Μωάμεθ Α΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μωάμεθ Α΄
چلبی محمد
Περίοδος1413 - 26 Μαΐου 1421 (8 έτη)
ΠροκάτοχοςΒαγιαζήτ Α΄
ΔιάδοχοςΜουράτ Β΄
Γέννηση1389
Αδριανούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Θάνατος26 Μαΐου 1421 (32 ετών)
Αδριανούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Τόπος ταφήςΠράσινο Τζαμί, Προύσα, Οθωμανική Αυτοκρατορία
ΣύζυγοςΣεχζάντε Χατούν
Εμινέ Βαλιντέ Χατούν
Κουμρού Χατούν
ΕπίγονοιΜουράτ Β΄
Ηγεμόνας Κιουτσούκ Μουσταφά Τσελεμπή
Ηγεμόνας Μαχμούτ Τσελεμπή
Ηγεμόνας Γιουσούφ Τσελεμπή
Ηγεμόνας Αχμέτ Τσελεμπή
Ιντσί Χατούν
Σελτσούκ Χατούν
Χαφσά Χατούν
Φατμά Χατούν
Χατιτζέ Χατούν
Ιλαλντί Χατούν
Σιττί Χατούν
Αϊσέ Χατούν
Χαφιζέ Χατούν
Σουλτάν Χατούν
Σαχζαντί Χατούν
Πλήρες όνομα
   Μωάμεθ Τσελεμπή μπιν Βαγιαζήτ
ΟίκοςΟσμανιδών
ΠατέραςΒαγιαζήτ Α΄
ΜητέραΝτεβλέτ Χατούν
ΘρησκείαΙσλάμ
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Μωάμεθ Α΄ ή Μωάμεθ Τσελεμπή (=φιλόκαλος, κομψός), ή Μεχμέτ Γκιουρεστζή (που σημαίνει παλαιστής), (τουρκ.: Mehmed Çelebi, 138926 Μαΐου 1421) ήταν ο νεότερος γιος του Σουλτάνου Βαγιαζήτ Α΄.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οθωμανική μινιατούρα του σουλτάνου Μωάμεθ (16ος αι.)

Γεννήθηκε το 1388 στην Αδριανούπολη (οι ιστορικοί συμφωνούν ότι δεν υπάρχει ακριβής ημερομηνία γέννησης[1]) και ήταν ο τρίτος γιος του Σουλτάνου Βαγιαζήτ Α΄ και της Ντεβλέτ Χατούν. Επίσης ήταν αδερφός των Σουλεϊμάν Τσελεμπή, του Ίσα Τσελεμπή και του Μουσά Τσελεμπή με τους οποίους είχε διαμάχες για το ποιος θα επικρατήσει στον θρόνο.

Οθωμανική Μεσοβασιλεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη μάχη της Άγκυρας (1402) στην οποία και έλαβε μέρος και κατά την οποία οι Τούρκοι νικήθηκαν κατά κράτος, ενώ ο Σουλτάνος Βαγιαζήτ συνελήφθη από τον Ταμερλάνο, ο Μεχμέτ Τσελεμπή ανακηρύχθηκε Σουλτάνος της Αμάσειας, ενώ ο αδελφός του, Σουλεϊμάν ηγεμόνευε την Αδριανούπολη (σημερινή Τουρκική πόλη Εντιρνέ), ο δεύτερος αδελφός του Ίσα Τσελεμπή ή Μουσά Τσελεμπή την Προύσα. Τότε ενεπλάκη σε έναν δεκαετή αγώνα εναντίον των αδελφών του και του Ίσα Τσελεμπή για τη διεκδίκηση του σουλτανικού θρόνου. Τελικά κατάφερε να επικρατήσει κερδίζοντας την υποστήριξη των γαζήδων, των Τούρκων εμίρηδων της Μικράς Ασίας και των χριστιανών υποτελών υπό την ηγεσία του Βυζαντινού αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου. Σε αντάλλαγμα αυτής της υποστήριξης ο Μωάμεθ επικύρωσε την παραχώρηση της Θεσσαλονίκης και κάποιων θρακικών πόλεων στο Βυζάντιο, που είχε κάνει ο αδερφός του Σουλεϊμάν το 1403.

Βασιλεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την επικράτησή του το 1413 ασχολήθηκε με την αποκατάσταση της εξουσίας του στη Μικρά Ασία. Το 1414-1415 ανακατέλαβε το εμιράτο του Μεντεσέ και μεγάλο μέρος του Καραμάν. Από το 1416 εγκατέστησε την έδρα του στην Αδριανούπολη και ασχολήθηκε με την ενίσχυση της εξουσίας του στα Βαλκάνια. Το 1416 κατέστησε τη Βλαχία φόρου υποτελή, το 1417 υπέταξε την Αλβανία και άρχισε να στρέφει τις κατακτητικές του διαθέσεις στη Βοσνία και την Ουγγαρία. Ασχολήθηκε με την κατάπνιξη της εξέγερσης του σεΐχη Μπεντρεντίν Σιμανβή και αργότερα του αδελφού του Μουσταφά. Μετά την επικράτησή του εξεστράτευσε στη Μικρά Ασία και κατέλαβε το Αϊδίνι και την Αττάλεια.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύζυγοι

Παιδιά

  • Σουλτάνος Μουράτ Β΄, γιος της Εμινέ Χατούν
  • Ηγεμόνας Κιουτσούκ Μουσταφά Τσελεμπή
  • Ηγεμόνας Μαχμούτ Τσελεμπή
  • Ηγεμόνας Γιουσούφ Τσελεμπή
  • Ηγεμόνας Αχμέτ Τσελεμπή
  • Ιντσί Χατούν, παντρεύτηκε τον Πρίγκιπα Μεχμέτ Β΄ Μπέη, γιο της Νεφισέ Μελέκ Χατούν, της μεγαλύτερης κόρης του Μουράτ Α΄
  • Σελτσούκ Χατούν, κόρη της Κουμρού Χατούν, παντρεύτηκε τον Νταμάτ Τατζενντίν Ιμπραήμ Β΄ Μπέη, αδελφό του Τσανταρόγλου Κασίμ Μπέη
  • Χαφσά Χατούν
  • Φατμά Χατούν
  • Χατιτζέ Χατούν
  • Ιλαλντί Χατούν
  • Σιττί Χατούν
  • Αϊσέ Χατούν
  • Χαφιζέ Χατούν
  • Σουλτάν Χατούν, παντρεύτηκε τον Τσανταρόγλου Κασίμ Μπέη, αδελφό του Τατζενντίν Ιμπραήμ Β΄ Μπέη
  • Σαχζαντί Χατούν

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πέθανε ξαφνικά κατά τη διάρκεια κυνηγίου σε ηλικία 32 ετών στην Αδριανούπολη το 1421, ο δε θάνατός του κρατήθηκε μυστικός επί 40 ημέρες μέχρι να μεταβεί ο διάδοχός του, Μουράτ, στη Προύσα όπου και μεταφέρθηκε και ετάφη, κοντά στο Πράσινο Τζαμί που ο ίδιος είχε χτίσει νωρίτερα. Η βασιλεία του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ο αγώνας για την αποκατάσταση της οθωμανικής ισχύος που είχε τρωθεί μετά τη μάχη της Άγκυρας και την εμφύλια σύγκρουση, αγώνας που στο τέλος της βασιλείας του είχε στεφθεί με επιτυχία. Κι όμως ο Σουλτάνος Μεχμέτ Α΄, ωραίος στην όψη, με την επιμελημένη πάντα περιβολή του, υπήρξε ένας από τους ικανότερους Σουλτάνους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αγαπούσε ιδιαίτερα τα γράμματα και τις τέχνες καθώς και τον αθλητισμό και φημίζονταν για την ευθύτητα, την πραότητα , τη μεγαλοψυχία του καθώς και την σταθερή φιλία την οποία και επέδειξε ειδικά προς τους Έλληνες.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Sakaoğlu, Necdet (1999), Bu Mülkün Sultanları, İstanbul: Oğlak Yayınları. say. 63-68 ISBN 978-975-329-300-6 say.63