Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ουπανισάδες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ουπανισάδες
δεδομένα (π • σ • ε )

Οι Ουπανισάδες είναι Ινδουιστικά ιερά κείμενα, επεξηγηματικά παραρτήματα των Βεδών. Συμπεριλαμβάνονται στην ‘’Ιερή Αποκάλυψη’’ σρούτι.[1] Είναι ένα είδος υπομνημάτων με πορίσματα φιλοσοφικού και μυστικιστικού περιεχομένου.[2]

Η ονομασία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά λέξη Ουπανισάντ σημαίνει "κάθομαι κοντά σε κάποιον" και, κατ' επέκτασιν, ότι "μαθαίνω καθισμένος στα πόδια ενός δασκάλου"[3] Επίσης ονομάζονται και Βεδάντα δηλαδή το τέλος των Βεδών. [4]

Χρόνος συγγραφής

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πιο σημαντικές έχουν γραφεί ανάμεσα στον 6ο και 5ο αιώνα π.Χ.[5] Όμως έχουν αρχίσει να γράφονται από τον 8ο αιώνα π.Χ.[6] Είναι τα παλαιότερα ινδικά κείμενα που γράφτηκαν στον πεζό λόγο εξαιρουμένης της Γιατζούρ-Βέδα[7] Ο αριθμός τους συνολικά έχουμε πάνω από 200 ουπανισάδες αν και η παράδοση μιλά για 108(αριθμός ιερός) πάντως οι αρχαιότερες και πιο σπουδαίες είναι όσες γράφτηκαν πριν τον 6ο αιώνα και κυμαίνονται από 10 έως 14[8]

Συντάκτες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λίγα ονόματα γνωρίζουμε, κι αυτά χαμένα στην αχλή του μύθου, τα οποία εμφανίζονται ως πρωταγωνιστές των διαλόγων Μαχιντάσα, Αϊτερέγια, Τζαμπάλα, Τζαουάλη, Σβετατέκου,Ατζατασάτρου.[9]

Φιλολογικός χαρακτήρας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν είναι συστηματικά κείμενα[10] Περιλαμβάνουν ομιλίες, αφορισμούς, σύντομους ύμνους, γνωμικά, αποφθέγματα [11], κείμενα πεζά με παρέμβλητους στίχους όπου αναλύονται διάφορα θέματα είτε με ευθύ είτε με διαλογική μορφή., με μορφή ερωταποκρίσεων. Τα πρόσωπα που διαλέγονται είναι σοφοί Βραχμάνοι, βασιλιάδες, μέλη της στρατιωτικής αριστοκρατίας, Σούντρα και γυναίκες.[12] Είναι γραμμένα στην σανσκριτική [13]

Θεματολογία των συζητήσεων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε αυτά γίνονται απόπειρες σύνδεσης των τελετουργικών θυσιών με κοσμικές διαδικασίες μέσα από ετυμολογήσεις και σύνθετες ταυτίσεις, οι δυνάμεις οι οποίες επηρεάζουν την κοσμική πραγματικότητα.[14] Η αναζήτηση της ενότητας του παντός και η δυσπιστία προς το μερικό και ευμετάβλητο του αισθητού κόσμου είναι οι κεντρικοί άξονες του κειμένου.[15] Η τάση η γενική είναι μονιστική [16] Η αντίληψη του προσωπικού Θεού απουσιάζει . Χωρίς να αντιτίθενται στη λατρεία τους, κάτι που συγκινεί τις μάζες, τους αγνοούν παντελώς.[17] Ο ουπανισαδικός άνθρωπος είναι ένας στοχαστής κι όχι ένας μύστης, ένας στοχαστής που θέλει να απογυμνώσει την ψυχή του για να βρει την ουσία της.[18]

Θρησκειοφιλοσοφική σημασία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ποικίλει η θρησκειοφιλοσοφική σκέψη των κειμένων εκτεινόμενη από τον λαϊκό πολυθεϊσμό μέχρι των μυστικιστικό πανθεϊσμό [19] Ερευνητική είναι η διάθεση, με αντικείμενο αναζήτησης την αλήθεια των πραγμάτων. Για πρώτη φορά στα κείμενα αυτά παρουσιάζεται η θέση πως ο εξωτερικός κόσμος δεν είναι παρά μια άποψη της εσωτερικής πραγματικότητας. Οι μεταφυσικές αρχές του Μπράχμαν –ουσία του σύμπαντος, ο απόλυτος Θεός- και Άτμαν –ψυχή- ταυτίζονται[20] και πρωτοδιατυπώνεται η ιδέα της μετενσαρκώσεως [21] Σύμφωνα με τον ινδολόγο Xέλμουτ φον Γκλάζεναπ, η εποχή των ουπανισάδων σηματοδοτεί την μετάβαση από τη μυθική σκέψη στην φιλοσοφική ερμηνεία του κόσμου και παραλληλίζεται με την εποχή των προσωκρατικών φιλοσόφων και τη σημασία που είχε η δεύτερη για την ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας .[22] Γι αυτό δεν κατόρθωσε να γίνει λαϊκή θρησκεία, με ιερατείο και λατρευτικούς τύπους[23].

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Xέλμουτ φον Γκλάζεναπ, Η φιλοσοφία των Ινδών, μτφρ. Ειρήνη Παπαγεωργίου, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1993, σελ.47
  2. ↑ Γρηγόριος Ζιάκας, Ιστορία των θρησκευμάτων τομ. Α΄, Τα ινδικά θρησκεύματα, εκδ. Π. Πουρναράς, Θεσ/νίκη, 1986, σελ.157
  3. ↑ Αναστάσιος Γιαννουλάτος, Όψεις Ινδουισμού-Βουδδισμού, Εκδόσεις Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα, 1985, σελ. 20, Γρηγόριος Ζιάκας, Ιστορία των θρησκευμάτων τομ. Α΄, Τα ινδικά θρησκεύματα, εκδ. Π. Πουρναράς , Θεσσ/νίκη, 1986, σελ.157
  4. ↑ Αναστάσιος Γιαννουλάτος, Όψεις Ινδουισμού-Βουδδισμού, Εκδόσεις Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα, 1985, σελ20
  5. ↑ Αναστάσιος Γιαννουλάτος, Όψεις Ινδουισμού-Βουδισμού, Εκδόσεις Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα, 1985, σελ. 19-20
  6. ↑ Γρηγόριος Ζιάκας, Ιστορία των θρησκευμάτων τομ.Α, Τα ινδικά θρησκεύματα, εκδ. Π. Πουρναράς,Θεσ/νίκη, 1986, σελ. 161
  7. ↑ Δημήτρης Βελισσαρόπουλος, Ιστορία της Ινδικής Φιλοσοφίας, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, 1975, σελ. 100
  8. ↑ Δημήτρης Βελισσαρόπουλος, Ιστορία της Ινδικής Φιλοσοφίας, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, 1975, σελ.96-97, Γρηγόριος Ζιάκας, Ιστορία των θρησκευμάτων τομ.Α΄, Τα ινδικά θρησκεύματα, εκδ.Π.Πουρναράς ,Θεσσ/ίκη, 1986, σελ. 161-162
  9. ↑ Δημήτρης Βελισσαρόπουλος, Ιστορία της Ινδικής Φιλοσοφίας, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, 1975, σελ. 101
  10. ↑ Γρηγόριος Ζιάκας, Ιστορία των θρησκευμάτων τομ.Α, Τα ινδικά θρησκεύματα, εκδ.Π.Πουρναράς ,Θεσσ/ίκη, 1986, σελ.157
  11. ↑ Αναστάσιος Γιαννουλάτος, Όψεις Ινδουισμού-Βουδδισμού, Εκδόσεις Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα, 1985, σελ.20
  12. ↑ Xέλμουτ φον Γκλάζεναπ, Η φιλοσοφία των Ινδών, μτφρ. Ειρήνη Παπαγεωργίου, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1993, σελ.47-48
  13. ↑ Δημήτρης Βελισσαρόπουλος, Ιστορία της Ινδικής Φιλοσοφίας, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, 1975, σελ.97
  14. ↑ Xέλμουτ φον Γκλάζεναπ, Η φιλοσοφία των Ινδών, μτφρ. Ειρήνη Παπαγεωργίου, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1993, σελ.48
  15. ↑ Γρηγόριος Ζιάκας, Ιστορία των θρησκευμάτων τομ.Α, Τα ινδικά θρησκεύματα, εκδ.Π.Πουρναράς ,Θεσσ/ίκη, 1986, σελ.158
  16. ↑ Γρηγόριος Ζιάκας, Ιστορία των θρησκευμάτων τομ.Α, Τα ινδικά θρησκεύματα, εκδ.Π.Πουρναράς ,Θεσσ/ίκη, 1986, σελ.158, Xέλμουτ φον Γκλάζεναπ, Η φιλοσοφία των Ινδών, μτφρ. Ειρήνη Παπαγεωργίου, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1993, σελ.48 «μιλάμε για μια μονιστική θεοσοφία»
  17. ↑ Δημήτρης Βελισσαρόπουλος, Ιστορία της Ινδικής Φιλοσοφίας, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, 1975,σελ.102
  18. ↑ Δημήτρης Βελισσαρόπουλος, Ιστορία της Ινδικής Φιλοσοφίας, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, 1975, σελ.103
  19. ↑ Αναστάσιος Γιαννουλάτος, Όψεις Ινδουισμού-Βουδδισμού, Εκδόσεις Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα, 1985, σελ20
  20. ↑ Xέλμουτ φον Γκλάζεναπ, Η φιλοσοφία των Ινδών, μτφρ. Ειρήνη Παπαγεωργίου, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1993, σελ.50
  21. ↑ Xέλμουτ φον Γκλάζεναπ, Η φιλοσοφία των Ινδών, μτφρ. Ειρήνη Παπαγεωργίου, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1993, σελ.48-50 Γρηγόριος Ζιάκας, Ιστορία των θρησκευμάτων τομ.Α, Τα ινδικά θρησκεύματα, εκδ.Π.Πουρναράς ,Θεσσ/ίκη, 1986, σελ.158-161
  22. ↑ Xέλμουτ φον Γκλάζεναπ, Η φιλοσοφία των Ινδών, μτφρ. Ειρήνη Παπαγεωργίου, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1993, σελ.56-57
  23. ↑ Δημήτρης Βελισσαρόπουλος, Ιστορία της Ινδικής Φιλοσοφίας, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, 1975, σελ.116

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Xέλμουτ φον Γκλάζεναπ, Η φιλοσοφία των Ινδών, μτφρ. Ειρήνη Παπαγεωργίου, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1993, σελ. 47-57
  • Αναστάσιος Γιαννουλάτος, Όψεις Ινδουισμού-Βουδδισμού, Εκδόσεις Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα, 1985, σελ. 19-20
  • Γρηγόριος Ζιάκας, Ιστορία των θρησκευμάτων τομ.Α, Τα ινδικά θρησκεύματα, εκδ. Π. Πουρναράς, Θεσσ/νίκη, 1986, σελ. 157-162
  • Δημήτρης Βελισσαρόπουλος, Ιστορία της Ινδικής Φιλοσοφίας, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα, 1975, σελ. 96-118
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ουπανισάδες&oldid=10782654"