Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πέγκι Άσκροφτ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πέγκι Ασκροφτ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Peggy Ashcroft (Αγγλικά)
Γέννηση22  Δεκεμβρίου 1907[1][2][3]
Σάρεϊ
Θάνατος14  Ιουνίου 1991[3][4][5]
Λονδίνο
Αιτία θανάτουεγκεφαλικό επεισόδιο
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[1][6]
ΣπουδέςΚεντρική Σχολή Ομιλίας και Δράματος[7]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός θεάτρου
ηθοποιός ταινιών
ηθοποιός
Περίοδος ακμής1926 - 1989
Οικογένεια
ΣύζυγοςJeremy Hutchinson, Baron Hutchinson of Lullington (1940–1966)[8][9]
Rupert Hart-Davis (από 1929)[8][9]
Theodore Komisarjevsky[8][9]
ΣύντροφοςPaul Robeson[10]
Τζον Μπόιντον Πρίστλεϊ
ΤέκναEliza Hutchinson[11]
Nicholas St. John Hutchinson[11]
ΓονείςWilliam Worsley Ashcroft[11][8] και Violetta Maud Bernheim[8]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςKing's Medal of Merit in Gold (1955)[12]
Ντάμα Ταξιάρχις του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (1956)
Laurence Olivier Award for Actress of the Year in a New Play (Δεκέμβριος 1976)[13]
τηλεοπτικό βραβείο BAFTA καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου (1981)
τηλεοπτικό βραβείο BAFTA καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου (1985)
Χρυσή Σφαίρα Β' Γυναικείου Ρόλου - κινηματογραφική ταινία (1985)
Όσκαρ Β΄ Γυναικείου Ρόλου (1985)[14]
Volpi Cup for Best Actress (1989)
Society of London Theatre Special Award (1991)[15]
βραβείο BAFTA καλύτερου Α΄ γυναικείου ρόλου (1986)[16]
Evening Standard Theatre Award for Best Actress
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Πέγκι Άσκροφτ (αγγλικά: Peggy Ashcroft‎‎, 22 Δεκεμβρίου 1907 – 14 Ιουνίου 1991) ήταν Αγγλίδα ηθοποιός, από τις κορυφαίες της γενιάς της. Κυριάρχησε στη βρετανική θεατρική σκηνή για περισσότερα από πενήντα χρόνια, απέδωσε με ανεπανάληπτο τρόπο πολλές από τις σαιξπηρικές ηρωίδες αλλά διακρίθηκε και σε έργα του Τσέχωφ και άλλων σύγχρονων δραματουργών. Η συμμετοχή της σε κινηματογραφικές ταινίες ήταν αρκετά περιορισμένη, ο ρόλος της στην ταινία Το πέρασμα στην Ινδία της χάρισε το 1984 το Όσκαρ Β´ Γυναικείου Ρόλου.

Η Ίντιθ Μάργκαρετ Έμιλι Άσκροφτ, όπως ήταν το πλήρες όνομά της, γεννήθηκε στο Κρόιντον της κομητείας του Σάρρεϋ, ήταν κόρη του Ουίλιαμ Άσκροφτ, κτηματομεσίτη, και της Βιολέτας, το γένος Μπερνχάιμ, με δανέζικη και γερμανοεβραϊκή καταγωγή. Ο πατέρας της σκοτώθηκε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένας από τους δασκάλους της ενθάρρυνε την αγάπη της για τον Σαίξπηρ, αλλά ούτε οι δάσκαλοί της ούτε η μητέρα της ενέκριναν την επιθυμία της να γίνει επαγγελματίας ηθοποιός. Η Άσκροφτ ωστόσο ήταν αποφασισμένη, και στην ηλικία των 16 ετών, εγγράφηκε στην περίφημη θεατρική σχολή Royal Central School of Speech and Drama, στην οποία η μητέρα της είχε παρακολουθήσει κάποια μαθήματα μερικά χρόνια πριν. Ενώσω ήταν ακόμη σπουδάστρια, η Άσκροφτ έκανε το επαγγελματικό της ντεμπούτο στο Θέατρο του Μπέρμιγχαμ (Birmingham Repertory Theatre) ως Μάργκαρετ στο Δεν φταίει το αστέρι μας του Τζέιμς Μπάρι[17], με πρωταγωνιστή τον Ραλφ Ρίτσαρντσον. Αποφοίτησε από τη Σχολή το 1927 παίρνοντας το πτυχίο του Πανεπιστημίου του Λονδίνου στη Δραματική Τέχνη.

Δεκαετίες 1930, 1940 και 1950

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Πέγκι Άσκροφτ στην ταινία Rhodes of Africa του 1936

Στο Λονδίνο άρχισε να γίνεται γνωστή με την ερμηνεία της ως Ναέμι στο Jud Süß του Λίον Φόιχτβανγκερ το 1929[18]. Η φήμη της εδραιώθηκε την επόμενη χρονιά παίζοντας τη Δυσδαιμόνα στον Οθέλλο. Το 1932 προσχώρησε στον θίασο του Ολντ Βικ όπου έπαιξε 10 σπουδαίους ρόλους μέσα σε 1 σεζόν, όπως τη Ροζαλίντα στο Όπως αγαπάτε, την Ιμογένη στον Κυμβελίνο και την Περντίτα στο Χειμωνιάτικο παραμύθι. Το 1933 γύρισε την πρώτη της ταινία με τίτλο Ο περιπλανώμενος Ιουδαίος, αλλά ο κινηματογράφος ποτέ δεν την γοήτευσε και γι' αυτό συμμετείχε σε ελάχιστες ταινίες.

Το 1929 η Άσκροφτ παντρεύτηκε με τον ηθοποιό και μετέπειτα εκδότη Ρούπερτ Χαρτ-Ντέιβις. Ο γάμος τους δεν διήρκεσε πολύ, χώρισαν το 1933 λόγω των εξωσυζυγικών σχέσεων της Άσκροφτ πρώτα με τον ηθοποιό και τραγουδιστή Πολ Ρόμπισον[19], μετά με τον συγγραφέα Τζ. Μπ. Πρίστλεϊ και έπειτα με τον σκηνοθέτη Φιοντόρ Κομισαριέφσκι, με τον οποίον συνεργάστηκαν σε διάφορες παραστάσεις[20]. Το 1934 παντρεύτηκε τον Κομισαριέφσκι αλλά ο γάμος τους δεν κράτησε παρά μόνο 2 χρόνια.

Σε πολλές από τις μεγάλες επιτυχίες της είχε ως συμπρωταγωνιστή τον Τζον Γκίλγκουντ. Το 1935 ανέβασαν Ρωμαίο και Ιουλιέτα, το 1936 στον Γλάρο του Τσέχωφ διέπρεψε ως Νίνα, το 1939 με σκηνοθέτη τον Γκίλγκουντ έδωσε μια από τις καλύτερες κωμικές ερμηνείες της στο έργο του Όσκαρ Ουάιλντ Η σημασία του να είναι κανείς σοβαρός[18], το 1944 έπαιξε την Οφηλία και την Τιτάνια με τον Γκίλγκουντ ως Άμλετ και Όμπερον στο Όνειρο θερινής νυκτός αντίστοιχα. Το 1950 έπαιξαν πάλι μαζί σε 2 έργα του Σαίξπηρ, τα Πολύ κακό για το τίποτα και Βασιλιάς Ληρ ενώ το 1953 δίνει μια μοναδική ερμηνεία στο έργο Αντώνιος και Κλεοπάτρα με συμπρωταγωνιστή τον Μάικλ Ρέντγκρεϊβ.

Το 1940 η Άσκροφτ παντρεύτηκε για τρίτη φορά, με τον δικηγόρο Τζέρεμι Χάτσινσον. Μαζί απέκτησαν 2 παιδιά, το 1941 την Ελίζα και το 1946 τον Νίκολας. Το ζευγάρι έμεινε παντρεμένο για 25 χρόνια και πήρε διαζύγιο το 1965.

Η Άσκροφτ ήταν ιδανική ερμηνεύτρια των σαιξπηρικών ηρωίδων αλλά έδωσε έξοχες ερμηνείες και σε ρόλους του σύγχρονου ρεπερτορίου.[21] Το 1952 ερμήνευσε την Έστερ Κόλιερ στο πρώτο ανέβασμα της Βαθιάς γαλάζιας θάλασσας του Τέρενς Ράττιγκαν, το 1956 υποδύθηκε την δις Μάντριγκαλ στον Άγονο κήπο της Ένιντ Μπάγκνολντ και την ίδια χρονιά έπαιξε στον Καλό άνθρωπο του Σετσουάν του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Ο ρόλος της Έντα Γκάμπλερ το 1954 της απέφερε παρασημοφόρηση από τον βασιλιά της Νορβηγίας Χάακον. Στην πατρίδα της, το 1951 της είχε απονεμηθεί ο τίτλος CBE του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και το 1956 DBE [18] γι' αυτό και μπροστά από το όνομά της στην Μεγάλη Βρετανία υπάρχει πάντα η διάκριση ντέιμ (Dame).

Δεκαετία 1960, «Royal Shakespeare Company»

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1958 ο Πίτερ Χολ την προσκάλεσε να συμμετάσχει στον νεοϊδρυθέντα θίασο «Royal Shakespeare Company», με έδρα το Στράτφορντ-απόν-Έιβον, γενέθλια πόλη του Σαίξπηρ. Ήδη από την πρώτη σεζόν (1960) η συμβολή της στον θίασο ήταν άκρως σημαντική, υποδυόμενη 2 σαιξπηρικές ηρωίδες, την Κατερίνα στο Ημέρωμα της στρίγγλας και την Παολίνα στο Χειμωνιάτικο παραμύθι, το 1961 έπαιξε τη Δούκισσα του Αμάλφι του Τζων Ουέμπστερ, την Αιμιλία στον Οθέλλο και την Ρανέφσκαγια στον Βυσσινόκηπο. Τη σεζόν 1963-4 υποδύθηκε τη Μαργαρίτα του Ανζού από τα νιάτα της ως τα γηρατειά της στο έργο Ο πόλεμος των Ρόδων[22], μια διασκευή των σαιξπηρικών Ερρίκος ΣΤ' (και τα 3 μέρη) και Ριχάρδος Γ' σε ενιαίο έργο από τον σκηνοθέτη Τζον Μπάρτον.[21] Καθ' όλη τη δεκαετία της δεκαετίας του 1960 συνέχισε να εναλλάσσει σαιξπηρικούς και σύγχρονους ρόλους, το 1964 ήταν η Αρκάντινα στον Γλάρο, το 1967 η κυρία Άλβινγκ στους Βρικόλακες, το 1969 η Αικατερίνη της Αραγονίας στον Ερρίκο τον Η' και η Αγνή στο Μια ευαίσθητη ισορροπία του Έντουαρντ Άλμπι.

Δεκαετίες 1970 και 1980

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τη δεκαετία του 1970 η Άσκροφτ παρέμεινε βασική συνεργάτιδα του «Royal Shakespeare Company», όταν όμως το 1973 ο Πίτερ Χολ ανέλαβε τη διεύθυνση του «Βασιλικού Εθνικού Θεάτρου» στο Λονδίνο την έπεισε να συμμετάσχει σε κάποιες παραστάσεις του. Στο Εθνικό Θέατρο εμφανίστηκε σε έργα των Ίψεν, Μπέκετ, Πίντερ και Λίλιαν Χέλμαν. Τελευταία της θεατρική δουλειά ήταν ο ρόλος της κόμισσας του Ρουσιγιόν στο σαιξπηρικό Τέλος καλό, όλα καλά, που ανέβηκε το 1981 στο Στράτφορντ και το 1982 στο Λονδίνο.

Η Άσκροφτ τα τελευταία της χρόνια έκανε λίγες αλλά σημαντικές εμφανίσεις στη μικρή και στη μεγάλη οθόνη: το 1984 έπαιξε στην τηλεοπτική σειρά Το πετράδι του στέμματος (Jewel in the Crown), με θέμα τις τελευταίες μέρες των Βρετανικών Ινδιών και κέρδισε το βραβείο BAFTA καλύτερης ηθοποιού και ήταν υποψήφια για τη Χρυσή σφαίρα καλύτερης ηθοποιού. Την ίδια χρονιά έπαιξε στην πολυβραβευμένη ταινία του Ντέιβιντ Λην Το πέρασμα στην Ινδία[23], όπου για την ερμηνεία της ως κυρίας Μουρ της απονεμήθηκαν πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων το Βραβείο BAFTA Καλύτερου Α΄ Γυναικείου Ρόλου και το Όσκαρ Β´ Γυναικείου Ρόλου. Το 1989 έπαιξε στην τηλεοπτική ταινία She's Been Away[24] που σκηνοθέτησε ο Πίτερ Χολ. Η τελευταία της δουλειά είχε και αυτή ως θέμα την Ινδία, ήταν το έργο In the Native State του Τομ Στόπαρντ, μια θεατρική παραγωγή του 1991 για το ραδιόφωνο του BBC[25].

Η Πέγκι Άσκροφτ πέθανε από έμφραγμα το 1991 στο Λονδίνο, σε ηλικία 83 ετών. Η σορός της αποτεφρώθηκε και οι στάχτες σκορπίστηκαν γύρω από μια μουριά που η ίδια είχε φυτέψει το 1969 στο σημείο όπου βρισκόταν η τελευταία κατοικία του Σαίξπηρ στο Στράτφορντ-απόν-Έιβον. Το 2005 τοποθετήθηκε για την Άσκροφτ αναμνηστική πλακέτα στο δάπεδο του Αββαείου του Ουέστμινστερ, στην επονομαζόμενη «Γωνιά των ποιητών»[26].

Έτος Πρωτότυπος τίτλος Ελληνικός τίτλος Σημειώσεις
1933 The Wandering Jew Ο περιπλανώμενος Ιουδαίος
1935 The 39 Steps Τα 39 Σκαλοπάτια
1936 Rhodes of Africa
1940 Channel Incident Ταινία μικρού μήκους
1941 Quiet Wedding Γαμήλιος περιπέτεια
1959 The Nun's Story Η Ιστορία μιας Μοναχής Υποψήφια για το βραβείο BAFTA Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου
1968 Secret Ceremony Το μεγάλο μυστικό της
1969 Three Into Two Won't Go Στους δυο τρίτος δεν χωρεί Υποψήφια για το βραβείο BAFTA Καλύτερου Β΄ Γυναικείου Ρόλου
1971 Sunday Bloody Sunday Καταραμένη Κυριακή
1973 Der Fußgänger (The Pedestrian) Περιπλανώμενος ένοχος
1977 Joseph Andrews
1984 A Passage to India Το πέρασμα στην Ινδία Βραβείο BAFTA Καλύτερου Α΄ Γυναικείου Ρόλου
Όσκαρ Β´ Γυναικείου Ρόλου
Βραβείο Β' Γυναικείου Ρόλου της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Βοστώνης
Χρυσές Σφαίρες - Βραβείο Β' Γυναικείου Ρόλου
Βραβείο Β' Γυναικείου Ρόλου της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου του Λος Άντζελες
Βραβείο καλύτερης ηθοποιού από το Εθνικό Συμβούλιο κριτικής κινηματογραφικών ταινιών
Βραβείο Α' Γυναικείου Ρόλου της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης
1986 When the Wind Blows Όταν φυσάει ο άνεμος ταινία κινουμένων σχεδίων, φωνή της Χίλντα Μπλογκς
1988 Madame Sousatzka Μαντάμ Σουζάτσκα Υποψήφια για το βραβείο BAFTA Καλύτερου Β΄ Γυναικείου Ρόλου
  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 131665553. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w65f30nh. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 30234. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 88283. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. (Αγγλικά) Find A Grave. 6305298. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. CONOR.SI. 129301347.
  7. «Central School of Speech and Drama | High Profile Alumni».
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 «Kindred Britain»
  9. 9,0 9,1 9,2 p18026.htm#i180256. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  10. Martin Duberman: «Paul Robeson: No One Can Silence Me» (Αγγλικά) The New Press. 9  Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 2  Αυγούστου 2022. ISBN-13 978-1-62097-649-4.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  12. «Det norske kongehus | Tildelinger av ordener og medaljer».
  13. officiallondontheatre.com/olivier-awards/winners/olivier-winners-1976/. Ανακτήθηκε στις 31  Οκτωβρίου 2022.
  14. (Αγγλικά) Academy Awards Database. 4139. Ανακτήθηκε στις 31  Οκτωβρίου 2022.
  15. officiallondontheatre.com/olivier-awards/winners/olivier-winners-1991/. Ανακτήθηκε στις 31  Οκτωβρίου 2022.
  16. awards.bafta.org/award/1986/film/actress-in-a-leading-role. Ανακτήθηκε στις 31  Οκτωβρίου 2022.
  17. Phyllis Hartnoll - Peter Found (2000). «ντέιμ Πέγκι Άσκροφτ». Λεξικό του θεάτρου. Αθήνα: Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης - Εκδόσεις Νεφέλη. σελ. 44. ISBN 960-211-563-7. 
  18. 18,0 18,1 18,2 «Peggy Ashcroft». Encyclopaedia Britannica. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2021. 
  19. «1930 Paul Robeson and Peggy Ashcroft». MixedMuseum. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  20. «Theodore Komisarjevsky». Encyclopaedia Britannica. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2021. 
  21. 21,0 21,1 Michael Billigton (9 Ιουνίου 2015). «Great performances: Peggy Ashcroft in The Wars of the Roses». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  22. «The Wars Of The Roses (RSC, 1965) Part 8, 4/5 The Prophetess (Richard III, Act I)». YouTube. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  23. Vincent Canby (14 Δεκεμβρίου 1984). «'PASSAGE TO INDIA,' BY DAVID LEAN». NY Times. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  24. «She's Been Away Screen One 1989». YouTube. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021. 
  25. «Drama on 3: In the Native State by Tom Stoppard». RadioTimes. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2021. [νεκρός σύνδεσμος]
  26. «Dame Peggy Ashcroft». Αββαείο του Ουέστμινστερ. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]