Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χίμαιρα (μυθολογία)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χίμαιρα
Σύντροφος-οιΌρθρος
ΓονείςΤυφών και Έχιδνα
ΑδέλφιαΌρθρος, Κέρβερος και Λερναία Ύδρα
ΤέκναΣφίγγα και Λέων της Νεμέας (σύμφωνα με τον Ησίοδο)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Στην Ελληνική μυθολογία αναφέρεται η Χίμαιρα ως ένα φοβερό τέρας, ένα μυθολογικό ζώο,που εξέπνεε φωτιά, είχε σώμα κατσίκας, κεφάλι λιονταριού, και η ουρά του κατέληγε σε φίδι. Σύμφωνα με άλλες περιγραφές, είχε περισσότερα από ένα κεφάλια, συνηθέστερα τρικέφαλος (κεφαλή λέοντα, κατσίκας και δράκοντα)[1]. Η Χίμαιρα σύμφωνα με την ιστορία είχε με τον Όρθρο ένα παιδί τη Σφίγγα.

Νόμισμα της Σικυώνας με απεικόνιση χίμαιρας, 4ος αιώνας π.Χ.

Κατά τον Ησίοδο η Χίμαιρα ήταν κόρη του Τυφώνα και της Έχιδνας. Η Χίμαιρα ενώθηκε με τον Όρθρο και απόγονοί τους ήταν το Λιοντάρι της Νεμέας και η Σφίγγα. Το τέρας αυτό φερόταν να το εξέτρεφε ο βασιλιάς της Καρίας Αμισόδωρος.
Τελικά φονεύτηκε από τον Βελλερεφόντη, που ίππευε ένα ιπτάμενο άλογο, τον Πήγασο, στην Καρία, με τη βοήθεια της θεάς Αθηνάς. Υπάρχουν περισσότερες από μία περιγραφές σχετικά με τον τρόπο που έγινε αυτό. Σύμφωνα με μία, ο Βελλερεφόντης απλώς τη χτύπησε με το ακόντιό του. Σύμφωνα με μία άλλη, χρησιμοποίησε μολύβι, το οποίο έλιωσε από την καυτή της ανάσα και την σκότωσε.
Αλλά και για κατοικία του ζώου αυτού αναφέρονται πολλές περιοχές όπως η Φρυγία, οι Ινδίες, ακόμη και η Λιβύη. Επισημότερες όμως φέρονται η αρχαία Κόρινθος και η Σικυώνα που παράσταση αυτής έφεραν τα νομίσματά τους αλλά και οι ασπίδες των οπλιτών τους. Παρόμοιες απεικονίσεις σε ασπίδες έφεραν και οι οπλίτες της Κυζίκου και της Ζελείας.

Οι μύθοι της Χίμαιρας βρίσκονται, στην Αινειάδα του Βιργίλιου, στην Ιλιάδα (Ζ' 179-182)[2], του Ομήρου, στη Θεογονία του Ησίοδου κ.α.

Από την ανάλυση και ερμηνεία των διαφόρων αναφορών περί της Χίμαιρας καθίσταται εμφανές ότι πρόκειται για αλληγορική αναφορά του ηφαιστειώδους εδάφους της Λυκίας που προήλθε κατά μεν τον Σκύλακα από έκρηξη ηφαιστείου κοντά στη Φασηλίδα, κατά δε τον Στράβωνα, (ΙΔ' 665), από κάποια ηφαιστειώδη χαράδρα του όρους Κράγου. Όσο για την εξωτερική όψη του τέρατος, ερμηνεύεται ως εξής: στους πρόποδες του ηφαιστείου ζούσαν πολλά φίδια, στην μέση ζώνη έβοσκαν κατσίκια και στα στόμια φώλιαζαν λιοντάρια. Στην φαντασία των αρχαίων δημιουργήθηκε λοιπόν το τερατόμορφο σύμπλεγμα της Χίμαιρας.

Ετρουσκικό γλυπτό που παριστάνει Χίμαιρα, Αρχαιολογικό Μουσείο της Φλωρεντίας.

Η δημώδης ελληνική έκφραση «κυνηγάω χίμαιρες», σημαίνει «επιδιώκω κάτι ανέφικτο». Επίσης και η γαλλική έκφραση "Se repaître de chimères" (χαίρεται, απολαμβάνει "τρέφεται" με χίμαιρες)[3][4].

Ο όρος «Χίμαιρα» χρησιμοποιείται σήμερα για να περιγράψει όντα ή αντικείμενα που δημιουργήθηκαν από το συνδυασμό ετερόκλητων στοιχείων. Για παράδειγμα, στη Γενετική περιγράφει ζωντανούς οργανισμούς που έχουν περισσότερους από έναν Γενετικούς κώδικες, ή κύτταρα από περισσότερους από έναν οργανισμούς (βλ. Χίμαιρα (γενετική)).

  1. Becchio, Bruno (2006). Encyclopedia of World Religions. Foreign Media Group. ISBN 978-1-60136-000-7. 
  2. «Ιλιάς/Ζ - Βικιθήκη». el.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2022. 
  3. thefreedictionary
  4. Dictionnaires d'autrefois
  • "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τ.18ος, σ.637-638.