Μετάβαση στο περιεχόμενο

Το πέρασμα στην Ινδία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το πέρασμα στην Ινδία
(A Passage to India)
Εξώφυλλο DVD
ΣκηνοθεσίαΝτέιβιντ Λην[1][2][3]
ΠαραγωγήΤζον Νάτσμπουλ, 7ος βαρόνος του Μπρέιμπορν
ΣενάριοΝτέιβιντ Λην και Ε. Μ. Φόρστερ
Βασισμένο σεA Passage to India
ΠρωταγωνιστέςΤζούντι Ντέιβις[1][3][4], Βίκτορ Μπανέρτζι[1][3][4], Πέγκι Ασκροφτ[1][3][4], Τζέιμς Φοξ[1][3][4], Άλεκ Γκίνες[3][4][5], Νάιτζελ Χέιβερς[3][4], Ρίτσαρντ Γουίλσον[3][4], Αρτ Μάλικ[3][4], Σαΐντ Τζάφρι[3][4], Ρόσαν Σεθ[3][4], Κλάιβ Σουίφτ[6], Μάικλ Κάλβερ και Ανν Φίρμπανκ
ΜουσικήΜωρίς Ζαρ
ΤραγούδιΜωρίς Ζαρ
ΦωτογραφίαΈρνεστ Ντέι
ΜοντάζΝτέιβιντ Λην
Εταιρεία παραγωγήςThorn EMI Plc και Home Box Office
ΔιανομήEMI Films και Netflix
Πρώτη προβολή1984 και 26  Απριλίου 1985 (Γερμανία)[7]
Διάρκεια163 λεπτά και 160 λεπτά[8]
ΠροέλευσηΗνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και Αυστραλία[8]
ΓλώσσαΑγγλικά

Το πέρασμα στην Ινδία (αγγλικά: A Passage to India‎‎) είναι επική ιστορική δραματική ταινία του 1984 Αμερικανο-Βρετανικής παραγωγής σε σενάριο και σκηνοθεσία Ντέιβιντ Λην, βασισμένη στο ομώνυμο έργο του 1960 του Σάμθα Ράμα Ράου, το οποίο είναι και αυτό βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του 1924 από τον Ε. Μ. Φόρστερ. Πρωταγωνιστούν οι Τζούντι Ντέιβις, Βίκτορ Μπανέρτζι, Πέγκι Άσκροφτ, Τζέιμς Φοξ και ο Άλεκ Γκίνες.

Η ταινία αναφέρεται στη περίοδο της Βρετανικής αποικιοκρατίας κατά τη δεκαετία του 1920 και αφηγείται την ιστορία των αλληλεπιδράσεων διαφόρων χαρακτήρων στη φανταστική πόλη του Τσάντραπορ, όπως του Δρ Αζίζ, της κυρίας Μουρ, της Αντέλα Κουέστεντ και του Ρίτσαρντ Φίλντινγκ. Όταν η νεοεισερχόμενη στην Ινδία, η Αντέλα, κατηγορεί τον Δρ Αζίζ για απόπειρα βιασμού εντός των φημισμένων σπηλαίων Μαραμπάρ, η πόλη χωρίζεται μεταξύ της βρετανικής ελίτ και της μητρικής τάξης καθώς δοκιμάζεται η εκκολαπτόμενη φιλία μεταξύ του Αζίζ και του Φίλντινγκ. Η ταινία διερευνά θέματα ρατσισμού, ιμπεριαλισμού, θρησκείας και την φύση των φιλικών και συζυγικών σχέσεων.

Αυτή ήταν η τελευταία ταινία της καριέρας του Λην και η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους που σκηνοθέτησε μετά από δεκατέσσερα χρόνια, από την Κόρη του Ράιαν το 1970. Έχοντας επαίνους ως ο καλύτερος Λην από τον Λόρενς της Αραβίας, Το πέρασμα στην Ινδία έλαβε έντεκα υποψηφιότητες για τα βραβεία Όσκαρ, συμπεριλαμβανομένης της Καλύτερης Ταινίας, της Καλύτερης Σκηνοθεσίας για τον Λην και της Καλύτερης Ηθοποιού για την Τζούντι Ντέιβις για την απεικόνιση της ως Αντέλα Κουέστεντ. Η Πέγκι Άσκροφτ κέρδισε το Όσκαρ Β´ Γυναικείου Ρόλου για την απεικόνιση της ως κυρία Μουρ, καθιστώντας την, την γηραιότερη ηθοποιό που κέρδισε το βραβείο σε ηλικία 77 ετών και ο Μωρίς Ζαρ κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Μουσικής το οποίο ήταν και το τρίτο βραβείο Όσκαρ της καριέρας του.

Δεκαετία του 1920: η Αντέλα Κουέστεντ, μια νέα και πνευματώδης Αγγλίδα, ταξιδεύει από την Αγγλία στην Βρετανική αποικιοκρατούμενη Ινδία μαζί με την κυρία Μουρ, μητέρα του αρραβωνιαστικού της, ο οποίος είναι ο δικαστής της πόλης Τσάντραπορ. Οι δυο κυρίες είναι απογοητευμένες καθώς διαπιστώνουν ότι η βρετανική κοινότητα είναι πολύ διαχωρισμένη από τον ινδικό πληθυσμό και τον πολιτισμό με ένα αυξανόμενο ινδικό κίνημα ανεξαρτησίας τη δεκαετία του 1920. Ενθαρρύνονται όταν ο τοπικός επιθεωρητής του σχολείου Ρίτσαρντ Φίλντινγκ, φέρνει στη γνωριμία τους τον εκκεντρικό ηλικιωμένο ινδουιστή Μπραχμίν και τον λόγιο καθηγητή Νάραγιαν Γκόντμπολ. Η κυρία Μουρ συναντά τυχαία έναν άλλο Ινδό ντόπιο, τον Δρ Αζίζ, έναν χήρο που εκπλήσσεται από την καλοσύνη του και την έλλειψη προκατάληψης. Ο Αζίζ προσφέρεται στις δυο κυρίες να τις συνοδεύσει σε μια εκδρομή στα τοπικά σπήλαια Μαραμπάρ.

Η αρχική εξερεύνηση των σπηλαίων δείχνει ότι η διάρκεια της εκδρομής θα πρέπει να είναι περιορισμένη καθώς η κυρία Μουρ πάσχει από κλειστοφοβία και ο θόρυβος από τους μεγάλους ορόφους αντηχεί εκθετικά μέσα στις σπηλιές. Η κυρία Μουρ ενθαρρύνει την Αντέλα και τον Αζίζ να συνεχίσουν την εξερεύνηση των σπηλαίων μόνο με έναν μόνο οδηγό. Φτάνουν στις σπηλιές σε υψηλότερο υψόμετρο σε απόσταση από την υπόλοιπη ομάδα και, πριν μπουν μέσα, ο Αζίζ βγαίνει για να καπνίσει ένα τσιγάρο. Επιστρέφει για να διαπιστώσει ότι η Αντέλα εξαφανίστηκε. Λίγο αργότερα, την βλέπει να τρέχει μακριά από τον λόφο, τραυματισμένη. Την παραλαμβάνει η σύζυγος του γιατρού της ομάδας, η κυρία Κάλενταρ, και την μεταφέρουν στο σπίτι των Κάλενταρς. Η Αντέλα αιμορραγεί και παραλύει κατηγορώντας τον Αζίζ ότι επιχείρησε να την βιάσει μέσα στο σπήλαιο. Ο Δρ Κάλενταρ θεραπεύει την Αντέλα κάνοντας την μια υποδερμική ένεση.

Με την επιστροφή τους στο Τσάντραπορ, οι βρετανικές αρχές πιέζουν την Αντέλα να πάει στο δικαστήριο, όπου ο Αζίζ, κατηγορείται για απόπειρα βιασμού της Αντέλα στα σπήλαια, φυλακίζεται και περιμένει να δικαστεί, ενώ το περιστατικό αυτό θα σταθεί η αφορμή για να ξεσπάσει κοινωνικό σκάνδαλο με επίκεντρο τον δόκτορα Αζίζ, το οποίο θα ξεσηκώσει βίαια πάθη μεταξύ των δύο κοινοτήτων, της βρετανικής και της ινδικής. Η κυρία Μουρ πιστεύει ακράδαντα ότι ο Δρ Αζίζ δεν έχει διαπράξει κανένα αδίκημα και φεύγει από την Ινδία για την Αγγλία. Στη θάλασσα, η κυρία Μουρ αρρωσταίνει και πεθαίνει πολύ σύντομα.

Στο δικαστήριο, η Αντέλα ερωτάται από την εισαγγελία. Γίνεται σαφές σε αυτήν ότι η προηγουμένη κατηγορία της απόπειρας βιασμού ήταν εσφαλμένη και αναιρείται. Ο Αζίζ γιορτάζει το γεγονός για την αθωώση του και η Αντέλα εγκαταλείπεται από τους Βρετανούς εκτός από τον κύριο Φίλντινγκ, ο οποίος την βοηθά να επιστρέψει με ασφάλεια στο σχολείο του. Η Αντέλα κάνει γνωστό στον κύριο Φίλντινγκ ότι σκοπεύει να επιστρέψει στην Αγγλία το συντομότερο δυνατόν. Ο Αζίζ εγκαταλειπει και αυτός το Τσάντραπορ και ορκίζεται να βρει μια νέα δουλειά σε άλλο ινδικό κρατίδιο. Αργότερα ανοίγει μια κλινική στην περιοχή της λίμνης κοντά στο Σριναγκάρ του Κασμίρ.

Εν τω μεταξύ, μέσω της Αντέλα, ο Φίλντινγκ παντρεύτηκε την Στέλλα Μουρ, την κόρη της κυρίας Μουρ από τον δεύτερο γάμο της. Ο Αζίζ τελικά συμφιλιώνεται με τον Φίλντινγκ και ύστερα ο ίδιος γράφει στην Αντέλα ζητώντας της να τον συγχωρήσει που άργησε τόσο πολύ καιρό, εκτιμώντας το θάρρος της που έδειξε όταν απέσυρε την κατηγορία της απόπειρας βιασμού στο δικαστήριο.

Ο E.M Φόρστερ άρχισε να γράφει το μυθιστόρημα Το πέρασμα στην Ινδία κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ινδία από τα τέλη του 1912 έως τις αρχές του 1913 (πηγαίνοντας εκεί από τον νεαρό ινδό μουσουλμάνο, Σαιέντ Ρος Μασούντ τον οποίο είχε διδάξει στα λατινικά), ολοκληρώνοντάς το μόνον αφού επέστρεψε στην Ινδία ως γραμματέας ενός μαχαραγιά το 1921. Το μυθιστόρημα δημοσιεύθηκε στις 6 Ιουνίου 1924.[9] Διαφέρει από τα άλλα μεγάλα έργα του Φόρστερ στο εμφανές πολιτικό περιεχόμενο, σε αντίθεση με τον ελαφρύτερο τόνο και το πιο υποτονικό πολιτικό υπόθεμα σε έργα όπως το Howards End και το Δωμάτιο με θέα.

Το πέρασμα στην Ινδία ασχολείται με τη λεπτή ισορροπία μεταξύ των Άγγλων και των Ινδών κατά τη διάρκεια της βρετανικής αποικιοκρατίας.[10] Το ζήτημα του τι πραγματικά συνέβη στις σπηλιές παραμένει αναπάντητο στο μυθιστόρημα. Το βιβλίο πωλήθηκε καλά και επαινέθηκε ευρέως σε λογοτεχνικούς κύκλους και θεωρείται γενικά ως το καλύτερο μυθιστόρημα του Φόρστερ, καθώς έγινε γρήγορα ένα κλασικό της αγγλικής λογοτεχνίας.[11]

Για πολλά χρόνια αρκετοί σκηνοθέτες ενδιαφέρθηκαν να προσαρμόσουν το μυθιστόρημα στη μεγάλη οθόνη, αλλά ο Φόρστερ, ο οποίος δέχθηκε κριτική όταν δημοσιεύτηκε το μυθιστόρημα, απέρριψε κάθε προσφορά για τα δικαιώματα του κινηματογράφου, πιστεύοντας ότι οποιαδήποτε ταινία του μυθιστορήματός του θα ήταν τραγική καθώς φοβόταν ότι όποιος το έκανε θα πήγαινε από την πλευρά των Άγγλων ή των Ινδών και ήθελε να υπάρχει ισορροπία. Ωστόσο, επέτρεψε στον Ινδό συγγραφέα Σάνθα Ράμα Ράου να το προσαρμόσει στο θέατρο το 1957.[12]

Ο Ντέιβιντ Λην είχε διαβάσει το μυθιστόρημα και είδε το έργο στο Λονδίνο το 1960 και, εντυπωσιασμένος, προσπάθησε να αγοράσει τα δικαιώματα εκείνη την εποχή, αλλά ο Φόρστερ, ο οποίος νωρίτερα απέρριψε την πρόταση του Σάνθα Ράμα Ράου να επιτρέψει στον Ινδό σκηνοθέτη Satyajit Ray να κάνει μια ταινία, είπε όχι.[13]

Μετά το θάνατο του Φόρστερ το 1970, το διοικητικό συμβούλιο των υποτροφιών του King's College στο Cambridge κληρονόμησε τα δικαιώματα στα βιβλία του. Ωστόσο, ο Ντόναλντ Πέρι, ο εκτελεστής της διαθήκης του Φόρστερ, απέρριψε όλες τις προσεγγίσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του Τζόζεφ Λόουζι, του Ίσμαελ Μέρτσαντ, του Τζέιμς Άιβορι και του Γουαρίς Χουσέιν, οι οποίοι μετά την προσαρμογή του στο θέατρο του Σάνθα Ράμα Ράου τη δεκαετία του 1960 ήθελαν τώρα να κάνουν μια ταινία μεγάλου μήκους. Δέκα χρόνια αργότερα, όταν ο καθηγητής Μπέρναρντ Γουίλιαμς, ένας ενθουσιώδης του κινηματογράφου, έγινε διευθύνων σύμβουλος, τα δικαιώματα για μια κινηματογραφική προσαρμογή του βιβλίου έγιναν διαθέσιμα.

Η σύμβαση προέβλεπε ότι ο Σάνθα Ράμα Ράου θα έγραφε το σενάριο. Είχε συναντηθεί με τον E.M Φόρστερ, και είχε προσαρμόσει επιτυχώς το μυθιστόρημα ως θεατρικό έργο και είχε αναφερθεί από τον συγγραφέα ότι διατηρούσε το πνεύμα του μυθιστορήματος. Ωστόσο, ο Λην ήταν αποφασισμένος να κάνει αλλαγές στη διαδικασία γραφής του σεναρίου. Συναντήθηκε με τον Ράου στο Μπέρκλεϋ, στο Γκλούσεστερσαϊρ και πάνω από δέκα μέρες μίλησαν για το μυθιστόρημα και συζήτησαν το σενάριο.

Το αρχικό σενάριο δεν ικανοποίησε ούτε τον παραγωγό, τον Τζον Μπράμπουρν, ούτε τον Λην. Το θεώρησαν πολύ κοσμικό και λογοτεχνικό έργο ενός θεατρικού συγγραφέα και ακατάλληλο για ταινία. Οι περισσότερες σκηνές ήταν σε εσωτερικούς χώρους και σε γραφεία, ενώ ο Λην είχε στο μυαλό του να γυρίζει σε εξωτερικούς χώρους όσο το δυνατόν περισσότερο. Με την Ινδία στον τίτλο της ταινίας, αιτιολόγησε, ότι το κοινό θα περίμενε να δει πολλές σκηνές γυρισμένες σε ινδικά τοπία. Ο Λην σχολίασε: «Είμαστε ευλογημένοι που έχουμε έναν καλό τίτλο ταινίας, όπως το πέρασμα στην Ινδία. Αλλά έχει χτιστεί σε κίνδυνο και διατηρεί μια τέτοια υπόσχεση. Η ίδια η αναφορά στην Ινδία δημιουργεί υψηλές προσδοκίες». Ο Λην δεν ήθελε να παρουσιάσει την Ινδία πριν από την ανεξαρτησία της ως μια φτωχή χώρα, όταν για το ίδιο χρηματικό ποσό μπορούσε να δείξει τον οπτικό πλούτο της χώρας.

Κατά τη διάρκεια του 1982, ο Λην εργάστηκε στο σενάριο. Πέρασε έξι μήνες στο Νέο Δελχί, για να έχει μια στενή αίσθηση για τη χώρα καθώς έγραφε το σενάριο. Καθώς δεν μπορούσε να μείνει περισσότερο για φορολογικούς λόγους, μετακόμισε στη Ζυρίχη για τρεις μήνες, τελειώνοντας το γράψιμο εκεί. Ακολουθώντας την ίδια μέθοδο που είχε χρησιμοποιήσει για την προσαρμογή των Μεγάλων Προσδοκιών του Τσαρλς Ντίκενς, πέρασε το αρχικό σενάριο του Ράου και το αντίγραφο του μυθιστορήματος, διαλέγοντας της σκηνές που ήταν απαραίτητες και ξεπερνώντας αυτές που δεν προχωρούσαν στην πλοκή. Ο Λην δακτυλογράφησε ολόκληρο το σενάριο, διορθώνοντάς το καθώς το προχωρούσε, ακολουθώντας την αρχή ότι τα σενάρια δεν γράφονται, αλλά ξαναγράφονται.

Ο σκηνοθέτης χαρακτήρισε την Αυστραλή ηθοποιό Τζούντι Ντέιβις, τότε 28 ετών, ως την αφελή Μις Κουέστεντ μετά από μια συνάντηση δύο ωρών. Όταν η Ντέιβις έδωσε την ερμηνεία της για το τι συνέβη στις σπηλιές - «Δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στη σεξουαλικότητά της, απλώς φρίκαρε». Η Ντέιβις είχε συγκεντρώσει τη διεθνή προσοχή στο ρόλο της Τζίλιαν Αρμστρονγκ στην ταινία My Brilliant Career (1979) και είχε εμφανιστεί στην ταινία A Woman Called Golda (1982) ως μια νέα Γκόλντα Μέιρ.

Ο Λην ήθελε τη Σήλια Τζόνσον, πρωταγωνίστρια της Σύντομης Συνάντησης, να υποδυθεί την κυρία Μουρ, αλλά απέρριψε τον ρόλο και πέθανε πριν από την κυκλοφορία της ταινίας. Στη συνέχεια, ο σκηνοθέτης προσέφερε το ρόλο στην Πέγκι Άσκροφτ, μια ηθοποιό του θεάτρου που είχε εμφανιστεί σε ταινίες μόνο περιστασιακά. Δεν ήταν ενθουσιασμένη όταν ο Λην της ζήτησε να είναι η κυρία Μουρ. «Κύριε Λην, είμαι 75 ετών», διαμαρτυρήθηκε, και παρόλο που είχε πρόσφατα εργαστεί στην Ινδία στις τηλεοπτικά μίνι σειρές The Jewel in the Crown, είπε, «Αγαπητέ μου, πραγματικά δεν θέλω να το κάνω», αλλά είναι πολύ δύσκολο να απορρίψω μια ταινία του Λην».

Ο Satyajit Ray, ο οποίος ήλπιζε να σκηνοθετήσει την προσαρμογή του Το πέρασμα στην Ινδία, συνέστησε τον 38χρονο ηθοποιό της Βεγγάλης Βίκτορ Μπανέρτζι για το ρόλο του Δρ Αζίζ. Ο χαρακτήρας απαιτούσε έναν συνδυασμό ανοησίας, γενναιότητας, τιμής και θυμού. Μετά από κάποιο δισταγμό, ο Λην επέλεξε τον Μπανέρτζι, αλλά ο σκηνοθέτης έπρεπε να ξεπεράσει τους περιορισμούς της βρετανικής δικαιοσύνης για την απασχόληση ενός Ινδού ηθοποιού. Ο Λην πήρε το δρόμο του, και το καστ έγινε πρωτοσέλιδα στην Ινδία. «Ήταν θέμα εθνικής υπερηφάνειας που ένας Ινδός έπαιξε στην ταινία αντί για έναν Ασιάτη από την Αγγλία», παρατήρησε ο Μπανέρτζι.

Ο Πίτερ Ο'Τουλ ήταν η πρώτη επιλογή του Λην για να υποδυθεί τον Φίλντινγκ. Ο ρόλος πήγε τελικά στον Τζέιμς Φοξ. Παρά τη διαμάχη με τον Λην τη δεκαετία του 1960 σχετικά με μια προτεινόμενη ταινία για τον Γκάντι που τελικά απορρίφθηκε, ο Άλεκ Γκίνες συμφώνησε να απεικονίσει τον καθηγητή Γκόντμπολ. Η σχέση μεταξύ των δύο ανδρών επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων και όταν ο Γκίνες έμαθε ότι μεγάλο μέρος του ρόλου του θα ήταν στο πάτωμα ενός δωματίου λόγω των χρονικών περιορισμών, το είδε ως προσωπική προσβολή. Ο Γκίνες δεν θα μιλούσε στον Λην για αρκετά χρόνια μετά, επιδιορθώνοντας τα πράγματα μόνο τα τελευταία χρόνια της ζωής του Λην.[14] Ο Νάιτζελ Χόθορν πρωταγωνίστησε αρχικά ως Τάρτον, αλλά αρρώστησε και αντικαταστάθηκε στο καστ από τον Ρίτσαρντ Γουίλσον.

A Passage To India: Music From The Motion Picture
soundtrack από Μωρίς Ζαρ
ΚυκλοφορίαΝοέμβριος 1984
ΔισκογραφικήCapitol Records (SV 12389)

Όλη η μουσική είναι από τον Μωρίς Ζαρ.

Αρ. Tίτλος Διάρκεια
1. "A Passage To India"   1:52
2. "The Marabar Caves"   3:05
3. "Bombay March"   2:32
4. "The Temple"   5:20
5. "Frangipani"   3:00
6. "Chandrapore"   4:44
7. "Adela"   4:24
8. "Expectations"   3:07
9. "Bicycle Ride"   3:25
10. "Climbing To The Caves"   4:00
11. "Kashmir"   2:18
12. "Back To England"   2:30

Η μουσική της ταινίας συντάχθηκε από τον μακροχρόνιο συνεργάτη του Λην, Μωρίς Ζαρ. Σύμφωνα με τον Ζαρ, ο σκηνοθέτης του είπε, «Μωρίς, θέλω να γράψεις μουσική απευθείας από τη βουβωνική χώρα για αυτήν την πολύ μεγάλη σκηνή στο σπήλαιο. Δεν είναι ιστορία της Ινδίας, είναι ιστορία μιας γυναίκας και θέλω να γράψεις μουσική που προκαλεί αφύπνιση της σεξουαλικότητας».[15]

Ο Ζαρ έγραψε 45 λεπτά μουσικής σε δυόμισι εβδομάδες. Είπε, «Ο Ντέιβιντ μου μιλάει για ταινίες. Ένας καλλιτέχνης του κινηματογράφου ποτέ δεν ζητάει όμποε για να καλύψει μια κακή σκηνή, και ένας καλλιτέχνης ταινιών δεν σκέφτεται τη μουσική ως φάρμακο για μια άρρωστη ταινία. Ο Ντέιβιντ μου μιλά όπως θα μιλούσε σε έναν ηθοποιό».[15]

Χώρα Κυκλοφορία Πωλήσεις εισιτηρίων Μικτά έσοδα Box office Παρ.
Ηνωμένες Πολιτείες / Καναδάς 1984 7,700,000 27,187,653 US$ [16][17]
Ηνωμένο Βασίλειο 1985 2789739 2,789,739 £ (εκτίμηση) [18][19][20]
Γαλλία 1985 984,724 984724 US$ (εκτίμηση) [21]
Γερμανία 1985 713,303 3,136,849 Euro [22][23]
Ισπανία / Σουηδία 1985 317,100 3,171000 US$ (εκτίμηση) [17]
Ιταλία 1985 285,646 2,856460 US$ (εκτίμηση) [21]
Νότια Κορέα 1986 135,032 4,726120 US$ (εκτίμηση) [24][25][26]
Ολλανδία / Ισλανδία / Πορτογαλία 2007 217 [27]
Νέα Ζηλανδία 2011 [28]
Σύνολο 11,771,657+ (εκτίμηση) $38,071,652+ (εκτίμηση)

Η ταινία του Λην άνοιξε με τεράστιους επαίνους σε όλο τον κόσμο και έγινε η αγαπημένη των κριτικών του 1984. Ο Βίνσεντ Κάρμπι από τους New York Times την χαρακτήρισε

«το καλύτερο έργο [του Λην] από τη Γέφυρα του Ποταμού Κβάι και τον Λόρενς της Αραβίας και ίσως την πιο ανθρωπιστική κινούμενη ταινία από τη Σύντομη Συνάντηση. Αν και είναι τεράστια σε φυσική κλίμακα και βρίσκεται σε ένα ταραχώδες ινδικό κλίμα, είναι επίσης οικεία, αστεία και κινείται με τον τρόπο ενός δημιουργού ταινιών που ελέγχει πλήρως το υλικό του. Αν και ο Λην έχει κάνει «το πέρασμα στην Ινδία»', τόσο λιγότερο μυστηριώδες όσο και πιο κρυπτογραφικό από το βιβλίο, η ταινία παραμένει μια θαυμάσια προκλητική ιστορία, γεμάτη ζωηρούς χαρακτήρες, και όλοι έπαιξαν σε σχεδόν τέλεια».[29]

Ο Ρότζερ Ίμπερτ των Chicago Sun-Times παρατήρησε ότι:

«το μυθιστόρημα του Φόρστερ είναι ένα από τα λογοτεχνικά ορόσημα αυτού του αιώνα και τώρα ο Ντέιβιντ Λην το έχει κάνει σε μια από τις μεγαλύτερες προσαρμογές στην οθόνη που έχω δει ποτέ. [Αυτός] είναι σχολαστικός τεχνίτης, διάσημος για κάθε προσπάθεια για να κάνει κάθε εμφάνιση να μοιάζει με τον τρόπο που το σκέφτεται. Οι ηθοποιοί του εδώ ενθαρρύνονται να δίνουν υγιείς, στοχαστικές, αόριστες παραστάσεις... και το σενάριό του είναι ένα μοντέλο σαφήνειας».[30]

Το Variety χαρακτήρισε την ταινία «άψογα πιστή, υπέροχα παιγμένη και περιστασιακά τραγική» προσθέτοντας: «Ο Λην κατάφερε σε μεγάλο βαθμό στο δύσκολο έργο του να συλλάβει τον λεπτόκοκκο τόνο της λογικής ψυχαγωγίας και της ειρωνείας του Φόρστερ».[31]

Το Time Out London πίστευε ότι η ταινία ήταν «μια περίεργα μέτρια υπόθεση, εγκαταλείποντας το επικό στυλ των τελευταίων ετών του Λην. Ενώ ακολουθούσε ίσως το 80% των περιστατικών του βιβλίου, ο Λην στρέφεται πολύ ευρέως από το μίσος του ΕΜ Φόρστερ για την βρετανική παρουσία στην Ινδία, και κατέρχεται πολύ πιο έντονα από την πλευρά των Βρετανών. Αλλά έχει συγκεντρώσει το ισχυρότερο καστ του εδώ και χρόνια. Όχι για λογοτεχνικούς λόγους, αλλά αν σας αρέσει η ψυχαγωγία σας καλά προσαρμοσμένη, τότε νιώστε την ποιότητα και το πλάτος».[32]

Το Channel 4 ανέφερε ότι: «ο Λην ήταν πάντα απασχολημένος με τοπία και εμμονές για την τέλεια σκηνή - αλλά εδώ ο καμβάς του είναι τρόπος μικρότερος από ό,τι στον Λόρενς της Αραβίας ..., Για παράδειγμα, ενώ η αφήγηση είναι μάλλον αναποτελεσματική, το πέρασμα στην Ινδία σίγουρα αξίζει να παρακολουθήσετε το θαυμάσιο επικό στιλ του σκηνοθέτη».[33]

Η ταινία έχει βαθμολογία θετικής έγκρισης 76% από 25 κριτικές στον ιστότοπο Rotten Tomatoes. Η κριτική συναίνεση του ιστότοπου αναφέρει: «Το πέρασμα στην Ινδία είναι μια εντυπωσιακή εξερεύνηση της αποικιοκρατίας και της προκατάληψης, αν και δεν επιτυγχάνει το θεματικό εύρος του καλύτερου έργου του σκηνοθέτη Ντέιβιντ Λην».[34] Στο Metacritic στην ταινία αποδίδεται μέσος όρος βαθμολογίας 78 στα 100, με βάση 14 κριτικές κριτικών, υποδεικνύοντας «γενικά ευνοϊκές κριτικές».[35]

Βραβεία & Υποψηφιότητες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βραβείο Κατηγορία Υποψήφιος Αποτέλεσμα
Όσκαρ[36] Καλύτερη Ταινία Τζον Μπράμπουρν και Ρίτσαρντ Γκούντγουιν Υποψηφιότητα
Καλύτερη Σκηνοθεσία Ντέιβιντ Λην Υποψηφιότητα
Καλύτερος Α' Γυναικείος ρόλος Τζούντι Ντέιβις Υποψηφιότητα
Καλύτερος Β' Γυναικείος ρόλος Πέγκι Άσκροφτ Νίκη
Καλύτερο Προσαρμοσμένο Σενάριο Ντέιβιντ Λην Υποψηφιότητα
Καλύτερη Καλλιτεχνική Διεύθυνση Τζον Μποξ, Λέσλι Τόμκινς και Χιου Σκέιφ Υποψηφιότητα
Καλύτερη Φωτογραφία Έρνεστ Ντέι Υποψηφιότητα
Καλύτερη Ενδυματολογία Τζούντι Μόορκροφτ Υποψηφιότητα
Καλύτερο Μοντάζ Ντέιβιντ Λην Υποψηφιότητα
Καλύτερη Μουσική Επένδυση Μωρίς Ζαρ Νίκη
Καλύτερο Μοντάζ Ήχου Graham V. Hartstone, Nicolas Le Messurier, Michael A. Carter and John W. Mitchell Υποψηφιότητα
American Film Institute[37] AFI's 100 Years Κινηματογραφικής Μουσικής Μωρίς Ζαρ Υποψηφιότητα
Ένωση Πολωνών Σκηνοθετών Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία Ντέιβιντ Λην Νίκη
Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου της Βοστώνης Καλύτερος Α' Γυναικείος Ρόλος Τζούντι Ντέιβις Νίκη
Καλύτερος Β' Γυναικείος Ρόλος Πέγκι Άσκροφτ Νίκη
Βραβεία BAFTA Καλύτερη Ταινία John Knatchbull, Richard Goodwin and David Lean Υποψηφιότητα
Καλύτερος Α' Ανδρικός Ρόλος Βίκτορ Μπανέρτζι Υποψηφιότητα
Καλύτερος Β' Γυναικείος Ρόλος Πέγκι Άσκροφτ Νίκη
Καλύτερος Β' Ανδρικός Ρόλος Τζέιμς Φοξ Υποψηφιότητα
Καλύτερο Διασκευασμένο Σενάριο Ντέιβιντ Λην Υποψηφιότητα
Καλύτερη Φωτογραφία Έρνεστ Ντέι Υποψηφιότητα
Καλύτερος Σχεδιασμός Κοστουμιών Τζούντι Μόορκροφτ Υποψηφιότητα
Καλύτερος Σχεδιασμός Παραγωγής Τζον Μποξ Υποψηφιότητα
Καλύτερη Μουσική Μωρίς Ζαρ Υποψηφιότητα
Βρετανική Ένωση Κινηματογραφιστών Καλύτερη Φωτογραφία Έρνεστ Ντέι Υποψηφιότητα
Directors Guild of America Awards Outstanding Directorial Achievement in Motion Pictures Ντέιβιντ Λην Υποψηφιότητα
Evening Standard British Film Awards Καλύτερος Α' Ανδρικός Ρόλος Βίκτορ Μπανέρτζι Νίκη
Χρυσή Σφαίρα Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία Το πέρασμα στην Ινδία Νίκη
Καλύτερος Β' Γυναικείος Ρόλος Πέγκι Άσκροφτ Νίκη
Καλύτερος Σκηνοθέτης Ντέιβιντ Λην Υποψηφιότητα
Καλύτερο Σενάριο Νίκη
Καλύτερη Μουσική Μωρίς Ζαρ Νίκη
Γκράμμι Best Album of Original Score Written for a Motion Picture or Television Special Υποψηφιότητα
Ιαπωνική Ακαδημία Κινηματογράφου Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία Το πέρασμα στην Ινδία Υποψηφιότητα
Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου του Κάνσας Σίτι Καλύτερης Ταινίας Νίκη
Καλύτερης Σκηνοθεσίας Ντέιβιντ Λην Νίκη
Καλύτερου Β' Γυναικείου Ρόλου Πέγκι Άσκροφτ Νίκη
Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου του Λος Άντζελες Καλύτερος Β' Γυναικείος Ρόλος Πέγκι Άσκροφτ Νίκη
Εθνικό Συμβούλιο Αναθεώρησης Καλύτερη Ταινία Το πέρασμα στην Ινδία Νίκη
Καλύτερες Δέκα Κορυφαίες Ταινίες Νίκη
Καλύτερη Σκηνοθεσία Ντέιβιντ Λην Νίκη
Καλύτερος Α' Ανδρικός Ρόλος Βίκτορ Μπανέρτζι Νίκη
Καλύτερος Β' Γυναικείος Ρόλος Πέγκι Άσκροφτ Νίκη
Εθνική Κοινότητα Κριτικών Κινηματογράφου Καλύτερη Σκηνοθεσία Ντέιβιντ Λην Υποψηφιότητα
Καλύτερος Β' Γυναικείος Ρόλος Πέγκι Άσκροφτ Υποψηφιότητα
Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης Καλύτερη Ταινία Το πέρασμα στην Ινδία Νίκη
Καλύτερη Σκηνοθεσία Ντέιβιντ Λην Νίκη
Καλύτερος Β' Γυναικείος Ρόλος Πέγκι Άσκροφτ Υποψηφιότητα
Ένωση Σεναριογράφων Αμερικής Καλύτερο Διασκευασμένο Σενάριο Ντέιβιντ Λην Υποψηφιότητα

Βιβλιογραφικές πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Phillips, Gene D (2009). Beyond the Epic: The Life & Films of David Lean (στα Αγγλικά). Lexington: University Press of Kentucky. ISBN 0-8131-2415-8. 
  • Read, Piers Paul (2005). Alec Guinness: The Authorized Biography (στα Αγγλικά). New York: Simon and Schuster. σελίδες 340. ISBN 0-7432-4498-2. 
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=288.html. Ανακτήθηκε στις 7  Ιουλίου 2016.
  2. www.imdb.com/title/tt0087892/. Ανακτήθηκε στις 7  Ιουλίου 2016.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 www.filmaffinity.com/en/film983170.html. Ανακτήθηκε στις 7  Ιουλίου 2016.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 www.imdb.com/title/tt0087892/fullcredits. Ανακτήθηκε στις 7  Ιουλίου 2016.
  5. stopklatka.pl/film/podroz-do-indii. Ανακτήθηκε στις 7  Ιουλίου 2016.
  6. (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
  7. www.zelluloid.de/filme/index.php3?id=12512. Ανακτήθηκε στις 22  Απριλίου 2018.
  8. 8,0 8,1 passage-india.
  9. Phillips, σελ. 405.
  10. Phillips, σελ. 406.
  11. Phillips, σελ. 403.
  12. Stape, J. H. (18 Δεκεμβρίου 1992). E. M. Forster. Springer. ISBN 9781349128501 – μέσω Google Books. 
  13. Phillips, σελ. 407.
  14. Read, σελ. 178.
  15. 15,0 15,1 MAGNIFICENT OBSESSIONS: Rosenfield, Paul. Los Angeles Times 24 March 1985: 1.
  16. «A Passage to India (1984)». Box Office Mojo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2019. 
  17. 17,0 17,1 ««Поездка в Индию» (A Passage to India, 1984)». KinoPoisk (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020. 
  18. «A Passage To India». 25th Frame. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020. 
  19. «Official exchange rate (LCU per US$, period average) - United Kingdom». World Bank. 1985. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020. 
  20. «UK cinema ticket prices». Terra Media. 20 Αυγούστου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2019. 
  21. 21,0 21,1 «A Passage to India (1984)». JP's Box-Office (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020. 
  22. «Die Erfolgreichsten Filme in Deutschland» [The Most Successful Films in Germany]. Inside Kino (στα Γερμανικά). 1985. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020. 
  23. «Historical currency converter with official exchange rates». fxtop.com. 21 Δεκεμβρίου 1985. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020. 
  24. «영화정보» [Movie Information]. KOFIC (στα Κορεατικά). Korean Film Council. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2019. 
  25. Park, Seung Hyun (2000). A Cultural Interpretation of Korean Cinema, 1988-1997. Indiana University. σελ. 119. Average Ticket Prices in Korea, 1974-1997 [...] * Source: Korea Cinema Yearbook (1997-1998) * Currency: won [...] Foreign [...] 1986 [...] 3,500 
  26. «Official exchange rate (LCU per US$, period average) - Korea, Rep». World Bank. 1986. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020. 
  27. «Film #20156 : A Passage to India». LUMIERE. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020. 
  28. «A Passage to India». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 2020. 
  29. Canby, Vincent (14 Δεκεμβρίου 1984). «The Screen: 'Passage to India,' by David Lean». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2019. 
  30. Ebert, Roger. «A Passage to India Movie Review (1984)». RogerEbert.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2019. 
  31. «Variety review». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2009. 
  32. «A Passage to India 1984, directed by David Lean | Film review». Time Out. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2019. 
  33. «A Passage to India Movie Review (1984) from Channel 4 Film». Channel 4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2007. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2009. 
  34. «A Passage to India (1984)». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2020. 
  35. «A Passage to India». Metacritic. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2020. 
  36. «The 57th Academy Awards (1985) Nominees and Winners». Oscars.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2011. 
  37. «AFI's 100 Years of Film Scores Nominees» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]