Γκουρού Χαρ Ράι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκουρού Χαρ Ράι
Ο έβδομος Σιχ-Γκουρού, Γκουρού Χαρ Ράι, σε πίνακα του 18ου αιώνα (αρχές) κατά τη διάρκεια μιας βόλτας στους λόφους
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση16 Ιανουαρίου 1630
Κιράτπουρ Σαχίμπ, Ρουπνάγκαρ, Παντζάμπ, Μογγολική Αυτοκρατορία (Σημερινή Ινδία)
Θάνατος6 Οκτωβρίου 1661 (31 ετών)
Κιράτπουρ Σαχίμπ, Μογγολική Αυτοκρατορία (Σημερινή Ινδία)
ΘρησκείαΣιχισμός
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΓκουρού
ΤίτλοςΣιχ-Γκουρού
Περίοδος1644-1661
ΠροκάτοχοςΓκουρού Χάργκομπιντ
ΔιάδοχοςΓκουρού Χαρ Κρισάν
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜάτα Κρισέν
ΤέκναΜπάμπα Ραμ Ράι
Γκουρού Χαρ Κρισάν
ΓονείςΜπάμπα Γκουρντίτα
Μάτα Νιάλ Καούρ
ΣυγγενείςΓκουρού Χάργκομπιντ (παππούς)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γκουρού Χαρ Ράι (16 Ιανουαρίου 1630 – 20 Οκτωβρίου 1661[1]: γνωστός και ως Χάρι Ράι σε κάποια κείμενα της Σιχ λογοτεχνίας[2]) σεβαστός ως ο έβδομος Νάνακ, ήταν ο έβδομος από τους δέκα συνολικά Γκουρού του Σιχισμού.[3] Έγινε ο ηγέτης των Σιχ στις 8 Μαρτίου 1644, στην ηλικία των 14 ετών, μετά τον θάνατο του παππού του και έκτου Σιχ ηγέτη, Γκουρού Χάργκομπιντ.[4] Παρέμεινε ο ηγέτης των Σιχ για περίπου 17 χρόνια μέχρι και τον θάνατό του, στην ηλικία των 31 ετών.[4][5]

Ο Γκουρού Χαρ Ράι είναι αξιοσημείωτος για τη διατήρηση του μεγάλου Σιχ στρατού που ο έκτος Σιχ-Γκουρού είχε συγκεντρώσει, αλλά ταυτόχρονα την αποφυγή οποιασδήποτε στρατιωτικής σύγκρουσης. Στήριξε τον μετριοπαθή Σούφι Ντάρα Σουκόχ αντί τον συντηρητικό Σουνίτη Αοραντζέμπ, όταν τα δύο αδέλφια ενεπλάκησαν σε πόλεμο για τη διαδοχή στον θρόνο της Μογγολικής Αυτοκρατορίας.[4]

Όταν το 1658 ο Αοραντζέμπ κέρδισε τον πόλεμο και τη διαδοχή, κάλεσε το 1660 τον Γκουρού Χαρ Ράι να του εξηγήσει την στήριξή του στον εκτελεσμένο Ντάρα Σουκόχ. Ο Γκουρού Χαρ Ράι έστειλε τον μεγαλύτερο γιο του, Ραμ Ράι, να τον εκπροσωπήσει και ο Αοραντζέμπ τον κράτησε όμηρο και τον ρώτησε σχετικά με μια στροφή από το βιβλίο Αντί Γκραντ - τα ιερά κείμενα των Σιχ εκείνη την περίοδο - ισχυριζόμενος πως δυσφημούσε τους Μουσουλμάνους.[3][5] Ο Ραμ Ράι, για να καθησυχάσει τον Αοραντζέμπ, άλλαξε τη στροφή αντί να στηρίξει το ιερό κείμενο, μια πράξη που οδήγησε τον Γκουρού Χαρ Ράι και για την οποία μνημονεύεται, να αφορίσει τον μεγαλύτερο γιο του και να χρίσει διάδοχό του τον μικρότερο γιο του, Χαρ Κρισάν.[6] Έτσι, μετά τον θάνατο του Γκουρού Χαρ Ράι το 1661, ο Χαρ Κρισάν έγινε ο όγδοος Σιχ-Γκουρου στην ηλικία των μόλις 5 ετών.[3]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκουρού Χαρ Ράι προερχόταν από Σόντχι οικογένεια και γονείς του ήταν οι Μπάμπα Γκουρντίτα και Μάτα Νιάλ Καούρ. Ο πατέρας του πέθανε όταν ήταν 8 χρονών και το 1640, στην ηλικία των 10 ετών, ο Γκουρού Χαρ Ράι παντρεύτηκε τη Μάτα Κρισέν (κάποιες φορές αναφέρεται κι ως Σουλάχνι), κόρη του Ντάγια Ραμ.[1][4] Μαζί απέκτησαν δύο γιους, τους Ραμ Ράι και Χαρ Κρισάν, από τους οποίους ο δεύτερος έγινε αργότερα ο όγδοος Σιχ-Γκουρού.[7]

Ο Γκουρού Χαρ Ράι είχε αδέλφια. Ο μεγαλύτερος αδελφός του, ο Ντιρ Μαλ, είχε κερδίσει την ενθάρρυνση και υποστήριξη του Σαχ Τζαχάν, ο οποίος του παραχώρησε δωρεάν γη και προστασία. Ο Ντιρ Μαλ επιχείρησε να δημιουργήσει μια παράλληλη Σιχ παράδοση και επέκρινε τον παππού του, Γκουρού Χάργκομπιντ, με αποτέλεσμα οι δυο τους να έλθουν σε ρήξη και ο Γκουρού να χρίσει διάδοχό του τον νεαρότερο εγγονό του, Χαρ Ράι, αντί εκείνον.[1][4][5]

Αυθεντικά κείμενα σχετικά με τη ζωή του Γκουρού Χαρ Ράι και την εποχή του είναι σπάνια, καθώς ο ίδιος δεν άφησε πίσω του γραπτά κείμενα και κάποια Σιχ κείμενα που γράφτηκαν αργότερα, τον αναφέρουν ως «Χάρι Ράι».[8][9] Κάποιες από τις βιογραφίες του Γκουρού Χαρ Ράι που γράφτηκαν τον 18ο αιώνα, όπως αυτή από τον Κεσάρ Σινγκ Τσιμπέρ, και η Σιχ λογοτεχνία του 19ου αιώνα, είναι ιδιαίτερα ασυνεπείς.[10]

Ντάρα Σουκόχ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκουρού Χαρ Ράι παραχώρησε ιατρική περίθαλψη στον Ντάρα Σουκόχ, πιθανότατα όταν τον είχαν δηλητηριάσει Μουγκάλ υπάλληλοι.[3][4] Σύμφωνα με τις καταγραφές των Μουγκάλ, ο Χαρ Ράι παραχώρησε άλλης μορφής στήριξη στον Ντάρα Σουκόχ όταν εκείνος και ο αδελφός του, Αοραντζέμπ, βρίσκονταν σε σύγκρουση για το ποιος θα διαδεχόταν τον πατέρα τους στο θρόνο. Τελικά, ο Αοραντζέμπ κέρδισε, συνέλαβε τον Ντάρα Σουκόχ και τον εκτέλεσε με την κατηγορία της αποστασίας από το Ισλάμ. Το 1660, ο Αοραντζέμπ κάλεσε τον Χαρ Ράι να εμφανιστεί μπροστά του και να του δώσει εξηγήσεις σχετικά με τη σχέση και τη στήριξή του στον Ντάρα Σουκόχ.[4]

Σύμφωνα με τις Σιχ καταγραφές, ο Γκουρού Χαρ Ράι ρωτήθηκε γιατί βοηθούσε τον Μουγκάλ πρίγκιπα Ντάρα Σουκόχ του οποίου οι προπάτορες είχαν διώξει Σιχ αλλά και Σιχ-Γκουρού. Ο Χαρ Ράι φέρεται να απάντησε πως αν ένας άντρας μαδά λουλούδια με το ένα του χέρι ενώ με το άλλο του χέρι τα προσφέρει, και τα δύο χέρια παίρνουν την ίδια ευωδία.[11]

Θάνατος και διαδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν τον θάνατό του το 1661, ο Γκουρού Χαρ Ράι έχρισε ως διάδοχό του τον πεντάχρονο γιο του, Χαρ Κρισάν, ο οποίος έγινε ο όγδοος Σιχ-Γκουρού.[3]

Επιρροή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιεραποστολική δράση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκουρού Χαρ Ράι ταξίδεψε στην περιοχή Μάλγουα της Ινδικής υποηπείρου, όπου δίδαξε για τον Σιχισμό σε αρκετό κόσμο.

Παράδοση στο τραγούδι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ξεκίνησε αρκετά δημόσια ρεσιτάλ τραγουδιού και γραφής στην παράδοση του Σιχισμού. Τα κάτα ή ρεσιτάλ τύπου ομιλίας προστέθηκαν από τον Γκουρού Χαρ Ράι στη σαμπάντ κιρτάν τραγουδιστική παράδοση των Σιχ. Πρόσθεσε επίσης τα άκαντ κιρτάν ή συνεχή τραγούδια γραφής, καθώς επίσης και την παράδοση των τζότιαν ντα κιρτάν ή συλλογικό λαϊκό χορωδιακό τραγούδι των γραφών.[2]

Μεταρρυθμίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο τρίτος ηγέτης των Σιχ, Γκουρού Αμάρ Ντας, είχε ξεκινήσει την παράδοση των μαντζί (ζώνες θρησκευτικής διοίκησης με έναν διορισμένο αρχηγό, τον λεγόμενο σανγκάτιας),[12][13] εισήγαγε το ντάσβαντ (το «δέκατο» του εισοδήματος) σύστημα της είσπραξης εσόδων στο όνομα του Γκουρού ως έναν ομαδοποιημένο κοινοτικό θρησκευτικό πόρο[14] και καθιέρωσε τη διάσημη παράδοση λάνγκαρ όπου όλοι οι επισκέπτες, χωρίς καμία διάκριση όποιου είδους, μπορούν να έχουν ένα δωρεάν γεύμα σε κοινόχρηστο χώρο.[13]

Η οργανωτική αυτή δομή η οποία είχε βοηθήσει τους Σιχ να αναπτυχθούν και να αντισταθούν στις διώξεις των Μουγκάλ, είχε τώρα δημιουργήσει προβλήματα στον Γκουρού Χαρ Ράι. Κάποιοι από τους μάσαντ (τοπικοί ανεξάρτητοι ηγέτες), οι οποίοι μεταξύ άλλων ήταν υπεύθυνοι για τη συλλογή των δωρεών από τους πιστούς, καθοδηγούμενοι από τον μεγαλύτερο αδελφό του Γκουρού Χαρ Ράι, Ντιρ Μαλ, και ενθαρρυμένοι από τη στήριξη του Σαχ Τζαχάν, επιχείρησαν να διαχωρίσουν εσωτερικά τους Σιχ με ανταγωνιστικές κινήσεις, να ξεκινήσουν μια παράλληλη ηγεσία γκουρού και επομένως, να αποδυναμώσουν την πίστη των Σιχ. Έτσι, ένας μέρος της πρόκλησης που έπρεπε να αντιμετωπίσει ο Γκουρού Χαρ Ράι, ήταν να διατηρήσει τους Σιχ ενωμένους, διορίζοντας νέους μάσαντ ως επικεφαλής των μαντζί.[15][16][1]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Bhagat Singh. Harbans Singh, επιμ. «Har Rai, Guru (1630–1661)». Encyclopaedia of Sikhism. Punjabi University Patiala. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2017. 
  2. 2,0 2,1 Pashaura Singh· Louis E. Fenech (2014). The Oxford Handbook of Sikh Studies. Oxford University Press. σελ. 400. ISBN 978-0-19-969930-8. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Har Rai: Sikh Guru. Encyclopedia Britannica. 2015. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Arvind-Pal Singh Mandair (2013). Sikhism: A Guide for the Perplexed. Bloomsbury Academic. σελίδες 50–51. ISBN 978-1-4411-0231-7. 
  5. 5,0 5,1 5,2 J. S. Grewal (1998). The Sikhs of the Punjab. Cambridge University Press. σελίδες 67–69. ISBN 978-0-521-63764-0. 
  6. William Owen Cole· Piara Singh Sambhi (1995). The Sikhs: Their Religious Beliefs and Practices. Sussex Academic Press. σελίδες 33–34. ISBN 978-1-898723-13-4. 
  7. J. S. Grewal (1998). The Sikhs of the Punjab. Cambridge University Press. σελίδες 62–63, 67–69. ISBN 978-0-521-63764-0. 
  8. Louis E. Fenech· W. H. McLeod (2014). Historical Dictionary of Sikhism. Rowman & Littlefield Publishers. σελ. 148. ISBN 978-1-4422-3601-1. 
  9. Pashaura Singh· Louis E. Fenech (2014). The Oxford Handbook of Sikh Studies. Oxford University Press. σελ. 41. ISBN 978-0-19-969930-8. 
  10. Surjit Singh Gandhi (2007). History of Sikh Gurus Retold: 1606–1708 C.E. Atlantic Publishers. σελίδες 590–591 with note 2. ISBN 978-81-269-0858-5. 
  11. Arvind-Pal Singh Mandair (2013). Sikhism: A Guide for the Perplexed. Bloomsbury Academic. σελίδες 226 with note 7. ISBN 978-1-4411-0231-7. 
  12. William Owen Cole· Piara Singh Sambhi (1995). The Sikhs: Their Religious Beliefs and Practices. Sussex Academic Press. σελίδες 20–21. ISBN 978-1-898723-13-4. 
  13. 13,0 13,1 Louis E. Fenech· W. H. McLeod (2014). Historical Dictionary of Sikhism. Rowman & Littlefield. σελίδες 29–30. ISBN 978-1-4422-3601-1. 
  14. Charles E. Farhadian (2015). Introducing World Religions. Baker Academic. σελίδες 342–342. ISBN 978-1-4412-4650-9. 
  15. Surjit Singh Gandhi (2007). History of Sikh Gurus Retold: 1469–1606 C.E. Atlantic Publishers. σελίδες 365–367. ISBN 978-81-269-0857-8. 
  16. Holy People of the World: A Cross-cultural Encyclopedia. ABC-CLIO. 2004. σελ. 345. ISBN 978-1-57607-355-1. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προκάτοχος
Γκουρού Χάργκομπιντ
Σιχ-Γκουρού
3 Μαρτίου 1644 - 6 Οκτωβρίου 1661
Διάδοχος
Γκουρού Χαρ Κρισάν