Απολλόδωρος

Για άλλους με το ίδιο όνομα, δείτε: Απολλόδωρος (αποσαφήνιση).

Απολλόδωρος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Ἀπολλόδωρος (Αρχαία Ελληνικά)
Γέννηση	180 π.Χ. (περίπου) Αρχαία Αθήνα
Θάνατος	120 π.Χ. Αρχαία Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησης	Αρχαία Αθήνα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	αρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ιστορικός ποιητής συγγραφέας αρχιτέκτονας μυθογράφος φιλόσοφος φιλόλογος
Αξιοσημείωτο έργο	Chronicle
Σχετικά πολυμέσα

Ο Απολλόδωρος ο Αθηναίος (180 π.Χ. – περ.110 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας ιστορικός, γραμματικός και μυθογράφος, που έζησε πολλά χρόνια στην Αλεξάνδρεια.

Βιογραφικά στοιχεία

Σύμφωνα με το Λεξικό της Σούδας, ο πατέρας του Απολλόδωρου ονομαζόταν Ασκληπιάδης. Ο Απολλόδωρος υπήρξε μαθητής του στωικού Διογένη, και παρακολούθησε παραδόσεις του γραμματικού Αριστάρχου. Αναμίχθηκε στην επιστημονική έρευνα του «Μουσείου» της Αλεξανδρείας, από όπου εκδιώχθηκε το 146 π.Χ. μαζί με τους άλλους σοφούς από τον Πτολεμαίο τον Φύσκωνα. Μετά ταξίδεψε στην Πέργαμο, όπου τον φιλοξένησε ο Άτταλος Β΄, και το 133 π.Χ. επέστρεψε στην Αθήνα, όπου φαίνεται και ότι πέθανε. Η χρονολογία του θανάτου του δεν είναι εξακριβωμένη, αλλά τοποθετείται στο διάστημα 111-109 π.Χ.

Τα έργα του

Τα Χρονικά

Από τα πολυάριθμα έργα του Απολλοδώρου γνωστότερα είναι τα «Χρονικά», τα οποία αφιέρωσε στον Άτταλο Β΄. Πρόκειται για μία λεπτομερέστατη εξιστόρηση των ιστορικών αλλά και πνευματικών γεγονότων από την εποχή του Τρωικού Πολέμου μέχρι το 144 π.Χ.. Το έργο αποτελείται από 4 βιβλία γραμμένα σε κωμικό ιαμβικό τρίμετρο στίχο. Τα Χρονικά επανεμφανίσθηκαν αργότερα συμπληρωμένα με γεγονότα (;) πριν τον Τρωικό Πόλεμο και μετά το 144, ως το 119 π.Χ.. Υποστηρίζεται η θεωρία ότι οι συμπληρώσεις αυτές έγιναν από τον ίδιο συγγραφέα, αλλά αυτό αμφισβητείται εξαιτίας των δυσκολιών στην κατανόηση αυτών των τμημάτων. Το έργο μεταφράσθηκε στη λατινική γλώσσα από τον Κορνήλιο Νέπωτα, ενώ πολλά αποσπάσματα αναφερόμενα στην ιστορία της Λογοτεχνίας σώθηκαν μέσα από έργα του Διογένη και του Ευσεβίου. Τα Χρονικά απετέλεσαν πηγή για πολλούς μετέπειτα συγγραφείς.

Το Περί νεών

Το ιστορικό υπόμνημα Περί νεών, επίσης λεπτομερές, αναφέρεται στον «κατάλογο των πλοίων» που αναφέρει ο Όμηρος στην Ιλιάδα, και αναπτύσσεται σε 12 βιβλία. Βασίζεται σε σχετική προεργασία του Ερατοσθένη και του Δημητρίου. Το Περί νεών αξιοποίησε 150 περίπου χρόνια μετά ο Στράβων ως κύρια πηγή των βιβλίων 8, 9 και 10 των Γεωγραφικών του (τα βιβλία αυτά αναφέρονται στην Ελλάδα), καθώς και ο Διόδωρος ο Σικελιώτης για τη «Νησιωτική» του.

Το Περί Θεών

Το επίσης εκτενές σύγγραμμα του Απολλοδώρου Περί Θεών, σε 24 βιβλία, εκτιμήθηκε πολύ κατά την Αναγέννηση. Σε αυτό έχουν συλλεχθεί και ταξινομηθεί όλες οι παραδόσεις για τους θεούς που ανέφεραν οι ποιητές και οι ιστορικοί, ενώ έχουν καταγραφεί και όλες οι φιλοσοφικές απόψεις περί θεών. Ο Απολλόδωρος προσωπικά επιμένει στην αλληγορική ερμηνεία των θρησκευτικών αντιλήψεων, κατά τη διδασκαλία των Στωικών. Τα αποσπάσματα που σώθηκαν παρουσιάζουν τις απόψεις του με επιχειρήματα, αλλά και τη συνήθειά του να «παίζει» με την ετυμολογία των λέξεων.

Η Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη

Το έργο αυτό, σε 4 βιβλία τα οποία περιγράφουν την ελληνική μυθολογία, δεν θεωρείται πλέον έργο του συγγραφέα Απολλοδώρου του Αθηναίου. Βασίζεται στο Περί θεών, προς το οποίο πάντως εμφανίζει αντιφάσεις.

Ο Απολλόδωρος έγραψε και εργασίες φιλολογικής κριτικής, τις Περί Σώφρονος, Περί Επιχάρμου και Περί ετυμολογιών.

Πηγές

• Ιωάννη Κακαβούλια: «Ελληνική Γραμματολογία (αρχαία και βυζαντινή)», εκδ. Νικόδημος, Αθήνα
• Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Χάρη Πάτση