Αιν (Ω-ντε-Φρανς)

Αιν
; Σημαία	; Έμβλημα
	; Σφραγίδα
	;
Διοίκηση
Χώρα	Γαλλία
Περιοχή	Ω-ντε-Φρανς
Δημιουργία νομού	4 Μαρτίου 1790
Πρωτεύουσα	Λαν
Υπονομαρχία	Σατώ-Τιερί; Σαιν-Κεντέν; Σουασόν; Βερβέν
Πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου	Νικολά Φρικοτώ (UDI)
Νομάρχης	Ζιάντ Κουρί
Κωδικός νομού	02
ISO 3166-2	FR-02
Κωδικός NUTS	FR221
Δημογραφία
Πληθυσμός	527.468 (1 Ιανουαρίου 2021)
Πυκνότητα	73 κάτοικοι/km²
Δεδομένα
Έκταση	7.369 km²
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα); UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Υποδιαιρέσεις
Διαμερίσματα	5
Εκλογικές περιφέρειες	5
Καντόνια	21
Διακοινοτικότητες	19
Κοινότητες	800
Ιστότοπος
	https://aisne.com/
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα

Συντεταγμένες: 49°30′17″N 3°29′58″E / 49.50472°N 3.49944°E / 49.50472; 3.49944

Η Αιν (γαλλικά: Aisne) είναι γαλλικός νομός στην περιοχή Ω-ντε-Φρανς, στα βόρεια της Γαλλίας. Το όνομά του νομού προέρχεται από τον ομώνυμο ποταμό που τον διαρρέει. Το INSEE και η La Poste του αποδίδουν τον κωδικό 02. Πρωτεύουσα είναι η Λαν. Οι κάτοικοι ονομάζονται Αξοναί, από το κελτικό όνομα του ποταμού Aιν, Aξόνα.

Ο πληθυσμός του νομού ανέρχεται σε 534.490 κατοίκους (απογραφή του 2017). Έχει έκταση 7.361,68 τετραγωνικά χιλιόμετρα και διοικητικά αποτελείται από 5 διαμερίσματα.

Γεωγραφία

Ο νομός Αιν συνορεύει με τους νομούς Νορ, Σομ, Ουάζ, Σεν-ε-Μαρν, Μάρνη και Αρδένες, καθώς και με το Βέλγιο στα βορειοανατολικά. Έχει μήκος από βορρά προς νότο 140 χιλιόμετρα με μέγιστο πλάτος 85 χιλιόμετρα και περιλαμβάνει 5 διαμερίσματα: Σατώ Τιερί, Λαν, Σαιν Κεντέν, Σουασόν και Βερβέν.

Σύμφωνα με την απογραφή του 2003, η δασική έκταση του νομού είναι 123.392 εκτάρια, ή 16,6% σε μητροπολιτικό μέσο όρο 27,4% .

Ο ποταμός Αιν διασχίζει την περιοχή από τα ανατολικά προς τα δυτικά, όπου ενώνεται με τον ποταμό Oυάζ. Ο Μάρνης αποτελεί μέρος του νότιου ορίου του νομού με το νομό Σεν-ε-Μαρν. Ο νομός διασχίζεται επίσης από πολλούς παραποτάμους και πολλά κανάλια, όπως το κανάλι του Σαιν-Κεντέν, μήκους 93 χιλιομέτρων.

Το ανάγλυφο παρουσιάζει ποικιλία χωρίς έντονο διαμελισμό. Από βορρά προς νότο εκτείνονται διαδοχικά: το αρχέγονο οροπέδιο των Αρδενών, που χωρίζεται από τα αργιλο-ασβεστολιθικά οροπέδια της Τιεράς με το βύθισμα των κάτω Αρδενών. Ακολουθούν οι κρητιδικές πεδιάδες της Πικαρδίας, του Λανουά και της Καμπανίας και οι λόφοι και τα οροπέδια από συμπαγή ασβεστόλιθο του Σουασοναί, του Βαλουά και της Μπρι.^[2]

Το νότιο τμήμα του νομού είναι η γεωγραφική περιοχή γνωστή ως la Brie poilleuse, ένα οροπέδιο που είναι γνωστό για τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το τυρί μπρι.

Στα νοτιοδυτικά βρίσκεται το δάσος Ρετζ γύρω από την κοινότητα Βιλέ-Κοτερέ.

Κύριες πόλεις είναι : η Λαν, πρωτεύουσα του νομού, το Σαιν-Κεντέν, η Σουασόν, το Σατώ-Τιερί, η Τερνιέ, η Σωνύ, η Βιλέ-Κοτερέ, η Ιρσόν, η Γκυζ και η Βερβέν.

Ιστορία

Η Αιν είναι ένας από τους 83 νομούς (σήμερα 101) που δημιουργήθηκαν το 1790, κατά τη διάρκεια της Γαλλικής επανάστασης. Δημιουργήθηκε από εδάφη της Ιλ-ντε-Φρανς, της Πικαρδίας και της Καμπανίας.

Από τα πρώτα χρόνια του Μεσαίωνα, στα εδάφη της διαδραματίστηκαν γεγονότα, πολλά από τα οποία είχαν μεγάλη σημασία για το μέλλον της Γαλλίας.

Όταν έφτασαν οι Ρωμαίοι στη Γαλατία, στο σημερινό έδαφος του νομού Αιν κατοικούσαν οι Βέλγες, λαός γαλατικός, που αποτελούνταν από διάφορες φυλές, όπως ήταν οι Ρέμοι, οι Σουεσσιώνες, οι Κονδρούσοι, οι Βιρομάντες κ.α. Ήταν ανεξάρτητοι ο ένας από τον άλλο και συνδέονταν μεταξύ τους με συμμαχίες ή εμπορικές συνδιαλλαγές. Το 57 π.Χ., ενημερωμένοι για τις ρωμαϊκές κατακτήσεις στη Γαλατία, οι Βέλγες συνασπίστηκαν και ετοιμάζονταν να επιτεθούν στις ρωμαϊκές λεγεώνες. Ο Ιούλιος Καίσαρ, όπως αναφέρει στα Απομνημονεύματα περί του Γαλατικού πολέμου, εισέβαλε στην περιοχή τους και την κατέλαβε (μάχη του Αιν, 57 π.Χ.). Οι λαοί της περιοχής γρήγορα αφομοίωσαν τα έθιμα και τους νόμους των κατακτητών τους και ευημερούσαν. Από τον 3ο αιώνα άρχισαν να δέχονται βαρβαρικές επιδρομές έως ότου το 486, μετά την πτώση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο τελευταίος Ρωμαίος εκπρόσωπός της στη Γαλατία, ο Συάγριους, νικήθηκε στη μάχη του Σουασόν από τους Σάλιους Φράγκους υπό τον Κλόβι Α΄. Ολόκληρη η περιοχή πέρασε υπό τον έλεγχο των Φράγκων και μια νέα εποχή άρχισε για την περιοχή.

Στο κάστρο του Βιλέ-Κοτερέ το 1539, ο βασιλιάς της Γαλλίας, Φραγκίσκος Α΄, εξέδωσε το διάταγμα του Βιλέ-Κοτερέ που όριζε σαν επίσημη γλώσσα του Γαλλικού βασιλείου τη γαλλική αντί της Λατινικής που ίσχυε έως τότε.^[3] Όριζε ταυτόχρονα την καταγραφή από ιερείς των βαπτίσεων, των γάμων, των θανάτων, και των πατροτήτων. Είναι η πρώτη επίσημη στατιστική απογραφή πληθυσμού που υπήρξε στην Ευρωπαϊκή ιστορία.

Κατά τη διάρκεια των θρησκευτικών πολέμων, το 1567, η Σουασόν λεηλατήθηκε από τους Καλβινιστές. Το 1594, ο Ερρίκος Δ΄ ανακατέλαβε τη Λαν που είχε καταληφθεί από την Καθολική Λίγκα.

Το 1659, η υπογραφή της συνθήκης των Πυρηναίων (στον ποταμό Μπιδασόα, στη Χώρα των Βάσκων) έθεσε τέρμα στις ισπανικές απειλές για το Tιεράς.

Κατά τη Γαλλική επανάσταση, από το 1791 έως το 1793 ο νομός Αιν παρείχε πέντε τάγματα εθνικών εθελοντών.

Το 1814, μετά από μια σύντομη νίκη εναντίον των Πρώσων στη μάχη της Κραόν στις 7 Μαρτίου, ο Ναπολέων Βοναπάρτης νικήθηκε στη μάχη της Λαν στις 9 και 10 Μαρτίου, λίγο πριν την πτώση του.

Κατά τη διάρκεια του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου ο νομός Αιν βρέθηκε στο επίκεντρο των εχθροπραξιών. Στην περιοχή Σεμέν ντε Νταμ, τον Απρίλιο του 1917 διεξήχθη μια μεγάλη επίθεση κατά των Γερμανών, που όμως αποδείχθηκε καταστροφική για τους Γάλλους. Οι Γερμανοί είχαν πληροφορηθεί τα γαλλικά σχέδια, και οι οχυρώσεις τους αποδείχθηκαν πολύ ισχυρές. Οι απώλειες έφτασαν τους 187.000 άνδρες και πολλές γαλλικές μονάδες στασίασαν.^[4] Ο στρατηγός Νιβέλ απολύθηκε εσπευσμένα και αντικαταστάθηκε από τον ήρωα του Βερντέν, στρατηγό Φιλίπ Πεταίν, ο οποίος κατάφερε να επαναφέρει τάξη στο στράτευμα με την υπόσχεση ότι θα περιοριζόταν στην άμυνα.

Οικονομία

Η γεωργία κυριαρχεί στην οικονομία, ειδικά στις καλλιέργειες δημητριακών. Τα ζαχαρότευτλα είναι επίσης μία από τις σημαντικότερες βιομηχανικές καλλιέργειες της περιοχής. Η Γκυζ είναι το γεωργικό κέντρο της βόρειας περιοχής του νομού Αιν.

Το Σαιν-Γκομπαίν είναι γνωστό κέντρο υαλουργίας και παραγωγής καθρεφτών, με παραγωγή που ανάγεται στον 17ο αιώνα. Η νηματουργία, που πήρε τη θέση της οικοτεχνίας του μαλλιού και του λιναριού που άκμαζε από παλιά στην περιοχή, έχει προσανατολιστεί προς το βαμβάκι και τις τεχνητές ίνες και εξελίχθηκε από τη νηματοποίηση ως την κατασκευή ενδυμάτων. Είναι κυρίως συγκεντρωμένη στο βορρά, στο Σαιν-Κεντέν και άλλες πόλεις. Η μεταλλουργία κατέχει σημαντική θέση. Η ανάπτυξή της οφείλεται στην ύπαρξη σιδήρου και ξυλείας στην περιοχή των Αρδενών.

Διοικητική διαίρεση

Ο νομός Αιν περιλαμβάνει 5 διοικητικά διαμερίσματα, 21 καντόνια και 800 κοινότητες:

Διαμερίσματα	Καντόνια	Κοινότητες	Κάτοικοι απογραφή 2016	Έκταση χμ²	Πυκνότητα Κατ./χμ²	Κωδ. INSEE
Σατώ-Τιερί	4	108	69.836	1.115,15	63	021
Λαν	7	240	157.371	2.176,05	72	022
Σαιν-Κεντέν	5	126	129.028	1.071,17	120	023
Σουασόν	5	166	107.744	1.342,05	80	024
Βερβέν	4	160	72.157	1.657,78	44	025
Σύνολο νομού	21	800	536.136	7.362,20	73	0

Οι μεγαλύτερες πόλεις του νομού είναι:

Πόλη	Κάτοικοι (2016)	Διαμέρισμα
Σαιν-Κεντέν	54.443	Σαιν-Κεντέν
Σουασόν	28.466	Σουασόν
Λαν	25.193	Λαν
Σατώ-Τιερί	14.847	Σατώ-Τιερί
Τερνιέ	13.541	Λαν
Σωνύ	11.975	Λαν
Βιλέ-Κοτερέ	10.694	Σουασόν
Ιρσόν	8.985	Βερβέν
Μποαίν-αν-Βερμαντουά	5.652	Σαιν-Κεντέν
Γκωσύ	5.300	Σαιν-Κεντέν

Αξιοθέατα

Όπως και σε ολόκληρη την ανατολική Γαλλία, υπάρχουν πολλά κτίρια γοτθικού ρυθμού. Ιδιαίτερα αξιόλογοι είναι οι καθεδρικοί ναοί των κοινοτήτων Λαν, Σουασόν και Σαιν-Κεντέν. Σε πολλές πόλεις και στην ύπαιθρο υπάρχουν μεσαιωνικά κάστρα και αναγεννησιακοί πύργοι.^[5]

Στην βορειοανατολική περιοχή της Tιεράς πολλές εκκλησίες μετατράπηκαν σε οχυρά, κυρίως κατά τη διάρκεια του Ογδοηκονταετούς Πολέμου. Χαρακτηριστικές είναι οι εκκλησίες στο Ενγκλανκούρ ή το Αρσόν.

Όσον αφορά την πρόσφατη ιστορία, ιδιαίτερα τα πεδία μάχης του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, υπάρχει το μουσείο της Μάχης του Αιν του 1917, στην περιοχή Σεμέν ντε Νταμ στις Αρδένες. Δίπλα, βρίσκεται η Σπηλιά του δράκου, ένα παλιό λατομείο που χρησίμευε για καταφύγιο. Στο σπήλαιο παρουσιάζονται η καθημερινή ζωή στον πόλεμο και οι κακουχίες του πολέμου. Το εθνικό μνημείο υπέρ των πεσόντων στη Δεύτερη Μάχη του Μάρνη (1918) βρίσκεται στην πεδιάδα του Σαλμόν και περιλαμβάνει τα γλυπτά Les Fantômes. Το κάστρο του Μπλερανκούρ, έδρα της οργάνωσης «Αμερικανική Επιτροπή για Κατεστραμμένες Περιοχές» στεγάζει το Γαλλο-αμερικανικό Μουσείο αφιερωμένο στη συνεργασία των δύο χωρών και τους Αμερικανούς εθελοντές του Μεγάλου Πολέμου.^[6]

Σημαντικά πρόσωπα

Επιπλέον, αρκετοί γνωστοί καλλιτέχνες έχουν στενό σύνδεσμο με το νομό Αιν:

Ο μυθογράφος Ζαν ντε λα Φονταίν γεννήθηκε στο Σατώ-Τιερί.
Ο θεατρικός συγγραφέας Ζαν Ρασίν στο Λα Φερτέ-Μιλόν.
Ο μυθιστοριογράφος Αλέξανδρος Δουμάς πατέρας προέρχονταν από το Βιλέ-Κοτερέ.
Ο ποιητής Πωλ Κλωντέλ και η αδελφή του γλύπτρια Καμίλ Κλωντέλ γεννήθηκαν στη Βιλνέβ-συρ-Φερ.