Μετάβαση στο περιεχόμενο

Δολάριο ΗΠΑ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Δολάριο Αμερικής)
Το «Δολάριο» ανακατευθύνει εδώ. Για άλλες χρήσεις, δείτε: Δολάριο (αποσαφήνιση).
Δολάριο ΗΠΑ
Χαρτονομίσματα δολλαρίωνΚέρμα των 25 σέντς (cents).
ISO 4217
ΚωδικόςUSD
Αριθμός840
Εκθέτης2
Ονομασίες
Υπομονάδα
1425 σέντς (Quarter)
11010 σέντς (Dime)
1205 σέντς (Nickel ή half dime)
11001 σέντ (Cent ή penny)
110001 μιλ (Mill) (λογιστική μονάδα)
Σύμβολο νομίσματος$, US$, U$
 1 σέντ (Cent ή penny)¢
 1 μιλ (Mill) (λογιστική μονάδα)
Ψευδώνυμο
Λίστα ψευδωνύμων
Ace, bean, bill, bone, buck, deuce, dub, ducat, doubloon, fin, frog, greenback, large, simoleons, skins, smackeroo, smackers, spondulix, Tom, yard, και eagle
Πληθυντικός:
dead presidents, green, bones, clams
Στην καθομιλουμένη:
Washingtons, Jeffersons, Lincolns, Hamiltons, Jacksons, Grants, and Benjamins, C-note, grand, sawbuck, ,buck, single, Bluefaces
Τραπεζογραμμάτια
 Συχνή χρήση$1, $5, $10, $20, $50, $100
 Σπάνια χρήση$2; $500, $1,000, $5,000, $10,000 (εκτός κυκλοφορίας, παραμένει όμως σε νόμιμη χρήση); $100,000 (ακυκλοφόρητο, χρήση μόνο σε διατραπεζικές & ενδοκυβερνητικές συναλλαγές)
Κέρματα
 Συχνή χρήση, , 10¢, 25¢
 Σπάνια χρήση½¢, , , 20¢, 50¢, $1, $2.50, $3, $5, $10 (νόμιμο νόμισμα, αναμνηστική κοπή), $20 (εκτός κυκλοφορίας, ωστόσο έχει νόμιμη χρήση);
Δημογραφικά
Ημερομηνία εισαγωγής2 Απριλίου 1792, πριν 232 έτη (1792--4-02)
ΑντικαταστάθηκεΠρώιμα ηπειρωτικά νομίσματα
Διάφορα ξένα νομίσματα, συμπεριλαμβανομένων:
Στερλίνα
Ισπανικό δολάριο
Χρήστης/ες
Έκδοση
Κεντρική ΤράπεζαΟμοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ
 Ιστοσελίδαwww.federalreserve.gov
ΕκτυπωτήςΓραφείο Χαρακτικής & Εκτυπώσεων ( Bureau of Engraving and Printing )
 Ιστοσελίδαmoneyfactory.gov
ΝομισματοκοπείοΝομισματοκοπείο των ΗΠΑ (United States Mint)
 Ιστοσελίδαwww.usmint.gov
Αποτίμηση
Νομισματικός πληθωρισμός1.31%
 ΠηγήInflationData.com, August 2020
 ΜέθοδοςΔείκτης Τιμών Καταναλωτή
Συνδεδεμένο με
36 νομίσματα
Φλορίνι της Αρούμπα
Δολάριο Μπαχάμας (ισότιμο)
Δηνάριο Μπαχρέιν (υψηλότερη αξία)
Δολάριο Μπαρμπάντος
Λευκορωσικό ρούβλι
Δολάριο Μπελίζ
Δολάριο Βερμούδων (ισότιμο)
Ρεάλ Βραζιλίας
Δολάριο Νησιών Κέιμαν (υψηλότερη αξία)
Μετατρέψιμο πέσο Κούβας (ισότιμο)
Φράγκο του Τζιμπουτί
Δολάριο Ανατολικής Καραϊβικής
Σεντάβο Ανατολικού Τιμόρ (ισότιμο)
Σεντάβο Εκουαδόρ (ισότιμο)
Κολόν Ελ-Σαλβαδόρ (εκτός κυκλοφορίας)
Νάκφα Ερυθραίας
Κετσάλ Γουατεμάλας
Γκουρντ Αιτής
Δολάριο Χονγκ Κονγκ
Δηνάριο Ιράκ
Δηνάριο Ιορδανίας (υψηλότερη αξία)
Δηνάριο Κουβέιτ (υψηλότερη αξία)
Λίρα του Λιβάνου
Γκίλντα Ολλανδικών Αντίλλων
Κόρδοβα Νικαράγουας
Σολ Περού
Ριάλ του Ομάν (υψηλότερη αξία)
Μπαλμπόα Παναμά (ισότιμο)
Ριγιάλ του Κατάρ
Ριγιάλ Σαουδικής Αραβίας
Λεόνε της Σιέρα Λεόνε
Δολάριο Τρινιδάδ και Τομπάγκο
Ντιρχάμ H.A.E.
Μπολίβαρ Βενεζουέλας
Ριάλ Υεμένης (χαμηλότερη αξία)
Ομολογιακό νόμισμα Ζιμπάμπουε (ισότιμο)

Το δολάριο (αγγλικά dollar) είναι το νόμισμα των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Διαιρείται σε 100 σεντς (αγγλικά cents). Ο κωδικός ISO 4217 του δολαρίου ΗΠΑ είναι USD.[6] Κυκλοφόρησε επίσημα για πρώτη φορά στις 2 Απριλίου 1792.[7]

Η ονομασία του προέρχεται από το ισπανικό δολάριο (νόμισμα των οκτώ ρεαλιών, στα ισπανικά reales), το οποίο με την σειρά του είχε λάβει το όνομά του πιθανώς από το παλαιό γερμανικό νόμισμα Τάλερ (στα γερμανικά Thaler).[8]

Σε κανονική κυκλοφορία υπάρχουν κέρματα με ονομαστική αξία 1¢ (Cent, επίσης γνωστό ως Penny), 5¢ (Nickel), 10¢ (Dime), 25¢ (επισήμως «τέταρτο του δολαρίου», Quarter Dollar, ή απλά Quarter στην καθομιλουμένη), 50¢ (μισό δολάριο, half dollar· σπάνιο) και $1 (δολάριο, dollar· σπάνιο).[9]

Επίσης κυκλοφορούν χαρτονομίσματα των $1, $2 (σπάνιο), $5, $10, $20, $50 και $100. Χαρτονομίσματα με ονομαστική αξία άνω των $100 ($500, $1.000, $5.000, $10.000 και $100.000) δεν έχουν πλέον αντίκρυσμα, έτσι ώστε να δυσκολευτεί η λαθραία μεταφορά μεγάλων χρηματικών ποσών.[10][11]

Στο χαρτονόμισμα του ενός δολαρίου απεικονίζεται ο Τζορτζ Ουάσινγκτον.[12]

Ο νόμος περί νομισμάτων του 1792 εισήγαγε το δολάριο ΗΠΑ συνδεδεμένο με ισοτιμία 1 προς 1 με το ισπανικό ασημένιο δολάριο. Παράλληλα το δολάριο, σύμφωνα με τον ίδιο νόμο, διαιρούταν σε 100 σεντςκαι η κοπή νομισμάτων σε δολάρια και σεντς έγινε νόμιμη. Τα τραπεζογραμμάτια των ΗΠΑ εκδίδονται με τη μορφή χαρτονομισμάτων της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας των Ηνωμένων Πολιτειών. Το δολάριο λέγεται και πράσινο νόμισμα, επειδή τα αμερικανικά χαρτονομίσματα φέρουν κατά κύριο λόγο το πράσινο χρώμα.

Το δολάριο ΗΠΑ έγινε σημαντικό αποθεματικό νόμισμα διεθνούς εμβέλειας μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1944, το δολάριο άρχισε να αντικαθιστά την λίρα στερλίνα ως το κύριο αποθεματικό νόμισμα του κόσμου, χάρη στην Συμφωνία του Μπρέτον Γουντς η οποία συνήφθη από τις συμμαχικές δυνάμεις ένα χρόνο πριν το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το δολάριο είναι το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο νόμισμα στις διεθνείς συναλλαγές[13] και επιτρέπεται η ελεύθερη κυκλοφορία του. Είναι το επίσημο νόμισμα πολλών χωρών και το ντε φάκτο νόμισμα σε πολλές άλλες χώρες.[14][15] Σε άλλες χώρες, πέραν της Αμερικής, χρησιμοποιούνται κατά βάση χαρτονομίσματα του Ομοσπονδιακού Αποθεματικού Ταμείου των Ηνωμένων Πολιτειών (και, σε λίγες περιπτώσεις, νομίσματα των ΗΠΑ).

Η παράγραφος 8 του πρώτου άρθρου του Συντάγματος των Η.Π.Α. προβλέπει ότι το Κογκρέσο έχει την εξουσία να κόψει χρήματα.[16] Οι νόμοι που δίνουν στο Κογκρέσο αυτήν την εξουσία κωδικοποιούνται επί του παρόντος στον Τίτλο 31 του Νομικού κώδικα των ΗΠΑ, σύμφωνα με την παράγραφο 5112, η οποία ορίζει τις μορφές με τις οποίες πρέπει να εκδίδονται τα δολάρια των Ηνωμένων Πολιτειών. Στη παράγραφο αυτή τα νομίσματα αυτά θεωρούνται νόμιμο χρήμα για την πληρωμή οφειλών. Η σειρά κερμάτων του δολαρίου, με τίτλο Σακαγκαουία, παράγεται από κράμα χαλκού, σε αντίθεση με τη σειρά "Αμερικανικός Αργυρός Αετός" η οποία κόβεται με την χρήση καθαρού ασημίου. Η παράγραφος 5112 προβλέπει επίσης την κοπή και την έκδοση άλλων νομισμάτων, ενώ οι επιτρεπόμενες αξίες που μπορούν να κοπούν και να εκδοθούν ξεκινούν από το 1 λεπτό και φτάνουν στα 100 δολάρια. Υπάρχουν ακόμη και νομίσματα 10.000 δολαρίων, αν και δεν χρησιμοποιούνται.

Η ένατη παράγραφος του πρώτου άρθρου του αμερικανικού Συντάγματος προβλέπει ότι "πρέπει από καιρό σε καιρό να δημοσιεύεται μια τακτική Κατάσταση και Λογαριασμός Εισπράξεων και Εξόδων όλων των δημόσιων Χρημάτων", δηλαδή καταγραφή των δημόσιων δαπανών, [17], διάταξη η οποία προσδιορίζεται πιο αναλυτικά στη παράγραφο 331 του Τίτλου 31 του νομικού κώδικα των ΗΠΑ. Τα χρηματικά ποσά που αναφέρονται στις "καταστάσεις" εκφράζονται επί του παρόντος σε δολάρια ΗΠΑ, επομένως το δολάριο ΗΠΑ είναι και λογιστική μονάδα για το κράτος των Ηνωμένων Πολιτειών. [18] Το "δολάριο" είναι μία από τις πρώτες λέξεις της ενάτης παραγράφου. Στη παράγραφο αυτή η λέξη δολάριο αναφέρεται στο ισπανικό δολάριο ή το κέρμα αξίας οκτώ ισπανικών ρεάλ .

Ο νόμος περί νομισμάτων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1792, το Κογκρέσο των ΗΠΑ ψήφισε τον νόμο περί νομισμάτων. Στην ενάτη παράγραφο του νόμου αυτού νομιμοποιείται η παραγωγή αρκετών ειδών νομισμάτων.[19] :248

Η 20ή παράγραφος του νόμου ορίζει το δολάριο ΗΠΑ ως νομισματική μονάδα των Ηνωμένων Πολιτειών: [19] :250–1

Σε αντίθεση με το ισπανικό δολάριο, το Ηπειρωτικό Κογκρέσο των ΗΠΑ και ο αμερικανικός νόμος περί νομισμάτων προέβλεπαν ένα δεκαδικό σύστημα, πάνω στο οποίο θα διαιρούταν το δολάριο. Το δολάριο έχει διάφορες υποδιαιρέσεις, όπως το[20] [21] μιλ, που η αξία του είναι το ένα χιλιοστό του δολαρίου, το σεντ, το οποίο έχει αξία το ένα εκατοστό του δολαρίου. Υπάρχει επίσης η λεγόμενη δεκάρα (ντάιμ), η οποία ισοδυναμεί με το ένα δέκατο του δολαρίου, και το ιγκλ (αετός) που ισοδυναμεί με δέκα δολάρια.

  • Μόνο το σεντ (¢) χρησιμοποιείται στη καθημερινή γλώσσα σαν μονάδα διαίρεσης του δολαρίου.
  • Η <b id="mwrg">δεκάρα</b> (ντάιμ) αναφέρεται στο κέρμα του δολαρίου αξίας 10 σεντς.
  • Ο όρος μιλ () είναι σχετικά άγνωστος στο κοινό. Ιδιαίτερα πριν τα μέσα του 20ού αιώνα χρησιμοποιούταν σε θέματα φορολογίας επί των τιμών των προϊόντων καθώς και στην αναγραφή των τιμών της βενζίνης, οι οποίες συνήθως δηλώνονται με τη μορφή ΧΧ.ΧΧ9 $ ανά γαλόνι (π.χ. ένα ποσό αξίας 3.599 δολαρίων με τη μορφή του μιλ θα γραφτεί ως $3.59 910 ). [22] [23]
  • Ο <b id="mwvw">αετός</b> (ιγκλ) είναι και αυτός ένας όρος που είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστος στο ευρύ κοινό.[23] Αυτός ο όρος χρησιμοποιήθηκε στον νόμο περί νομισμάτων του 1792 και ισοδυναμούσε με δέκα δολάρια, και στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε για την ονομασία χρυσών νομισμάτων.

Το ισπανικό πέσο ή δολάριο υποδιαιρούνταν σε οκτώ ρεάλ. Οι Αμερικανοί έμαθαν επίσης να μετρούν τα νομίσματα σε μη δεκαδικά μπιτ (η ονομασία των οκτώ ρεάλ στη καθομιλουμένη) των 1212 σεντ πριν από το 1857, όταν τα μεξικάνικα μπιτ ήταν πιο συχνά απαντώμενα από τα αντίστοιχα αμερικανικά. Στην πραγματικότητα αυτή η πρακτική επιβίωσε στην αναγραφή των τιμών στις εργασίες του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης μέχρι το 2001. [24] [25]

Το 1854, ο υπουργός Οικονομικών Τζέιμς Γκούθρι πρότεινε τη δημιουργία χρυσών νομισμάτων αξίας 25, 50 και 100 δολαρίων.[26] Ωστόσο, υπάρχει μόνο το σχέδιο για το κέρμα των 50 δολαρίων, γιατί αυτά τα νομίσματα δεν κόπηκαν ποτέ. Η κοινή ονομασία αυτών των νομισμάτων θα ήταν οι εξής: γιούνιον (για το νόμισμα των 100 δολαρίων), χαφ γιούνιον (για αυτό των 50 δολαρίων) και κουόρτερ γιούνιον (για αυτό των 25 δολαρίων).

Στα κέρματα και χαρτονομίσματα του δολαρίου που κυκλοφορούν στην αγορά, οι ονομαστικές αξίες μικρότερες ή ίσες με ένα δολάριο κυκλοφορούν με την μορφή νομισμάτων των ΗΠΑ, ενώ ονομαστικές αξίες μεγαλύτερες ή ίσες με ένα δολάριο εκδίδονται με τη μορφή χαρτονομισμάτων του Ομοσπονδιακού Αποθεματικού Ταμείου, αγνοώντας αυτές τις ειδικές περιπτώσεις:

  • Τα χρυσά νομίσματα που εκδόθηκαν για να κυκλοφορήσουν στο ευρύ κοινό μέχρι τη δεκαετία του 1930 είχαν την αξία το πολύ 20 δολαρίων.
  • Τα χρυσά ή αναμνηστικά νομίσματα που κόπηκαν από χρυσό, ασήμι, πλατίνα και παλλάδιο αξίας έως και 100 δολαρίων είναι νόμιμο χρήμα.
  • Τα χαρτονομίσματα που κόπηκαν την εποχή του αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου σε ονομαστικές αξίες κάτω από 1 δολάριο, το λεγόμενο κλασματικό νόμισμα, λέγονται και υποτιμητικά ως σινπλάστερ.

Το δολάριο ΗΠΑ εισήχθη συνδεδεμένο με το ασημένιο δολάριο. Το τελευταίο κοβόταν από την πλούσια παραγωγή αργύρου της Ισπανικής Αμερικής, στην Πόλη του Μεξικού, στο Ποτοσί (Βολιβία), στη Λίμα (Περού) και αλλού. Το αργυρό νόμισμα βρισκόταν σε ευρεία κυκλοφορία σε όλη την Αμερική, την Ασία και την Ευρώπη από τον 16ο έως τον 19ο αιώνα. Η κοπή ισπανικών δολαρίων κατεργασμένων σε μηχανήματα από το 1732 και μετά ενίσχυσε την παγκόσμια φήμη του ως εμπορικό νόμισμα και το τοποθέτησε σε ρόλο προτύπου για το νέο νόμισμα των Ηνωμένων Πολιτειών .

Ακόμη και όταν το Νομισματοκοπείο των Ηνωμένων Πολιτειών άρχισε να εκδίδει νομίσματα το 1792, τα δολάρια και σεντ που κόβονταν στην επικράτεια των ΗΠΑ είχαν λιγότερη κυκλοφορία από τα ισπανοαμερικανικά πέσο και ρεάλ . Ως εκ τούτου, τα ισπανικά, μεξικάνικα και αμερικανικά δολάρια παρέμειναν νόμιμο χρήμα στις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι τον νόμο περί νομισμάτων του 1857 . Ειδικότερα, η εξοικείωση των αποίκων με το ισπανικό πέσο ήταν ο λόγος για που η κυβέρνηση εξέδωσε ένα οιονεί δεκαδικό κέρμα 25 λεπτών του δολαρίου και όχι κέρμα 20 λεπτών.

Νόμος περί νομισμάτων του 1792

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Αλεξάντερ Χάμιλτον οριστικοποίησε τις λεπτομέρειες του νόμου περί νομισμάτων του 1792 και την ίδρυση του νομισματοκοπείου των ΗΠΑ.

Στις 6 Ιουλίου 1785, το Ηπειρωτικό Κογκρέσο αποφάσισε ότι η νομισματική μονάδα των Ηνωμένων Πολιτειών, το δολάριο, θα περιέχει 375.64 κόκκους (grain) εκλεκτού ασημιού. Στις 8 Αυγούστου 1786, το Ηπειρωτικό Κογκρέσο συνέχισε να χρησιμοποιεί αυτόν τον ορισμό και αποφάσισε ότι το αμερικανικό δολάριο θα αποκτούσε και ορισμένες δεκαδικές μονάδες πάνω στις οποίες θα διαιρούνταν το ένα δολάριο, όπως το μιλ (αξίας ενός χιλιοστού του δολαρίου), το σεντ (σαξίας ενός εκατοστού του δολαρίου, κοινώς 1 λεπτού) και του ντάιμ (δεκάρα, αξίας 10 λεπτών του δολαρίου).[20]

Μετά την υιοθέτηση του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών, το δολάριο ΗΠΑ έγινε επίσημο νόμισμα το 1792 με τον προαναφερθέντα νόμο. Ο νόμος προσδιόρισε ένα δολάριο βασισμένο στο ισπανικό δολάριο.[27] Ο Αλεξάντερ Χάμιλτον καθόρισε τις αναλογίες του νομίσματος ως προς το ποσοστό ασημίου και χρυσού με βάση έναν προσδιορισμό του θησαυροφυλακίου ως προς τη μέση περιεκτικότητα σε εκλεκτό ασήμι μιας επιλογής φθαρμένων ισπανικών δολαρίων, που ήταν 371 κόκκοι.

Αν και ένα ισπανικό δολάριο που κόπηκε πρόσφατα μετά το 1772 περιείχε θεωρητικά 417.7 κόκκους αργύρου αξιόπιστες αναλύσεις τις περιόδου έδειξαν ότι ένα συνηθισμένο ισπανικό δολάριο σε κυκλοφορία είχε 370.95 κόκκους αργύρου.[28] Το νέο ασημένιο δολάριο ΗΠΑ των 371.25 κόκκων αργύρου ξεκίνησε έτσι από ευνοϊκότερη θέση και συνδέθηκε σε ισοτιμία ένα προς ένα με το ισπανικό δολάριο για τις συναλλαγές στο εξωτερικό. Μετά, το 1803 το Νομισματοκοπείο των Ηνωμένων Πολιτειών αναγκάστηκε να αναστείλει την παραγωγή του ισπανικού δολαρίου, καθώς είχε περιορισμένους πόρους και δεν μπορούσε να παραμείνει στην εγχώρια κυκλοφορία. Μετά την ανεξαρτησία του Μεξικού το 1821, όταν η περιεκτικότητα του πέσο σε ασήμι των 377.1 κόκκων διατηρήθηκε σταθερή, την οποία οι ΗΠΑ αργότερα έπρεπε να εκδόσουν ένα βαρύτερο νόμισμα 378.0 κόκκων.

Το δολάριο του 19ου αιώνα δεν είχε χαρτονομίσματα που εμφάνιζαν πρόσωπα προέδρωντων ΗΠΑ, όπως συνηθίζεται τώρα. [29] Σήμερα, κατά το νόμο της Αμερικής, μόνο πρόσωπα προέδρων που δεν βρίσκονται στη ζωή επιτρέπεται να εμφανίζονται στα κέρματα και χαρτονομίσματα. [30] Στην πραγματικότητα, η νεοσυσταθείσα κυβέρνηση ήταν κατά της συμπερίληψης πορτρέτων των αμερικανών προέδρων στο νόμισμα, ενώ τα ευρωπαϊκά νομίσματα περιλάμβαναν πρόσωπα μοναρχών στα κέρματα τους. Το δολάριο του 21ου αιώνα απέκτησε την σημερινή του όψη μετά τις αρχές του 20ού αιώνα. Πριν από εκείνη τη περίοδο τα αμερικανικά νομίσματα περιείχαν εικόνες εμπνευσμένες από την ελληνική και ρωμαϊκή μυθολογία, αλλά και εικόνες εμπνευσμένες από τους Αμερικανούς ιθαγενείς. Τα τελευταία νομίσματα που εικονογραφήθηκαν με το πρόσωπο κάποιου σημαντικού αποβιώσαντος αμερικανού είναι το νόμισμα των δέκα λεπτών (1946) και το δολάριο (1971).

Ηπειρωτικό νόμισμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ηπειρωτικό χαρτονόμισμα του ενός τρίτου δολαρίου (οπίσθιο μέρος)

Μετά την Αμερικανική Επανάσταση, οι δεκατρείς αποικίες έγιναν ανεξάρτητες. Απαλλαγμένες από τους βρετανικούς νομισματικούς κανονισμούς, καθεμία από τις δεκατρείς αποικίες εξέδιδαν δικά τους νομίσματα για να καλύψουν τα στρατιωτικά έξοδα. Το Ηπειρωτικό Κογκρέσο άρχισε επίσης να εκδίδειτο λεγόμενο "Ηπειρωτικό Νόμισμα" σε ισπανικά δολάρια.

Το ηπειρωτικό νόμισμα υποτιμήθηκε πολύ κατά τη διάρκεια του πολέμου.[31] Ένα πρωταρχικό πρόβλημα για το νέο νόμισμα ήταν το γεγονός ότι δεν υπήρχε κοινή νομισματική πολιτική μεταξύ του Κογκρέσου και των εξεγερμένων πολιτειών. Επιπλέον, ούτε το Κογκρέσο ούτε οι κυβερνήσεις των πολλών πολιτειών είχαν τη βούληση ή τα μέσα να αποσύρουν τα χαρτονομίσματα τους από την κυκλοφορία μέσω φορολογίας ή πώλησης ομολόγων. [32] Το νόμισμα αντικαταστάθηκε έπειτα από το ασημένιο δολάριο με ισοτιμία 1 ασημένιο δολάριο προς 1000 ηπειρωτικά δολάρια. Η υποτίμηση δημιούργησε τη φράση "δεν αξίζει να είναι ηπειρωτικό [νόμισμα]" και ήτυαν υπεύθυνο για την δημιουργία της 10ης παραγράφου του πρώτου άρθρου του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών το οποίο λέει: «Καμία πολιτεία δεν πρέπει να θεωρήσει νόμιμο χρήμα για τη πληρωμή χρεών κάτι άλλο πέρα από τα χρυσά και αργυρά νομίσματα».

Κανόνας αργύρου και χρυσού, 19ος αιώνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από την εφαρμογή του νόμου περί νομισματοκοπείων του 1792 έως την εφαρμογή του κανόνα του χρυσού το 1900, το δολάριο βασιζόταν σε ένα διμεταλλικό κανόνα ασημιού και χρυσού, ορισμένος στους 371.25 κόκκους και 24.75 κόκκους εκλεκτού χρυσού.

Μετά τον νόμο περί νομισμάτων του 1834, ο κανόνας χρυσού και αργύρου τροποποιήθηκε ελαφριά και το ποσοστό του χρυσού μεταβλήθηκε στους 23.22 κόκκους εκλεκτού χρυσού. Η ίδια πράξη έλυσε τη δυσκολία κοπής του "τυποποιημένου ασημιού" με ποσοστό λεπτότητας 89.24%, αναθεωρώντας το κράμα του δολαρίου σε 412.5 κόκκους αν και το δολάριο συνέχισε να διατηρεί 371.25 κόκκους αργύρου στο περιεχόμενο του. Μετά την αύξηση της τιμής του αργύρου κατά τον πυρετό χρυσού της Καλιφόρνιας, δηλαδή την περίοδο μετά το 1850 όπου χιλιάδες άποικοι συνέρρευσαν στην νεοπροσαρτηθείσα Καλιφόρνια ελπίζοντας να πλουτίσουν από τα κοιτάσματα χρυσού της περιοχής, τα νομίσματα αργύρου εξαφανίστηκαν και ο νόμος περί νομισμάτων του 1853 τροποποίησε τον κανόνα για αργυρά νομίσματα, μειώνοντας την περιεκτικότητα από 412.5 κόκκους σε 384 κόκκους αργύρου.

Εκδόσεις χαρτονομισμάτων, 19ος αιώνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αμερικανικό χαρτονόμισμα 1 δολαρίου του 1917

Για να καλυφθούν τα στρατιωτικά έξοδα του πόλεμου του 1812, το Κογκρέσο ενέκρινε την έκδοση τραπεζογραμματίων του θησαυροφυλακίου. Αυτά τα χαρτονομίσματα εκδόθηκαν με τη μορφή τοκοφόρου βραχυπρόθεσμου χρέους που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την πληρωμή των δημόσιων εισφορών. Ενώ προορίζονταν να χρησιμεύσουν στην αμερικανική κυβέρνηση ως χρέος, λειτουργούσαν «σε περιορισμένο βαθμό» και ως χρήματα. Τα τραπεζογραμμάτια του θησαυροφυλακίου, αγγλ. treasury notes, τυπώθηκαν και πάλι για να επιλύσουν τα προβλήματα που έφερε η μείωση των δημοσίων εσόδων από τον Πανικό του 1837 και τον Πανικό του 1857, αλλά και για να χρηματοδοτήσει τα έξοδα της κυβέρνησης για τον Μεξικανοαμερικανικό πόλεμο και τον Εμφύλιο πόλεμο.

Η αμερικανική εξέδωσε ξανά χαρτονόμισμα το 1862, χωρίς να περιέχει πολύτιμα μέταλα, λόγω των περιορισμών που έθεσε η έκρηξη του Εμφυλίου Πολέμου . Εκτός από τα τραπεζογραμμάτια του θησαυροφυλακίου, το Κογκρέσο το 1861 εξουσιοδότησε το Υπουργείο Οικονομικών να δανειστεί 50 εκατομμύρια δολάρια με τη μορφή τραπεζογραμματίων ζήτησης, τα οποία δεν έφεραν τόκους αλλά μπορούσαν να εξαργυρωθούν κατόπιν παραγγελίας για πολύτιμα μέταλλα. Ωστόσο, τον Δεκέμβριο του 1861, η κυβέρνηση της Ένωσης είχε να προσφέρει λιγότερα εφόδια από αυτά που χρειάζονταν και η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αναστείλει προσωρινά την έκδοση των νομισμάτων. Τον Φεβρουάριο του 1862 το Κογκρέσο ψήφισε τον <i id="mwApI">Νόμο περί Νόμιμου χρήματος του 1862</i>, εκδίδοντας τα λεγόμενα χαρτονομίσματα των Ηνωμένων Πολιτειών, τα οποία δεν ήταν εξαγοράσιμα κατά παραγγελία και δεν έφεραν τόκο, αλλά ήταν νόμιμο χρήμα, πράγμα που σημαίνει ότι οι πιστωτές έπρεπε να τα αποδεχτούν σύμφωνα με την ονομαστική τους αξία για οποιαδήποτε πληρωμή εκτός από τα δημόσια χρέη και δασμούς εισαγωγής προϊόντων. Ωστόσο, η Αμερική συνέχισε να εκδίδει ασημένια και χρυσά νομίσματα, με αποτέλεσμα την υποτίμηση των νεοτυπωμένων χαρτονομισμάτων μέσω του νόμου του Γκρέσαμ. Το 1869, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι το Κογκρέσο δεν μπορούσε να απαιτήσει από τους πιστωτές να αποδεχθούν τα χαρτονομίσματα της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά ανέτρεψε αυτή την απόφαση με νέα ετυμηγορία στις Υποθέσεις Νόμιμου Χρήματος του 1870. Το 1875, το Κογκρέσο ψήφισε τον νόμο Περί επανάληψης πληρωμών ειδών, απαιτώντας από το Υπουργείο Οικονομικών να επιτρέψει την εξαργύρωση των αμερικανικών χαρτονομισμάτων σε χρυσό μετά την 1η Ιανουαρίου 1879.

Κανόνας του χρυσού, 20ός αιώνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χρυσό κέρμα των 20 δολαρίων (του 1907)

Αν και το δολάριο πέρασε και τυπικά το 1900 στον κανόνα χρυσού, η χρήση του κανόνα χρυσού και αργύρου σταμάτησε ντε φάκτο το 1873 όταν ο νόμος περί νομισμάτων του 1873 ανέστειλε την κοπή του αργυρού δολαρίου 412.5 κόκκων, το μόνο νόμιμο χρήμα που μπορούσαν οι κάτοχοι του να το μετατρέψουν από χρυσό σε απεριόριστες ποσότητες αργύρου.[33] Αυτή η απόφαση έγινε την δεκαετία του 1870 όταν ξεκίνησε ο πυρετός του αργύρου.

Ο νόμος του κανόνα του χρυσού του 1900 έδωσε τέλος στην ιστορική σχέση του δολαρίου ΗΠΑ με το ασήμι και όρισε ότι θα κοβόταν, ορισμένος στους 23.22 κόκκους χρυσού. Το 1933, τα χρυσά νομίσματα κατασχέθηκαν με το εκτελεστικό διάταγμα 6102 του προέδρου Φραγκλίνου Ρούσβελτ, και το 1934 ο κανόνας του χρυσού ορίστηκε στους 13.71 κόκκους χρυσού ανά δολάριο.

Μετά το 1968 εφαρμόστηκε μια σειρά αναθεωρήσεων στη σύνδεση του δολαρίου με τον χρυσό, με αποκορύφωμα το σοκ του Νίξον της 15ης Αυγούστου 1971, το οποίο ξαφνικά τερμάτισε τη μετατρεψιμότητα του δολαρίου σε χρυσό. Έκτοτε, το δολάριο ΗΠΑ κυκλοφορεί ελεύθερα στις αγορές συναλλάγματος .

Χαρτονομίσματα του Ομοσπονδιακού Αποθεματικού Ταμείου, 20ός αιώνας έως σήμερα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κογκρέσο συνέχισε να εκδίδει χαρτονομίσματα μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο. Το 1913 με ειδικό νόμο επετράπη η κοπή χαρτονομισμάτων του Ομοσπονδιακού Αποθεματικού Ταμείου. Μετά την κατάργηση όλων των άλλων τύπων χαρτονομισμάτων (των λεγόμενων "Πιστοποιητικών Χρυσού" το 1933, των λεγόμενων "Πιστοποιητικών Αργύρου" το 1963 και χαρτονομισμάτων των Ηνωμένων Πολιτειών το 1971), τα χαρτονομίσματα των δολαρίων ΗΠΑ εκδίδονται έκτοτε αποκλειστικά ως χαρτονομίσματα του Ομοσπονδιακού Αποθεματικού Ταμείου των ΗΠΑ.

Εμφάνιση ως αποθεματικό νόμισμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Τζον Μέυναρντ Κέυνς (δεξιά) και ο Χάρι Ντέξτερ Ουάιτ στην εναρκτήρια συνεδρίαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το 1946. Συνέβαλαν καθοριστικά στη σύνταξη των διατάξεων του μεταπολεμικού παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Το δολάριο ΗΠΑ πρωτοεμφανίστηκε ως σημαντικό διεθνές αποθεματικό νόμισμα τη δεκαετία του 1920. Έτσι εκτόπισε τη λίρα στερλίνα της Βρετανίας από την θέση αυτή, καθώς οι ΗΠΑ αναδύθηκαν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο σχετικά αλώβητες και επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν σημαντικός αποδέκτης εισροών χρυσού εν καιρώ πολέμου. Αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες ισχυροποιήθηκαν ακόμη περισσότερο και έγιναν και υπερδύναμη κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Συμφωνία του Μπρέτον Γουντς του 1944 καθιέρωσε το δολάριο ΗΠΑ ως το κύριο αποθεματικό νόμισμα στον κόσμο και το μόνο μεταπολεμικό νόμισμα συνδεδεμένο με τον χρυσό. Παρά το γεγονός ότι το 1971 η σύνδεση του δολαρίου με το χρυσό διεκόπη, το δολάριο εξακολουθεί να είναι το κορυφαίο αποθεματικό νόμισμα στον κόσμο για το διεθνές εμπόριο μέχρι σήμερα.

Η Συμφωνία του Μπρέτον Γουντς του 1944 όρισε τη νομισματική τάξη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τις σχέσεις μεταξύ των σύγχρονων ανεξάρτητων κρατών, δημιουργώντας ένα σύστημα κανόνων, θεσμών και διαδικασιών για τη ρύθμιση του διεθνούς νομισματικού συστήματος. Με βάση τους όρους της συμφωνίας ιδρύθηκε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και άλλοι θεσμοί του σύγχρονου Ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας, δημιουργώντας την υποδομή για τη διενέργεια διεθνών πληρωμών και την πρόσβαση στις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές με το δολάριο ΗΠΑ.

Η νομισματική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών είναι αρμοδιότητα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, η οποία είναι η κεντρική τράπεζα του έθνους. Ιδρύθηκε το 1913 σύμφωνα με το νόμο για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, προκειμένου να στηρίξει ένα ελαστικό νόμισμα για τις Ηνωμένες Πολιτείες και να εποπτεύει το τραπεζικό τους σύστημα, ιδιαίτερα στον απόηχο του Πανικού του 1907 .

Για το μεγαλύτερο μέρος της μεταπολεμικής περιόδου, η κυβέρνηση των ΗΠΑ κάλυψε τις δαπάνες της δανειζόμενη μεγάλα ποσά από τις παγκόσμιες αγορές του δολαρίου, σε χρέη εκφρασμένα στο δικό της νόμισμα και με ελάχιστα επιτόκια. Αυτή η ικανότητα να δανείζεται μια χώρα μεγάλα ποσά χωρίς να αντιμετωπίζει σημαντική κρίση στο ισοζύγιο πληρωμών έχει περιγραφεί ως το υπερβολικό προνόμιο των Ηνωμένων Πολιτειών .

Το Νομισματοκοπείο των Ηνωμένων Πολιτειών εκδίδει κέρματα κάθε χρόνο από το 1792. Από το 1934 μέχρι σήμερα εκδίδονται για κυκλοφορία μόνο τα κέρματα 1, 5, 10, 25, 50 σεντς και 1 δολαρίου.

Ονομασία Συνηθισμένο όνομα (μετάφραση και αγγλικά) Πρόεδρος που εμφανίζεται στην εμπρόσθια όψη του κέρματος (και έτος έκδοσης) Πράγμα που εμφανίζεται στην εμπρόσθια όψη του κέρματος (και έτος έκδοσης) Βάρος Διάμετρος Υλικό κατασκευής Καθεστώς κυκλοφορίας
Σεντ (1¢) σεντ (cent) Αβραάμ Λίνκολν (1909) Ασπίδα της Ένωσης (2010) 2.5 γραμμάρια 19.05 χιλιοστόμετρα 97.5% ψευδάργυρος με 2.5% χαλκό Ευρείας κυκλοφορίας
Πέντε σεντς (5 ¢) νικέλιο (nickel) Τόμας Τζέφερσον (2006) Μοντιτσέλο (1938) 5.0 γραμμάρια 21.21 χιλιοστόμετρα 75% χαλκός,

25% νικέλιο

Δεκάρα (10¢) δεκάρα (dime) Φραγκλίνος Ρούζβελτ (1946) Κλαδί ελιάς, δάδα και κλαδί βελανιδιάς (1946) 2.268 γραμμάρια 17.91 χιλιοστόμετρα 91.67% χαλκός, 8.33% νικέλιο
Ενα τέταρτο του δολαρίου

(25 ¢)

τέταρτο (quarter) Τζορτζ Ουάσινγκτον (1932) Ο Γεώργιος Ουάσιγκτον διασχίζει τον Ντέλαγουερ (2021) 5.67 γραμμάρια 24.26 χιλιοστόμετρα
Μισό δολλάριο

(50 ¢)

μισό (half) Τζον Φιτζέραλντ Κέννεντυ (1964) Προεδρική Σφραγίδα (1964) 11.34 γραμμάρια 30.61 χιλιοστόμετρα Περιορισμένης κυκλοφορίας
Κέρμα ενός δολαρίου

($1)

νόμισμα δολαρίου, χρυσό δολάριο (dollar coin, golden dollar) Γυναίκα Σακαγκαγουία με το παιδί της Αλλάζει κάθε χρόνο 8.10 γραμμάρια 26.50 χιλιοστόμετρα 88.5% χαλκός, 6% ψευδάργυρος, 3.5% μαγγάνιο, 2% νικέλιο

Από τον 18ο έως τον 20ο αιώνα κόπηκαν χρυσά και αργυρά κέρματα, τα οποία κυκλοφόρησαν στο ευρύ κοινό. Τα τελευταία χρυσά κέρματα κόπηκαν το 1933. Τα τελευταία ασημένια κέρματα με ποσοστό αργύρου 90% κόπηκαν το 1964 και το τελευταίο κέρμα του μισού δολαρίου με ποσοστό αργύρου 40% κόπηκε το 1970.

Το νομισματοκοπείο των Ηνωμένων Πολιτειών κόβει τα κέρματα που κυκλοφορούν στο ευρύ κοινό στα νομισματοκοπεία του Ντένβερ και της Φιλαδέλφειας. Τα συλλεκτικά και αναμνηστικά κέρματα κόβονται στα νομισματοκοπεία του Σαν Φρανσίσκο και Ουέστ Πόιντ.

Το κέρμα του ενός δολαρίου δεν έγινε ποτέ δημοφιλές από το 1794 έως σήμερα, παρά τις πολλές προσπάθειες που έχουν καταβληθεί από τη δεκαετία του 1970 για την αύξηση της χρήσης του. Ο λόγος που το κέρμα του ενός δολαρίου δεν έχει μεγάλη κυκλοφορία είναι η συνεχής παραγωγή και δημοτικότητα του χαρτονομίσματος του ενός δολαρίου . [34] Τα κέρματα του μισού δολαρίου ήταν δημοφιλή για πολύ καιρό από τότε που άρχισαν να κυκλοφορούν το 1794, αλλά πλέον η χρήση τους έχει περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 επειδή άρχισε η απόσυρση των αργυρών κερμάτων του μισού δολαρίου.

Το κέρμα των πέντε σεντς (το οποίο κόβεται με τη χρήση νικελίου) είναι το μόνο νόμισμα του οποίου το μέγεθος και η σύνθεση (5 γραμμάρια, 75% χαλκός και 25% νικέλιο) εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από το 1865 έως σήμερα. Τα κέρματα Τζέφερσον, τα οποία κόπηκαν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1942-1945, περιείχαν ασήμι.

Λόγω της χαμηλής αξίας του κέρματος του ενός σεντ, έχουν γίνει προσπάθειες για την απόσυρση του από την κυκλοφορία.[35] [36]

Ονομασία Πρόεδρος που εμφανίζεται στην εμπρόσθια όψη του χαρτονομίσματος Κτίριο που εμφανίζεται στην οπίσθια όψη του χαρτονομίσματος Πρώτη έκδοση Τελευταία σειρά Καθεστώς κυκλοφορίας
Ενός δολαρίου Γιώργος Ουάσιγκτον Μεγάλη Σφραγίδα των Ηνωμένων Πολιτειών Σειρά1963 [37]

Σειρά 1935 [38]

Σειρά 2017Α [39] Ευρείας κυκλοφορίας
Δύο δολαρίων Τόμας Τζέφερσον Διακήρυξη Ανεξαρτησίας από τον Τζον Τράμπουλ Σειρά 1976
Πέντε δολαρίων Αβραάμ Λίνκολν μνημείο του Λίνκολν Σειρά 2006
Δέκα δολαρίων Αλεξάντερ Χάμιλτον Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ Σειρά 2004Α
Είκοσι δολαρίων Άντριου Τζάκσον Λευκός Οίκος Σειρά 2004
Πενήντα δολαρίων Οδυσσεύς Γκραντ Καπιτώλιο των Ηνωμένων Πολιτειών Σειρά 2004
Εκατό δολαρίων Βενιαμίν Φραγκλίνος Αίθουσα Ανεξαρτησίας Σειρά 2009Α [40]

Το Σύνταγμα των ΗΠΑ προβλέπει ότι το Κογκρέσο θα έχει την εξουσία να δανείζεται χρήματα για λογαριασμό των Ηνωμένων Πολιτειών.[41] Το Κογκρέσο άσκησε αυτή την εξουσία με το να δώσει το δικαίωμα στις 12 Ομοσπονδιακές Τράπεζες να εκδίδουν ομοσπονδιακά χαρτονομίσματα. Αυτά τα χαρτονομίσματα είναι "υποχρεώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών" και "μπορούν να εξαργυρωθούν σε νόμιμα χρήματα κατόπιν αιτήματος στο Υπουργείο Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών, στην πόλη της Ουάσιγκτον, στην Περιφέρεια της Κολούμπια ή σε οποιαδήποτε τραπεζικό κατάστημα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας". [42] Τα χαρτονομίσματα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας ορίζονται από το νόμο ως « νόμιμο χρήμα » για την πληρωμή των χρεών.[43] Το Κογκρέσο έχει επίσης εξουσιοδοτήσει την έκδοση περισσότερων από 10 άλλων τύπων τραπεζογραμματίων, συμπεριλαμβανομένης της σειράς "Χαρτονομίσματα των Ηνωμένων Πολιτειών"[44] και της σειράς "Χαρτονομίσματα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ". Το χαρτονόμισμα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ είναι ο μόνος τύπος χαρτονομίσματος (ή τραπεζογραμματίου) που παραμένει σε κυκλοφορία από την δεκαετία του 1970 και έπειτα.

Τα λεγόμενα χαρτονομίσματα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας εκτυπώνονται από το Γραφείο Χάραξης και Εκτύπωσης. Τα χαρτονομίσματα των ΗΠΑ φτιάχνονται σε χαρτί από βαμβακερές ίνες (σε αντίθεση με τις ίνες ξύλου που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ενός συνηθισμένου χαρτιού). Τα « μεγάλα χαρτονομίσματα » που εκδόθηκαν πριν από το 1928 είχαν διαστάσεις 188.5 επί 79.4 χιλιοστών, ενώ τα νέα χαρτονομίσματα που άρχισαν να εκδίδονται από το 1928 και έπειτα είχαν διαστάσεις 155.96 επί 66.29 επί 0.11 χιλιοστών.[45] Οι διαστάσεις του σύγχρονου (μικρού μεγέθους) αμερικανικού χαρτονομίσματος είναι πανομοιότυπες με το μέγεθος των χαρτονομισμάτων του πέσο των Φιλιππίνων τα οποία άρχισαν να εκδίδονται το 1903 κατά τη διάρκεια της αμερικανικής διοίκησης του νησιού. Τα φιλιππινέζικα χαρτονομίσματα αυτού του μεγέθους αποδείχθηκαν πολύ επιτυχημένα.[46] Τα αμερικανικά χαρτονομίσματα μεγάλου μεγέθους έγιναν γνωστά ως «κουβέρτες αλόγων» ή «κουβέρτες σέλας». [47]

Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν χαρτονομίσματα αξίας 1, 2, 5, 10, 20, 50 και 100 δολαρίων. Τα χαρτονομίσματα αξίας άνω των 100 δολαρίων σταμάτησαν να τυπώνονται το 1946 και αποσύρθηκαν επίσημα από την κυκλοφορία το 1969. Αυτά τα χαρτονομίσματα χρησιμοποιήθηκαν κυρίως για διατραπεζικές συναλλαγές ή από ομάδες που δραστηριοποιούνται στο οργανωμένο έγκλημα. Η χρήση των χαρτονομισμάτων του δολαρίου με υψηλές ονομαστικές αξίες από το οργανωμένο έγκλημα ήταν ο λόγος που ο Ρίτσαρντ Νίξον εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα αποσύροντας από τη κυκλοφορία τα χαρτονομίσματα μεγάλης αξίας. Με την εμφάνιση της ηλεκτρονικής τραπεζικής, έγιναν λιγότερο απαραίτητα. Τα χαρτονομίσματα σε ονομαστικές αξίες των 500, 1.000, 5.000, 10.000 και 100.000 δολαρίων παράγονταν ταυτόχρονα όταν εκδίδονταν χαρτονομίσματα μεγάλης αξίας. Με εξαίρεση το χαρτονόμισμα των 100.000 δολαρίων (το οποίο εκδόθηκε μόνο ως μέρος μιας σειράς χαρτονομισμάτων του 1934 και δεν κυκλοφόρησε ποτέ στην αγορά· επομένως, η κατοχή χαρτονομίσματος αξίας 100.000 δολαρίων είναι παράνομη), αυτά τα χαρτονομίσματα είναι πλέον συλλεκτικά αντικείμενα και η αξία τους είναι μεγαλύτερη από την ονομαστική τους αξία.

Αν και εξακολουθούν να έχουν κυρίως πράσινο χρώμα, τα νέα χαρτονομίσματα που εκδίδονται μετά το 2004 έχουν αρχίσει να έχουν και άλλα χρώματα, βοηθώντας στην διάκριση των ονομαστικών αξιών των χαρτονομισμάτων. Ως αποτέλεσμα μιας απόφασης του 2008 σε μια αγωγή που έκανε το Αμερικανικό Συμβούλιο Τυφλών με στόχο την μεγαλύτερη φιλικότητα του χαρτονομίσματος για τους τυφλούς Αμερικανούς, το Γραφείο Χάραξης και Εκτύπωσης σχεδιάζει να εφαρμόσει μια λεπτομέρεια αφής στον επόμενο επανασχεδιασμό κάθε χαρτονομίσματος, εκτός από το χαρτονόμισμα του ενός δολαρίου και της τρέχουσας έκδοσης του χαρτονομίσματος των 100 δολαρίων που είναι σε κυκλοφορία. Σχεδιάζει επίσης να αυξήσει το μέγεθος των αριθμών στα χαρτονομίσματα (δηλαδή, να εκφράζονται οι ονομαστικές αξίες με μεγαλύτερα γράμματα), να προσθέσει περισσότερα χρώματα στα χαρτονομίσματα αλλά και να διανείμει στους τυφλούς μηχανήματα ανάγνωσης των χαρτονομισμάτων, για να βοηθήσει τους τυφλούς και τα άτομα με προβλήματα όρασης κατά τη διάρκεια μετάβασης.[48]

Νομισματική πολιτική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα κεντρικά γραφεία του Συστήματος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας στην Ουάσινγκτον

Ο νόμος για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ δημιούργησε την Ομοσπονδιακή Τράπεζα το 1913 ως την κεντρική τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών. Το πρωταρχικό της καθήκον είναι η άσκηση της νομισματικής πολιτικής του έθνους για την προώθηση της μέγιστης δυνατής απασχόλησης στο αμερικανικό έθνος, να κρατά τις τιμές των προϊόντων σταθερές και να κρατά τα επιτόκια της αμερικανικής οικονομίας σταθερά. Επίσης έχει ως καθήκον να διατηρήσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Αμερικής σταθερό και να ρυθμίζει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Τέλος υποχρεούται να λειτουργεί σαν δανειστής έσχατης ανάγκης . [49] [50]

Η νομισματική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών ασκείται από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς. Αυτή η επιτροπή αποτελείται από το Συμβούλιο των Διοικητών της Ομοσπονδιακής Τράπεζας και 5 από τους 12 προέδρους των 12 παραρτημάτων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ. Οι 12 τράπεζες-μέλη του συστήματος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ είναι υπεύθυνες για την εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ.

Η νομισματική πολιτική είναι ένας όρος ο οποίος αναφέρεται στις ενέργειες των κεντρικών τραπεζών οι οποίες καθορίζουν το μέγεθος και το ρυθμό αύξησης της διαθέσιμης προσφοράς χρημάτων στην οικονομία. Αυτές οι πολιτικές σχεδιάζονται με τέτοιο τρόπο για να οδηγήσουν στους επιθυμητούς στόχους της συνετής οικονομικής διαχείρισης, όπως π.χ. χαμηλός πληθωρισμός, χαμηλή ανεργία και σταθερά χρηματοπιστωτικά συστήματα. Η συνολική προσφορά χρήματος στην οικονομία είναι το σύνολο των:

  • Χρήματα Μ0, η λεγόμενη Νομισματική Βάση. Χρήματα Μ0 είναι τα «δολάρια» σε μορφή νομισμάτων και τραπεζικών χρημάτων τα οποία πιστώνονται στους καταθέτες της κεντρικής τράπεζας. Αυτή η διαδικασία στηρίζεται από τα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας.
  • Τα χρήματα Μ1, Μ2 και Μ3 - Αυτά είναι τα δολάρια τα οποία πιστώνονται με τη μορφή τραπεζικών χρημάτων στους καταθέτες των τραπεζών. Αυτά τα χρήματα υποστηρίζονται από τα περιουσιακά στοιχεία και τις επενδύσεις της κάθε τράπεζας.

Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοιχτής Αγοράς επηρεάζει το επίπεδο του διαθέσιμου χρήματος στην οικονομία με τα ακόλουθα μέσα:

  • Τραπεζικές απαιτήσεις - οι τραπεζικές απαιτήσεις καθορίζουν ένα απαιτούμενο ελάχιστο ποσοστό καταθέσεων σε μια εμπορική τράπεζα, το οποίο ποσοστό καταθέσεων πρέπει να χρησιμοποιείται σαν αποθεματικό για την κάθε εμπορική τράπεζα (δηλαδή πρέπει να χρησιμοποιούνται μ τη μορφή καταθέσεων στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ), με το υπόλοιπο ποσοστό των κεφαλαίων να είναι διαθέσιμο για δανεισμό ή επένδυση. Οι υψηλότερες απαιτήσεις σημαίνουν ότι υπάρχουν λιγότερα χρήματα διαθέσιμα για επένδυση ή δανεισμό, συμβάλλοντας στον έλεγχο του πληθωρισμού. Η αύξηση του επιτοκίου ομοσπονδιακών κεφαλαίων το οποίο κερδίζεται από αυτά τα αποθεματικά βοηθά επίσης στην επίτευξη αυτού του στόχου.
  • Λειτουργίες ανοικτής αγοράς - η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αγοράζει ή πουλά ομόλογα του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ και άλλους τίτλους που κατέχονται από τράπεζες σε αντάλλαγμα για αποθεματικά. Όσο περισσότερα αποθεματικά υπάρχουν, τόσο περισσότερο αυξάνεται η ικανότητα μιας τράπεζας να δανείζει ή να επενδύει αλλού.
  • Δανεισμός παραθύρων έκπτωσης - οι τράπεζες μπορούν να δανειστούν χρήματα από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα.

Η νομισματική πολιτική επηρεάζει άμεσα τα επιτόκια. Επηρεάζει έμμεσα τις τιμές των μετοχών, τον πλούτο και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες μεταξύ των νομισμάτων. Μέσω αυτών των καναλιών, η νομισματική πολιτική επηρεάζει τις δαπάνες, τις επενδύσεις, την παραγωγή, την απασχόληση και τον πληθωρισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αποτελεσματική νομισματική πολιτική συμπληρώνει τη δημοσιονομική πολιτική και βοηθά στην στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης.

Η προσαρμοσμένη νομισματική βάση στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει αυξηθεί από τα περίπου 400 δισεκατομμύρια δολάρια το 1994, στα 800 δισεκατομμύρια δολάρια το 2005 και πάνω από 3 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2013. [51]

Όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα πραγματοποιεί μια αγορά, πιστώνει τον αποθεματικό λογαριασμό του πωλητή (με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα). Τα χρήματα που χρησιμοποιεί για την αγορά η τράπεζα δεν προέρχονται από υπάρχοντα κεφάλαια - σε αυτό το σημείο η Ομοσπονδιακή Τράπεζα δημιούργησε νέα χρήματα υψηλής ισχύος (αγγλ. high-powered money). Στη συνέχεια, οι εμπορικές τράπεζες αποφασίζουν πόσα χρήματα θα διατηρήσουν σε καταθέσεις στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα και πόσα θα διατηρήσουν σε μορφή φυσικούς νομίσματος. Στην τελευταία περίπτωση, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα δίνει παραγγελία εκτύπωσης χρημάτων από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ. [52] Το Υπουργείο Οικονομικών, με τη σειρά του, στέλνει αυτά τα αιτήματα στο Γραφείο Χάραξης και Τυπογραφίας (για την εκτύπωση νέων χαρτονομισμάτων σε δολάρια ) και στο Γραφείο του Νομισματοκοπείου (για τη σφράγιση των νομισμάτων).

Οι στόχοι της νομισματικής πολιτικής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας είναι η διατήρηση της ανεργίας σε χαμηλά ποσοστά αλλά και η διατήρηση των τιμών σε σταθερά επίπεδα, η λεγόμενη διπλή εντολή της Ομοσπονδιακής Τράπεζα. Αυτό αντικαθιστά τις προηγούμενες πρακτικές οι οποίες βασίζονταν στο κανόνα χρυσού, όπου το κύριο μέλημα είναι η ισοτιμία του τοπικού νομίσματος σε χρυσό ή ο δεσμός ενός νομίσματος βάσει ενός προτύπου ανταλλαγής χρυσού όπου το μέλημα αυτό καθορίζει τη συναλλαγματική ισοτιμία έναντι ενός άλλου νομίσματος το οποίο μπορεί να μετατραπεί σε χρυσό (αυτό το μοντέλο χρησιμοποιούταν παγκοσμίως πριν την σύναψη της συμφωνίας του Μπρέτον Γουντς του 1944, η οποία καθιέρωνε τη μετατρεψιμότητα του δολαρίου ΗΠΑ σε χρυσό μέσω σταθερών ισοτιμιών του χρυσού με το δολάριο).

Μεταβολή της ισοτιμίας του αμερικανικού δολαρίου με το ισπανικό δολάριο του 1775
 Ετος   Ισοδύναμη αγοραστική δύναμη
1775  $1,00
1780  0,59 $
1790  0,89 $
1800  0,64 $
1810  0,66 $
1820  0,69 $
1830  0,88 $
1840  0,94 $
1850  1,03 $
1860  0,97 $
 Ετος   Ισοδύναμη αγοραστική δύναμη
1870  0,62 $
1880  0,79 $
1890  0,89 $
1900  0,96 $
1910  0,85 $
1920  0,39 $
1930  0,47 $
1940  0,56 $
1950  0,33 $
1960  0,26 $
 Ετος   Ισοδύναμη αγοραστική δύναμη
1970  0,20 $
1980  0,10 $
1990  0,06 $
2000  0,05 $
2007  0,04 $
2008  0,04 $
2009  0,04 $
2010  0,035 $
2011  0,034 $
2012  0,03 $
Δείκτης Τιμών Καταναλωτή των ΗΠΑ, από το 1913

Η 6η παράγραφος της 8ης παραγράφου του Άρθρου 1 του Συντάγματος των ΗΠΑ προβλέπει ότι το Κογκρέσο των ΗΠΑ έχει την εξουσία να θεσπίσει νέες ονομαστικές αξίες για κέρματα και χαρτονομίσματα και να ρυθμίζει την αξία για τα κέρματα της Αμερικής και άλλων χωρών. Το Κογκρέσο άσκησε αυτές τις εξουσίες όταν θέσπισε τον νόμο περί νομισμάτων του 1792. Ο νόμος αυτός προέβλεπε την κοπή του πρώτου δολαρίου ΗΠΑ και δήλωνε ότι το δολάριο ΗΠΑ θα είναι συνδεδεμένο με το ισπανικό δολάριο, σε αναλογία 1 προς 1.[53]

Ο παραπάνω πίνακας δείχνει την μεταβολή της ισοτιμίας του αμερικανικού δολαρίου με το ισπανικό δολάριο, από τον νόμο του 1792 που έδινε ισοτιμία 1 προς 1 με το ισπανικό δολάριο για το αμερικανικό Ο πίνακας δείχνει ότι από το 1774 έως το 2012 το δολάριο ΗΠΑ έχει χάσει περίπου το 97% της αγοραστικής του δύναμης. [54]

Η πτώση της αξίας του δολαρίου ΗΠΑ οφείλεται στο πληθωρισμό των τιμών, δηλαδή την άνοδο του γενικού επιπέδου των τιμών των αγαθών και των υπηρεσιών στην οικονομία σε μια χρονική περίοδο.[55] Ο δείκτης τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) είναι ένα μέτρο το οποίο εκτιμά τη μέση τιμή των καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών που αγοράζουν τα νοικοκυριά. Ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή των Ηνωμένων Πολιτειών, ο οποίος δημοσιεύεται από το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας, είναι το μέτρο το οποίο εκτιμά τη μέση τιμή των καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών στις Ηνωμένες Πολιτείες. [56] Αντανακλά τον πληθωρισμό όπως των βιώνουν οι καταναλωτές στη καθημερινή τους ζωή και τα έξοδα που καταβάλλουν για την καθημερινή τους ζωή.[57] Ένα γράφημα που δείχνει τον ΔΤΚ των ΗΠΑ σε σχέση με τα επίπεδα του 1982-1984 και την μεταβολή του δείκτη ανά έτος υπάρχει στα δεξιά.

Η αξία του δολαρίου των ΗΠΑ μειώθηκε σημαντικά μετά τους πολέμους στους οποίους ενεπλάκη η Αμερική, δηλαδή στον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο, στον Α΄και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.[58] Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα, η οποία ιδρύθηκε το 1913, σχεδιάστηκε για να παρέχει ένα «ελαστικό» νόμισμα το οποίο μπορεί να προσαρμόζεται σε «ουσιαστικές αλλαγές ποσότητας σε σύντομες περιόδους», το οποίο ως νόμισμα διέφερε σημαντικά από προηγούμενες μορφές "χρήματος υψηλής ισχύος", όπως είναι για παράδειγμα τα αργυρά και χρυσά κέρματα, αλλά και τα εθνικά χαρτονομίσματα.[59] Σε πολύ μακροπρόθεσμη βάση, ο προηγούμενος κανόνας του χρυσού διατηρούσε τις τιμές σταθερές - για παράδειγμα οι τιμές και η αξία του αμερικανικού δολαρίου το 1914 δεν διέφεραν από τα επίπεδα των τιμών στην δεκαετία του 1880. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ κατόρθωσε αρχικά να διατηρήσει την αξία του δολαρίου σε σταθερά επίπεδα, αλλά και τις τιμές των προϊόντων. Επίσης κατάφερε να αποσοβήσει τις πληθωριστικές πιέσεις που άσκησε στο νόμισμα ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και να σταθεροποιήσει την αξία του δολαρίου κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920. Όμως ο αποπληθωρισμός έφτασε το 30% στις αρχές της δεκαετίας του 1930, λόγω της οικονομικής κρίσης του 1929.[60]

Σύμφωνα με το σύστημα του Μπρέτον Γουντς, το οποίο καθιερώθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η αξία του χρυσού ορίστηκε στα 35 δολάρια την ουγγιά και η αξία του δολαρίου ΗΠΑ εξαρτήθηκε στην αξία του χρυσού. Ωστόσο, η αύξηση των κρατικών δαπανών τη δεκαετία του 1960 άρχισε να θέτει σε αμφιβολία την δυνατότητα της κυβέρνησης των ΗΠΑ να διατηρήσουν αυτή τη μετατρεψιμότητα του δολαρίου σε χρυσό. Τα αποθέματα χρυσού στην Αμερική άρχισαν να μειώνονται καθώς οι τράπεζες και οι διεθνείς επενδυτές άρχισαν να μετατρέπουν δολλάρια σε χρυσό και ως αποτέλεσμα η αξία του δολαρίου άρχισε να μειώνεται. Αντιμετωπίζοντας μια αναδυόμενη νομισματική κρίση, αλλά και έναν φόβο ο οποίος βασιζόταν στο γεγονός ότι η Αμερική ίσως να μην είναι ικανή πια να μετατρέπει δολάρια σε χρυσό, η μετατρεψιμότητα του νομίσματος σε χρυσό καταργήθηκε το 1971 με απόφαση του Νίξον, απόφαση που στην αμερικανική ιστορία έχει γίνει γνωστή ως « σοκ του Νίξον ». [61]

Ως εκ τούτου, η αξία του δολαρίου ΗΠΑ δεν ήταν πλέον εξαρτημένη από αυτή του χρυσού και επομένως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα του ΗΠΑ να κρατά την αξία του δολαρίου σταθερή. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, ωστόσο, συνέχισε να αυξάνει την προσφορά χρήματος, με αποτέλεσμα τον στασιμοπληθωρισμό και τη ραγδαία πτώση της αξίας του δολαρίου ΗΠΑ τη δεκαετία του 1970. Αυτή η εξέλιξη οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό από την κυρίαρχη αντίληψη της εποχής ότι ο πληθωρισμός και η πραγματική οικονομική ανάπτυξη ήταν αλληλοσυνδεόμενα πράγματα ( καμπύλη Φίλιπς ), και έτσι ο πληθωρισμός θεωρήθηκε ότι ευνοούσε την οικονομία των ΗΠΑ.[61] Μεταξύ της δεκαεξαετίας ανάμεσα στο 1965 και το 1981, το δολάριο ΗΠΑ έχασε τα δύο τρίτα της αξίας του. [54]

Το 1979, ο Τζίμι Κάρτερ διόρισε τον Πωλ Βόλκερ πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ σκλήρυνε τις πολιτικές της στην προσφορά χρήματος και τα επίπεδα του πληθωρισμού μειώθηκαν και σταθεροποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, και ως εκ τούτου η αξία του δολαρίου ΗΠΑ σταθεροποιήθηκε. [61]

Κατά την διάρκεια της επόμενης τριακονταετίας (1981 - 2009), το δολάριο ΗΠΑ έχασε πάνω από το ήμισυ της αξίας του.[54] Αυτό οφείλεται στο γεγονός ο σταθερός στόχος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας δεν είναι ο μηδενικός πληθωρισμός αλλά ένα χαμηλό, σταθερό επίπεδο πληθωρισμού — μεταξύ των ετών 1987 και 1997, ο ρυθμός πληθωρισμού έμεινε γύρω στο 3.5% και μεταξύ των ετών 1997 και 2007 ήταν έμεινε γύρω στο 2%. Η λεγόμενη Μεγάλη Μετρίαση των οικονομικών συνθηκών από τη δεκαετία του 1970 και έπειτα είναι καρπός της νομισματικής πολιτικής που στόχος της είναι η διατήρηση των τιμών σε σταθερά επίπεδα.[62]

Υπάρχει μια συνεχής συζήτηση σχετικά με τοεάν ο στόχος των κεντρικών τραπεζών θα πρέπει να είναι τα μηδενικά επίπεδα πληθωρισμού (δηλαδή η τιμή του δολαρίου να μείνει σταθερή στην διάρκεια του χρόνου) ή ένα χαμηλό, σταθερό επίπεδο πληθωρισμού (δηλαδή η τιμή του δολαρίου, σαν αποτέλεσμα της πολιτικής αυτής, να μειώνεται αργά αλλά σταθερά- αυτή είναι η πολιτική που ακολουθείται σήμερα). Αν και ορισμένοι οικονομολόγοι είναι υπέρ μιας πολιτικής μηδενικού πληθωρισμού και επομένως μιας σταθερής τιμής για το δολάριο ΗΠΑ, [60] άλλοι υποστηρίζουν ότι μια τέτοια πολιτική περιορίζει την ικανότητα της κεντρικής τράπεζας να ελέγχει τα επιτόκια και να τονώνει την οικονομία όταν χρειάζεται. [63]

Συναλλαγματικές ισοτιμίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ισοτιμία διαφόρων νομισμάτων με το δολάριο[64]
Όνομα νομίσματος 1970 1980[i] 1985[i] 1990[i] 1993 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2018[65]
Ευρώ  —  —  —  —  — 0.9387 1.0832 1.1171 1.0578 0.8833 0.8040 0.8033 0.7960 0.7293 0.6791 0.7176 0.6739 0.7178 0.7777 0.7530 0.7520 0.9015 0.8504
Γιεν 357.6 240.45 250.35 146.25 111.08 113.73 107.80 121.57 125.22 115.94 108.15 110.11 116.31 117.76 103.39 93.68 87.78 79.70 79.82 97.60 105.74 121.05 111.130
Στερλίνα 8s 4d=0.4167 0.4484 0.8613[ii] 0.6207 0.6660 0.6184 0.6598 0.6946 0.6656 0.6117 0.5456 0.5493 0.5425 0.4995 0.5392 0.6385 0.4548 0.6233 0.6308 0.6393 0.6066 0.6544 0.7454
Ελβετικό φράγκο 4.12 1.68 2.46 1.39 1.48 1.50 1.69 1.69 1.62 1.40 1.24 1.15 1.29 1.23 1.12 1.08 1.03 0.93 0.93 0.90 0.92 1.00 0.98
Δολάριο Καναδά 1.081 1.168 1.321 1.1605 1.2902 1.4858 1.4855 1.5487 1.5704 1.4008 1.3017 1.2115 1.1340 1.0734 1.0660 1.1412 1.0298 0.9887 0.9995 1.0300 1.1043 1.2789 1.2842
Μεξικάνικο πέσο 0.01250–0.02650 2.80[iii] 2.67[iii] 2.50[iii] 3.1237 9.553 9.459 9.337 9.663 10.793 11.290 10.894 10.906 10.928 11.143 13.498 12.623 12.427 13.154 12.758 13.302 15.837 19.911
Κινεζικό γουάν 2.46 1.7050 2.9366 4.7832 5.7620 8.2783 8.2784 8.2770 8.2771 8.2772 8.2768 8.1936 7.9723 7.6058 6.9477 6.8307 6.7696 6.4630 6.3093 6.1478 6.1620 6.2840 6.383
Ρουπία Πακιστάν 4.761 9.9 15.9284 21.707 28.107 51.9 51.9 63.5 60.5 57.75 57.8 59.7 60.4 60.83 67 80.45 85.75 88.6 90.7 105.477 100.661 104.763 139.850
Ρουπία Ινδίας 7.56 8.000 12.38 16.96 31.291 43.13 45.00 47.22 48.63 46.59 45.26 44.00 45.19 41.18 43.39 48.33 45.65 46.58 53.37 58.51 62.00 64.1332 68.11
Δολάριο Σιγκαπούρης  —  — 2.179 1.903 1.6158 1.6951 1.7361 1.7930 1.7908 1.7429 1.6902 1.6639 1.5882 1.5065 1.4140 1.4543 1.24586 1.2565 1.2492 1.2511 1.2665 1.3748 1.343

Τρέχουσες συναλλαγματικές ισοτιμίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τρέχουσες USD συναλλαγματικές ισοτιμίες
Από Google Finance: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY CAD TWD KRW
Από Yahoo! Finance: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY CAD TWD KRW
Από XE: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY CAD TWD KRW
Από OANDA: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY CAD TWD KRW
Από fxtop.com: AUD CAD CHF EUR GBP HKD JPY CAD TWD KRW

Διεθνής χρήση ως αποθεματικό νόμισμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κύριο νόμισμα που χρησιμοποιήθηκε για το παγκόσμιο εμπόριο μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αμερικής ήταν για τρεις αιώνες το ασημένιο δολάριο, το οποίο παραγόταν σε διάφορα νομισματοκοπεία της Ισπανικής Αμερικής. Η υπεροχή των Ισπανών οδήγησε στην δημιουργία του συστήματος του κανόνα του αργύρου, το οποίο ήταν σε ισχύ από τον 16ο έως τον 19ο αιώνα, λόγω των άφθονων προμηθειών αργύρου από τα νομισματοκοπεία και τα ορυχεία που βρίσκονταν στην Ισπανική Αμερική.[66] Το ίδιο το δολάριο ΗΠΑ είχε σαν βάση το ισπανικό δολάριο. Το ισπανικό δολάριο εκτοπίστηκε τον 19ο αιώνα από την βρετανική λίρα στερλίνα και την θεσμοθέτηση σε διεθνές επίπεδο του κανόνα του χρυσού το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα.

Το δολάριο ΗΠΑ πρωτοεμφανίστηκε ως σημαντικό διεθνές αποθεματικό νόμισμα τη δεκαετία του 1920. Έτσι εκτόπισε τη λίρα στερλίνα της Βρετανίας από την θέση αυτή, καθώς οι ΗΠΑ αναδύθηκαν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο σχετικά αλώβητες και επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν σημαντικός αποδέκτης εισροών χρυσού εν καιρώ πολέμου.[67] Αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες ισχυροποιήθηκαν ακόμη περισσότερο και έγιναν και υπερδύναμη κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Συμφωνία του Μπρέτον Γουντς του 1944 καθιέρωσε το δολάριο ΗΠΑ ως το κύριο αποθεματικό νόμισμα στον κόσμο και το μόνο μεταπολεμικό νόμισμα συνδεδεμένο με τον χρυσό.[68] Παρά το γεγονός ότι το 1971 η σύνδεση του δολαρίου με το χρυσό διεκόπη, το δολάριο εξακολουθεί να είναι το κορυφαίο αποθεματικό νόμισμα στον κόσμο για το διεθνές εμπόριο μέχρι σήμερα.

Ως διεθνές αποθεματικό νόμισμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το δολάριο ΗΠΑ ανήκει στο καλάθι νομισμάτων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου μαζί με το ευρώ, τη λίρα στερλίνα, το γιεν Ιαπωνίας και το κινεζικό ρενμίνμπι. Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο το κόσμο είναι μεγάλοι αγοραστές δολαρίων ΗΠΑ, γιατί έχουν τεράστια αποθέματα δολαρίων ΗΠΑ στην κατοχή τους. Παράλληλα είναι σημαντικοί αγορές χαρτονομισμάτων των ΗΠΑ.[69]

Ξένες εταιρείες, οντότητες και ιδιώτες διατηρούν δολάρια ΗΠΑ σε λογαριασμούς στο εξωτερικό. Αυτή η νομισματική μονάδα λέγεται ευρωδολάρια και δεν έχει καμία σχέση με το το ευρώ. Τα ευρωδολάρια δεν είναι υπό την εποπτεία του Ομοσπονδιακού Τραπεζικού Συστήματος. Οι ιδιώτες κατέχουν δολάρια εκτός του τραπεζικού συστήματος (κυρίως με τη μορφή χαρτονομισμάτων των 100 δολαρίων ΗΠΑ). Το 80% των χαρτονομισμάτων των 100 δολαρίων που βρίσκονται σε κυκλοφορία βρίσκονται εκτός ΗΠΑ.

Το Υπουργείο Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών ασκεί σημαντική εποπτεία στο δίκτυο χρηματοοικονομικών μεταφορών SWIFT[70]. Κατά συνέπεια, το αμερικανικό υπουργείο οικονομικών έχει μεγάλη εξουσία πάνω στα παγκόσμια συστήματα χρηματοοικονομικών συναλλαγών, και έχει τη δυνατότητα να επιβάλλει κυρώσεις σε ξένες οντότητες και ιδιώτες. [71]

Στις παγκόσμιες αγορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το δολάριο ΗΠΑ είναι κατά κύριο λόγο η νομισματική μονάδα στην οποία αναγράφονται οι τιμές των αγαθών και ταυτόχρονα γίνεται το εμπόριο τους, στο πλαίσιο των αγορών εμπορευμάτων . [72] Ο δείκτης δολαρίου ΗΠΑ είναι ένας σημαντικός δείκτης της ισχύος ή της αδυναμίας του δολαρίου έναντι ενός καλαθιού έξι ξένων νομισμάτων.

Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών είναι σε θέση να δανειστεί τρισεκατομμύρια δολάρια από τις παγκόσμιες αγορές, σε δολάρια τα οποία εκδίδει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, η οποία Ομοσπονδιακή Τράπεζα είναι υπό την εποπτεία της αμερικανικής κυβέρνησης, ενώ η ομοσπονδιακή τράπεζα έχει ελάχιστα επιτόκια και σχεδόν μηδενικό κίνδυνο χρεοκοπίας. Αντίθετα, οι ξένες κυβερνήσεις και εταιρείες που δεν είναι σε θέση να συγκεντρώσουν χρήματα στα νομίσματα των χωρών στις οποίες εδρεύουν αναγκάζονται να εκδώσουν χρέος σε δολάρια ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να αυξάνονται τόσο τα επιτόκια τους όσο και ο κίνδυνος χρεοκοπίας τους.[73] Η ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών να δανείζονται στο δικό τους νόμισμα χωρίς να αντιμετωπίζουν σημαντική κρίση στο ισοζύγιο πληρωμών έχει συχνά αποκληθεί ως το υπερβολικό προνόμιο των Ηνωμένων Πολιτειών. [74]

Ένα συχνό θέμα συζήτησης είναι εάν η πολιτική ισχυρού δολαρίου, την οποία ακολουθεί ακολουθεί η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι προς το συμφέρον τόσο της Αμερικής αλλά και της διεθνούς κοινότητας . [75]

Κατάλογος νομισμάτων συνδεδεμένων με το δολάριο ΗΠΑ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι χώρες που χρησιμοποιούν το δολάριο ΗΠΑ ως το επίσημο νόμισμά τους είναι οι παρακάτω:

Άλλες χώρες όπως η Καμπότζη και η Ζιμπάμπουε χρησιμοποιούν το δολάριο παράλληλα με άλλα ξένα νομίσματα και το δικό τους.

Τα νομίσματα που είναι συνδεδεμένα με το δολάριο ΗΠΑ περιλαμβάνουν τα παρακάτω:

Εκτός των ΗΠΑ, το αμερικανικό δολάριο είναι επίσημο νόμισμα και του Ισημερινού (από το 2000), του Ελ Σαλβαδόρ (2001) και του Ανατολικού Τιμόρ (2000). Ακολουθεί ο πλήρης κατάλογος.

Το δολάριο ΗΠΑ χρησιμοποιείται ευρέως ως αποθεματικό νόμισμα από πολλές Κεντρικές Τράπεζες του κόσμου.

Συνολικά 13 χώρες και εδάφη χρησιμοποιούν ανεπίσημα το δολάριο των ΗΠΑ.[76]

Κράτος που χρησιμοποιεί το Δολάριο ΗΠΑ ως επίσημο νόμισμα Τοπικό Νόμισμα, που χρησιμοποιείται παράλληλα με το Δολάριο ΗΠΑ
Ανατολικό Τιμόρ Σεντάβο (κέρμα)
Βερμούδες Δολάριο Βερμούδων
Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι -
Ελ Σαλβαδόρ Κολόν Ελ Σαλβαδόρ (δεν είναι πλέον σε κυκλοφορία)
Ζιμπάμπουε Δολάριο Ζιμπάμπουε
Ισημερινός Σεντάβο (κέρμα)
Νήσοι Μάρσαλ -
Ομόσπονδες Πολιτείες Μικρονησίας -
Παλάου -
Παναμάς Μπαλμπόα Παναμά
Τερκς και Κέικος -
  1. 1,0 1,1 1,2 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα :0.
  2. Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα austats.
  3. 3,0 3,1 3,2 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα :12.
  1. «Cambodia to phase out US dollar denominations». 22 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2020. The report also noted a steady rise in demand for the local currency, with the dollar deposit ratio dropping by two per cent last year. 
  2. «Central Bank of Timor-Leste». Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2017. The official currency of Timor-Leste is the United States dollar, which is legal tender for all payments made in cash. 
  3. «Ecuador». CIA World Factbook. 18 Οκτωβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. The dollar is legal tender 
  4. «El Salvador». CIA World Factbook. 21 Οκτωβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. The US dollar became El Salvador's currency in 2001 
  5. «Zimbabwe». CIA World Factbook. 30 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2020. The US dollar was adopted as legal currency in 2009  Used alongside several other currencies.
  6. «Υπηρεσία Εκδόσεων — Διοργανικό εγχειρίδιο σύνταξης κειμένων — Παράρτημα A5». publications.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019. 
  7. «Coinage Act of 1792» (PDF). United States Congress. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 7 Απριλίου 2004. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2008. 
  8. «National Geographic Magazine, June 2002 (Vol. 201, No. 6) p.1». www.amazon.com. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019. 
  9. «31 U.S. Code § 5112 - Denominations, specifications, and design of coins». LII / Legal Information Institute (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019. 
  10. Dauer, Joanne C.· Dauer, Edward A. (2002). American History as Seen Through Currency: A Pictorial History of United States Currency as Seen Throughout Important Historical Events. Heritage Capital Corporation. ISBN 978-0-9728466-0-8. 
  11. «II TFM 6-3000 - CUSTODY OF GOLD CERTIFICATES, SERIES OF 1934 - Treasury Financial Manual». tfm.fiscal.treasury.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019. 
  12. «USPaperMoney.Info: Series 2017 $1». www.uspapermoney.info. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019. 
  13. «The Implementation of Monetary Policy – The Federal Reserve in the International Sphere» (PDF). Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  14. Cohen, Benjamin J. 2006.
  15. Agar, Charles. 2006.
  16. U.S. Constitution, Article 1, Section 8. para. 5.
  17. U.S. Constitution, Article 1, Section 9. para. 7.
  18. «Financial Report of the United States Government» (PDF). Department of the Treasury. 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 13 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  19. 19,0 19,1 U.S. Congress. 1792.
  20. 20,0 20,1 Fitzpatrick, John C., επιμ. (1934). «Tuesday, August 8, 1786». Journals of the Continental Congress 1774-1789 XXXI: 1786: 503–505. http://memory.loc.gov/cgi-bin/query/r?ammem/hlaw:@field(DOCID+@lit(jc0317)). Ανακτήθηκε στις December 5, 2019. 
  21. Peters, Richard, επιμ. (1845). «Second Congress. Sess. I. Ch. 16». The Public Statues at Large of the United States of America, Etc. Etc. 1: 246–251. http://memory.loc.gov/cgi-bin/ampage?collId=llsl&fileName=001/llsl001.db&recNum=369. Ανακτήθηκε στις December 5, 2019. 
  22. Langland, Connie (27 Μαΐου 2015). «What is a millage rate and how does it affect school funding?». WHYY. PBS and NPR. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2019. 
  23. 23,0 23,1 «Mills Currency». Past & Present. Stamp and Coin Place Blog. 26 Σεπτεμβρίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2019. 
  24. «How much is "two bits" and where did the phrase». 
  25. «Decimal Trading Definition and History». 
  26. Mehl, B. Max.
  27. Mint, U.S. «Coinage Act of 1792». U.S. treasury. 
  28. Sumner, W. G. (1898). «The Spanish Dollar and the Colonial Shilling». The American Historical Review 3 (4): 607–619. doi:10.2307/1834139. https://www.jstor.org/stable/1834139. 
  29. «United States Dollar». OANDA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  30. «Engraving and printing currency and security documents:Article b». Legal Information Institute. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2013. 
  31. Newman, Eric P. (1990). The Early Paper Money of America (3 έκδοση). Iola, Wisconsin: Krause Publications. σελ. 17. ISBN 0-87341-120-X. 
  32. Wright, Robert E. (2008). One Nation Under Debt: Hamilton, Jefferson, and the History of What We Owe. New York, New York: McGraw-Hill. σελίδες 50–52. ISBN 978-0-07-154393-4. 
  33. Silver bullion can be converted in unlimited quantities of Trade dollars of 420 grains, but these were meant for export and had legal tender limits in the US.
  34. Anderson, Gordon T. 25 April 2005.
  35. Christian Zappone (18 Ιουλίου 2006). «Kill-the-penny bill introduced». CNN Money. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  36. Weinberg, Ali (February 19, 2013). «Penny pinching: Can Obama manage elimination of one-cent coin?». NBC News. http://firstread.nbcnews.com/_news/2013/02/19/17019470-penny-pinching-can-obama-manage-elimination-of-one-cent-coin?lite. Ανακτήθηκε στις October 17, 2018. 
  37. Obverse
  38. Reverse
  39. «USPaperMoney.Info: Series 2017A $1». www.uspapermoney.info. 
  40. «$100 Note | U.S. Currency Education Program». 
  41. «Paragraph 2 of Section 8 of Article 1 of the United States Constitution». Topics.law.cornell.edu. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  42. «Section 411 of Title 12 of the United States Code». Law.cornell.edu. 22 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  43. «Section 5103 of Title 31 of the United States Code». Law.cornell.edu. 6 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  44. «Section 5115 of Title 31 of the United States Code». Law.cornell.edu. 6 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  45. «Treasury Department Appropriation Bill for 1929: Hearing Before the Subcommittee of House Committee on Appropriations... Seventieth Congress, First Session». 1928. 
  46. Schwarz, John· Lindquist, Scott (21 Σεπτεμβρίου 2009). Standard Guide to Small-Size U.S. Paper Money - 1928-Date. ISBN 9781440225789. 
  47. Orzano, Michele. «What is a horse blanket note?». Coin World. Coin World. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2021. 
  48. See Federal Reserve Note for details and references
  49. «Federal Reserve Board - Purposes & Functions». 
  50. «Conducting Monetary Policy» (PDF). United States Federal Reserve. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2021. 
  51. «St. Louis Adjusted Monetary Base». Federal Reserve Bank of St. Louis. 15 Φεβρουαρίου 1984. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  52. «Fact Sheets: Currency & Coins». United States Department of the Treasury. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  53. «Section 9 of the Coinage Act of 1792». Memory.loc.gov. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2010. 
  54. 54,0 54,1 54,2 «Measuring Worth – Purchasing Power of Money in the United States from 1774 to 2010». Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2010. 
  55. Olivier Blanchard (2000).
  56. «Consumer Price Index Frequently Asked Questions». Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2018. 
  57. «Consumer Price Index Frequently Asked Questions». Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  58. Milton Friedman, Anna Jacobson Schwartz (21 Νοεμβρίου 1971). A monetary history of the United States, 1867–1960. σελ. 546. ISBN 978-0691003542. 
  59. Friedman 189–190
  60. 60,0 60,1 «Central Banking—Then and Now». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  61. 61,0 61,1 61,2 «Controlling Inflation: A Historical Perspective» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 7 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2010. 
  62. «Monetary Credibility, Inflation, and Economic Growth». Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2010. 
  63. «U.S. Monetary Policy: The Fed's Goals». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  64. «FRB: Foreign Exchange Rates – G.5A; Release Dates». Board of Governors of the Federal Reserve System. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2014. 
  65. «Historical Exchange Rates Currency Converter». TransferMate.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2022. 
  66. «'The Silver Way' Explains How the Old Mexican Dollar Changed the World». 30 Απριλίου 2017. 
  67. Eichengreen, Barry; Flandreau, Marc (2009). «The rise and fall of the dollar (or when did the dollar replace sterling as the leading reserve currency?)» (στα αγγλικά). European Review of Economic History 13 (3): 377–411. doi:10.1017/S1361491609990153. ISSN 1474-0044. https://www.cambridge.org/core/journals/european-review-of-economic-history/article/abs/rise-and-fall-of-the-dollar-or-when-did-the-dollar-replace-sterling-as-the-leading-reserve-currency/9C78B88EBC0099E26A105DEC90CBE103. 
  68. «How a 1944 Agreement Created a New World Order». 
  69. «Major foreign holders of U.S. Treasury securities 2021». 
  70. «SWIFT oversight». 
  71. «Sanctions Programs and Country Information | U.S. Department of the Treasury». 
  72. «Impact of the Dollar on Commodity Prices». 
  73. «Dollar Bond». 
  74. «The dollar's international role: An "exorbitant privilege"?». 30 Νοεμβρίου 2001. 
  75. Mohsin, Saleha (January 21, 2021). «The Strong Dollar». Bloomberg. https://www.bloomberg.com/quicktake/almighty-dollar. Ανακτήθηκε στις August 23, 2021. 
  76. «Which Countries Use the US Dollar?». theCurrent | Continental Currency Exchange (στα Αγγλικά). 27 Ιουλίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]