Μαστιχοχώρια
Τα Μαστιχοχώρια είναι ομάδα 24 χωριών στη νότια Χίο τα οποία είναι γνωστά για την παραγωγή της μαστίχας. Η μαστίχα είναι αρωματική ρητίνη που παράγεται από το μαστιχόδεντρο, μια τοπική ποικιλία του σχίνου.
Ιστορικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα Μαστιχοχώρια άρχισαν να δημιουργούνται κατά τους βυζαντινούς χρόνους, όμως οργανώθηκαν πιο συστηματικά από τους Γενουάτες, οι οποίοι ήταν κυρίαρχοι του νησιού από το 1346 μέχρι το 1566. Οι Γενουάτες δημιουργήσαν για την εκμετάλλευση της μαστίχας την Μαόνα, η οποία είχε το μονοπώλιο στην παραγωγή και εμπορεία μαστίχας. Τα χωριά στα οποία γινόταν η παραγωγή μαστίχας βρίσκονταν όλα μακριά από την ακτή, ώστε να μειωθεί το λαθρεμπόριο. Επίσης είχαν όλα φρουριακή δομή ώστε να είναι προστατευμένα από τις επιδρομές. Στο κέντρο του χωριού βρισκόταν συνήθως πύργος ενώ τα εξωτερικά όρια του οικισμού ορίζονταν από τους ενωμένους τοίχους της εξωτερικής σειράς σπιτιών. Τα χωριά είχαν συνήθως δύο εισόδους με σιδερένιες πύλες.[1][2]
Το 1566 οι Οθωμανοί κατέκτησαν τη Χίο και το 1705 παραχώρησαν προνόμια στα Μαστιχοχώρια, με τη μορφή περιορισμένης αυτονομίας. Όμως οι κάτοικοί τους εξακολουθούσαν να είναι υποχρεωμένοι να καλλιεργούν μαστίχα και να πληρώνουν φόρο στους Οθωμανούς σε είδος. Η συλλογή και πληρωμή του ειδικού φόρου μαστίχας γινόταν από τους επιτρόπους των χωριών. Το 1839, μετά τις οθωμανικές μεταρρυθμίσεις, ο φόρος μπορούσε να πληρωθεί σε μετρητά. Το 1881 τα περισσότερα από τα χωριά καταστράφηκαν από ισχυρό σεισμό και μόνο τα Μεστά, οι Ολύμποι και το Πυργί διατηρούν σε μεγάλο βαθμό την αρχική τους μορφή.[1]
Με το πρόγραμμα Καποδίστριας συστάθηκε μεταξύ 1997 και 2010 ο δήμος Μαστιχοχωρίων, ο οποίος καταργήθηκε με το πρόγραμμα Καλλικράτης και ενσωματώθηκε στον δήμο Χίου.
Κοινότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι 24 κοινότητες των Μαστιχοχωρίων είναι οι εξής:
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Galani-Moutafi, Vasiliki (2004-07). «A Regionally Distinctive Product and the Construction of Place Identity: The Case of Chios Mastiha» (στα αγγλικά). Anatolia 15 (1): 19–38. doi: . ISSN 1303-2917. http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13032917.2004.9687142.
- ↑ «Πληροφορίες για τα Μαστιχοχώρια». www.gummastic.gr. Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2023.
- ↑ Belles, Christos (2005). Mastiha Island. Athens: Ellinika Gramatta Press. σελ. 213. ISBN 978-960-89048-9-7.