Ύψιλον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ύ)
Καλλιτεχνική γραφή
Μέγα Ετυμολογικόν, 1499
Ελληνικό αλφάβητο
Αα Άλφα Νν Νι
Ββ Βήτα Ξξ Ξι
Γγ Γάμμα Οο Όμικρον
Δδ Δέλτα Ππ Πι
Εε Έψιλον Ρρ Ρω
Ζζ Ζήτα Σσς Σίγμα
Ηη Ήτα Ττ Ταυ
Θθ Θήτα Υυ Ύψιλον
Ιι Ιώτα Φφ Φι
Κκ Κάππα Χχ Χι
Λλ Λάμδα Ψψ Ψι
Μμ Μι Ωω Ωμέγα
Ιστορία
Αρχαϊκές τοπικές παραλλαγές
  • Δίγαμμα
  • Ήτα
  • Σαν
  • Τσαν
  • Κόππα
  • Σαμπί
Σημεία στίξης Συμπλέγματα
Αριθμοί
ϛ (6) ϟ (90) ϡ (900)
Σε άλλες γλώσσες
Σχετικά λήμματα


π  σ  ε

Το γράμμα ύψιλον (κεφαλαίο Υ, πεζό υ) είναι το εικοστό γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου.

Στο ελληνικό σύστημα αρίθμησης έχει αριθμητική αξία υ´ = 400

Ως γράμμα χρησιμοποιήθηκε και για τον ρόλο του δίγαμμα (Ϝ, ϝ) το οποίο είναι ημίφωνο και όχι φωνήεν αλλά απαρχαιώθηκε ήδη από την αρχαιότητα. Στη νέα ελληνική έχει αυτόν τον ρόλο αποκλειστικά όταν βρίσκεται μετά από τα α, ε, η (και εφόσον δεν έχει διαλυτικά).

Στην αρχαία ελληνική κάθε λέξη που ξεκινούσε από ύψιλον γράφεται σήμερα με δασεία, εκτός από την Αιολική διάλεκτο όπου γράφεται με ψιλή (Herbert W. Smyth Greek Grammar, 1956, σελ. 10): «Τὸν δὲ κέρναντα τὸ χρύσιον πόδικον» (το παράδειγμα από πέτρα του 4ου π.Χ. αιώνα στη Λέσβο, δίνει ο Jean Humbert Histoire de la langue grecque, 1972, σελ. 51).

Σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με τα γράμματα U, u, v, v, w, w, Y, y άλλων αλφαβήτων.

Το όνομα Ύψιλον μπορεί επίσης να αναφέρεται στην ομώνυμη ελληνική σειρά κόμικς Ύψιλον (κόμικς).

  • αυ = [[af]] (ως αυτόνομη λέξη και ως πρώτο συνθετικό πριν από κ, π, τ, χ, φ, θ, σ, ξ, ψ), [[av]] (ως πρώτο συνθετικό πριν από β, γ, δ, ζ, λ, μ, ν, ρ και φωνήεντα)
  • ευ = [[ɛf]] (ως αυτόνομη λέξη και ως πρώτο συνθετικό πριν από κ, π, τ, χ, φ, θ, σ, ξ, ψ), [[ɛv]] (ως πρώτο συνθετικό πριν από β, γ, δ, ζ, λ, μ, ν, ρ και φωνήεντα)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]