ΝΑΤΟ

Βορειοατλαντική Συμμαχία

North Atlantic Alliance
Σημαία
Οι χώρες του ΝΑΤΟ εμφανίζονται με πράσινο
Συντομογραφία	NATO / OTAN
Ίδρυση	4 Απριλίου 1949
Τύπος	Στρατιωτική συμμαχία
Έδρα	Βρυξέλλες, Βέλγιο, Βέλγιο
Μέλη	30 χώρες
Γενικός γραμματέας	Γενς Στόλτενμπεργκ
Επικεφαλής	Πετρ Πάβελ
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
δεδομένα ()

Ο Οργανισμός Βορειοατλαντικού Συμφώνου (αγγλικά: North Atlantic Treaty Organization‎‎, NATO, γαλλικά: Organisation du traité de l'Atlantique Nord‎‎, OTAN), γνωστός και ως Βορειοατλαντική Συμμαχία, είναι στρατιωτική αμυντική συμμαχία χωρών της Δύσης, που έχει σκοπό την ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των χωρών-μελών σε διάφορους τομείς (στρατιωτικό, πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό, μορφωτικό), την προώθηση των γεωπολιτικών συμφερόντων και την αποτροπή της ένοπλης επίθεσης εναντίον κάποιας χώρας-μέλους από άλλες. Η συμμαχία αυτή υπογράφτηκε τον Απρίλιο του 1949 στην Ουάσινγκτον από 12 χώρες της Ευρώπης και της βόρειας Αμερικής (Βέλγιο, Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Δανία, Η.Π.Α., Ισλανδία, Ιταλία, Καναδάς, Λουξεμβούργο, Νορβηγία, Ολλανδία, Πορτογαλία). Το 1952 προσχώρησαν στη συμμαχία η Ελλάδα και η Τουρκία και το 1955 η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Η προσχώρηση της τελευταίας προκάλεσε ως αντίδραση τη σύναψη του συμφώνου της Βαρσοβίας από τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης. Σήμερα, η Βορειοατλαντική Συμμαχία αριθμεί 30 χώρες μέλη.

Το ανώτατο όργανο του ΝΑΤΟ είναι το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο (North Atlantic Council), με έδρα τις Βρυξέλλες στο Βέλγιο. Αποτελεί το κύριο σώμα και αντιπροσωπεύεται από τους υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας των κρατών-μελών. Συνέρχεται δύο φορές το χρόνο, ενώ μία μόνιμη ομάδα είναι το εκτελεστικό του όργανο και συνέρχεται επί εβδομαδιαίας βάσης. Πρόεδρος του συμβουλίου είναι ο Γενικός Γραμματέας (πρώτος γραμματέας εκλέχτηκε ο Άγγλος λόρδος Ισμέι (Ismay) το 1952, ο οποίος και τότε είχε παρατηρήσει σκωπτικά ότι ο σκοπός του ΝΑΤΟ είναι να κρατά τους Αμερικανούς μέσα, τους Ρώσους έξω και τους Γερμανούς κάτω. Μία φορά κάθε δύο χρόνια διεξάγεται η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ, στην οποία μετέχουν οι Αρχηγοί των Κρατών-Μελών (πρόεδροι και πρωθυπουργοί). Άλλο ανώτατο όργανο του ΝΑΤΟ είναι η Στρατιωτική Επιτροπή (Military Committee), η οποία αποτελείται από τους Αρχηγούς των Γενικών Επιτελείων (Α/ΓΕΕΘΑ) όλων των κρατών-μελών και συνέρχεται δύο φορές το χρόνο, ενώ μία μόνιμη ομάδα είναι το εκτελεστικό όργανο της Στρατιωτικής Επιτροπής και συνέρχεται επί εβδομαδιαίας βάσης.

Δομές

Η κύρια έδρα του ΝΑΤΟ βρίσκεται στη Boulevard Léopold III/Leopold III-laan, B-1110 Brussels, η οποία βρίσκεται στο Χάρεν, τμήμα του δήμου της πόλης των Βρυξελλών. Στις 25 Μαΐου 2017 ολοκληρώθηκε η κατασκευή ενός νέου κτιρίου για την στέγαση της έδρας, σε κοντινή απόσταση από την πρώτη, και η μετεγκατάσταση των υπηρεσιών αναμένεται να γίνει σταδιακά μέχρι το τέλος του ίδιου έτους.

Ο σχεδιασμός είναι μια προσαρμογή του αρχικού βραβευμένου συστήματος σχεδιασμένου από τον Μισέλ Μοσεσιάν και την ομάδα του, ενώ ο ίδιος έχει ένα σχέδιο εταιρικής σχέσης με την Skidmore, Owings & Merrill.

Το προσωπικό στο Αρχηγείο αποτελείται από τις εθνικές αντιπροσωπείες των χωρών μελών και περιλαμβάνει πολιτικά και στρατιωτικά γραφεία συνδέσμου και αξιωματικούς ή διπλωματικές αποστολές και διπλωμάτες των χωρών εταίρων, καθώς και το Διεθνές Επιτελείο (International Staff) και το Διεθνές Στρατιωτικό Επιτελείο (International Military Staff) πλαισιωμένο από το προσωπικό των μελών των ενόπλων δυνάμεων των κρατών μελών. Μη κυβερνητικές ομάδες πολιτών έχουν επίσης προάγει την υποστήριξη του ΝΑΤΟ, σε γενικές γραμμές κάτω από το έμβλημα του κινήματος Ατλαντικού Συμβουλίου/Ομοσπονδίας Ατλαντικού Συμφώνου (Atlantic Council/Atlantic Treaty Association).

Συμβούλιο ΝΑΤΟ

Λογότυπο του ΝΑΤΟ

Όπως κάθε συμμαχία, το ΝΑΤΟ διοικείται από τα 30 κράτη-μέλη της. Ωστόσο, η Βορειοατλαντική Συνθήκη (North Atlantic Treaty) και άλλες συμφωνίες περιγράφουν πώς οι αποφάσεις πρέπει να γίνονται στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Κάθε ένα από τα 30 μέλη του στέλνει μια αντιπροσωπεία ή αποστολή στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Το ανώτερο μόνιμο μέλος της κάθε αντιπροσωπείας είναι γνωστό ως Μόνιμος Αντιπρόσωπος (Permanent Representative) και είναι γενικά ένας ανώτερος δημόσιος υπάλληλος ή ένας έμπειρος πρεσβευτής (και κάτοχος διπλωματικού αξιώματος). Αρκετές χώρες έχουν διπλωματικές αποστολές στο ΝΑΤΟ μέσω των πρεσβειών στο Βέλγιο.

Από κοινού, τα μόνιμα μέλη αποτελούν το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο (North Atlantic Council, NAC), ένα σώμα που συνεδριάζει τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα και έχει ενεργή διακυβέρνηση και εξουσίες λήψης αποφάσεων στο ΝΑΤΟ. Κατά καιρούς, το Συμβούλιο συνεδριάζει επίσης σε συναντήσεις υψηλότερου επίπεδο με τη συμμετοχή υπουργών εξωτερικών, υπουργών άμυνας ή αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων (HOSG) και σε αυτές τις συνεδριάσεις γενικά λαμβάνονται σημαντικές αποφάσεις σχετικά με τις πολιτικές του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι το Συμβούλιο έχει την ίδια αρχή και εξουσίες λήψης αποφάσεων, καθώς και οι αποφάσεις του έχουν το ίδιο καθεστώς και την εγκυρότητα, σε οποιοδήποτε επίπεδο. Διασκέψεις κορυφής του ΝΑΤΟ αποτελούν επίσης ένα επιπλέον χώρο για τη λήψη αποφάσεων σε σύνθετα θέματα, όπως η διεύρυνση.

Οι συνεδριάσεις του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου πραγματοποιούνται υπό την προεδρία του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ και, όταν πρέπει να ληφθούν αποφάσεις, η οποιαδήποτε ενέργεια έχει συμφωνηθεί με βάση την ομοφωνία και κοινή συμφωνία. Δεν υπάρχει καμία ψηφοφορία ή απόφαση με πλειοψηφία. Κάθε έθνος εκπροσωπείται στο τραπέζι του Συμβουλίου ή σε οποιαδήποτε από τις δευτερεύουσες επιτροπές στις οποίες διατηρεί την πλήρη κυριαρχία και την ευθύνη για τις δικές της αποφάσεις.

Συμμετοχή

Επισκόπηση

Χάρτης μελών του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη	Χάρτης συνεργασιών του ΝΑΤΟ διεθνώς
Αρχείο:Major NATO affiliations in Europe.svgfile:///C:/Users/Nick/Desktop/500px-Major NATO affiliations in Europe.svg.webp	x]]
Χώρες μέλη     Μελλοντικά μέλη     Ξεχωριστές συνθήκες     Συνεργασία για την ειρήνη     Μεσογειακός διάλογος     Πρωτοβουλία συνεργασίας της Κωνσταντινούπολης     Διεθνείς εταίροι Αλβανία ! Αλβανία Βέλγιο ! Βέλγιο Βόρεια Μακεδονία ! Βόρεια Μακεδονία Βουλγαρία ! Βουλγαρία Καναδάς ! Καναδάς Κροατία ! Κροατία Τσεχία ! Τσεχία Δανία ! Δανία Εσθονία ! Εσθονία Γαλλία ! Γαλλία Γερμανία ! Γερμανία Ελλάδα ! Ελλάδα Ουγγαρία ! Ουγγαρία Ισλανδία ! Ισλανδία Ιταλία ! Ιταλία Λετονία ! Λετονία Λιθουανία ! Λιθουανία Λουξεμβούργο ! Λουξεμβούργο Μαυροβούνιο ! Μαυροβούνιο Ολλανδία ! Ολλανδία Νορβηγία ! Νορβηγία Πολωνία ! Πολωνία Πορτογαλία ! Πορτογαλία Ρουμανία ! Ρουμανία Σλοβακία ! Σλοβακία Σλοβενία ! Σλοβενία Ισπανία ! Ισπανία Τουρκία ! Τουρκία Ηνωμένο Βασίλειο ! Ηνωμένο Βασίλειο Ηνωμένες Πολιτείες ! Ηνωμένες Πολιτείες Βοσνία και Ερζεγοβίνη ! Βοσνία και Ερζεγοβίνη Αρμενία ! Αρμενία Αζερμπαϊτζάν ! Αζερμπαϊτζάν Γεωργία ! Γεωργία Καζακστάν ! Καζακστάν Μολδαβία ! Μολδαβία Σερβία ! Σερβία Ουκρανία ! Ουκρανία Αρμενία ! Αρμενία Αυστρία ! Αυστρία Αζερμπαϊτζάν ! Αζερμπαϊτζάν Λευκορωσία ! Λευκορωσία Βοσνία και Ερζεγοβίνη ! Βοσνία και Ερζεγοβίνη Φινλανδία ! Φινλανδία Γεωργία ! Γεωργία Δημοκρατία της Ιρλανδίας ! Δημοκρατία της Ιρλανδίας Καζακστάν ! Καζακστάν Κιργιστάν ! Κιργιστάν Βόρεια Μακεδονία ! Βόρεια Μακεδονία Μάλτα ! Μάλτα Μολδαβία ! Μολδαβία Ρωσία ! Ρωσία Σερβία ! Σερβία Σουηδία ! Σουηδία Ελβετία ! Ελβετία Τατζικιστάν ! Τατζικιστάν Τουρκμενιστάν ! Τουρκμενιστάν Ουκρανία ! Ουκρανία Ουζμπεκιστάν ! Ουζμπεκιστάν Αλγερία ! Αλγερία Αίγυπτος ! Αίγυπτος Ισραήλ ! Ισραήλ Ιορδανία ! Ιορδανία Μαυριτανία ! Μαυριτανία Μαρόκο ! Μαρόκο Τυνησία ! Τυνησία Μπαχρέιν ! Μπαχρέιν Κουβέιτ ! Κουβέιτ Κατάρ ! Κατάρ Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ! Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα Αφγανιστάν ! Αφγανιστάν Αυστραλία ! Αυστραλία Κολομβία ! Κολομβία Ιράκ ! Ιράκ Ιαπωνία ! Ιαπωνία Μογγολία ! Μογγολία Πακιστάν ! Πακιστάν Νέα Ζηλανδία ! Νέα Ζηλανδία Νότια Κορέα ! Νότια Κορέα

Ιδρυτικά μέλη

Από 4 Απριλίου 1949:

•  Βέλγιο
•  Καναδάς
•  Δανία
• Γαλλία(αποχώρησε από το στρατιωτικό σκέλος της Συμμαχίας το 1966. Έκτοτε και μέχρι το 1993 παρέμεινε μόνο μέλος της πολιτικής πτέρυγας του NATO. Στις 11 Μαρτίου του 2009 ο πρόεδρος Νικολά Σαρκοζύ ανακοίνωσε επίσημα την επιστροφή -έπειτα από 43 χρόνια- της χώρας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ).
•  Ισλανδία Η Ισλανδία είναι το μοναδικό μέλος του NATO που δεν έχει δικό του τακτικό στρατό. Το Σεπτέμβριο 2006 οι ΗΠΑ απέσυραν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις από τη χώρα.
• Ιταλία
•  Λουξεμβούργο
• Ολλανδία
•  Νορβηγία
•  Πορτογαλία
•  Ηνωμένο Βασίλειο
•  ΗΠΑ

Χώρες που εισήλθαν στο ΝΑΤΟ μετά από την ίδρυσή του

•  Ελλάδα (18 Φεβρουαρίου 1952). Η Ελλάδα αποχώρησε από την υποχρέωση της συμμετοχής της σε νατοϊκές ασκήσεις, στην περίοδο 1974 - 1980, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974.
•  Τουρκία (18 Φεβρουαρίου 1952)
•  Γερμανία (9 Μαΐου 1955 ως Δυτική Γερμανία. To Σάαρλαντ επανενώθηκε με αυτήν το 1957 και το έδαφος της πρώην Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας επανενώθηκε στις 3 Οκτωβρίου 1990)
•  Ισπανία (30 Μαΐου 1982)

Χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ

Εισήλθαν στο ΝΑΤΟ μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου:

Οι χώρες μέλη του NATO στην Ευρώπη

12 Μαρτίου 1999:

•  Τσεχία
•  Ουγγαρία
• Πολωνία

29 Μαρτίου 2004:

•  Βουλγαρία
•  Εσθονία
•  Λετονία
•  Λιθουανία
•  Ρουμανία
•  Σλοβακία
• Σλοβενία

1 Απριλίου 2009:

•  Αλβανία
•  Κροατία

5 Ιουνίου 2017:

•  Μαυροβούνιο

27 Μαρτίου 2020:

•  Βόρεια Μακεδονία

Ευρωατλαντική συνεργασία

Για την επαύξηση της συνεργασίας έχει καθιερωθεί ένα διπλό πλαίσιο μεταξύ των 30 μελών του NATO και των 20 λεγόμενων συνεταίρων (partner countries):

• Το πρόγραμμα Συνεργασία για την Ειρήνη (PfP) ιδρύθηκε το 1994 με βάση τις διμερείς σχέσεις μεταξύ κάθε χώρας και του ΝΑΤΟ. Η κάθε χώρα PfP επιλέγει το βαθμό συνεργασίας. Το εν λόγω πρόγραμμα θεωρείται η λειτουργική πτέρυγα της Ευρωατλαντικής Συνεργασίας.
• Το Συμβούλιο Ευρωατλαντικής Συνεργασίας (EAPC) ιδρύθηκε στις 29 Μαΐου 1997, για το συντονισμό και διάλογο μεταξύ όλων των συμμετεχόντων 49 συνολικά χωρών ΝΑΤΟ και PfP.

Οι 21 χώρες PfP είναι:

Πρώην σοβιετικές δημοκρατίες: Αρμενία ! Αρμενία Αζερμπαϊτζάν ! Αζερμπαϊτζάν Λευκορωσία ! Λευκορωσία Γεωργία ! Γεωργία Καζακστάν ! Καζακστάν Κιργιζία ! Κιργιζία Μολδαβία ! Μολδαβία Ρωσία ! Ρωσία Τατζικιστάν ! Τατζικιστάν Τουρκμενιστάν ! Τουρκμενιστάν Ουκρανία ! Ουκρανία Ουζμπεκιστάν ! Ουζμπεκιστάν Χώρες, που αν και στρατιωτικά ουδέτερες, κατείχαν καπιταλιστικές οικονομίες στον Ψυχρό Πόλεμο: Αυστρία ! Αυστρία Φινλανδία ! Φινλανδία Ιρλανδία ! Ιρλανδία Ελβετία ! Ελβετία Σουηδία ! Σουηδία Χώρες, που αν και στρατιωτικά ουδέτερες, είχαν σοσιαλιστικές οικονομίες στον Ψυχρό Πόλεμο: Βοσνία και Ερζεγοβίνη ! Βοσνία και Ερζεγοβίνη Σερβία ! Σερβία

• Μάλτα ! Μάλτα: Εισήλθε στο πρόγραμμα «Συνεργασία για την ειρήνη» το 1994. Με την αλλαγή της κυβέρνησης το 1996 αποχώρησε. Για το λόγο αυτό η Μάλτα δεν συμμετέχει στις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής για την Ασφάλεια και για την Άμυνα (European Security and Defence Policy ή ESDP), οι οποίες κάνουν χρήση των πληροφοριών του ΝΑΤΟ.
• Κύπρος ! Κύπρος: Επίσης δεν μετέχει στις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής για την Ασφάλεια και για την Άμυνα (European Security and Defence Policy ή ESDP), οι οποίες κάνουν χρήση των πληροφοριών του ΝΑΤΟ. Αυτό γίνεται επειδή η Τουρκία αντιτίθεται στην ένταξη του νησιού στο πρόγραμμα «Συνεργασία για την ειρήνη» εξαιτίας του κυπριακού ζητήματος και την εμπλοκή του ΝΑΤΟ το 1974.

Η αποχώρηση της Γαλλίας

Χάρτης των αεροπορικών βάσεων του NATO στη Γαλλία πριν την αποχώρηση της Γαλλίας το 1966 από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ.

Στις 21 Φεβρουαρίου του 1966, ο Γάλλος πρόεδρος Σαρλ ντε Γκωλ ανακοίνωσε την αποχώρηση της Γαλλίας από το ΝΑΤΟ.

«Τίποτα δεν μπορεί να συντηρήσει αμετάβλητη μια συνθήκη που δεν ανταποκρίνεται στις επικρατούσες συνθήκες», δήλωσε μπροστά σε χίλιους περίπου δημοσιογράφους ο Σαρλ ντε Γκωλ, ξετυλίγοντας το νήμα της πολιτικής του φιλοσοφίας για τη διεθνή θέση της Γαλλίας: «Αλλιώς, τέτοιες συνθήκες, απογυμνωμένες από κάθε ουσία, δεν θα είναι, όταν έρθει η ώρα να εφαρμοστούν, τίποτα παραπάνω από χαρτιά για τα αρχεία... Οι δυτικές χώρες δεν απειλούνται σήμερα από τις ανατολικές, όπως συνέβαινε στα πρώτα χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οργανώθηκε μια Ευρώπη αμερικανικό προτεκτοράτο κάτω από τον μανδύα του ΝΑΤΟ. Από την άλλη πλευρά, οι συγκρούσεις στις οποίες εμπλέκονται οι ΗΠΑ –προχτές στην Κορέα, χτες στην Κούβα, αύριο στο Βιετνάμ– χάρη στην περίφημη αρχή της κλιμάκωσης, κινδυνεύουν να πάρουν διαστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε γενική σύγκρουση. Σε μια τέτοια περίπτωση, η Γαλλία, της οποίας η νατοϊκή στρατηγική συμπίπτει αναγκαστικά με εκείνη των ΗΠΑ, θα εμπλεκόταν σε μια σύγκρουση την οποία η ίδια δεν θα είχε επιδιώξει... Πάνω απ' όλα, η απόφαση της Γαλλίας να είναι υπεύθυνη για το πεπρωμένο της είναι ασυμβίβαστη με έναν αμυντικό οργανισμό στον οποίο η χώρα έχει θέση υποτακτικού».

Και η πρακτική κατάληξη: η Γαλλία, αν και παρέμεινε στο πολιτικό σκέλος της συμμαχίας, αποχώρησε από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ και έθεσε την 1η Απριλίου 1967 ως ύστατο όριο για τη μεταφορά από το γαλλικό έδαφος των νατοϊκών βάσεων, που φιλοξενούσαν περί τους 37.000 νατοϊκούς στρατιώτες και πολιτικούς υπαλλήλους. Ακόμα, πρόσθεσε σε τόνο πολεμικού τελεσίγραφου, ο Σαρλ ντε Γκωλ, από 1ης Ιουνίου 1967 απαγορεύεται η διέλευση νατοϊκών αεροσκαφών από το γαλλικό ουρανό, εκτός εάν έχει δοθεί ειδική άδεια από τις γαλλικές αρχές, ισχύος όχι μεγαλύτερης του ενός μήνα. Σε περίπτωση πτήσεων χωρίς άδεια, τα νατοϊκά αεροπλάνα θα αντιμετωπίζονταν σαν εχθρικά και θα καταρρίπτονταν χωρίς δισταγμό.

Στις 7 Μαρτίου του 1966 ο Σαρλ ντε Γκωλ απηύθυνε επιστολή προς τον Αμερικανό πρόεδρο Λίντον Τζόνσον, στην οποία του εξήγησε τους λόγους της γαλλικής κίνησης: η αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων στον κόσμο είχε ελαττώσει τον κίνδυνο πολέμου στην Ευρώπη. Η Γαλλία, η οποία είχε ήδη από εξαετίας καταστεί ατομική δύναμη, απέβλεπε πλέον στην «πλήρη άσκηση της κυριαρχίας της», η οποία ήταν αδύνατον να επιτευχθεί όσο υπήρχαν ξένες δυνάμεις στο έδαφός της.

«Πραγματικά, μας είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι η Γαλλία, που είχε μέχρι σήμερα μοναδική συμβολή στην ασφάλεια και την ανάπτυξη της Δύσης, θα απέχει για πολύ καιρό των κοινών μας προσπαθειών και των ευθυνών της Ατλαντικής Συμμαχίας. Σαν παλιός φίλος και σύμμαχος, θα μπορεί πάντα να βρει τη θέση της να την περιμένει, έως ότου αποφασίσει να αναλάβει και πάλι τον ηγετικό ρόλο που της αρμόζει», ανέφερε ο πρόεδρος των Η.Π.Α. στην απαντητική του επιστολή.

Αλλά και οι τελευταίες ελπίδες των Αμερικανών εξανεμίστηκαν στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες στο διάστημα 6-9 Ιουνίου του 1966. Η αποχώρηση της Γαλλίας από το ΝΑΤΟ έθεσε συν τοις άλλοις και σοβαρά λογιστικά προβλήματα. Πάνω από 30.000 Αμερικανοί και Καναδοί πέραν των υπολοίπων που προέρχονταν από τις ευρωπαϊκές νατοϊκές χώρες, έπρεπε να αναδιαταχθούν σε νέες στρατιωτικές βάσεις στη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία, το Βέλγιο και την Ολλανδία. Το ίδιο και 800.000 τόννοι πολεμικού υλικού έπρεπε να απομακρυνθούν από τη Γαλλία και να μεταφερθούν σε αποθήκες άλλων νατοϊκών χωρών, ενώ έπρεπε να μεταφερθούν και τα κυριότερα επιτελικά όργανα του ΝΑΤΟ, τα οποία είχαν έδρα τη Γαλλία.

Στις 14 Σεπτεμβρίου του 1966 το Συμβούλιο Μονίμων Αντιπροσώπων του ΝΑΤΟ αποφάσισε να μεταφερθεί από το Παρίσι στο προάστιο Καστό των Βρυξελλών το Ανώτατο Αρχηγείο των Συμμαχικών Δυνάμεων (SHAPE). Στη Στουτγκάρδη μεταφέρθηκε το Ανώτατο Αρχηγείο των αμερικανικών δυνάμεων που στάθμευαν στην Ευρώπη (EUCOM). Δεδομένου ότι η Γαλλία παρέμεινε στο πολιτικό σκέλος του ΝΑΤΟ και δεν είχε αντίρρηση να παραμείνει στο Παρίσι η έδρα του Συμβουλίου του ΝΑΤΟ, το θέμα της μεταφοράς της προκάλεσε εντονότατες συζητήσεις μεταξύ των συμμάχων και απειλούσε να προκαλέσει κρίση στις σχέσεις τους.

Οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία απαίτησαν την άμεση μεταφορά της έδρας του Συμβουλίου, ενώ η Ιταλία, ο Καναδάς, η Δανία και η Πορτογαλία ζήτησαν να παραμείνει στο Παρίσι, ώστε να διευκολύνεται ψυχολογικά ενδεχόμενη μελλοντική επιστροφή της Γαλλίας στο ΝΑΤΟ. Τελικά, κάτω από την ασφυκτική πίεση της Ουάσινγκτον, στις 16 Οκτωβρίου αποφασίστηκε ομόφωνα η μεταφορά της έδρας του Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.

Στις 16 Οκτωβρίου του 1967 εγκαινιάστηκαν στις Βρυξέλλες οι νέες κτιριακές εγκαταστάσεις του ΝΑΤΟ και οι σημαίες των χωρών-μελών και της Συμμαχίας κυμάτισαν για πρώτη φορά στο στρατηγείο. Νωρίτερα, στις 31 Μαρτίου του 1967, εγκαινιάστηκε το στρατηγείο του SHAPE στη βελγική πόλη Καστό. Κατά την έπαρση της σημαίας του ΝΑΤΟ έσπασε η τροχαλία του ιστού και μέχρι να διορθωθεί, τη σημαία κρατούσαν ευλαβικά δύο αξιωματικοί, ένας Ολλανδός και ένας Αμερικανός.

Στις 11 Μαρτίου του 2009 ο τότε Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζύ ανακοίνωσε επίσημα την επιστροφή της χώρας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ.

Γενικοί γραμματείς

Γενικοί Γραμματείς # Όνομα (γέννηση-θάνατος) Χώρα Διάρκεια 1 Χέιστινγκς Ισμέι (1887-1965) Ηνωμένο Βασίλειο ! Ηνωμένο Βασίλειο 4 Απριλίου 1952 – 16 Μαΐου 1957 2 Πoλ Ανρί Σπάακ (1899-1972) Βέλγιο ! Βέλγιο 16 Μαΐου 1957 – 21 April 1961 3 Ντιρκ Στίκερ (1897-1979) Ολλανδία ! Ολλανδία 21 April 1961 – 1 Αυγούστου 1964 4 Μάνλιο Μπρόζιο (1897-1980) Ιταλία ! Ιταλία 1 Αυγούστου 1964 – 1 Οκτωβρίου 1971 5 Τζόζεφ Λουνς (1911-2002) Ολλανδία ! Ολλανδία 1 Οκτωβρίου 1971 – 25 Ιουνίου 1984 6 Πίτερ Κάρινγκτον (1919-2018) Ηνωμένο Βασίλειο ! Ηνωμένο Βασίλειο 25 Ιουνίου 1984 – 1 Ιουλίου 1988 7 Μάνφρεντ Βέρνερ (1934-1994) Γερμανία ! Γερμανία 1 Ιουλίου 1988 – 13 Αυγούστου 1994 – † Σέρτζιο Μπαλαντσίνο (1934-) Ιταλία ! Ιταλία 13 Αυγούστου 1994 – 17 Οκτωβρίου 1994 8 Βίλι Κλάες (1938-) Βέλγιο ! Βέλγιο 17 Οκτωβρίου 1994 – 20 Οκτωβρίου 1995 – † Σέρτζιο Μπαλαντζίνο (1934-) Ιταλία ! Ιταλία 20 Οκτωβρίου 1995 – 5 Δεκεμβρίου 1995 9 Χαβιέ Σολάνα (1942-) Ισπανία ! Ισπανία 5 Δεκεμβρίου 1995 – 6 Οκτωβρίου 1999 10 Τζορτζ Ρόμπερτσον (1946-) Ηνωμένο Βασίλειο ! Ηνωμένο Βασίλειο 14 Οκτωβρίου 1999 – 17 Δεκεμβρίου 2003 – † Αλεσάντρο Μινούτο Ρίτζο (1940-) Ιταλία ! Ιταλία 17 Δεκεμβρίου 2003 – 1 Ιανουαρίου 2004 11 Γιάπ ντε Χόοπ Σέφερ (1948-) Ολλανδία ! Ολλανδία 1 Ιανουαρίου 2004 – 1 Αυγούστου 2009 12 Άντερς Φογκ Ράσμουσεν (1953-) Δανία ! Δανία 1 Αυγούστου 2009 – 30 Σεπτεμβρίου 2014 13 Γενς Στόλτενμπεργκ (1959-) Νορβηγία ! Νορβηγία 1 Οκτωβρίου 2014 —		Κατάλογος αναπληρωτών Γενικών Γραμματέων # Όνομα Χώρα Διάρκεια 1 Γιόνκερ βαν Βρέντεμπουχ Ολλανδία ! Ολλανδία 1952–1956 2 Μπάρον Άντολφ Μπέντικ Ολλανδία ! Ολλανδία 1956–1958 3 Αλμπερίκο Κασάρντι Ιταλία ! Ιταλία 1958–1962 4 Γκουίντο Κολόνα ντι Παλιάνο Ιταλία ! Ιταλία 1962–1964 5 Τζέιμς Α. Ρόμπερτς Καναδάς ! Καναδάς 1964–1968 6 Οσμάν Ολκάι Τουρκία ! Τουρκία 1969–1971 7 Πάολο Πάνσα Τσεντρόνιο Ιταλία ! Ιταλία 1971–1978 8 Ρινάλντο Πετρινιάνι Ιταλία ! Ιταλία 1978–1981 9 Έρικ ντα Ριν Ιταλία ! Ιταλία 1981–1985 10 Μαρτσέλο Γκουίντι Ιταλία ! Ιταλία 1985–1989 11 Αμεντέο ντε Φράνσις Ιταλία ! Ιταλία 1989–1994 12 Σέρτζιο Μπαλαντζίνο Ιταλία ! Ιταλία 1994–2001 13 Αλεσάντρο Μινούτο Ρίτζο Ιταλία ! Ιταλία 2001–2007 14 Κλαούντιο Μπισονιέρο Ιταλία ! Ιταλία 2007–2012 15 Αλεξάντερ Βέρσμποου Ηνωμένες Πολιτείες ! Ηνωμένες Πολιτείες 2012–
† Προσωρινός

Δείτε επίσης

• Δύναμη Κοσσυφοπεδίου
• Αποστολή Αποφασιστικής Υποστήριξης

Σχετική βιβλιογραφία

• Art, Robert J. (1998). «Creating a Disaster: NATO's Open Door Policy». Political Science Quarterly 113 (3): 383–403. 
• Auerswald, David P., and Stephen M. Saideman, eds. NATO in Afghanistan: Fighting Together, Fighting Alone (Princeton U.P., 2014)
• Bethlehem, Daniel L.· Weller, Marc (1997). The 'Yugoslav' Crisis in International Law. Cambridge International Documents Series. 5. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-46304-1. 
• Clausson, M. I. (2006). NATO: Status, Relations, and Decision-Making. Nova Publishers. ISBN 1-60021-098-8. 
• Collins, Brian J. (2011). NATO: A Guide to the Issues. ABC-CLIO. ISBN 0-3133-5491-X. 
• Garthoff, Raymond L. (1994). Détente and confrontation: American-Soviet relations from Nixon to Reagan. Brookings Institution Press. ISBN 0-8157-3041-1. 
• Gorbachev, Mikhail (1996). Memoirs. London: Doubleday. ISBN 978-0-385-40668-0. 
• Harsch, Michael F. (2015). The Power of Dependence: NATO-UN Cooperation in Crisis Management. Oxford University Press. ISBN 0-1910-3396-0. 
• Isby, David C.· Kamps Jr., Charles (1985). Armies of NATO's Central Front. Jane's Information Group. ISBN 0-7106-0341-X. 
• Kaplan, Lawrence S. (2013). NATO before the Korean War: April 1949-June 1950. Kent, OH: Kent State University Press.
• Kaplan, Lawrence S. (2004). NATO Divided, NATO United: The Evolution of an Alliance. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-2759-8006-5. 
• National Defense University (1997). Allied command structures in the new NATO. DIANE Publishing. ISBN 1-57906-033-1. 
• Njølstad, Olav (2004). The last decade of the Cold War: from conflict escalation to conflict transformation. 5. Psychology Press. ISBN 0-7146-8539-9. 
• Osgood, Robert E. (1962). NATO: The Entangling Alliance. University of Chicago Press. 
• Park, William (1986). Defending the West: a history of NATO. Westview Press. ISBN 0-8133-0408-3. 
• Reynolds, David (1994). The Origins of the Cold War in Europe: International Perspectives. Yale University Press. ISBN 0-300-10562-2. 
• Schoenbaum, Thomas J. (1988). Waging Peace and War: Dean Rusk in the Truman, Kennedy, and Johnson Years. Ann Arbor, Michigan: Simon & Schuster. ISBN 0-671-60351-5. 
• van der Eyden, Ton (2003). Public management of society: rediscovering French institutional engineering in the European context. 1. IOS Press. ISBN 1-58603-291-7. 
• Wenger, Andreas· Nuenlist, Christian· Locher, Anna (2007). Transforming NATO in the Cold War: Challenges beyond deterrence in the 1960s. Taylor & Francis. ISBN 0-415-39737-5. 
• Willbanks, James H. (2004). Machine Guns: An Illustrated History of Their Impact. ABC-CLIO. ISBN 1-8510-9480-6. 
• Zenko, Micah (2010). Between Threats and War: U.S. Discrete Military Operations in the Post-Cold War World. Stanford University Press. ISBN 0-8047-7191-X. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημος ιστότοπος
• NATO Morale and Welfare Activities in Naples Area (Αγγλικά)
• Σελίδες στα ελληνικά
• Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο - Υπέρ και κατά μιας στενότερης σχέσης ΕΕ-ΝΑΤΟ
• 50 χρόνια ΝΑΤΟ (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
• «Η ίδρυση του ΝΑΤΟ», αφιέρωμα στον ιστότοπο της εφημερίδας «Η Καθημερινή», 21 Φεβρουαρίου 2012.