Γομοστό Αχαΐας
Συντεταγμένες: 38°7′12.0″N 21°30′13.0″E / 38.120000°N 21.503611°E
Το Γομοστό είναι χωριό της πρώην επαρχίας Πατρών του νομού Αχαΐας με 249 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Απέχει περίπου 27 χιλιόμετρα από την Πάτρα. Είχε δημοτικό σχολείο από το 1943 όπου σταμάτησε να λειτουργεί το 2009[1].
Ιστορικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Γομοστό αναφέρεται πρώτη φορά σε Οθωμανικό έγγραφο φορολόγησης το 1461 και κατοικείτω τότε από 17 αρβανίτικες οικογένειες[2]. Το όνομα του χωριού είναι ανθρωπονυμικό και προέρχεται από τους πρώτους οικιστές του. Στην ίδια απογραφή του 1461 αναφέρονται και τα ονόματα των κατοίκων όπου η πλειοψηφία τους λέγονταν Γκομοστό[2]. Προφορική παράδοση αναφέρει οικιστή κάποιον με το όνομα Γομοστιώτης που ήρθε από το χωριό Πλάτανο των Νεζερών[3].
Το Γομοστό αναφέρεται σε όλες τις ενετικές απογραφές, στην Β΄ Τουρκοκρατία αποτέλεσε τσιφλίκι του Χασάν Τσελεπή[4]. Το 1851 αναφέρεται με 890 κατοίκους[5]. Στο χωριό διατηρείται πηγάδι από την Τουρκοκρατία όπου από εκεί έπαιρνε νερό όλο το χωριό[6].
Το 1831 έγινε ληστεία σε ταξιδιώτες που περνούσαν από το χωριό και ο Γενικός επίτροπος Πελοποννήσου Θ. Κολοκοτρώνης υποχρέωσε σύμφωνα με την νομοθεσία της εποχής το Γομοστό και το γειτονικό χωριό Αποστόλου να αποζημιώσουν τους ταξιδιώτες[7].
Στην περιοχή μετά την επανάσταση του 1821 άρχισαν και κατέβαιναν τον χειμώνα ποιμένες από τα χωριά του Παναχαϊκού. Στο Γομοστό έρχονταν ποιμένες κυρίως από τη Ζουμπάτα όπου είχαν φτιάξει και καλύβες για την διαμονή τους, και αργότερα εγκαταστάθηκαν εκεί μόνιμα[8]. Το χωριό αρχικά ήταν κτισμένο σε άλλη κοντινή θέση από την σημερινή όπου τα πρώτα σπίτια κτίστηκαν το 1865 όταν κατασκευάστηκε η σημερινή ΕΟ Πατρών-Πύργου και η σιδηροδρομική γραμμή το 1888[9]. Τοπική παράδοση λέει ότι οι κάτοικοι εγκατέλειψαν το παλιό χωριό λόγω ενός φονικού για να αποφύγουν βεντέτα εγκαταστάθηκαν στην σημερινή θέση[10].
Η οικογένεια "Νιφόρα" του Γομοστού ήταν οικιστές και ονοματοδότες του σημερινού χωριού Νιφοραίικα[3].
Με το ΒΔ 8/4/1835 αποτέλεσε οικισμό του δήμου Δύμης[11]. Με το ΦΕΚ 256Α - 28/08/1912 καταργήθηκαν οι δήμοι και το Γομοστό έγινε οικισμός της κοινότητας Καραίικων[12][13]. Με τον νόμο 2539/1997 περί "Συγκρότησης της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης" -γνωστός σαν Σχέδιο Καποδίστριας- έγινε οικισμός του δημοτικού διαμερίσματος Καραίικων του δήμου Μόβρης[14].
Δημογραφική εξέλιξη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού στον 21ο αιώνα είναι η εξής:
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 2001 | 272[15] |
| 2011 | 249[16] |
| 2021 | 227[17] |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 114.
- ↑ 2,0 2,1 ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 37.
- ↑ 3,0 3,1 ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 179.
- ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 40.
- ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 128.
- ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 191.
- ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 43, 44, 45.
- ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 46.
- ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 47.
- ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 190.
- ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 65.
- ↑ ΟΜ.ΑΡ.Τ., σελ. 66.
- ↑ Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Καραίικων Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 28/10/2017.
- ↑ Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Γομοστού Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 28/10/2017.
- ↑ Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001
- ↑ ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2021». σελ. 21829 (σελ. 247 του pdf).
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012).
- Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9.
- Ομάδα Αρχαιολογίας του τοπίου (ΟΜ.ΑΡ.Τ.), Ιστορία Δυτικής Αχαΐας 2. Η κοινότητα Καραίικων στο χρόνο, επιμέλεια: Βασίλης Χρονόπουλος, Εκδόσεις Περί Τεχνών, Πάτρα 2001. ISBN 960-86814-3-X.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Λουλούδης, Θεόδωρος Η. (2010). Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση. Πάτρα: Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Γομοστού Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 28/10/2017.
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Καραίικων Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 28/10/2017.