Τυμπάκι
Συντεταγμένες: 35°4′19″N 24°46′6″E / 35.07194°N 24.76833°E
| Τυμπάκι | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ηρακλείου |
| Δήμος | Φαιστού |
| Δημοτική Ενότητα | Τυμπακίου |
| Δημοτική Κοινότητα | Τυμπακίου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Κρήτη |
| Νομός | Ηρακλείου |
| Υψόμετρο | 200 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 70200 |
| Τηλ. κωδικός | 28920 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Το Τυμπάκι, επισήμως γνωστό ως Τυμπάκιον[1], είναι κωμόπολη, ιστορική έδρα του Δήμου Φαιστού[2] καθώς και της κοινότητας Τυμπακίου στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Παλαιότερα ήταν έδρα της επαρχίας Πυργιωτίσσης του νομού Ηρακλείου.[3] Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 65,5 χλμ. Κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η ελαιοκομία και η καλλιέργεια οπωροκηπευτικών και ανθέων.[1] Πολιούχος ναός είναι ο Άγιος Τίτος,[4] ενώ υπάρχει και ναός του Αγίου Πνεύματος, της Αγίας Αικατερίνης και του Αγίου Νεκταρίου. Στις 25 Αυγούστου ο οικισμός πανηγυρίζει, ενώ την 1η Σεπτεμβρίου εορτάζεται η γεωργική Πρωτοχρονιά, με ομαδική έξοδο των κατοίκων στα περιβόλια που διημερεύουν. Στο Τυμπάκι βρίσκεται και ο οικισμός του Κόκκινου Πύργου. Στον πρώην Δήμο Τυμπακίου ανήκουν οι αρχαιολογικοί χώροι της Φαιστού και της Αγίας Τριάδος.
Υποδομή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Έπειτα από τη δημιουργία καλλιεργειών πρωίμων κηπευτικών σε θερμοκήπια, ο πληθυσμός του Τυμπακίου αυξήθηκε. Στον οικισμό μεταξύ άλλων λειτουργούν 3 νηπιαγωγεία, 3 Δημοτικά Σχολεία, πολυδύναμο περιφερειακό ιατρείο[5], Γυμνάσιο[6], Λύκειο[7], τράπεζες, ΕΛΤΑ και πολιτιστικός σύλλογος[8]. Αθλητικά δραστηριοποιείται στο χώρο του ποδοσφαίρου με τον Αθλητικό Όμιλο Τυμπακίου, ο οποίος αγωνίζεται στην ΕΠΣ Ηρακλείου στην πρώτη κατηγορία του τοπικού ποδοσφαίρου .[9]
Στο Τυμπάκι βρίσκεται στρατιωτικό αεροδρόμιο, σε αδράνεια.[10] Το αεροδρόμιο κατασκευάστηκε το 1941 από τους Γερμανούς, ώστε να βοηθάει στον ανεφοδιασμό των στρατευμάτων στη Βόρεια Αφρική. Το 1979 μετατράπηκε σε πεδίο βολής.[11] Σήμερα στο αεροδρόμιο διοργανώνονται αγώνες dragster.[12]
Ιστορικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ονομασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το όνομα του οικισμού έχει άγνωστη προέλευση. Η εικασία ότι οφείλεται στη λέξη τύμβος, που πηγάζει από τη θεωρία ότι ο οικισμός ιδρύθηκε από κατοίκους του οικισμού Άγιος Ανδρέας, δεν ευσταθεί κατά το Στέργιο Σπανάκη. Άλλες πηγές[13] ασπάζονται όμως την εκδοχή αυτή. Ο Άγιος Ανδρέας στον Καστροφύλακα[14] αναφέρεται με 63 κατοίκους. Ωστόσο ο οικισμός Cimbachi (Τυμπάκι) προϋπάρχει του οικισμού Άγιος Ανδρέας. Η ερμηνεία από τη λέξη τύμβος δεν ευσταθεί και για έναν πρόσθετο λόγο: τύμβοι δεν απαντώνται στην Κρήτη, ούτε χρησιμοποιήθηκαν ποτέ στο παρελθόν ως τρόπος ταφής.
Λοιπά ιστορικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στα παλαιότερα χρόνια το Τυμπάκι μαστιζόταν από την ελονοσία, σε αντίθεση με σήμερα, που το κλίμα είναι υγιεινό. Στη θέση του οικισμού Κόκκινος Πύργος παλαιότερα βρισκόταν ένας πύργος, κτισμένος με κοκκινόχωμα, εξ ου και η ονομασία του σημερινού οικισμού.
Την περίοδο της κατοχής οι Γερμανοί, αφού πρώτα εκκένωσαν, στη συνέχεια σχεδόν ισοπέδωσαν το Τυμπάκι κρατώντας λίγα μόνο κτίρια για να μένουν οι ίδιοι. Με τα υλικά από τα κατεδαφισμένα σπίτια, κατασκεύασαν πολεμικό αεροδρόμιο για να ελέγχουν την νοτιοανατολική Μεσόγειο.[15]
Διοικητικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δείτε Κοινότητα Τυμπακίου καθώς και Δήμος Τυμπακίου (πρώην)
Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1925 με το ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας και το 2010 με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 να ορίζεται ιστορική έδρα του Δήμου Φαιστού.[2]
Πληθυσμιακή εξέλιξη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Απογραφή | 1900 | 1920 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 1.443 | 882 | 1.855 | 2.374 | 3.477 | 2.816 | 3.229 | 3.864 | 5.230 | 5.007 | 5.285 |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 58. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 288.
- ↑ 2,0 2,1 «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2022.
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 34. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 64.
- ↑ Kontogiorgakis, Georgios. «Τυμπάκι – Ἱ. Ν. Ἁγ. Τίτου – Ιερά Μητρόπολις Γορτύνης και Αρκαδίας». Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2022.
- ↑ «Στοιχεία μονάδας υγείας: Πολυδύναμο Π.Ι. Τυμπακίου». www.hc-crete.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2022.
- ↑ «Ημερήσιο Γυμνάσιο Τυμπακίου » Καλώς Ήρθατε στο σχολείο μας». Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2022.
- ↑ «Αρχική σελίδα». lyk-tympak.ira.sch.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2022.
- ↑ «Πολιτιστικός Σύλλογος Τυμπακίου». officialpage. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2022.
- ↑ «ΕΠΣ Ηρακλείου: Α.Ο.ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ». www.epsirak.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2022.
- ↑ Λαμπρόπουλος Σέργιος (5 Φεβρουαρίου 2015). «Νέο αεροδρόμιο στο Καστέλλι: Υπέρ ή κατά;». Το Βήμα. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=674009. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2015.
- ↑ «ΚΕΔΑ Τυμπακίου». Ελληνική Αεροπορία. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2015.
- ↑ «Στο Τυμπάκι το πανελλήνιο πρωτάθλημα dragster». creteplus. 28 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2015.
- ↑ e-city.gr Αρχειοθετήθηκε 2007-10-31 στο Wayback Machine., Τυμπάκι
- ↑ Καστροφύλακας, Κ 1583
- ↑ «Ταξιδιωτικός Οδηγός Κρήτης - Τυμπάκι». www.cretanbeaches.com. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2022.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Το Ηράκλειον και ο νομός του. Ηράκλειο: Νομαρχία Ηρακλείου. 1971.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Επίσημος ιστότοπος
