Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ναγκαϊμπάκοι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ναγκαϊμπάκοι
Συνολικός πληθυσμός
8.148
Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς
Ρωσία8.148[1]
Γλώσσες
Ταταρική γλώσσα, Γλώσσα Ναγκαϊμπάκ
Θρησκεία
Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Σχετιζόμενες εθνικές ομάδες
Τάταροι του Βόλγα

Οι Ναγκαϊμπάκοι[2] (πληθυντικός: Nağaybäklär, πληθυντικός στα ρωσικά: Нагайбаки‎‎) είναι μια εθνοτική ομάδα στη Ρωσία. Είναι χριστιανοί απόγονοι των Τατάρων του Βόλγα (διαφορετικοί από τους Κερασέν, μια άλλη Ταταρική χριστιανική ομάδα), και πρώην Κοζάκοι.[3] Η πλειοψηφία των Ναγκαϊμπάκων ζουν στις επαρχίες Ναγκαϋμπάκσκι και Τσεμπαρκούλσκι της περιφέρειας Τσελιάμπινσκ.[3] Μιλούν μια υποδιάλεκτο της μέσης διαλέκτου της ταταρικής γλώσσας.[3] Οι Ρώσοι και οι Τάταροι ιστορικοί συνήθως αντιμετωπίζουν τους Ναγκαϊμπάκους ως αναπόσπαστο τμήμα των Τατάρων του Βόλγα. Μια μειοψηφία τους θεωρεί ξεχωριστή εθνικότητα από μόνη της.[3] Κατά τη διάρκεια των απογραφών του 1989 και του 2002, 11.200[3] και 9.600 άτομα αντίστοιχα αυτοαναγνωρίζονταν ως Ναγκαϊμπάκοι.

Οι ρίζες των Ναγκαϊμπάκων είναι ασαφείς. Μία θεωρία θέτει τους Ναγκαϊμπάκους ως παρακλάδι των Νογκάι.[3] Άλλες αναφορές υποστηρίζουν ότι είναι Τάταροι του Καζάν που βαπτίστηκαν μετά την πτώση του Χανάτου του Καζάν.[3] Η πιο εύλογη θεωρία, σύμφωνα με την ρωσική εγκυκλοπαίδεια του 1994, λέει ότι οι πρόγονοι των Ναγκαϊμπάκων ζούσαν παραδοσιακά στις κεντρικές επαρχίες του Χανάτου, ανατολικά του Καζάν, και πιθανώς κατάγονταν από τους Νογκάι και Κιπτσάκ.[3] Τον 18ο αιώνα επίσης απορρόφησαν μια μικρή ομάδα χριστιανών από το Ιράν και τη Κεντρική Ασία.[4]

Η πιο δημοφιλής θεωρία στο Ταταρστάν είναι ότι ήταν Υπηρετούμενοι Τάταροι από το Χανάτο του Καζάν που βαπτίστηκαν βίαια από τον Ιβάν Δ΄ και εκτοπίστηκαν στα σύνορα ανάμεσα στους νομάδες Μπασκίρ, που είχαν ήδη ενσωματωθεί στη Ρωσία και τους νομάδες Καζάκους ως φύλακες των συνόρων. Μια άλλη θεωρία λέει ότι οι Ναγκαϊμπάκοι ήταν ταταροποιημένος Φιννοουγγρικός λαός που φύλαγε τα σύνορα του Χανάτου του Καζάν.

Το δημωνύμιο Ναγκαϊμπάκ αναδύθηκε σε γραπτές πηγές μόνο στον 19ο αιώνα παρόλο που μια θεωρία ισχυρίζεται την ύπαρξή του από τον 17ο αιώνα.[3] Το χωριό Ναγκαϊμπάκ, το οποίο έδωσε το όνομα στην σημερινή επαρχία Ναγκαϊμπάκσκι, είναι γνωστό από την δεκαετία του 1730.[3]

Ιστορική καταγραφή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αξιόπιστες ιστορικές αποδείξεις για τους Ναγκαϊμπάκους ξεκινούν με μια καταγραφή του 1729 που περιγράφει 25 χωριά "νεοβαπτισμένων [Τατάρων]" (Russian: новокрещёны) στο ουέζντ της Ουφά, ανατολικά του ποταμού Κάμα.[3] Πιθανότατα, εγκαταστάθηκαν γύρω από την Ουφά στο δεύτερο μισό του 17ου αιώνα μετά την ολοκλήρωση της αμυντικής γραμμής Κάμα Άμπατις (1652-1656).[3] Κατά τη διάρκεια των εξεγέρσεων των Τατάρων και των Μπασκίρ στα τέλη του 17ου και στις αρχές του 18ου αιώνα, οι Ναγκαϊμπάκ παρέμειναν πιστοί στη Ρωσική Αυτοκρατορία.[3] Η κυβέρνηση τους επιβράβευσε με μια χονδρική μεταφορά των Ναγκαϊμπάκων στην κοζάκικη περιουσία και ανέθεσε στους Ναγκαϊμπάκους την υπεράσπιση του οχυρού Μενζελίνσκ.[3]

Ένα άλλο αμυντικό φρούριο χτίστηκε το 1736 στο χωριό Ναγκαϊμπάκ, 64 βέρστια από το Μενζελίνσκ (σημερινή Επαρχία Μπακαλίνσκι). Το νέο φρούριο έγινε ο κόμβος των "νεοβάπτιστων", και μέχρι το 1744 ο πλησίον πληθυσμός των Ναγκαϊμπάκων αυξήθηκε στα 1359 άτομα σε έντεκα χωριά.[5] Δύο περισσότερα χωριά Ναγκαϊμπάκων καταγράφηκαν το 1795.[3] Ο αρχικός αγώνας των Ναγκαϊμπάκων αραιώθηκε σταδιακά με εισροή άλλων εκχριστιανισμένων Τατάρων στρατολογημένων στην υπηρεσία των Κοζάκων (Τάταροι Γιασάκ και Τιπτάροι).[3] Η κυβέρνηση έκανε την μετεγκατάστασή τους σε εδάφη με χριστιανική πλειοψηφία, για να αποφυγεί η καθημερινή επαφή των Ναγκαϊμπάκων με Χριστιανούς και Μουσουλμάνους Τάταρους και οι νέοι άποικοι γρήγορα προσαρμόστηκαν με τους ντόπιους.[3]

Το 1773 το Φρούριο Ναγκαϊμπάκ κατελήφθη στην εξέγερση του Γιεμελιάν Πουγκάτσεφ.[6] Οι πιστοί Κοζάκοι και τα στρατεύματα, με επικεφαλής τον καπετάνιο Ρουσσίνσκι, κατέφυγαν στο Μενζελίνσκ. Οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους στρατιώτες εντάχθηκαν στην εξέγερση και συμμετείχαν στην πολιορκία της Ουφά.[6] Ο Πουγκάτσεφ εγκατέστησε ένα "νεοβάπτιστο Πέρση" με το όνομα Τόρνοφ, ως αταμάνο του Ναγκαϊμπάκ.[6] Τον Ιανουάριο του 1774 μια μικρή κυβερνητική εταιρεία έδιωξε τους αντάρτες από το Φρούριο Ναγκαϊμπάκ, αλλά ο Τόρνοφ επέστρεψε και ανέκτησε τον έλεγχο του φρουρίου.[6] Δύο εβδομάδες αργότερα ένα ολόκληρο σώμα κυβερνητικών στρατευμάτων συνέθλιψε την εξέγερση.[6] Το φρούριο έγινε μια βάση για κατασταλτικές αποστολές ενάντια στον εναπομείναν στρατό του Πουγκάτσεφ.[6]

Το ιππικό των Ναγκαϊμπάκων συμμετείχε στους Ναπολεόντειους πολέμους και στην επακόλουθη κατοχή του Παρισιού. Το 1842 οι κοζάκοι Ναγκαϊμπάκ μεταφέρθηκαν από τον πρώην οικοδεσπότη τους στο οχυρό Ναγκαϊμπάκ ανατολικά, στο πρώην Κυβερνείο Αρινμπούρκ. Εδώ, ίδρυσαν μια αλυσίδα χωριών που πήραν τα ονόματά τους από μάχες των Ναπολεόντειων πολέμων, συμπεριλαμβανομένου του σημερινού Παρίζ, που πήρε το όνομά της από τη Μάχη του Παρισιού, του Φερσαμπενουάζ (από τη μάχη του Φερ-Σαμπενουάζ), το Κάσσελ (μετά από συμπλοκές κοντά στο Κάσσελ στην Έσση) και το Τρεμπίι (από τη μάχη της Τρέμπια) κλπ.[3] Το Φερσαμπενουάζ παραμένει το κέντρο της επαρχίας Ναγκαϊμπάκσκι μέχρι σήμερα. Μια άλλη ομάδα Ναγκαϊμπάκων εγκαταστάθηκε στην σημερινή περιφέρεια Αρινμπούρκ.[3] Αυτοί οι Ναγκαϊμπάκοι εποίκισαν παραδοσιακά μουσουλμανικές περιοχές, και στο ξεκίνημα του 20ού αιώνα είχαν επιστρέψει στο Ισλάμ και επαναφομοιώθηκαν στο ταταρικό έθνος.[3]

Η παραδοσιακή γυναικεία ενδυμασία των Ναγκαϊμπάκ είναι παρόμοια με αυτή των Τατάρων Κεράσεν, αλλά η ανδρική ενδυμασία περιέχει πολλά στοιχεία της Κοζάκικης στολής.

  1. Russian Census 2010: Population by ethnicity Αρχειοθετήθηκε 2013-12-04 στο Wayback Machine. (Ρωσικά)
  2. Alternative spelling: Nagaibaq, Nagaybaq, Naghaibak, Naghaibaq. - J. S. Olson et al. (1994). An Ethnohistorical dictionary of the Russian and Soviet empires (ed. by J. S. Olson et al., 1994, Greenwood Publishing Group, (ISBN 0-313-27497-5). p. 497.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 Tishkov, V. A. (editor), D. M. Iskhakov (article author) (1994). Народы России. Энциклопедия (Narody Rossii. Encyclopedia) (in Russian). Bolshaya Rossiyskaya Encyclopedia. (ISBN 5-85270-082-7). p. 238.
  4. "62 male christians (Persians, Arabs, Bukharans, Karakalpaks)" - Tishkov, Iskhakov (1994), p. 238.
  5. One selo (larger village) and ten smaller villages, not counting Fort Nagaybak itself - Tishkov, Iskhakov (1994), p. 238.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 R. V. Ovchinnikov, L. N. Bolshakov. Encyclopedia of Orenburg Oblast. Nagaybak Fortress (in Russian). Retrieved October 25, 2010.