Άγιος Γεώργιος Συκούσης Χίου
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Συντεταγμένες: 38°19′7.86″N 26°3′24.88″E / 38.3188500°N 26.0569111°E
| Άγιος Γεώργιος Συκούσης Χίου | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Βορείου Αιγαίου |
| Δήμος | Χίου |
| Δημοτική Ενότητα | Καμποχώρων |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Χίου |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 520 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
Ο Άγιος Γεώργιος Συκούσης είναι ένα μεγάλο χωριό, Καμπόχωρο και Μαστιχοχώρι της κεντρικής Χίου, σε οδική απόσταση 12 περίπου χιλιομέτρων από τη χώρα[1] της Χίου. Παλαιότερα ήταν έδρα ομώνυμης κοινότητας, ενώ σήμερα υπάγεται στην Δημοτική Ενότητα Καμποχώρων του καλλικρατικού Δήμου Χίου, του οποίου αποτελεί τον μοναδικό οικισμό. Το μεσοσταθμικό υψόμετρο του χωριού είναι 360 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, από την οποία απέχει σε ευθεία γραμμή 6,4 χιλιόμετρα (ανατολική ακτή) ή 6,0 χιλιόμετρα (δυτική ακτή). Ωστόσο, η ακτή που φαίνεται από το χωριό είναι η ανατολική, με θέα στα απέναντι παράλια της Τουρκίας, ενώ από κάτω εκτείνεται ο Κάμπος της Χίου με τα Καμπόχωρα. Ο Άγιος Γεώργιος Συκούσης βρίσκεται πάνω στην κεντρική οροσειρά του νησιού, ανάμεσα στις κορυφές Κακή Ράχη (προς Β), Προφήτης Ηλίας (Ν) και Παγόβουνο (Δ). Κοντινότερα χωριά είναι ο Ζυφιάς, προς τα ανατολικά-βορειοανατολικά, και το -επίσης Μαστιχοχώρι- Θολοποτάμι, προς τα νοτιοανατολικά.
Τοπωνυμικά - Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Άγιος Γεώργιος Συκούσης αποκαλείται απλούστερα Άη Γιώργης. Ο κάτοικός του ονομάζεται Αγιωργούσης (και η κάτοικος Αγιωργούσαινα) στο τοπικό γλωσσικό ιδίωμα. Ως πυρήνας γύρω από τον οποίο αναπτύχθηκε το χωριό χρησίμευσε το αναφερόμενο στο χρυσόβουλο του Μιχαήλ Παλαιολόγου Μετόχιον το Συκέου, μεγάλο μετόχι της Νέας Μονής, στο οποίο υπάγονταν όλα τα Καμπόχωρα. Παλιά το χωριό ήταν περιφραγμένο με οχυρό τείχος με πύργους. Η κοινότητα ιδρύθηκε το 1518 από τον μοναχό Σωφρόνιο Σέψη, ο οποίος οργάνωσε τους πρώτους κατοίκους γύρω από το εγκαταλειμμένο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, «μεσαιωνικόν κτίσμα καλούμενον και νυν (1921) έτι υπό των χωρικών μοναστήρι». Η εκκλησία του πιστεύεται ότι ήταν πιστό αντίγραφο του καθολικού της Νέας Μονής, αλλά έχει έκτοτε υποστεί πολλές ανακαινίσεις και προσθήκες, που άλλαξαν ολοκληρωτικά την όψη του. «Ελέγετο σταυρός του περιβόλου μία θύρα, δια της θέσεως δε ταύτης ούτ' έφιππος ούτε νεκρός διήρχετο».
Το χωριό είχε διάφορες συνοικίες, όπως η Κάτω Γειτονιά, ο Γύρος, ο Περίγυρος, ο Περίαυλος, η Πατηματιά, ο Λιβαδόρκης, «του Μπου», οι Πρίνοι, ο Σταυρός, η Μέση (= το κέντρο του χωριού ή η κεντρική οδός). Ο Φραντσέσκο Πιατσέντσα αναφέρει ότι το χωριό είχε 600 κατοίκους. Ναοί μέσα στο χωριό εκτός από τον Άγιο Γεώργιο ήταν ο, κατά την παράδοση, ακόμα παλαιότερος Άγιος Ιωάννης, που μετατράπηκε σε σχολείο, και ο ναός του Αγίου Νικολάου που καταστράφηκε στη σφαγή της Χίου το 1822 και ξαναχτίστηκε το 1864 κοντά στο κοιμητήριο του χωριού. Το παλαιότερο νεκροταφείο ήταν παρά τον ναό του Αγίου Παντελεήμονα, που επίσης καταστράφηκε το 1822 και ξαναχτίστηκε το 1849, ενώ υπήρχαν μέσα στο χωριό και ναοί του Αγίου Χαραλάμπους (στον Λιβαδόρκη) και του Σταυρού.
Εκτός των ορίων του οικισμού είναι οι ναοί του Αγίου Θωμά στη θέση Πίσω Νερά (προς βορρά, «παλαιός ναός μετά πηγής και παλαιάς δεξαμενής»), των Αγίων Βικτώρων στη θέση Δροπόσι (προς βορρά, «μετά πηγής αφθόνου και αρίστου ύδατος, δεξαμενής και παλαιών οικιών»), ο ναΐσκος του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, τον οποίο μάταια επεχείρησαν να κάψουν οι Τούρκοι το 1822, ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου προς τα ανατολικά που αναφέρεται ότι ανακαινίσθηκε το 1884, ο ναός του Αγίου Ισιδώρου στα δυτικά, στη θέση Αφαλωτή, με παλαιούς τάφους, της Μεταμορφώσεως νότια στο Μάκρι με ερείπια μεγάλου γενουατικού πύργου και δεξαμενής, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην τοποθεσία Νόσσω Κήπος (πρώην ρωμαιοκαθολικός ναός «ως λέγουσι,... ...με τρεις πηγάς παρ' αυτόν, δεξαμενή και πύργον ημιερειπωμένον»), άλλος ναός του Αγίου Γεωργίου στην τοποθεσία Προσκεφάλια, του Σταυρού στην τοποθεσία Λουλάδα, ο Προφήτης Ηλίας (φυσικά) στο βουνό και τρεις ακόμα της Παναγίας (Κατηφόρα - Σκαλιά - Λωβοχώρι).
Τοπωνύμια έξω από το χωριό είναι επίσης οι λόφοι Πέτσοδος (βόρεια), Τράχωνας, Σαλακόμμυτη (δυτικά), «τα Ίσια», Μέλισσα, Περιστεράς (νότια) και απέναντι στην πλαγιά των Ίσιων το Ζωγραφόσπηλο, τα Καρτερά, του Λιπαρού, τα (Ε)ρείπια, ο Κούκουμος και η Βίγλα. Στα ανατολικά του χωριού υπάρχουν οι τοποθεσίες «τα Μοναχικά», τα Κεραμαριά (`Εξω και Μέσα) και οι Κούμαροι (μεταξύ των Σκαλιών και του Προφήτη Ηλία).
Πληθυσμός και οικονομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η εξέλιξη του πληθυσμού του Αγίου Γεωργίου στις επίσημες απογραφές, δείγμα μαρασμού της ελληνικής επαρχίας, φαίνεται στον πίνακα.
| Έτος απογραφής | Κάτοικοι |
|---|---|
| 1951 | 1.507 |
| 1961 | 1.403 |
| 1971 | 1.063 |
| 1981 | 878 |
| 1991 | 817 |
| 2001 | 778 |
Σύμφωνα με τον Γεώργιο Ζολώτα, οι κάτοικοι του Αγίου Γεωργίου Συκούση αποκαλούνταν από τους κατοίκους των γειτονικών χωριών με τα παρατσούκλια «Κακοτσούρηδες» (= κακότροποι) και «Καμινάρηδες», «ως έκπαλαι εις την κατασκευήν της ασβέστου καταγινόμενοι», είχαν δηλαδή ασβεστοκάμινα.
Ωστόσο σήμερα, παρά το ότι δεν υπάρχει πεδινό έδαφος στην περιοχή, οι κάτοικοι του Αγίου Γεωργίου ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία: την καλλιέργεια ελαιοδένδρων, μαστιχόδεντρων, αμυγδαλιών κ.ά., ενώ παραγόταν και γλυκάνισο. Είναι ένα από τα βορειότερα Μαστιχοχώρια, αν και δεν ανήκει στον τέως (Καποδιστριακό) δήμο και σήμερα Δημοτική Ενότητα Μαστιχοχωρίων, αλλά στην Δημοτική Ενότητα Καμποχώρων. Ομοίως, είναι παράλληλα κι ένα από τα νοτιότερα Καμπόχωρα, τα χωριά δηλαδή του Κάμπου όπου παράγονται ως επί το πλείστον εσπεριδοειδή. Αρκετοί επίσης ασχολούνται με το ζωεμπόριο. Το έδαφος είναι εύφορο εξαιτίας της παρουσίας πολλών πηγών.
Ως ενοριακός ναός (η «χωριοεκκλησιά») παραμένει και σήμερα ο Άγιος Γεώργιος. Το χωριό υπάγεται εκκλησιαστικώς στην αρχιερατική επιτροπεία Χαλκείου της Μητροπόλεως Χίου, Ψαρών και Οινουσσών.
Ο ταχυδρομικός κωδικός του Αγίου Γεωργίου Συκούση είναι 82100.
Υποδομές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο Άγιο Γεώργιο Συκούση λειτουργεί νηπιαγωγείο,[2] ολοήμερο σημοτικό,[3] τοπική ποδοσφαιρική ομάδα "Ατρόμητος"[εκκρεμεί παραπομπή] και σταθμός του ΚΤΕΛ Χίου.[εκκρεμεί παραπομπή] Οδικώς ο Άγιος Γεώργιος συνδέεται οδικώς με το Θολοποτάμι διά της επαρχιακής οδού 15 και με τη χώρα της Χίου, το Χαλκειό και την Αγία Ειρήνη (καθώς και την Εθνική οδό Χίου - Καλλιμασιάς) μέσω Ζυφιά, Βέσσας και Ελάτας με την Επαρχιακή Οδό 11. Η μεν 15 τερματίζει στον Άγιο Γεώργιο ενώ η δε 11 διέρχεται από αυτόν.[4]
Διατελέσαντες πρόεδροι της Κοινότητας το 1979-1998
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1983-1990 Εμμανουήλ Στροβιλάς
- 1991-1998 Νικόλαος Νύκτας[5]
Ιστορική πηγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Γεωργίου Ι. Ζολώτα: Ιστορία της Χίου, τόμος Α΄ («Ιστορική Τοπογραφία και Γενεαλογία»). Τύποις Π.Δ. Σακελλαρίου, Αθήναι 1921, σσ. 584-586.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές - Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ σ.σ. συνηθίζεται σε πολλά Ελληνικά νησιά ο μεγαλύτερος οικισμός, πόλη ή κωμόπολη, να ονομάζεται "Χώρα".
- ↑ «ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ». www.sch.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΥΚΟΥΣΗΣ ΧΙΟΥ». www.sch.gr. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ Βασιλικό διάταγμα 6 Φεβρουρίου 56 - Άρθρο 50
- ↑ Πηγή: ΕΕΤΑΑ - Αποτελέσματα κοινοτικών εκλογών