Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σίβας Πυργιωτίσσης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Σίβας Ηρακλείου)

Συντεταγμένες: 35°1′0″N 24°48′0″E / 35.01667°N 24.80000°E / 35.01667; 24.80000

Σίβας
Σίβας is located in Greece
Σίβας
Σίβας
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚρήτης
Περιφερειακή ΕνότηταΗρακλείου
ΔήμοςΦαιστού
Δημοτική ΕνότηταΤυμπακίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΚρήτη
ΝομόςΗρακλείου
Υψόμετρο110
Πληθυσμός
Μόνιμος369
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΣίβα (θηλ.)

Ο Σίβας είναι οικισμός της Κρήτης στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου.[1]

Ο Σίβας βρίσκεται στη νοτιοδυτική άκρη της πεδιάδας της Μεσαράς, σε υψόμετρο 110 μέτρων.[1] Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 62 χλμ. Μέσα στο χωριό βρίσκεται ο Ιερός Ναός του Αγ. Ιωάννου Προδρόμου.

Ο οικισμός μάλιστα "περικυκλώνεται" γύρω του και στα περίχωρα από εξωκλήσια και μάλιστα 11 στον αριθμό. Υπάρχουν τα εξωκλήσια του Αγίου Ιωάννη του Ξένου ο οποίος έχει καταγωγή από τον οικισμό αυτό (μάλιστα μέχρι και σήμερα διασώθηκε και υπάρχει η οικία του, η οποία πλέον έχει γίνει μικρό εκκλησάκι). Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Ξένου βρίσκεται στην είσοδο του χωριού από την νοτιοανατολική είσοδο του χωριού ενώ το μικρό εκκλησάκι της οικίας του βρίσκεται σε ένα ανηφορικό δρόμο 200 μέτρα από την εκκλησία αυτή και εντός του οικισμού. Επίσης υπάρχουν τα εξωκλήσια του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Σπυρίδωνος, του Προφήτη Ηλία, του Αγίου Ευμενίου, του Αγίου Παντελεήμονα, του Αγίου Γεωργίου (στο κοιμητήριο του χωριού), της Παναγιάς της Αλυσοδεμένης, της Αγίας Μαρίνας, της Αγίας Παρασκευής και της Αγίας Άννας. Στις 29 Αυγούστου ο οικισμός πανηγυρίζει.

Στο χωριό είναι νηπιαγωγείο, δημοτικό Σχολείο, περιφερειακό ιατρείο, τα γραφεία κοινότητας καθώς και του Πολιτιστικού Συλλόγου Σίβα << Θέμος Κορνάρος >>. Επίσης κοντά στο χωριό (αλλά στην Κοινότητα Πηγαϊδακίων) βρίσκεται η Ιερά Μονή Παναγίας Οδηγήτριας.[2] Παλαιότερα υπαγόταν στην Επαρχία Πυργιωτίσσης.

Ως προς το όνομα του χωριού, έχει επικρατήσει σήμερα το αρσενικό και όχι το παλαιότερο θηλυκό Σίβα, για να μη γίνεται σύγχυση με την άλλη Σίβα (στην Επαρχία Μαλεβιζίου) στο Ηράκλειο.

Διοικητικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφέρεται επίσημα, μετά την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 γραμμένη ως Σίββας να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας Το 1940 το όνομα του οικισμού διορθώθηκε σε Σίβας.[3] Σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης», αποτελεί κοινότητα[4] που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Τυμπακίου του δήμου Φαιστού και σύμφωνα με την απογραφή 2011 είχε πληθυσμό 426 κατοίκους.[5]

Δείτε επίσης: Κοινότητα Σίβα

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό είναι γενέτειρα του Οσίου Ιωάννου του Ξένου[6], ο οποίος εργάστηκε για την αναζωπύρωση της Ορθοδοξίας στην Κρήτη μετά την απελευθέρωσή της από τους Σαρακηνούς από το Νικηφόρο Φωκά το 961. Συνεπώς το χωριό υπήρχε τότε. Τον τόπο γεννήσεως του αγίου τον ονομάζουν σήμερα Τζοβαέρη (από το τουρκ. Cevahir=διαμάντι).

Ο Άγιος Ιωάννης έδρασε στη δυτική Κρήτη και ίδρυσε τη Μονή της Θεοτόκου στα Μυριοκέφαλα Ρεθύμνης και τη Μονή της Κυρίας των Αγγέλων, τη γνωστή με το όνομα Καθολικό, όπου μόνασε στο παρακείμενο σπήλαιο και πέθανε μέσα σε αυτό, στις 7 Οκτωβρίου, οπότε γιορτάζεται η μνήμη του.

Κοντά στο χωριό Κουφός της Κυδωνίας σώζεται η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό τύπο, την οποία ίδρυσε ο εν λόγω άγιος και είναι γνωστή ως Αϊ Κυρ Γιάννης. Το χωριό υπάγεται σήμερα στα Τοπόλια Κισάμου.

Σε συμβόλαια του 1271 γίνεται γραπτή μνεία στο Σίβα: Stephanus Sclavus habitator in casali nomine Sciva dare tenetur Nicolao…mensuras boni frumenti cretensis 74… (A. Lombardo, Documenti della colonia veneziana di Creta, p. 114). Το γεγονός ότι στο ανωτέρω συμβόλαιο αναφέρεται οφειλή σίτου μας κάνει να υποθέσουμε ότι πρόκειται για το Σίβα Μεσαράς.

Από το Σίβα καταγόταν και ο οπλαρχηγός Ιωάννης Σκουντής ή Στεφανάκης, ο οποίος πολέμησε υπό την αρχηγία του Μιχαήλ Κουρμούλη κατά την Επανάσταση του 1821, στην Πελοπόννησο υπό τον Κολοκοτρώνη και έλαβε μέρος στην Επανάσταση του 1866.

Το τοπωνύμιο Σίβα απαντάται δύο φορές στο νομό Ηρακλείου και είναι άγνωστη η σχέση του με τον Σίβα, θεό των Ινδών.

Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για την προέλευση του ονόματος με επικρατέστερη αυτή της ύπαρξης άφθονων φυσικών πηγών στην περιοχή ( από την αραβική λέξη siva,[7] που σημαίνει πηγή).

Στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου και τον Δήμο Ηρακλείου υπάρχει ο οικισμός Σίβα.

  1. 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 53. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 427. 
  2. «Μονή Παναγίας Οδηγήτριας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2012. 
  3. «Σίβας Ηρακλείου». Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ. Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2024. 
  4. «Νόμος 4555/2018 - ΦΕΚ 133/Α/19-7-2018 ( Άρθρα 1 - 151) (Πρόγραμμα ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ) (Κωδικοποιημένος)». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. 19 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2024. 
  5. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10870 (σελ. 396 του pdf)
  6. Θεοχάρη Δετοράκη, Ιστορία της Κρήτης, Αθήνα 1986, σελ. 159.
  7. Πληροφορίες για το Σίβα[νεκρός σύνδεσμος]
  • Θεοχάρη Δετοράκη, Ιστορία της Κρήτης, Αθήνα 1986.

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]