Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τουρκικά φύλα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χάρτης των τουρκικών γλωσσών

Τουρκική ή τουρανική ονομάζεται μια οικογένεια δεκάδων νομαδικών φύλων με καταγωγή από τη Μογγολία και τη ΝΑ Σιβηρία, τα οποία μετανάστευαν κατά κύματα καθ' όλη τη διάρκεια του μεσαίωνα, κυρίως μεταξύ 6ου και 11ου αιώνα. Μιλούσαν διάφορες διαλέκτους της αρχαίας τουρκικής γλώσσας, οι οποίες στη συνέχεια διαφοροποιήθηκαν δημιουργώντας τις σύγχρονες τουρκικές γλώσσες (ή τουρανικές). Η θρησκεία τους ήταν σαμανιστική με ανώτατο θεό τον Τένγκρι, άρχοντα του γαλάζιου ουρανού. Στην πορεία όμως η πλειοψηφία, ιδιαίτερα όσοι μετακινήθηκαν προς δυσμάς, ασπάσθηκε τον Ισλαμισμό από τους Άραβες και τους Πέρσες (που είχαν εξισλαμιστεί νωρίτερα).

Κατά την περίοδο της μετανάστευσής τους τα τουρκικά φύλα - πολλές φορές σε σύγκρουση μεταξύ τους - απλώθηκαν σε μία τεράστια έκταση από τη Μικρά Ασία και τη Μαύρη Θάλασσα έως τα παράλια του Αρκτικού Ωκεανού, ιδρύοντας τα δικά τους κρατικά μορφώματα (χαγανάτα ή χανάτα) και ελέγχοντας τους εμπορικούς δρόμους ανάμεσα στην Ευρώπη, την Περσία και την Κίνα. Τα περισσότερα υπήρξαν βραχύβια και με το πέρασμα των αιώνων προσαρτήθηκαν από δυνατότερα βασίλεια (Ρωσία, Γεωργία, Κίνα), κάποια όμως επιβίωσαν και έγιναν η μήτρα που γέννησε έξι σημερινά κράτη: Αζερμπαϊτζάν, Καζακστάν, Κιργιζία, Ουζμπεκιστάν, Τουρκία, Τουρκμενιστάν. Επίσης οι Βούλγαροι υπήρξαν τουρκικό φύλο στο παρελθόν, αλλά μετά την εγκατάστασή τους στα Βαλκάνια (τέλη 7ου αι.), παρότι κυριάρχησαν στο κράτος που δημιούργησαν, εκσλαβίσθηκαν σε τέτοιο βαθμό που το μόνο τουρκικό χαρακτηριστικό που κράτησαν είναι το όνομά τους.

Τα τουρκικά φύλα δεν πρέπει να συγχέονται με το σύγχρονο τουρκικό έθνος - το δεύτερο είναι απλά ένας κλάδος των πρώτων.[εκκρεμεί παραπομπή]

Πίνακας Τουρκικών φυλών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έθνος Κυρίαρχη Χώρα/Περιοχή Σχετιζόμενες Εθνικές ομάδες Πληθυσμός Αναγνωρισμένη εθνική μειονότητα Γλώσσα (Τούρκικη) Επίσημη Θρησκεία
Τούρκοι Τουρκία
ΤΔΒΚ[1]
Τουρκοκύπριοι
Τούρκοι της Βουλγαρίας
60
55-60 εκ.
Πολλές [2] Τουρκική Σουνιτικό Ισλάμ
Αζέροι (Αζερμπαϊτζανοί) Αζερμπαϊτζάν
42
30–35 εκ.
Πολλές[3] Αζερική Σιιτικό Ισλάμ
Αθεϊσμός
Ουζμπέκοι Ουζμπεκιστάν
32
28.3 εκ.
Ουζμπεκική Σουνιτικό Ισλάμ
Αθεϊσμός
Καζάκοι (Καζακστανοί) Καζακστάν Νογκάι
Καρακαλπάκοι
15
13.8 εκ.
Καζακική Σουνιτικό Ισλάμ
Αθεϊσμός
Ουιγούροι Δεν έχουν κράτος[4]
15
9 εκ.
Καζακστάν (αναγνωρισμένη εθνική μειονότητα) Ουιγούρ (Ανατολική Τούρκι) Σουνιτικό Ισλάμ (παραδοσιακά)
Αθεϊσμός (το δηλώνει η πλειοψηφία των Ουιγούρων λόγω του ιδιότυπου σοσιαλιστικού καθεστώτος της Κίνας)
Τουρκμένιοι Τουρκμενιστάν Τουρκομάνοι
03
8 εκ.
Τουρκία (αναγνωρισμένη εθνική μειονότητα)
Ιράκ (αναγνωρισμένη εθνική μειονότητα)
άλλες χώρες
Τουρκμενική Σουνιτικό Ισλάμ
Αθεϊσμός
Τάταροι Δεν έχουν κράτος[5] Τάταροι του Βόλγα
Τάταροι Μισάρ
Τάταροι της Σιβηρίας
Ναγκαϊμπάκοι
07
7 εκ.
Ταταρική Σουνιτικό Ισλάμ (πλειοψηφία)
Αθεϊσμός
Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία (ορισμένοι)
Κιργίζιοι Κιργιστάν
026
4.5 εκ.
Κιργιζική Σουνιτικό Ισλάμ
Αθεϊσμός
Μπασκίρ (Μπασκίροι ή Μπασκίρι) Δεν έχουν κράτος[6]
009
2 εκ.
Μπασκίρ Σουνιτικό Ισλάμ (πλειοψηφία)
Αθεϊσμός
Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία (ορισμένοι)
Τάταροι της Κριμαίας Δεν έχουν κράτος[7] Ουρούμ
009
0.5 με 2 εκ.
Κριμαϊκή Ταταρική Σουνιτικό Ισλάμ (πλειοψηφία)
Αθεϊσμός
Ορθόδοξος Χριστιανισμός (ορισμένοι)
Ιουδαϊσμός (ορισμένοι)
Κασκάι Δεν έχουν κράτος[8]
009
1.7 εκ.
Κασκάι Σιιτικό Ισλάμ
Τσουβάς Ρωσία ( Δημοκρατία της Τσουβασίας)
010
1.7 εκ.
Τσουβασική Ρωσική Ορθοδοξία, Ισλάμ, Σαμανισμός
Καρακαλπάκοι Ουζμπεκιστάν ( Δημοκρατία του Καρακαλπακστάν)
007
0.6 εκ.
Καρακαλπάκ Σουνιτικό Ισλάμ
Γιακούτιοι Ρωσία ( Δημοκρατία των Σαχά ή Γιακουτίας)
007
0.5 εκ.
Σαχά Ρωσική Ορθοδοξία, Σαμανισμός
Κουμίκοι Ρωσία ( Δημοκρατία του Νταγκεστάν)
007
0.4 εκ.
Κουμίκ Σουνιτικό Ισλάμ
Καρατσαΐτες και Μπαλκάροι Δεν έχουν κράτος[9]
007
0.4 εκ.
Καρατσάι-Μπαλκάρ Σουνιτικό Ισλάμ
Τουβανοί Δεν έχουν κράτος[10] Αλτάι
009
0.3 εκ.
Τιβανική Θιβετιανός Βουδισμός, Σαμανισμός, μικρή Ρωσική Ορθόδοξη μειονότητα, Αθεϊσμός (ορισμένοι)
Γκαγκαούζοι Δεν έχουν κράτος[11] Γκαγκαβούζοι
009
0.2 εκ.
Γκαγκαουζική Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Καραΐτες της Κριμαίας και Κριμτσάκοι Ουκρανία
007
0.2 εκ.
Καραΐμ και Κριμτσάκ Ιουδαϊσμός
Κασγκάρτσι Ρωσία Άγνωστο Σουνιτικό Ισλάμ
  1. Αναγνωρισμένη ως κράτος μονάχα από την Τουρκία.
  2. Πολλοί Τούρκοι είναι αναγνωρισμένη Εθνική μειονότητα στο Κοσσυφοπέδιο (κυρίως στις Αγροτικές Περιοχές) την Βόρεια Μακεδονία (σε πολλές περιοχές) και την Βουλγαρία (κυρίως στο Κίρτζαλι και το Ραζγκράντ), οι οποίοι είναι απομεινάρι από την άλλοτε Οθωμανική Αυτοκρατορία. Παλαιότερα πλειοψηφούσαν και σε Ελλάδα, Σερβία, Γεωργία, σε τμήματα της Ρουμανίας και του Μαυροβουνίου, οι οποίοι με Συνθήκες και Ανταλλαγές πληθυσμών εκδιώχθηκαν στην σημερινή Τουρκία, προκειμένου να ομογενοποιηθεί ο πληθυσμός σε αυτές τις χώρες με γηγενείς κατοίκους. Σήμερα Πολλοί απόγονοι Τούρκων υπάρχουν σε πολλές αναπτυγμένες χώρες του κόσμου κυρίως στις ΗΠΑ, την Αυστραλία, την Ολλανδία και την Γερμανία, όπου είναι απογόνοι μεταναστών τρίτης και τέταρτης γενιάς.
  3. Πολλοί Αζέροι είναι αναγνωρισμένη Εθνική μειονότητα Ιρανικό Αζερμπαϊτζάν (στις επαρχίες Ανατολικό Αζερμπαϊτζάν, Δυτικό Αζερμπαϊτζάν, Αρνταμπίλ, και Ζαντζάν) και το Νταγκεστάν της Ρωσίας, οι οποίοι ζούσαν ανέκαθεν σε αυτές τις περιοχές. Οι Αζέροι είναι μια Εθνικότητα που ζει κυρίως εκτός του Αζερμπαϊτζάν, πέρα από διεθνή σύνορα, ενώ μέχρι το 1991, οι Αζέροι δεν είχαν κράτος. Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι Αζέροι ακολουθούν Ευρωπαϊκά και Δυτικά πρότυπα ζωής και στρέφονται να εκσυχρονιστούν ως έθνος.
  4. Πατρίδα των Ουιγούρων θεωρείται Αυτόνομη Περιοχή των Ουιγούρων του Σιντσιάνγκ, η οποία ανήκει στην Κίνα. Οι σχέσεις τους με την Κίνα είναι εξαιρετικά κακές έως και άθλιες, διότι οι Ουιγούροι θεωρούν τους Κινέζους ότι τους καταπιέζουν τις Ελευθερίες και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ενώ έχουν προβεί μέχρι και στην Εθνοκάθαρση της φυλής τους.
  5. Πατρίδα των Τάταρων θεωρείται το Ταταρστάν, μία Δημοκρατία της Ρωσίας και πολλές περιοχές της, όπου ζουν άλλες ομάδες Τάταρων.
  6. Πατρίδα των Μπασκίρ θεωρείται το Μπασκορτοστάν, μία Δημοκρατία της Ρωσίας και πολλές περιοχές της, όπου ζουν άλλες ομάδες Μπασκίρων.
  7. Πατρίδα των Τατάρων της Κριμαίας θεωρείται η Χερσόνησος της Κριμαίας, η οποία ανήκει στην Ουκρανία και διεκδικείται από την Ρωσία με την Εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι περισσότεροι Τάταροι της Κριμαίας ζουν σήμερα κυρίως διασκορπισμένοι στην Ρωσία και πολλές φορές συγκαταλέγονται ως υποομάδα των Τάταρων. Οι Περισσότεροι Τάταροι της Κριμαίας εκδιώχθηκαν από την Κριμαία στην Κεντρική Ασιατική Ρωσία, το 1944.
  8. Πατρίδα των Κασκάι θεωρείται το νότιο Ιράν. Οι περισσότεροι Νογκάι ζουν κυρίως διασκορπισμένοι στην Ρωσία, στο Αζερμπαϊτζάν, την Κεντρική Ασία και το Ιράν. Είναι νομαδική φυλή. Πιθανόν η φυλή να έχει αναμειχθεί με τους Ρομά ή άλλες Εθνικότητες Τουρκικές η μη.
  9. Πατρίδα των Καρατσαϊτών και των Μπαλκάρων θεωρούνται το Καρατσάγεβο-Κιρκασία και η Καμπαρντίνο-Μπαλκάρια, Δημοκρατίες της Ρωσίας στην περιοχή του Καυκάσου. Οι περισσότεροι Καρατσαΐτες και Μπαλκάροι ζουν κυρίως διασκορπισμένοι στην Κεντρική Ασιατική Ρωσία μεταξύ Ουραλίων Όρεων και Σιβηρίας, λόγω του ότι οι περισσότεροι εκδιώχθηκαν από τον Καύκασο το 1957, επειδή είχαν κατηγορηθεί για συνεργασία με τους Γερμανούς στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Μπαλκάροι συγκαταλέγονται στα Τουρκικά φυλά, αλλά πιθανόν να μην είναι Τουρκικό φύλο και να προέρχεται πιθανόν από τους Πρωτοβούλγαρους, διότι έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τους σημερινούς Βούλγαρους.
  10. Πατρίδα των Τουβάν θεωρείται η Δημοκρατία της Τιβά, μία Δημοκρατία της Ρωσίας στην περιοχή της Σιβηρίας. Οι Τουβάν συγκαταλέγονται στα Τουρκικά φυλά, αλλά πιθανόν να μην είναι Τουρκικό φύλο και να προέρχεται πιθανόν από τους Μογγόλους, διότι έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τους σημερινούς Μογγόλους και άλλους λαούς της Άπω Ανατολής.
  11. Πατρίδα των Γκαγκαούζων θεωρείται η Γκαγκαουζία, μία Αυτόνομη Δημοκρατία της Μολδαβίας, στα Βόρεια Βαλκάνια. Οι Γκαγκαούζοι συγκαταλέγονται στα Τουρκικά φυλά, αλλά πιθανόν να μην είναι καθαρό Τουρκικό φύλο και να έχει αναμειχθεί πιθανόν με άλλες Τουρκικές φυλές όπως τους Τάταρους της Κριμαίας, και με άλλες Εθνικότητες μη Τουρκικές όπως τους Σλάβους (κυρίως Ρώσους, Ουκρανούς και Βούλγαρους), τους Έλληνες, τους Λατίνους (ιδίως τους Ρουμάνους και τους Βλάχους) και πιθανόν και με τους Χαζάρους, λόγω του ότι οι Γκαγκαούζοι δεν είχαν ποτέ κράτος και ήταν πάντοτε υπό τον Έλεγχο ενός ξένου κράτους.