Σιχισμός στο Πακιστάν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πακιστανοί Σιχ
Γκουντβάρα Τζανάμ Αστάν
Συνολικός πληθυσμός
50,000[1]
Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς
Χασάν Αμπντάλ
Λαχόρη
Νανκάνα Σαχίμπ
Νάροβαλ
Πεσαβάρ
Γλώσσες
Παντζάμπι

Ο Σιχισμός στην περιοχή του σημερινού Πακιστάν διαθέτει μια εκτεταμένη κληρονομιά και ιστορία, παρά το ότι οι Σιχ σήμερα αποτελούν μια μικρή κοινότητα στο Πακιστάν. Οι περισσότεροι Σιχ ζουν στην περιοχή του Παντζάμπ, ένα μέρος της ευρύτερης περιοχής του Παντζάμπ όπου γεννήθηκε ο Σιχισμός την περίοδο του Μεσαίωνα, και στην Πεσαβάρ στην περιοχή Κιμπέρ-Πακτούνκβα. Η Νανκάνα Σαχίμπ, η γενέτειρα του Γκουρού Νάνακ Ντεβ, του ιδρυτή του Σιχισμού, βρίσκεται στην περιοχή του Παντζάμπ.

Τον 18ο και 19ο αιώνα, η Σιχ κοινότητα έγινε μια ισχυρή πολιτική δύναμη, με τον ηγέτη Ραντζίτ Σινγκ να ιδρύει την πρώτη Αυτοκρατορία των Σιχ με πρωτεύουσα τη Λαχόρη, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη σήμερα στο Πακιστάν. Μεγάλοι πληθυσμοί Σιχ κατοίκησαν τις μεγαλύτερες πόλεις του Παντζάμπ όπως τη Λαχόρη, τη Ραβαλπίντι και τη Φαϊσαλάμπαντ. Μετά τη διαίρεση της Ινδίας το 1947, οι μειονότητες των Ινδουιστών και των Σιχ μετανάστευσαν στην Ινδία, ενώ αρκετοί μουσουλμάνοι πρόσφυγες από την Ινδία, εγκαταστάθηκαν στο Πακιστάν.

Τις δεκαετίες που ακολούθησαν την ανεξαρτησία του Πακιστάν το 1947, η Σιχ κοινότητα άρχισε να αναδιοργανώνεται, σχηματίζοντας την Πακιστανική Επιτροπή Sikh Gurdwara Prabandhak (PSGPC) για να αντιπροσωπεύει την κοινότητα και να προστατεύει τις ιερές τοποθεσίες και την κληρονομιά της Σιχ θρησκείας στο Πακιστάν. Η Πακιστανική κυβέρνηση άρχισε να επιτρέπει στους Σιχ από την Ινδία να έρχονται στο Πακιστάν για προσκύνημα σε χώρους λατρείας που βρίσκονταν στη χώρα και, αντίστοιχα, στους Σιχ του Πακιστάν να ταξιδεύουν στην Ινδία.

Δημογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τη Nadra (Εθνική Αρχή Βάσεων Δεδομένων και Εγγραφής) της Πακιστανικής Κυβέρνησης, το 2012 υπήρχαν 6,146 καταγεγραμμένοι Σιχ στο Πακιστάν.[2] Ωστόσο, η απογραφή που έγινε από το Κέντρο Πόρων και Μελετών του Σιχισμού (Sikh Resource and Study Centre (SRSC)) την προηγούμενη χρονιά, ανέφερε πως ο πληθυσμός των Σιχ στο Πακιστάν ανέρχεται στις 50,000.[1] Οι περισσότεροι κατοικούν στην περιοχή Κιμπέρ-Πακτούνκβα, και ακολουθούν οι πόλεις Σινδ και Παντζάμπ.[3] Άλλες πηγές, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργείου Εξωτερικού των ΗΠΑ, ισχυρίζονται πως ο πληθυσμός των Σιχ στο Πακιστάν ανέρχεται στις 20,000.[4][5]

Διασπορά Πακιστανών Σιχ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρκετοί Πακιστανοί Σιχ έχουν μεταναστεύσει και συνεχίζουν να μεταναστεύουν σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς. Σύμφωνα με απογραφή του Ηνωμένου Βασιλείου που έγινε το 2001, υπήρχαν 346 Πακιστανοί Σιχ στη χώρα.[6] Επίσης, υπάρχει μια αυξανόμενη Πακιστανική κοινότητα αποδήμων Σιχ στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Πριν την ανεξαρτησία των Ινδία και Πακιστάν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν την ανεξαρτησία του 1947, δύο εκατομμύρια Σιχ κατοικούσαν στο σημερινό Πακιστάν και ήταν εξαπλωμένοι σε όλο το βόρειο τμήμα της χώρας, ειδικά στην περιοχή του Παντζάμπ, παίζοντας σημαντικό ρόλο στην οικονομία ως αγρότες, επιχειρηματίες και έμποροι. Μεγάλοι πληθυσμοί Σιχ κατοικούσαν στις μεγαλύτερες πόλεις του Παντζάμπ όπως οι Λαχόρη, Ραβαλπίντι και Φαϊσαλάμπαντ.

Η Λαχόρη, η πρωτεύουσα του Παντζάμπ, ήταν και είναι μέχρι σήμερα η τοποθεσία πολλών σημαντικών θρησκευτικών και ιστορικών τοποθεσιών του Σιχισμού, συμπεριλαμβανομένου και του τάφου του Ραντζίτ Σινγκ. Η κοντινή πόλη Νανκάνα Σαχίμπ, έχει εννέα γκουντβάρας (ιερούς ναούς) και αποτελεί τη γενέτειρα του ιδρυτή του Σιχισμού, Γκουρού Νάνακ Ντεβ. Κάθε γκουντβάρα της πόλης σχετίζεται με ένα διαφορετικό γεγονός από τη ζωή του Γκουρού Νάνακ Ντεβ. Η πόλη παραμένει ένα σημαντικό μέρος προσκυνήματος για τους Σιχ παγκοσμίως.

Ανεξαρτησία του Πακιστάν (1947)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μεγαλύτερη Σιχ κοινότητα του Πακιστάν βρίσκεται στην Πεσαβάρ, στην περιοχή Κιμπέρ-Πακτούνκβα, όπου ο νόμος Παστούν περί «ναναβάτι» (πρόστασία) μείωσε την κλίμακα της βίας η οποία μαινόταν κατά μήκος του Ινδού ποταμού στο Παντζάμπ. Παρά τις μακροχρόνιες εντάσεις μεταξύ Σιχ και Μουσουλμάνων στη Νότια Ασία, οι Παστούν ήταν ανεκτικοί προς τη θρησκευτική μειονότητα των Σιχ.[7] Σήμερα, υπάρχουν μικρές κοινότητες Σιχ στη Λαχόρη και στη Νανκάνα Σαχίμπ στο Παντζάμπ καθώς οι Σιχ και οι Ινδουιστές των επαρχιών του Δυτικού Παντζάμπ (Πακιστάν) και του Σινδ, έχουν μεταναστεύσει στην Ινδία μετά την ανεξαρτησία του Πακιστάν το 1947. Αυτές οι προσφυγικές κοινότητες των Σιχ και των Ινδουιστών επέφεραν σημαντική επιρροή στην κουλτούρα και την οικονομία της Ινδικής πρωτεύουσας, Δελχί. Σήμερα, τμήματα των πληθυσμών του Δελχί και των πολιτειών του Ανατολικού Παντζάμπ και της Χαρυάνα στην Ινδία, μπορούν να εντοπίσουν την καταγωγή τους σε πόλεις και χωριά του σημερινού Πακιστάν, συμπεριλαμβανομένου και του πρώην Ινδού Πρωθυπουργού, Μανμοχάν Σινγκ.[8][9]

Λόγω του ταραχώδους εμφυλίου πολέμου και των συγκρούσεων στο γειτονικό Αφγανιστάν, υπήρξε μια εισροή Αφγανών Σιχ προσφύγων στο Πακιστάν.[10] Το Αφγανιστάν, όπως και το Πακιστάν, έχει μικρούς πληθυσμούς Σιχ και Ινδουιστών. Υπήρξε τεράστια έξοδος προσφύγων από το Αφγανιστάν προς το Πακιστάν κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 χρόνων των αναταραχών, από την άνοδο των Ταλιμπάν και τη μεταγενέστερη εισβολή των ΗΠΑ προς τα τέλη του 2001. Εξαιτίας των πορωδών συνόρων Πακιστάν-Αφγανιστάν, μεγάλοι αριθμοί των μειοψηφικών κοινοτήτων του Αφγανιστάν, οι οποίοι διέμεναν κυρίως στις πόλεις Καμπούλ, Κανταχάρ και Τζαλαλαμπάντ, κατέφυγαν προς το Πακιστάν και κάποιοι Σιχ βρήκαν τους συγγενείς τους σε Πεσαβάρ και Λαχόρη, και διαμένουν εκεί.[11][12]

Η Πακιστανική Σιχ κοινότητα στη σύγχρονη εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πακιστανική Σιχ κοινότητα έχει κρατήσει κυρίως χαμηλό προφίλ μέσα στον μονολιθικό Μουσουλμανικό πληθυσμό του Πακιστάν.[13] Μολονότι το Πακιστάν διατηρεί τον τίτλο ενός Ισλαμικού κράτους, το σύνταγμά του (άρθρα είκοσι, εικοσιένα και εικοσιδύο του δεύτερου κεφαλαίου), εγγυάται θρησκευτική ελευθερία στους μη Μουσουλμάνους κατοίκους του.[14]

Από την ανεξαρτησία του 1947, οι σχέσεις μεταξύ των μειονοτήτων του Πακιστάν και της Μουσουλμανικής πλειοψηφίας παρέμειναν δίκαιες και πολιτικά σταθερές. Από το 1984 μέχρι το 2002, το Πακιστάν διατηρούσε ένα ξεχωριστό σύστημα ψηφοφόρων για όλες τις εθνικές νομοθετικές συνελεύσεις, με λίγες μόνο κοινοβουλευτικές έδρες να προορίζονται για μέλη της μειοψηφίας. Οι μειονότητες είχαν νόμιμα τη δυνατότητα να ψηφίζουν μόνο για καθορισμένους υποψήφιους μειοψηφίας στις γενικές εκλογές. Το καθεστώς του πρώην Γενικού Προέδρου Περβέζ Μουσάραφ, είχε διακηρύξει μια ατζέντα ισότητας για τις μειοψηφίες και την προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων τους, ωστόσο, η εφαρμογή διορθωτικών μεταρρυθμίσεων γίνεται με αργούς ρυθμούς. Σημαντικό ποσοστό των Σιχ βρίσκεται στη γειτονιά Γκαζνταραμπάντ της πόλης Καράτσι.[15][16]

Οι ιστορικές και ιερές τοποθεσίες των Σιχ διατηρούνται από έναν κυβερνητικό φορέα του Πακιστάν, την Πακιστανική Επιτροπή Sikh Gurdwara Prabandhak, η οποία είναι υπεύθυνη για τη συντήρηση και διατήρησή τους.

Η εμφάνιση της Σιχ κοινότητας μέσα στο Πακιστάν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την ανεξαρτησία του Πακιστάν και τη μετανάστευση σχεδόν όλων των Σιχ στην Ινδία, η μείωση του πληθυσμού της κοινότητας μείωσε και τα δικαιώματα τους.[17] Ωστόσο, πρόσφατα, η Σιχ κοινότητα κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια για πρόοδο στο Πακιστάν. Για παράδειγμα, το 2005 και για πρώτη φορά στα 58 χρόνια ιστορίας του Πακιστάν, επιλέχθηκε κάποιος Σιχ, ο Χέρτσαρν Σινγκ, για να υπηρετήσει στον Πακιστανικό Στρατό. Πριν την επιλογή του Χέρτσαρν Σινγκ, κανένα άτομο το οποίο ήταν μέλος της Ινδουιστικής ή της Σιχ κοινότητας δεν μπορούσε να εγγραφεί στον στρατό, παρά το ότι μέλη της Χριστιανικής κοινότητας είχαν υπηρετήσει στις Ένοπλες Δυνάμεις του Πακιστάν και κάποιοι είχαν φτάσει μέχρι και σε υψηλόβαθμες θέσεις όπως υποστράτηγοι στον στρατό ξηράς και στην αεροπορία και υποναύαρχοι στο ναυτικό.[18] Επίσης, για πρώτη φορά το 2007 ένας Σιχ, ο δρ. Γκουλάμπ Σινγκ, ο οποίος σε ηλικία μόλις 25 ετών, ξεκίνησε να εξασκεί την ιατρική (ομοιοπαθητικός γιατρός), διορίστηκε ως Επιθεωρητής της Κυκλοφορίας. Ο Γκουλάμπ Σινγκ κατάγεται από το ίδιος μέρος που κατάγεται και ο Χέρτσαρν Σινγκ (Νανκάνα Σαχίμπ), ενώ μιλάει άπταιστα Ούρντου, Παντζάμπι, Παστού, Σαραΐκι και Σίντι, καθώς και λίγα Αγγλικά.[19] Άλλοι εξέχοντες Σιχ είναι ο Επιθεωρηής Αμαρτζίτ Σινγκ (χωροφυλακή) και ο Λανς-ναΐκ Μπεχράμ Σινγκ (Ακτοφυλακή).[15]

Μια ακόμη προσφορά στην Πακιστανική Σιχ κοινότητα, αποτελεί η θέσπιση της Σιχ Ανάντ Πράξης Γάμου από την Πακιστανική Κυβέρνηση τον Νοέμβριο του 2007. Η Πράξη Γάμου Σιχ επιτρέπει όχι μόνο στους Σιχ του Πακιστάν, αλλά και στους Σιχ που ζουν οπουδήποτε στον κόσμο, να εγγραφούν στο Πακιστάν με αυτήν.[20][21] Αρκετά ζευγάρια Σιχ προσκυνητών από το εξωτερικό επιβεβαίωσαν τους όρκους του γάμου τους στο Πακιστάν υπό την Σιχ Ανάντ Πράξη Γάμου.

Αξιοσημείωτοι Σιχ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ραμές Σινγκ Αρόρα έγινε το πρώτο Σιχ μέλος της Επαρχιακής Συνέλευσης του Παντζάμπ στο Πακιστάν, μετά τον ορισμό της υποψηφιότητάς του από το κόμμα της Πακιστανικής Μουσουλμανικής Ένωσης (PML (N)).[22] Ένας άλλος Σιχ, ο Δρ. Σοράν Σινγκ, υπήρξε υποψήφιος στη Συνέλευση της Κιμπέρ-Πακτούνκβα από το κόμμα Πακιστανικό Κίνημα για Δικαιοσύνη (Pakistan Tehreek-e-Insaf), μετά τις εκλογές του 2013.[11]

Μουσική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2009, ο πρώτος Πακιστανός Σιχ μουσικός αναδύθηκε στη μουσική βιομηχανία. Ο Τζάσι Λαΐλπούρια κυκλοφόρησε το πρώτο του τραγούδι με τίλτλο Sohna Pakistan, την ημέρα της ανεξαρτησίας.[23] Ένας Σιχ με το όνομα Ταραντζίτ Σινγκ είναι βίντεο-τζόκεϊ, παρουσιαστής ειδήσεων και παρουσιαστής στο κανάλι PTV.[24][25]

Ο Ρουπίντερ Σινγκ Μαγκόν (Rup Magon), μέλος του συγκροτήματος Josh, είναι επίσης πολύ δημοφιλής στο Πακιστάν, ειδικά ανάμεσα στη νεολαία της χώρας. Παρά το ότι ζει στον Καναδά, ταξιδεύει συχνά στο Πακιστάν για συναυλίες και τηλεοπτικές υποχρεώσεις. Μαζί με τον Γκουράμ Χουσεΐν, το άλλο μέλος του συγκροτήματος, συμμετείχαν στο Coke Studio στο Πακιστάν.

Γκαλερί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Yudhvir Rana (2011-01-29). «Pak NGO to resolve issues of Sikh community». The Times of India. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-26. https://web.archive.org/web/20130526131355/https://timesofindia.indiatimes.com/india/Pak-NGO-to-resolve-issues-of-Sikh-community/articleshow/7382102.cms. Ανακτήθηκε στις 2019-11-14. 
  2. ↑ Irfan Ghauri (2012-09-02). «Over 35,000 Buddhists, Baha’is call Pakistan home». The Express Tribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-11-02. https://web.archive.org/web/20121102005352/https://tribune.com.pk/story/430059/over-35000-buddhists-bahais-call-pakistan-home/. Ανακτήθηκε στις 2019-11-16. 
  3. ↑ Iftikhar A. Khan (28 Μαΐου 2018). «Number of non-Muslim voters in Pakistan shows rise of over 30pc». Dawn. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2019. 
  4. ↑ «Pakistan's dwindling Sikh community wants improved security». Dawn. 17 Απριλίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2019. 
  5. ↑ «Pakistan». U.S. Department of State. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2019. 
  6. ↑ «Ethnic group by religion, April 2001: Census update». Statistics.gov.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2010. 
  7. ↑ «India Uncut: Jaziya». Indiauncut.blogspot.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2019. 
  8. ↑ Ershad Mahmud (2012-09-01). «In Manmohan Singh’s village Gah». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-10-04. https://web.archive.org/web/20121004171329/http://www.thenews.com.pk/Todays-News-9-129405-In-Manmohan-Singhs-village-Gah. 
  9. ↑ Nabeel Anwar Dhakku (2014-07-02). «Nine years on, former Indian prime minister’s village still down in the dumps». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-08. https://web.archive.org/web/20140708061555/http://www.dawn.com/news/1116453. Ανακτήθηκε στις 2019-11-16. 
  10. ↑ Rupali Ghosh· Gajinder Singh. «The Heart-rending Story of Afghani Sikhs». The Telegraph. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2006. 
  11. ↑ 11,0 11,1 Ammara Ahmad (2014-09-30). «The Killing of the Sikhs». The Diplomat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-10-01. https://web.archive.org/web/20141001160628/http://thediplomat.com/2014/09/the-killing-of-the-sikhs/. Ανακτήθηκε στις 2019-11-16. 
  12. ↑ Mureeb Mohmand (2014-03-22). «Thinking about the big move: The Sikh way of life changing in Khyber-Pakhtunkhwa». The Express Tribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-03-27. https://web.archive.org/web/20140327215449/http://tribune.com.pk/story/685962/-thinking-about-the-big-move-the-sikh-way-of-life-changing-in-khyber-pakhtunkhwa/. 
  13. ↑ Varinder Walia (2006-10-04). «Maryada may be in danger, but Sikhs are special in Pakistan». The Tribune India. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-07-15. https://web.archive.org/web/20130715193139/https://www.tribuneindia.com/2003/20030412/windows/main1.htm. Ανακτήθηκε στις 2019-11-16. 
  14. ↑ «[Chapter 1: Fundamental Rights] of [Part II: Fundamental Rights and Principles of Policy]». Pakistani.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2019. 
  15. ↑ 15,0 15,1 Fawad Hasan; Yumna Rafi (2014-11-11). «Narayanpura — An anomaly for Karachi's marginalised Sikhs». Dawn. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-12-31. https://web.archive.org/web/20141231205024/http://www.dawn.com/news/1143743. Ανακτήθηκε στις 2019-11-16. 
  16. ↑ Rabia Ali (2014-12-03). «Praying together: Tensions high as the Guru Granth Sahib divides two minorities». The Express Tribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-12-13. https://web.archive.org/web/20141213014650/http://tribune.com.pk/story/801343/praying-together-tensions-high-as-the-guru-granth-sahib-divides-two-minorities/. Ανακτήθηκε στις 2019-11-16. 
  17. ↑ «Partition Of The Punjab - 1947». All About Sikhs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουνίου 2006. 
  18. ↑ Zulqernain Tahir (20 Δεκεμβρίου 2005). «First Sikh officer in Pakistan Army». Dawn. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2019. 
  19. ↑ «Sikh appointed Sub Inspector in Pakistan». Dnaindia.com. 27 Απριλίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2019. 
  20. ↑ Dharmendra Rataul (1 Σεπτεμβρίου 2011). «India rejected separate Sikh Marriage Act which Pak enacted 4 yrs ago». The Indian Express. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2019. 
  21. ↑ «Pakistan Minister gives assurances for enacting Sikh Marriage Act». Top News. 24 Νοεμβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2019. 
  22. ↑ «Sikh nominated to Provincial Assembly in Pakistan». Asia Despatch. 17 Μαΐου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2018. 
  23. ↑ «Sohna Pakistan by Jassi Lailpura». Youtube.com. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2019. 
  24. ↑ Aroosa Shaukat (2012-06-07). «Young workers: 50,000 internships for students under Youth Policy». The Express Tribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-04-03. https://web.archive.org/web/20190403054423/http://tribune.com.pk/story/389974/young-workers-50000-internships-for-students-under-youth-policy/. Ανακτήθηκε στις 2019-11-16. 
  25. ↑ «Asian Youth Peace Festival kicks off». Pakistan Today. 2011-09-29. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-12-16. https://web.archive.org/web/20181216030845/https://www.pakistantoday.com.pk/2011/09/29/asian-youth-peace-festival-kicks-off/. Ανακτήθηκε στις 2019-11-16. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σιχισμός_στο_Πακιστάν&oldid=8437330"