Μετάβαση στο περιεχόμενο

Έλληνες της Ουκρανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έλληνες της Ουκρανίας
греки

Συνολικός πληθυσμός
91,548 (2001)
Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς

Περιφέρεια Ντονέτσκ: 77,516 (απογραφή 2001)
Κριμαία:  2,795 (απογρ. 2001)
Περιφέρεια Ζαπορίζια:  2,179 (απογρ. 2001)
Περιφέρεια Οδησσού:  2,083 (απογρ. 2001)

Γλώσσα
Ρωσικά (88,5%), Ελληνικά, Ουκρανικά, Γλώσσα Ουρούμ
Θρησκεία
Ορθόδοξοι Χριστιανοί

Οι Έλληνες της Ουκρανίας είναι η ελληνική εθνική μειονότητα που κατοικεί στην Ουκρανία, αναγνωρισμένη επίσημα από το ουκρανικό κράτος. Η πλειονότητά τους είναι συγκεντρωμένοι γύρω από την πόλη της Μαριούπολης. Σύμφωνα με την Ουκρανική απογραφή του 2001 στην Ουκρανία κατοικούν 91.548 Έλληνες, οι οποίοι αποτελούν το 0,2% του πληθυσμού της χώρας.

Ελληνική παρουσία στον Εύξεινο Πόντο υπάρχει από την αρχαιότητα. Οι πρώτες Ελληνικές αποικίες στις ακτές της σημερινής Ουκρανίας ιδρύθηκαν κατά τον 6ο αιώνα π.Χ.. Οι κάτοικοι αυτών τον αποικιών έκαναν συχνά εμπόριο με άλλους λαούς της Μαύρης Θάλασσας (Σκύθες, Κιμμέριους, Γότθους, Μαιώτες). Μετά την εισβολή των Μογγόλων στις στέπες του βορρά, οι Τατάροι που τους ακολουθούσαν κατέβηκαν νοτιότερα προς την Κριμαία. Οι αρχαίοι κάτοικοί της οι Έλληνες παρέμειναν μόνο στους νότιους λόφους της Κριμαίας. Αργότερα με την συναναστροφή τους με τους Τατάρους, ορισμένοι Έλληνες εγκατέλειψαν την μητρική τους γλώσσα τα Ελληνικά και χρησιμοποίησαν την Ουρούμ μια διάλεκτο της κριμαϊκής ταταρικής γλώσσας.

Οι Έλληνες συνυπήρχαν με τους Τατάρους της Κριμαίας μέχρι που η Ρωσική Αυτοκρατορία κατέλαβε την Κριμαία. Τότε η αυτοκράτειρα Αικατερίνη η Μεγάλη αποφάσισε να εκτοπίσει τον πληθυσμό των Ελλήνων της Κριμαίας στις βόρειες ακτές της Αζοφικής Θάλασσας. Αυτοί εγκαταστάθηκαν σε διάφορα χωριά γύρω από το Ντονέτσκ και τη Μαριούπολη. Κατά τα έτη 1828-1856 εγκαταστάθηκαν στην ευρύτερη περιοχή χιλιάδες Έλληνες. Από το 1810 έως το 1873 η Μαριούπολη με τα γύρω ελληνικά χωριά αποτελούσε «ελληνική διοικητική περιοχή». Μέχρι το 1859 στην περιοχή της Μαριούπολης δεν επιτρεπόταν εγκατάσταση ατόμων άλλης εθνικότητας. [1][2]

Το 1937 ο Ιωσήφ Στάλιν οργάνωσε εκκαθαρίσεις εναντίον των Ελλήνων με αποτέλεσμα 30.000 Έλληνες να μεταφερθούν σε Γκουλάγκ της Σιβηρίας. Εξαιτίας της μεγάλης καταπίεσης του ελληνικού πληθυσμού πολλοί Έλληνες της περιοχής αναγκάστηκαν να δηλώσουν ότι ανήκουν στη ρωσική ή στην ουκρανική εθνότητα.[1]

Σύμφωνα με απογραφή του 1989 στην περιοχή της Αζοφικής θάλασσας, κατοικούσαν 104.091 Έλληνες, αλλά στην πραγματικότητα είναι περισσότεροι, αν λάβουμε υπόψη και αυτούς, που στο παρελθόν είχαν αναγκαστεί να εμφανίζονται είτε ως Ρωσικής καταγωγής είτε ως Ουκρανικής καταγωγής. Οι Έλληνες της Μαριούπολης μιλούν μία ιδιαίτερη ελληνική διάλεκτο του Εύξεινου Πόντου, τα Μαριουπολίτικα.[1]

Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 έχουν απομείνει 91.500 Έλληνες, η πλειονότητά τους στην περιφέρεια Ντονέτσκ.

Ελληνικά μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ουκρανία

  1. 1,0 1,1 1,2 Αγτζίδης, Βλάσης (16 Μαρτίου 2022). «Μια άγνωστη ελληνική δύναμη μακριά από την Ελλάδα: Οι Έλληνες της Ουκρανίας». CNN.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2022. 
  2. Αγτζίδης, Βλάσης (1992-01-01). «Το κίνημα ανεξαρτησίας του Πόντου και οι αυτόνομες Ελληνικές περιοχές στη Σοβιετική Ένωση του μεσοπολέμου». Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών 9: 157–196. doi:10.12681/deltiokms.135. ISSN 2459-2579. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/deltiokms/article/view/2516.