Βολισσός Χίου

Βολισσός
	Βολισσός
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Βορείου Αιγαίου
Δήμος	Χίου
Γεωγραφία
Νομός	Χίου
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Βόλισσος (Ομηρική Εποχή)
Ταχ. κώδικας	821 03
Τηλ. κωδικός	2274
	δεδομένα

Συντεταγμένες: 38°28′N 25°55′E / 38.467°N 25.917°E / 38.467; 25.917

Η Βολισσός είναι το μεγαλύτερο χωριό της βορειοδυτικής Χίου, σε οδική απόσταση 42 χιλιομέτρων από την πόλη της Χίου.

Μέχρι και τα τέλη του 2010 αποτελούσε έδρα του Δήμου Αμανής, ενώ σήμερα αποτελεί Τοπική Κοινότητα του Δήμου Χίου. Το μεσοσταθμικό υψόμετρο του χωριού είναι 100 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, από την οποία απέχει 2 χιλιόμετρα.

Η Βολισσός είναι κτισμένη αμφιθεατρικά στην πλαγιά λόφου, στην κορυφή του οποίου σώζεται ερειπωμένο βυζαντινό κάστρο, σχήματος τραπεζίου με έξι κυκλικούς πύργους.

Ιστορία

Η Βολισσός είναι κτισμένη στη θέση μικρής αρχαίας πόλης που ονομαζόταν Βόλισσος ή Βολίσκος και αναφέρεται από την παράδοση ως τόπος όπου έζησε ο Όμηρος: «εν τούτω τω πολισματίω τας διατριβάς εποιείτο» (Στέφανος Βυζάντιος).

Το 412 π.Χ. έγινε στην παραλία της Βολίσσου απόβαση των Αθηναίων, που νίκησαν τους αποστατήσαντες από τη συμμαχία τους Χίους και ερήμωσαν την περιοχή: «Αποβάντες και εν Βολίσσω τους προσβοηθήσαντας των Χίων μάχη νικήσαντες και πολλούς διαφθείραντες, ανάστατα εποίησαν τα ταύτη χωρία» (Θουκυδίδης, Η΄ 24)

Ο ομώνυμος όρμος υπήρξε επί Βυζαντινής Αυτοκρατορίας θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων κατά των πειρατών (11ος και 12ος αιώνας). Και οι Φράγκοι κατακτητές τον χρησιμοποιούσαν, όπως μαρτυρεί σκοπιωρικός-αμυντικός πύργος που έκτισαν εκεί για τη διευκόλυνση της ναυτιλίας. Υπήρχε ήδη σήραγγα που ένωνε το εσωτερικό του κάστρου με την ακτή. Το 1856 κατά τα λεγόμενα του Fustel de Coulanges, η εκτροφή μεταξοσκωλήκων αποτελούσε την κυριότερη δραστηριότητα των κατοίκων της Βολισσού, αλλά μέχρι το τέλος του αιώνα είχε σχεδόν εκλείψει, όπως και από όλη τη Χίο.

Ο Hubert Pernot δίνει τις ακόλουθες πληροφορίες από την επίσκεψή του στο τέλος του 19ου αιώνα:

Οι κάτοικοι της πόλης της Χίου σπάνια επισκέπτονται τη Βολισσό. Το νερό που πίνουν εδώ περιέχει, λένε, χαλκό, κι οι περιπτώσεις λέπρας είναι συχνές. Στερούνται έτσι μια ευχάριστη εκδρομή: τα περίχωρα της Βολισσού είναι γραφικότατα. Επιπλέον... ...οι κάτοικοι διαθέτουν μια μεγάλη φινέτσα τρόπων, και για όποιον μένει εκεί, έστω και για λίγο, ξέρουν να βρίσκουν εξαιρετικό νερό σε κάποιαν απόσταση από το χωριό.
— Hubert Pernot

Η Βολισσός απελευθερώθηκε, όπως και η υπόλοιπη Χίος, το 1912 κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων, ενώ μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαταστάθηκαν στον οικισμό 40 οικογένειες Ελλήνων προσφύγων^[1].

Πολιτική και οικονομική γεωγραφία

Η εξέλιξη του πληθυσμού της Βολισσού στις επίσημες απογραφές φαίνεται στον πίνακα.

**Πληθυσμός της Βολισσού**
`Ετος απογραφής	Κάτοικοι
1951	1.087
1961	936
1971	676
1981	479
1991	404
2001	417
2011	222

Το έδαφος δεν είναι εύφορο με εξαίρεση τον μικρό κάμπο ως τη θάλασσα, και έτσι τις τελευταίες δεκαετίες υπήρξε μεγάλη μείωση πληθυσμού, όταν οι λιγοστές καλλιέργειες δημητριακών, καπνού, μπαχαρικών, εσπεριδοειδών και η παραγωγή ξυλείας έπαψαν να είναι ανταγωνιστικές. Οι κάτοικοι της Βολισσού ασχολούνται επίσης παραδοσιακά με την αγγειοπλαστική και την καλαθοπλεκτική. Η περιοχή επωφελείται από τη γειτνίαση της Ιεράς Μονής Αγίας Μαρκέλλας (6 χιλιόμετρα δυτικά), τόπο του μαρτυρίου της Αγίας, που αποτελεί προσκύνημα για όλο το νησί της Χίου κάθε καλοκαίρι. Παλαιότερα, η Βολισσός συνδεόταν με την πόλη της Χίου και τον Πειραιά ακτοπλοϊκώς, με πλοίο της γραμμής.

Οι ενοριακοί ναοί της Βολισσού τιμώνται στο όνομα του Αγίου Γεωργίου, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και (ο κυριότερος) της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Το χωριό υπάγεται εκκλησιαστικώς στην αρχιερατική εποπτεία Βολισσού της Ιεράς Μητροπόλεως Χίου, Ψαρών και Οινουσσών.

Ο ταχυδρομικός κωδικός της Βολισσού είναι 82103.

Φωτοθήκη

Παραπομπές

↑ Philip P. Argenti: Chius liberata. Or the occupation of Chios by the Greeks in 1912 as described in contemporary documents and Chios during the Great War, John Lane. The Boldey Head Ltd., Λονδίνο 1933, σελ. lix.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Σύντομη περιγραφή με εικόνες Αρχειοθετήθηκε 2007-12-10 στο Wayback Machine.
Βολισσός

Ιστορική πηγή

Hubert-Octave Pernot: En pays turc. L' ile de Chio par Hubert Pernot. Avec 17 melodies et 118 simili-gravures, Παρίσι 1903. Σε ελληνική μετάφραση του Κ. Χωρεάνθη: Η νήσος Χίος, έκδοση «Χίος, Ημερολόγιο», Αθήνα 1981

[1] Philip P. Argenti: Chius liberata. Or the occupation of Chios by the Greeks in 1912 as described in contemporary documents and Chios during the Great War, John Lane. The Boldey Head Ltd., Λονδίνο 1933, σελ. lix.

[1]