Πόρτες Αχαΐας
Συντεταγμένες: 37°56′20″N 21°34′16″E / 37.93889°N 21.57111°E
| Πόρτες | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Δήμος | Δυτικής Αχαΐας |
| Δημοτική Ενότητα | Ωλενίας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοποννήσου |
| Νομός | Αχαΐας |
| Υψόμετρο | 365 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 169 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Πόρται(ς) |
Οι Πόρτες είναι χωριό της Αχαΐας, ευρισκόμενο σε μια ημιορεινή περιοχή στις πλαγιές του όρους Σκόλλις, κοντά στα νοτιοδυτικά όρια του νομού. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Καλλικράτης από την 1η Ιανουαρίου του 2011 ανήκει στο νεοπαγή Δήμο Δυτικής Αχαΐας, ενώ την περίοδο 1997-2010, βάσει του Σχεδίου Καποδίστριας, ανήκε στον πρώην Δήμο Ωλενίας[1]. Εγγύς του είναι τα χωριά Σαντομέρι και Βελιτσές από την πλευρά της Αχαΐας και η Βάλμη από την Ηλεία ενώ κοντά στο χωριό βρίσκεται και η τεχνητή λίμνη Πηνειού.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Νότια του οικισμού των Πορτών έχει βρεθεί και ανασκαφτεί μυκηναϊκό νεκροταφείο[2]. Στην περιοχή διασώζονται σήμερα τα ερείπια κάστρου, χτισμένο το 14ο αιώνα από Φράγκους του Πριγκιπάτου της Αχαΐας, που περιλάμβανε οχυρωμένο μεσαιωνικό οικισμό.
Η περιοχή του χωριού εμφανίζεται ως τιμάριο στα 1391[3]. Το χωριό αναφέρεται για πρώτη φορά το 1461 σε κατάστιχο, που βρίσκεται στη βιβλιοθήκη της Σόφιας της Βουλγαρίας, όπου εμφανίζεται να έχει 82 κατοίκους[4]. Εμφανίζεται επίσης στην ενετική απογραφή του 1689 να έχει 112 κάτοικους[4], αλλά και σε κατάσταση χωριών του 1697[3]. Το 1700, σύμφωνα με την ενετική απογραφή του Φραντσέσκο Γκριμάνι, στις Πόρτες ζούσαν 59 οικογένειες[4].
Στα 1885 αναφέρεται ότι ο οικισμός απείχε τότε τεσσερισήμισι ώρες δρόμο από την Κάτω Αχαΐα, την έδρα του τότε Δήμου Δύμης[5].
Με το ΦΕΚ 256Α της 28/08/1912 συστήνεται η κοινότητα Πορτών[6]. Αργότερα, η πρώτη ονομασία του οικισμού Πόρταις διορθώνεται σε Πόρται στις 16/10/1940[1].
Δημογραφική εξέλιξη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ενδεικτικά, η πρόσφατη δημογραφική εξέλιξη του οικισμού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές[7][8] είναι η εξής:
| 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|
| 746[4] | 618[4] | 476 | 397[9] | 393[9][10] | 256[11] |
Λοιπά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από το όνομα του χωριού έχει ονομαστεί μια κορυφή του όρους Σκόλλις ως "Πορταϊκό βουνό"[3], ενώ με την ονομασία "Πορτοβούνι" καλείται ολόκληρο το βουνό της Σκόλλιδος -από τους κατοίκους του χωριού κυρίως. Στην περιοχή υπάρχει το αναρριχητικό πεδίο του όρους Σκόλλις. Κύρια δραστηριότητα των κατοίκων του χωριού είναι η κτηνοτροφία και η γεωργία.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές και υποσημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Πορτών Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 02/11/2017.
- ↑ Πόρτες και Παυλόκαστρο Αρχειοθετήθηκε 2011-10-07 στο Wayback Machine.. visit-achaia.gr. Ανακτήθηκε: 21/07/2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Τριανταφύλλου 1995, τ. Β', σελ. 1699.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Τριανταφύλλου 1995, τ. Β', σελ. 1700.
- ↑ Νουχάκης 1885, σελ. 61.
- ↑ Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Πορτών Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 02/11/2017.
- ↑ Ψηφιακή βιβλιοθήκη της Ε.Σ.Υ.Ε./ΕΛ.ΣΤΑΤ.. dlib.statistics.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
- ↑ Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές στην Τ.Α. - Δημοσιεύματα απογραφών. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
- ↑ 9,0 9,1 Πραγματικός και μόνιμος πληθυσμός της απογραφής 1991 και 2001. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 22/07/2011.
- ↑ Μόνιμος πληθυσμός: 342 κάτοικοι. Βλ. Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001
- ↑ ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012).
- Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9.
- Νέος χωρογραφικός πίναξ. Συνταχθείς και εκδοθείς εγκρίσει του Υπουργείου των Στρατιωτικών υπό Ιωάννου Εμ. Νουχάκη ανθυπασπιστού του Πεζικού, Εκ του Τυπογραφείου του Υπουργείου των Στρατιωτικών, Εν Αθήναις 1885.
- Πραγματικός και μόνιμος πληθυσμός της απογραφής 1991 και 2001. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 22/07/2011.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Λουλούδης, Θεόδωρος Η. (2010). Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση. Πάτρα: Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας.
- Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Β', Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Πορτών Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 02/11/2017.
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Πορτών Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 02/11/2017.
- Πόρτες Αχαΐας. wikimapia.org