Δορδόνη (νομός)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 45°0′N 0°40′E / 45.000°N 0.667°E / 45.000; 0.667

Δορδόνη

Σημαία

Έμβλημα

Σφραγίδα

Διοίκηση
Χώρα Γαλλία
ΠεριοχήΝέα Ακουιτανία
Δημιουργία νομού4  Μαρτίου 1790
ΠρωτεύουσαΠεριγκέ
ΥπονομαρχίαΜπερζεράκ
Νοντρόν
Σαρλά-λα-Κανεντά
Πρόεδρος του Γενικού ΣυμβουλίουΖερμινάλ Περό (PS)
ΝομάρχηςΦρεντερίκ Περισά[1]
Κωδικός νομού24
ISO 3166-2FR-24
Κωδικός NUTSFR611
Δημογραφία
Πληθυσμός413.730 (1  Ιανουαρίου 2021)[2]
Πυκνότητα46 κάτοικοι/km²
Δεδομένα
Έκταση9.060 km²
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Υποδιαιρέσεις
Διαμερίσματα4
Καντόνια25
Διακοινοτικότητες20
Κοινότητες505
Ιστότοπος
https://www.dordogne.fr/
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Σελίδα στο Facebook Σελίδα στο Twitter Σελίδα στο Instagram

Η Δορδόνη (γαλλικά: Dordogne) είναι νομός της Γαλλίας, στο νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας. Βρίσκεται στη διοικητική περιοχή της Νέας Ακουιτανίας και το όνομά του προέρχεται από τον ποταμό Ντορντόνι. Πρωτεύουσα είναι το Περιγκέ. Η Δορδόνη αντιστοιχεί περίπου στην παλαιά επαρχία Περιγκόρ. Ο πληθυσμός του νομού ανέρχεται σε 414.789 κατοίκους κατά την απογραφή του 2016.

Έχει έκταση 9.060 τετραγωνικά χιλιόμετρα και διοικητικά αποτελείται από 4 διαμερίσματα.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο νομός βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της διοικητικής περιοχής Νέας Ακουιτανίας και περιβάλλεται από  έξι  νομούς : Ωτ-Βιέν, Κορέζ, Λοτ, Λοτ-ε-Γκαρόν, Ζιρόντ και Σαράντ, που όλοι ανήκουν στην ίδια διοικητική περιοχή. Είναι ο τρίτος μεγαλύτερος νομός της μητροπολιτικής Γαλλίας σε έκταση. Με το 40% της επιφάνειάς του δασική έκταση, αποτελεί επίσης τον τρίτο μεγαλύτερο δασικό νομό στη Γαλλία, με 418 000 εκτάρια. [3]Τα μεγάλα δάση, τα λιβάδια, οι πολυάριθμοι λόφοι, οι κοιλάδες, οι αμπελώνες, οι βράχοι, τα ρέματα, τα φαράγγια και οι σπηλιές παρέχουν στο νομό ποικίλα τοπία.

Ο σημαντικότερος ποταμός είναι ο Ντορντόνι, που διασχίζει το νότιο τμήμα του νομού από τα ανατολικά προς τα δυτικά, περνώντας από τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη, το Μπερζεράκ. Την πρωτεύουσα Περιγκέ τη διαρρέει ο ποταμός Ιλ. Ένας άλλος παραπόταμος του Ντορντόνι που διασχίζει το νομό είναι ο Βεζέρ, κατά μήκος της κοιλάδας του οποίου υπάρχουν προϊστορικά σπήλαια.

Το βόρειο τμήμα του νομού είναι μέρος του περιφερειακού φυσικού πάρκου Περιγκόρ-Λιμουζέν.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Δορδόνη είναι ένας από τους αρχικά 83 (σήμερα 101) νομούς που δημιουργήθηκαν στις 4 Μαρτίου 1790 κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης. Δημιουργήθηκε στα εδάφη της έως τότε παλαιάς επαρχίας Περιγκόρ. Όμως, η ιστορία της είναι πολύ παλιότερη.

Προϊστορική εποχή

Στην περιοχή της Δορδόνης κατοικούσαν άνθρωποι από την προϊστορική εποχή και ολόκληρη η περιοχή είναι γνωστή ως «λίκνο της ανθρωπότητας», λόγω του πλούτου των προϊστορικών σπηλαίων. Το πιο γνωστό είναι το σπήλαιο Λασκώ, του οποίου οι απεικονίσεις των ρινόκερων, αλόγων, ελαφιών και άλλων ζώων (αλλά όχι ανθρώπων) χρονολογούνται περίπου 17.000 χρόνια π.Χ..

Στη μικρή πόλη Λεζ Εϊζί ντε Ταγιάκ βρίσκεται το κέντρο προϊστορικών σπουδών, καθώς και το πρόσφατα ανακατασκευασμένο Μουσείο Προϊστορίας. Κατά μήκος της κοιλάδας του ποταμού Βεζέρ, οι αρχαιολογικές έρευνες του 19ου αιώνα ανέδειξαν μια ασυνήθιστα πλούσια σειρά προϊστορικών χώρων που χρονολογούνται από 40.000 χρόνια. Η κοιλάδα κατέχει μία από τις θέσεις της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, περιλαμβάνοντας 147 προϊστορικές τοποθεσίες που χρονολογούνται από την παλαιολιθική εποχή και 25 διακοσμημένες σπηλιές.

Ρωμαϊκή εποχή

Κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής κατάκτησης (58π.Χ.-52π.Χ.), η περιοχή κατοικούνταν από τέσσερις γαλατικές φυλές με πρωτεύουσα τη Βεσούνα, σημερινό Περιγκέ. Το όνομα για «τέσσερις φυλές» στη γαλατική γλώσσα ήταν «Petrocore». Οι Πετροκόριοι αντιστάθηκαν κατά της ρωμαϊκής κατάκτησης. Διάσπαρτα σε όλη την περιοχή υπάρχουν τεχνητά σπήλαια είτε σε βράχους είτε κάτω από το έδαφος, αρκετά μεγάλα για να στεγάσουν ολόκληρους ντόπιους πληθυσμούς. Σύμφωνα με τον Ιούλιο Καίσαρα, οι Γαλάτες κατέφευγαν σε αυτές τις σπηλιές κατά τη διάρκεια της αντίστασης.

Μεσαίωνας

Όταν η επαρχία Γκιγιέν μεταφέρθηκε στο αγγλικό στέμμα υπό τους Πλανταγενέτες, μετά το γάμο της Ελεονόρας της Ακουιτανίας με τον Ερρίκο Β΄της Αγγλίας το 1152, η περιοχή Περιγκόρ πέρασε στην αγγλική κυριαρχία. Καθώς βρισκόταν στα όρια της επιρροής των μοναρχιών της Γαλλίας και της Αγγλίας, αποτέλεσε έναν από τους κύριους τόπους διεξαγωγής των σφοδρών και μακροχρόνιων εχθροπραξιών μεταξύ των δυο δυναστειών για περισσότερο από τριακόσια χρόνια, μέχρι το τέλος του Εκατονταετούς Πολέμου το 1453.

Αναγέννηση-Θρησκευτικοί πόλεμοι

Κατά τη διάρκεια των πιο ήρεμων περιόδων του τέλους του 15ου και των αρχών του 16ου αιώνα, ο κάμπος της Καστιγιόν στις όχθες του ποταμού Ντορντόνι είδε μεγάλη εξέλιξη στην αστική αρχιτεκτονική. Εντυπωσιακά γοτθικά και αναγεννησιακά αρχοντικά χτίστηκαν στο Περιγκέ, στο Μπερζεράκ και στο Σαρλά. Στην ύπαιθρο, ανεγέρθηκαν περισσότεροι από 1200 πύργοι, αρχοντικά και εξοχικές κατοικίες. Στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα, ωστόσο, ο τρόμος του πολέμου επισκέφθηκε και πάλι την περιοχή, καθώς οι επιθέσεις, οι λεηλασίες και οι πυρκαγιές κατά τη διάρκεια των  θρησκευτικών πολέμων έφτασαν σε σπάνιο βαθμό βίας στο Περιγκόρ. Εκείνη την εποχή, το Μπερζεράκ ήταν ένα από τα ισχυρότερα οχυρά των Ουγενότων, μαζί με τη Λα Ροσέλ. Μετά από αυτούς τους πολέμους, το Περιγκόρ, φέουδο του Ερρίκου της Ναβάρας, ενσωματώθηκε στο γαλλικό στέμμα για πάντα.

Διοικητική διαίρεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο νομός Δορδόνης χωρίζεται σε 4 διαμερίσματα, 25 καντόνια και 505 κοινότητες:

Διαμέρισμα Πρωτεύουσα Πληθυσμός

Απογραφή 2016

Καντόνια Κοινότητες Έκταση σε χμ2
Περιγκέ Περιγκέ 175.309 14 143 2.869,33
Μπερζεράκ Μπερζεράκ 102.859 7 130 1.819,86
Σαρλά-λα-Κανεντά Σαρλά-λα-Κανεντά 81.863 6 138 2.273,27
Νοντρόν Νοντρόν 54.758 4 94 2.097,70
Νομός Δορδόνης 414.789 25 505 9.060,16

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα διαμερίσματα

Η έλλειψη μεταλλευμάτων και πρώτων υλών στην περιοχή δεν επέτρεψε, όπως στη Βόρεια και Ανατολική Γαλλία, την εγκατάσταση σημαντικών βιομηχανικών κέντρων, έτσι, οι περισσότερες από τις δραστηριότητες επικεντρώθηκαν στην εκμετάλλευση της γης.

Με δασική έκταση 4.080 τετραγωνικών χιλιομέτρων, χωρισμένη μεταξύ 90.000 ιδιοκτητών, το δάσος καταλαμβάνει το 44% της περιοχής του νομού. [4]Ο τομέας της ξυλείας είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος βιομηχανικός τομέας εργατικής απασχόλησης στη Δορδόνη.[5]

Στην περιοχή του Περιγκέ και του Σαρλά υπάρχουν σημαντικές βιομηχανίες επεξεργασίας τροφίμων: τρούφες, πουλερικά, φουά γκρα, μανιτάρια, φρούτα. Αυτή η βιομηχανία, η οποία επικεντρώνεται περισσότερο στην ποιότητα από την ποσότητα, συμβάλλει σημαντικά στην γαστρονομική φήμη της Δορδόνης. Επίσης, στην περιοχή του Μπερζεράκ υπάρχουν βιομηχανίες: για κονσερβοποιημένα λαχανικά, μαρμελάδες, κομπόστες και κρέμα κάστανου (28% της γαλλικής παραγωγής), κονσερβοποιημένα κρέατα και φουά γκρα, μπισκότα, αλευρόμυλοι και αποστακτήρια.

Η αφθονία των υδάτων και των δασών και ο μεγάλος αριθμός των δερμάτων που παράγεται από την αναπτυγμένη κτηνοτροφία βοήθησαν στην ανάπτυξη της βιομηχανίας δέρματος. Ήδη, από τις αρχές του 19ου αιώνα, υπήρχαν περίπου τριάντα βυρσοδεψεία μεταξύ Λιμόζ και Περιγκέ.

Η αμπελοκαλλιέργεια με τους αμπελώνες του Μπερζεράκ, του Μονμπαζιγιάκ και του Πεσαρμάν προσφέρει επίσης πολλές θέσεις εργασίας και συγχρόνως αποτελεί ένα πραγματικό τουριστικό αξιοθέατο.

Με καλλιέργειες κυρίως στα νοτιοανατολικά του νομού, 200 καπνοπαραγωγοί προμηθεύουν το 15% της εθνικής παραγωγής.[6] Στα δάση κυριαρχούν οι καστανιές, οι βαλανιδιές και οι καρυδιές, ο νομός παράγει το 1/3  περίπου της γαλλικής παραγωγής καρυδιών.

Το 2012 ο τουρισμός αντιπροσώπευε το 21% του ΑΕΠ του νομού, με μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης, ιδιαίτερα στους επισκέπτες που αγαπούν τη γαλλική γαστρονομία.[7]

Σε βιομηχανικό επίπεδο, 3.271 επιχειρήσεις σε όλο το νομό απασχολούν περίπου 23.800 άτομα.[8]

Έμβλημα, σημαία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τοιχογραφία από το σπήλαιο Λασκώ

Στα νοτιοανατολικά του νομού βρίσκεται η κοιλάδα του ποταμού Βεζέρ, μια από τις παλαιότερες που κατοικήθηκαν από ανθρώπους, με την υψηλότερη πυκνότητα προϊστορικών τοποθεσιών. Γύρω από την περιοχή του χωριού Ειζύ ντε Ταγιάκ υπάρχει μια σειρά από προϊστορικές «κατοικίες», κυρίως σπήλαια, τα οποία περιλαμβάνουν ορισμένα από τα πλέον σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα της Μέσης και Ανώτερης Παλαιολιθικής περιόδου. Τα ευρήματα αυτά περιλαμβάνουν μερικά σπήλαια με πολλές τοιχογραφίες στα τοιχώματά τους (πλάγια φατνώματα) και, μαζί με τα άλλα ευρήματα αποτελούν Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 1979. Το πιο περίτεχνο σπήλαιο είναι το περίφημο σπήλαιο Λασκώ. Σημαντικός είναι επίσης ο αρχαιολογικός χώρος του σπηλαίου Αμπρί ντε λα Μαντλέν.

Πολλά ρωμαϊκά ερείπια βρίσκονται στο Περιγκέ, πολλά από τα οποία έχουν αποκατασταθεί, και φανερώνουν ότι η πόλη ήταν σημαντικό κέντρο. Κυριότερο είναι η αρένα, που εξακολουθεί να είναι ορατή μέσα σε ένα δημόσιο πάρκο κοντά στο κέντρο της πόλης.

Διάσπαρτοι σε όλο το νομό υψώνονται περισσότεροι από 1200 πύργοι, πολλοί του 13ου και 14ου αιώνα και γραφικές μεσαιωνικές πόλεις, όπως η πρωτεύουσα Περιγκέ, το Σαρλά και το Μπραντόμ και μεσαιωνικά χωριά, που έχουν ταξινομηθεί στα «Πιο όμορφα χωριά της Γαλλίας».

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Γαλλικά) «Décret du 21 novembre 2018 portant nomination du préfet de la Dordogne - M. Perissat (Frédéric)». Légifrance. 21 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2018. 
  2. «Populations légales 2021» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 28  Δεκεμβρίου 2023.
  3. Pierre-Manuel Réault, « Il sonne l'alerte pour la forêt », Sud Ouest édition Dordogne, 20 février 2018, p. 12-13
  4. Benoît Martin, « Forêt : rester divisés, c'est moins bien régner », Sud Ouest édition Dordogne, 9 mai 2018, p. 12-13.
  5. Hervé Chassain, « La forêt patchwork », Sud Ouest édition Périgueux, 24 octobre 2008.
  6. Sud Ouest édition Dordogne du 10 décembre 2011.
  7. Le Périgord veut attirer toujours plus de touristes, Sud Ouest édition Dordogne du 13 mars 2012.
  8. Virginie Desmet, Le Périgord industriel, Sud Ouest édition Dordogne du 21 mars 2012.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]