Κρέζιμιρ Τσόσιτς

Κρέζιμιρ Τσόσιτς
Ο Τσόσιτς (μπλε φανέλα) ενώ επιχειρεί σουτ σε αγώνα της Εθνικής Γιουγκοσλαβίας
Προσωπικά στοιχεία
Πλ. Όνομα	Krešimir Ćosić
Εθνικότητα	Κροάτης
Γέννηση	26 Νοεμβρίου 1948 Ζάγκρεμπ, Σ.Δ. Κροατίας, Γιουγκοσλαβία
Θάνατος	25 Μαΐου 1995 (46 ετών) Βαλτιμόρη, Μέριλαντ, ΗΠΑ
Ύψος	2,09
Στοιχεία καριέρας
Ντραφτ	1972 - 144ος (Μπλέιζερς) 1973 - 84ος (Λέικερς)
Καριέρα σε συλλόγους
1964-19690 Ζαντάρ 1970-19730 Μπρίγχαμ Γιανγκ Κούγκαρς 1973-19760 Ζαντάρ 1976-19780 Μπρεστ Λιουμπλιάνας 1978-19800 Σινουντίν Μπολόνια 1980-19830 Τσιμπόνα
1983-19840 Γιουγκοπλάστικα 1985-19880 Γιουγκοσλαβία 1987-19880 Ντιέτορ Μπολόνια 1988-19890 ΑΕΚ 1990-19920 ΑΕΚ
0

Ο Κρέζιμιρ Τσόσιτς (Ζάγκρεμπ 1948 - Βαλτιμόρη 1995) ήταν Κροάτης καλαθοσφαιριστής (ύψος 2,09 μ. - πίβοτ) και προπονητής, από τις σπουδαιότερες προσωπικότητες του γιουγκοσλαβικού αθλητισμού. Μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, υπηρέτησε επίσης ως διπλωμάτης της Κροατίας.

Υπήρξε ένας απ' τους πρώτους σταρ παγκόσμιου βεληνεκούς της ευρωπαϊκής καλαθοσφαίρισης. Χρυσός ολυμπιονίκης, δύο φορές παγκόσμιος πρωταθλητής και τρεις πρωταθλητής Ευρώπης, ανέβηκε συνολικά στο βάθρο δεκατεσσάρων μεγάλων διοργανώσεων εθνικών ομάδων ως παίκτης και ακόμα τριών ως προπονητής. Το 1996, ένα χρόνο μετά το θάνατό του, έγινε ο μόλις δεύτερος Ευρωπαίος που εισήχθη στο αμερικανικό Hall of Fame, μολονότι δεν είχε αγωνιστεί ποτέ στο NBA. Όταν η FIBA ξεκίνησε το δικό της Hall of Fame το 2007, ήταν ανάμεσα στα πρώτα έξι μέλη του. Το όνομά του έχει δοθεί στο γήπεδο της ΚΚ Ζαντάρ, σε πλατεία του Ζάγκρεμπ, καθώς και στο ιστορικό Κάστρο Καλίφι της Δαλματίας.

Καριέρα ως παίκτης

Σύλλογοι

Ο Κρέζιμιρ Τσόσιτς γεννήθηκε στο Ζάγκρεμπ, έδρα της τότε Κροατικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας, αλλά ξεκίνησε το μπάσκετ στην ΚΚ του Ζαντάρ, όπου ζούσε από παιδί με την οικογένειά του. Πρωτοέπαιξε σε επίσημο αγώνα της ανδρικής ομάδας δύο ημέρες μετά τα 16α γενέθλιά του και έως τα 21 του είχε ήδη κατακτήσει τρία Πρωταθλήματα Γιουγκοσλαβίας, έφτασε δε μία φορά έως τα ημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Σε αντίθεση με τα στερεότυπα της εποχής που ήθελαν τους πίβοτ (σέντερ στη σημερινή ορολογία) να μοιάζουν με ογκόλιθο, αυτός ήταν ελαφρύς, ευκίνητος και διέθετε ασυνήθιστα καλό - για το ύψος του - σουτ από μέση απόσταση.

Το 1970 έλαβε υποτροφία από το αμερικανικό πανεπιστήμιο Μπρίγχαμ Γιανγκ (BYU), γνωστό επίσης ως «πανεπιστήμιο των Μορμόνων». Αγωνίστηκε στο Κολλεγιακό Πρωτάθλημα με τους Κούγκαρς, την ομάδα του BYU, έως το 1973. Το 1972 και το 1973 μπήκε επίσης στη διαδικασία επιλογής του ΝΒΑ (ντραφτ), επιλεγόμενος στις θέσεις 144 (Μπλέιζερς) και 84 (Λέικερς) αντίστοιχα - οι θέσεις σήμερα φαίνονται χαμηλές, όμως τότε ήταν σχεδόν αδύνατον για Ευρωπαίο να επιλεγεί στο ντραφτ. Τελικά αποφάσισε να μην υπογράψει στο ΝΒΑ, αφού με τους τότε κανονισμούς θα έχανε το δικαίωμα συμμετοχής στην εθνική ομάδα.

Το καλοκαίρι του 1973 επέστρεψε στη Ζαντάρ, στην οποία έμεινε τρία χρόνια και πανηγύρισε δύο ακόμα πρωταθλήματα. Ακολούθησε η Ολίμπια Λιουμπλιάνας (τότε Μπρεστ από το όνομα του χορηγού) μεταξύ 1976-1978.

Το 1978 μεταγράφηκε στην ιταλική Βίρτους Μπολόνια (τότε Σινουντίν). Αγωνίστηκε δύο σεζόν, κατακτώντας και τις δύο το Πρωτάθλημα Ιταλίας.

Το 1980 υπέγραψε στην Τσιμπόνα Ζάγκρεμπ, όπου έμεινε μέχρι να αποχωρήσει απ' την ενεργό δράση το 1983. Ήταν ο ηγέτης της ομάδας το 1982, όταν στέφθηκε (για πρώτη φορά στην ιστορία της) Πρωταθλήτρια Γιουγκοσλαβίας και Κυπελλούχος Ευρώπης. Κατέκτησε επίσης και τις τρεις χρονιές το Κύπελλο Γιουγκοσλαβίας.

Εθνική ομάδα

Ο Τσόσιτς πρωτοεμφανίστηκε με την Εθνική Γιουγκοσλαβίας σε μεγάλη διοργάνωση το 1967, στο Ευρωμπάσκετ της Φινλανδίας. Ήταν ο «παλιός» της θρυλικής τετράδας που κατέστησε τη Γιουγκοσλαβία παγκόσμια υπερδύναμη κατά τη δεκαετία του '70 (μαζί με τους Ντράζεν Νταλιπάγκιτς, Ντράγκαν Κιτσάνοβιτς και Μίρζα Ντελίμπασιτς) - ή όπως λεγόταν τότε, το μπάσκετ επινοήθηκε από Αμερικανούς και τελειοποιήθηκε από Γιουγκοσλάβους.

Έως την αποχώρησή του το 1983, αγωνίστηκε συνολικά σε 9 Ευρωμπάσκετ, 4 Παγκόσμια Πρωταθλήματα και 4 Ολυμπιακούς Αγώνες, σχεδόν σε όλα ως βασικός, και κατέκτησε 14 μετάλλια. Από αυτά, τα έξι ήταν χρυσά - τρία σε Ευρωμπάσκετ, δύο σε Παγκόσμια Πρωταθλήματα και ένα σε Ολυμπιακούς. Σε αριθμό μεταλλίων είναι δεύτερος μετά τα 15 του Σοβιετικού Σεργκέι Μπέλοφ, υπερτερεί όμως σε συμμετοχές σε τελικούς (13 έναντι 10).

Καριέρα ως προπονητής

Το 1984 ξεκίνησε μια δεύτερη καριέρα ως προπονητής. Εργάστηκε στις Γιουγκοπλάστικα (1984-5), Βίρτους Μπολόνια (1987-8) και ΑΕΚ (τη σεζόν 1988-9 και ξανά τη διετία 1990-1992).

Παράλληλα, οδήγησε την Εθνική Γιουγκοσλαβίας σε τέσσερα τουρνουά μεταξύ 1985-1988: Ευρωμπάσκετ 1985 (7η), Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 1986 (3η), Ευρωμπάσκετ 1987 (3η) και Ολυμπιακοί 1988 (2η). Επί των ημερών του, προωθήθηκε στην ανδρική ομάδα η τελευταία μεγάλη γενιά του γιουγκοσλαβικού μπάσκετ (Ντίβατς, Κούκοτς, Ράτζα, Τζόρτζεβιτς κ.ά.) που θα μεγαλουργούσε τα επόμενα χρόνια με προπονητή των Ντούσαν Ίβκοβιτς.

Τελευταία χρόνια

Μετά την ανεξαρτητοποίηση της Κροατίας, ο Τσόσιτς εγκατέλειψε τον αθλητισμό και εντάχθηκε στο διπλωματικό σώμα. Υπηρέτησε στην πρεσβεία της χώρας στην Ουάσινγκτον.

Ήταν επίσης δραστήριο μέλος της Εκκλησίας των Αγίων των Τελευταίων Ημερών (η επίσημη ονομασία των Μορμόνων), της οποίας είχε γίνει μέλος από την εποχή που σπούδαζε στην Αμερική. Μετέφρασε στη σερβοκροατική γλώσσα ιερά κείμενα της εκκλησίας, μεταξύ των οποίων και το θεμελιακό Βιβλίο του Μόρμον.

Πέθανε στη Βαλτιμόρη (ΗΠΑ) το 1995 από ένα είδος καρκίνου του αίματος (Non-Hodgkin lymphoma), σε ηλικία 46 ετών.

Τίτλοι

Διεθνή μετάλλια
Αγωνιζόταν με τη Γιουγκοσλαβία
Ολυμπιακοί Αγώνες
χρυσό	Μόσχα 1980
αργυρό	Πόλη του Μεξικού 1968 Μόντρεαλ 1976
Παγκόσμιο Πρωτάθλημα
χρυσό	Γιουγκοσλαβία 1970 Φιλιππίνες 1978
αργυρό	Ουρουγουάη 1967 Πουέρτο Ρίκο 1974
Ευρωμπάσκετ
χρυσό	Ισπανία 1973 Γιουγκοσλαβία 1975 Βέλγιο 1977
αργυρό	Ιταλία 1969 Δυτική Γερμανία 1971 Τσεχοσλοβακία 1981
χάλκινο	Ιταλία 1979

(όλοι ως παίκτης)

Διοργανώσεις συλλόγων

• Πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας (6): 1965, 1967, 1969, 1974, 1975, 1982
• Κύπελλο Γιουγκοσλαβίας (4): 1970, 1981, 1982, 1983
• Πρωτάθλημα Ιταλίας (2): 1979, 1980
• Κύπελλο Κυπελλούχων Ομάδων Ευρώπης (1): 1982

Διοργανώσεις εθνικών ομάδων

• Ευρωμπάσκετ (3): 1973, 1975, 1977
• Παγκόσμιο Πρωτάθλημα (2): 1970, 1978
• Ολυμπιακοί Αγώνες (1): 1980
• MVP στα Ευρωμπάσκετ του 1971 και του 1975

Ατομικές διακρίσεις

• Μέλος του Naismith Hall of Fame από το 1996
• Μέλος του FIBA Hall of Fame από το 2007
• 50 μεγαλύτεροι συντελεστές της Ευρωλίγκας (2008)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Kresimir Cosic (2007 Class) - FIBA Hall of Fame
• Kresimir Cosic - Naismith Memorial Basketball Hall of Fame
• Ahead of his time - Τόμισλαβ Πάκρατς, περιοδικό Slam