Μοίρες Ηρακλείου
Συντεταγμένες: 35°2′58.9″N 24°52′27.8″E / 35.049694°N 24.874389°E
| Μοίρες | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ηρακλείου |
| Δήμος | Φαιστού |
| Δημοτική Ενότητα | Μοιρών |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Κρήτη |
| Νομός | Ηρακλείου |
| Υψόμετρο | 90 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 6.869 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 704 00 |
| Τηλ. κωδικός | 28920 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Οι Μοίρες (επίσης: αἱ Μοῖραι) είναι κωμόπολη και έδρα του Δήμου Φαιστού[1] της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου στην Κρήτη.[2]
Γεωγραφικά - γενικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Μοίρες βρίσκονται προς τη νότιο Κρήτη, στην πεδιάδα της Μεσσαράς, βόρεια του Γεροποτάμου[2] σε υψόμετρο 87 μέτρα[3]. Η απόστασή τους από το Ηράκλειο είναι περίπου 38 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά και έχουν πληθυσμό 6.869 κατοίκων, σύμφωνα με την απογραφή πληθυσμού του 2021. Αποτελούν έδρα της Μητροπόλεως Γορτύνης και Αρκαδίας.
Στον οικισμό βρίσκονται μεταξύ άλλων 3 νηπιαγωγεία, 2 Δημοτικά Σχολεία (έδρα του 4ου Γραφείου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης), 1 Γυμνάσιο, 2 Λύκεια (εκ των οποίων ένα ΕΠΑΛ), τράπεζες, ΚΕΠ, ταχυδρομείο, Κέντρο Υγείας, ειρηνοδικείο, αστυνομικό τμήμα και ραδιοφωνικός σταθμός.
Οι κάτοικοι ασχολούνται με το εμπόριο, τις επιχειρήσεις αλλά περισσότερο με τη γεωργία. Στην κωμόπολη βρίσκονται οι εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Ραφαήλ, του Αγίου Νεκταρίου, της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Κωνσταντίνου[4] ενώ οι ναοί του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Μύρωνα στα Καππαριανά.
Ιστορικά - διοικητικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 2009 πραγματοποιήθηκε ανασκαφή στο κέντρο των Μοιρών στην οποία αποκαλύφθηκε λουτρό των βυζαντινών χρόνων. Αρχικά αποκαλύφθηκε τοίχος ύψους μισού μέτρου που χρονολογήθηκε στην παλαιοχριστιανική εποχή. Η ανασκαφή αποκάλυψε μια αποθήκη με εντοιχισμένους πίθους σε δύο σειρές, στην οποία βρέθηκαν δύο αμφορείς ο τύπος των οποίων ήταν διαδεδομένος τον 7ο και 8ο αιώνα μ.Χ. Στα βόρεια του πιθεώνα βρέθηκε μια σειρά δωματίων τα οποία ταυτοποιήθηκαν ως λουτρό, με δύο υπόκαυστα, θερμό, χλιαρό και ψυχρό λουτρό. Το συνολικό εμβαδόν υπολογίστηκε σε 100 τετραγωνικά μέτρα. Το συγκρότημα φαίνεται να κτίστηκε σε δύο φάσεις, με την παλαιότερη φάση να είναι πιο επιμελημένη και να περιλαμβάνει κατάλοιπα αυλής ή παλαίστρας. Η δεύτερη οικοδομική φάση αντιστοιχεί σε οικία, στην οποία βρέθηκε νόμισμα του αυτοκράτορα Ηράκλειου. Το λουτρό φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε μέχρι τον 8ο αιώνα.[5]
Σύμφωνα με μια εκδοχή, η κωμόπολη δημιουργήθηκε επί Βενετοκρατίας από Πελοποννήσιους πρόσφυγες που προέρχονταν από το Ναύπλιο και τη Μονεμβασιά.[6]
Οι Μοίρες δεν αναφέρονται στις ενετικές απογραφές ούτε στην τουρκική του 1834. Για πρώτη φορά ο οικισμός αναφέρεται το 1881 με 83 Χριστιανούς και 62 Τούρκους κατοίκους[7]. Αναφέρονται επίσημα το 1925 με το ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζονται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας ενώ το 2010 με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 αποσπάσθηκαν από το δήμο Μοιρών και ορίστηκαν έδρα του δήμου Φαιστού.[8]
Το 2001 τα Καππαριανά ενσωματώθηκαν στις Μοίρες[9] και αποτελούν πλέον συνοικισμό τους, ο οποίος βρίσκεται στην ανατολική πλευρά και το 52ο χλμ. της οδικής αρτηρίας προς Τυμπάκι, σε υψόμετρο 90 μέτρα.[10] Είχε 77 κατοίκους το 1971 και 503 το 1991[11]. Στα Καπαριανά λειτουργούν Δημοτικό Σχολείο και νηπιαγωγείο ενώ υπάρχουν 1 βιβλιοπωλείο, 1 ταβέρνα, 1 ψητοπολείο, μια πιτσαρία, περίπτερα και mini market αλλά και 1 super market.
Απογραφές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Απογραφή | 1900 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός[12] | 240 | 553 | 1.093 | 1.674 | 2.195 | 2.948 | 3.501 | 4.571 | 5.883 | 6.305 |
Κλίμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Μοίρες παρουσιάζουν ήπιους χειμώνες και πολύ θερμά καλοκαίρια. Σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών το χειμώνα οι μέγιστες θερμοκρασίες παραμένουν πάνω από 16 βαθμούς ενώ το καλοκαίρι είναι κοντά στους 35 βαθμούς.
| Κλιματικά δεδομένα Μοιρών (2010–2019) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | 16.0 | 17.2 | 19.2 | 23.0 | 26.7 | 31.3 | 34.5 | 34.6 | 30.9 | 26.2 | 22.1 | 17.7 | 24,95 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | 6.2 | 6.9 | 8.0 | 10.5 | 14.4 | 18.5 | 20.8 | 21.0 | 18.1 | 14.9 | 11.3 | 7.4 | 13,17 |
| Βροχόπτωση mm (ίντσες) | 106 | 80 | 45 | 17 | 8 | 2 | 0 (0) |
1 | 8 | 38 | 52 | 88 | 445 |
| Πηγή: Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών [13] | |||||||||||||
Φωτοθήκη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Οι Μοίρες το 1903 -
Το κέντρο των Μοιρών -
Πλατεία στις Μοίρες -
Παλιά σπίτια στις Μοίρες -
Παλιά κρήνη-δεξαμενή
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Έδρα του ΟΤΑ». www.dimosfestou.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2022.
- ↑ 2,0 2,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 22. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 234.
- ↑ «Μοίρες ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ, Δήμος ΦΑΙΣΤΟΥ | buk.gr». buk.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2022.
- ↑ «Ιστότοπος της Μητροπόλεως Γορτύνης καί Αρκαδίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2008.
- ↑ Συθιακάκη, Βασιλική· Βασιλάκης, Ζαχαρίας (2012). «Ανασκαφική έρευνα παλαιοχριστιανικού λουτρικού συγκροτήµατος στις Μοίρες – πρώτα αποτελέσµατα». Αρχαιολογικό έργο Κρήτης 2 : πρακτικά της 2ης συνάντησης, Ρέθυμνο, 26-28 Νοεμβρίου 2010. Ρέθυμνο: Εκδόσεις Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης. σελ. 312-322. ISBN 9789609430074.
- ↑ «Μοίρες». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2015.
- ↑ Στέργιος Σπανάκης, Η Κρήτη, τόμος Α΄, σελ. 291
- ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2022.
- ↑ «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών / Καππαριανά». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2022.
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 16. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 86.
- ↑ «Προορισμός ΚΑΠΑΡΙΑΝΑ (Χωριό) ΜΟΙΡΕΣ - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2022.
- ↑ «Μοίρες». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2015.
- ↑ «Climate». National Observatory of Athens. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2022.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Το Ηράκλειον και ο νομός του. Ηράκλειο: Νομαρχία Ηρακλείου. 1971.
