τελείωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στο Β΄ Γυμνάσιο Πατρών κι έπειτα σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αρχικά ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και τη δικηγορία. Εργάστηκε επί 25 χρόνια ως δημοσιογράφος ανταποκριτής της εφημερίδας Ακρόπολις κατά τους Βαλκανικούς πολέμους στο Μακεδονικό Μέτωπο και της εφημερίδας Πολιτεία κατά τη Μικρασιατική εκστρατεία. Υπήρξε συντάκτης των εφημερίδων Ακρόπολις και Πολιτεία, και συνεκδότης (1933-1936) της εφημερίδας Νέος Κόσμος. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ενώσεως Συντακτών Αθηνών το 1926 και διετέλεσε αντιπρόεδρός της. Έγινε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών το 1955[5] και πρόεδρος της Ακαδημίας το 1965.[6]

Πολιτική σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας το 1926 με το Κόμμα Ελευθεροφρόνων του Ιωάννη Μεταξά. Συνέχισε να εκλέγεται βουλευτής από το 1932 έως το 1964 με το Προοδευτικόν Κόμμα του Γεωργίου Καφαντάρη, με το Κόμμα Φιλελευθέρων και με την Ένωση Κέντρου. Το 1936 εξελέγη αντιπρόεδρος της Βουλής. Από το 1945 διετέλεσε πολλές φορές υπουργός.

Το 1964, ως βουλευτής της Ένωσης Κέντρου, εξελέγη Πρόεδρος της Βουλής. Στις 15 Ιουλίου 1965, μεσούσης της πολιτειακής κρίσης που προέκυψε κατά την λεγόμενη Αποστασία, όπου και ακολούθησε η γνωστή διαμάχη του Γεωργίου Παπανδρέου με τον Βασιλιά Κωνσταντίνο, όταν ο πρώτος επέμενε να αναλάβει το υπουργείο Άμυνας, παρά την διαφωνία του Βασιλιά, είτε επειδή ήθελε να ορίσει άτομο της εμπιστοσύνης του, είτε επειδή ο γιος του, Ανδρέας, φέρονταν αναμεμιγμένος στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, για την οποία η έρευνα δεν είχε ολοκληρωθεί. Ο Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας κλήθηκε από τον Βασιλιά να σχηματίσει κυβέρνηση. Τότε κατηγορήθηκε από τον συμπολιτευόμενο τύπο ότι ορκίσθηκε πρωθυπουργός αμέσως μετά από την τελευταία συνάντηση του Βασιλιά και του Γ. Παπανδρέου, χωρίς να περιμένει ο Βασιλιάς να υποβάλει ο τελευταίος γραπτή παραίτηση.

Είχαν προηγηθεί αρκετές συνομιλίες, όπου άρχισε να διαφαίνεται η απειλή παραίτησης εκ μέρους του Πρωθυπουργού. Ο Βασιλιάς ζητούσε να ορίσει άλλον στη θέση του Υπουργού Αμύνης, ο Γ. Παπανδρέου όμως, θεωρώντας ότι είναι απαράδεκτο ο πρωθυπουργός να μην μπορεί να αναλάβει όποιο υπουργείο επιθυμεί («πρωθυπουργός υπό απαγόρευσιν»), δεν δέχθηκε αυτή τη λύση εμμένοντας στην θέση του. Όταν άρχισε να διαφαίνεται το πρόβλημα διαδοχής στην πρωθυπουργία, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Συνταγματικού Δικαίου Χρήστος Σγουρίτσας, ο οποίος ανήκε στο συμβουλευτικό επιτελείο του Βασιλιά υπό τον διευθυντή του διπλωματικού γραφείου του Βασιλικού Οίκου Δημήτρη Μπιτσίου, γνωμοδότησε υπέρ της προτίμησης του Γ. Αθανασιάδη - Νόβα, επειδή ήταν Πρόεδρος της Βουλής και είχε ψηφιστεί από το κόμμα της πλειοψηφίας. Έτσι μετά την τελευταία συνάντηση Γ. Παπανδρέου και Βασιλιά, εξερχόμενος ο πρώτος των ανακτόρων δημοσιοποίησε την προφορική του παραίτηση. Ο Βασιλιάς ακολουθώντας την εισήγηση Σγουρίτσα κάλεσε αμέσως τον Γ. Αθανασιάδη - Νόβα και του έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.

Λόγω των ανωτέρω ο Γ. Αθανασιάδης - Νόβας στιγματίστηκε ως ο πρώτος «Πρωθυπουργός της Αποστασίας», παρότι η Κυβέρνησή του τελικά δεν πέτυχε να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης και παραιτήθηκε. Κατά την περίοδο αυτή, ο δημοσιογράφος Κώστας Σταματίου δημοσίευσε στην εφημερίδα Τα Νέα (φύλλο της 29ης Ιουλίου 1965) ένα ψευδεπίγραφο τετράστιχο το οποίο απέδωσε στον Γ. Αθάνα (Αθανασιάδη-Νόβα). Από το τετράστιχο αυτό, οι πολιτικοί αντίπαλοι του τελευταίου, του κόλλησαν το προσωνύμιο «Γαργάλατας».[7][8] Ακολούθησε νέα αποτυχημένη προσπάθεια σχηματισμού Κυβέρνησης υπό τον Ηλία Τσιριμώκο, όταν προσκλήθηκε από τον Βασιλιά και έλαβε σχετική εντολή, όμως κι αυτός δεν κατάφερε να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης. Τούτου ακολούθησε τελικά η Κυβέρνηση Στέφανου Στεφανόπουλου (1965-66), η οποία και κατάφερε να περιβληθεί με ψήφο εμπιστοσύνης. Στην κυβέρνηση αυτή ο Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας διετέλεσε αντιπρόεδρος.

Πραγματοποίησε σημαντικές δωρεές στη γενέτειρά του Ναύπακτο, όπου και πέθανε το 1987.

Λογοτεχνική δραστηριότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παράλληλα με την πολιτική του σταδιοδρομία, ο Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας δεν έπαψε ποτέ να ασχολείται με τη λογοτεχνία, γράφοντας ποιήματα και πεζά. Όλα του τα έργα του είναι εμπνευσμένα από την επαρχία, τον τόπο καταγωγής του, τη φύση και γενικά την ελληνική παράδοση. Στη λογοτεχνία δραστηριοποιείτο με το ψευδώνυμο «Γεώργιος Αθάνας». Το 1955 εξελέγη Ακαδημαϊκός. Τιμήθηκε επίσης με το Βραβείο Βικέλα της Ακαδημίας Αθηνών.

Ποιητικές συλλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Πρωινό ξεκίνημα» (1919)
  • «Αγάπη στον Έπαχτο» (1922)
  • «Καιρός Πολέμου» (1924)
  • «Ειρμός» (1929)
  • «Δέκα έρωτες» (1931)
  • «Απλοϊκές Ψυχές» (1931)
  • «Δροσεροί Καϋμοί» (1938)
  • «Τραγούδια των Βουνών» (1953)
  • «Ευδοκία» (1955)
  • «Βαθιές Ρίζες» (1968)
  • «Τίμια Δώρα» (1969)
  • «Αστέγνωτο Δάκρυ» (1971)
  • «Ανώνυμου Δοκίμια» (1971)
  • «Αίνος και θρήνος» (1972)
  • «Μονοκοντυλιές» (1975)
  • «Τραγούδια των Βουνών» σειρά δεύτερη (1980)
  • «Ανά τον θερισμένον αγρόν» (1982)
  • «Μυθογραφήματα του καιρού μας» (1987)
  • "Quadretti Italiani" (Ιταλικές μακέτες)

Συλλογές διηγημάτων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Το πράσινο καπέλο» (1918)
  • «10 έρωτες» (1925)
  • «Απλοϊκές Ψυχές» (1932)-Βραβείο Α.Α.
  • «Βαθιές Ρίζες» (1968)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. https://athanas-novas.gr/
  2. «Athanasiadis-Novas, Georgios (Themistokleous) biography». rulers.org. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2016. 
  3. Πέθανε ο Γ. Νόβας, Τα Νέα, 11/8/1987, σελ. 7
  4. Η μητέρα του Γ. Αθανασιάδη - Νόβα, Ευδοκία, ήταν το δωδέκατο παιδί του βουλευτή Νικολάου Γ. Σισμάνη. Βλ. https://athanas-novas.gr/ "Βιογραφία Γ. Αθανασιάδη - Νόβα".
  5. «Τακτικά μέλη της Ακαδημίας Αθηνών κατά σειρά εκλογής | Academy of Athens». www.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2019. 
  6. «Πρόεδροι της Ακαδημίας Αθηνών από την ίδρυσή της | Academy of Athens». www.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2019. 
  7. Παπαδόπουλος, Λευτέρης (5 Ιανουαρίου 2012). «Ο αληθινός δημιουργός του θρυλικού "Γαργάλατα"». Τα Νέα (Αθήνα). https://www.tanea.gr/2012/01/05/opinions/o-alithinos-dimioyrgos-toy-thrylikoy-gargalata/. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2022. 
  8. Σαραντάκος, Νίκος (12 Ιουλίου 2015). «Γαργάλατα, 50 χρόνια μετά». Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία (sarantakos.wordpress.com). Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2022. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Βιογραφική Εγκυκλοπαίδεια του Νεώτερου Ελληνισμού, 1830-2010, Α΄ τόμος, σελ. 40
  • Βιογραφία στο «Σαν σήμερα»
  • Πρόσωπα που σημάδεψαν την ιστορία των Ελλήνων ( τόμος 1)
Προκάτοχος:
Γεώργιος Παπανδρέου
Πρωθυπουργός της Ελλάδας
15 Ιουλίου 1965–20 Αυγούστου 1965
Διάδοχος:
Ηλίας Τσιριμώκος