Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τάλιν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ταλίν)
Τάλιν
Tallinn

Σημαία

Σφραγίδα

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Τάλιν
59°26′14″N 24°44′42″E
Χώρα Εσθονία
Διοικητική υπαγωγήΕπαρχία Χάργιου
Διοίκηση
 • Δήμαρχος του ΤάλινJevgeni Ossinovski (2024-)
 • Μέλος του/τηςΠαγκόσμια Ομοσπονδία Τουριστικών Πόλεων[2]
Οργανισμός Πόλεων Παγκόσμιας Κληρονομιάς[3]
Ένωση των Βαλτικών Πόλεων[4]
Έκταση159,37 km²[5]
Υψόμετρο0-28 μ.
Πληθυσμός461.602 (2025)[1]
Ταχ. κωδ.10111[6]
Τηλ. κωδ.64
Ζώνη ώραςUTC+02:00
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Τάλιν (εσθονικά: Tallinn‎‎, Εσθονική προφορά: ˈtɑlʲˑinˑ), συχνά γραφόμενο στα ελληνικά και Ταλλίν, είναι η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της Εσθονίας. Βρίσκεται παραθαλάσσια, στην βόρεια ακτογραμμή της χώρας, στις ακτές του κόλπου της Φινλανδίας και ο πληθυσμός της το 2025 ανερχόταν στους 461.602 κατοίκους.[1]

Για πάνω από 600 χρόνια, η πόλη ονομαζόταν Ρέβαλ και ήταν στην Ελλάδα τότε γνωστή ως Ρεβάλη.[7]

Η παλαιά πόλη του Τάλιν αποτελεί μία από τις καλύτερα διατηρημένες μεσαιωνικές πόλεις στην Ευρώπη και είναι καταγεγραμμένη ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO.[8] Το Τάλιν είναι χαρακτηρισμένο ως παγκόσμια πόλη και κατατάσσεται μεταξύ των κορυφαίων 10 έξυπνων πόλεων παγκοσμίως.[9]

Το όνομα Τάλιν είναι εσθονικό. Έχει θεωρηθεί ευρέως ως ιστορική προέλευση του Τάανι-Λίνα (Taani-linna), που σημαίνει «δανικό κάστρο» (λατινικά: Castrum Danorum), πιθανώς επειδή οι Δανοί εισβολείς έχτισαν κάστρο στη θέση του εσθονικού οχυρού το 1219.

Λίγο μετά τη δανική κατάκτηση το 1219, η πόλη έγινε γνωστή στην Σκανδιναβία και στα γερμανικά ως Ρέβαλ. Η ετυμολογία του Ρέβαλ στα εσθονικά είναι ασαφής και οι θεωρίες είναι πολλές.[10]

Τα πρώτα αρχαιολογικά ίχνη παρουσίας μιας μικρής κοινότητας κυνηγών-ψαράδων στο σημερινό κέντρο της πόλης του Τάλιν είναι περίπου 5.000 ετών.[11] Η σχοινοειδούς κεραμεική που βρέθηκε στην περιοχή χρονολογείται γύρω στο 2500 π.Χ.[12]

Γύρω στο 1050 μ.Χ., χτίστηκε ένα φρούριο στο σημερινό κεντρικό Τάλιν, στο λόφο Τόμπεα.[13]

Ως σημαντικό λιμάνι σε μια εμπορική οδό μεταξύ του Νόβγκοροντ και της δυτικής Ευρώπης, έγινε στόχος για του Τευτονικού τάγματος και του Βασιλείου της Δανίας κατά την περίοδο των βόρειων Σταυροφοριών στις αρχές του 13ου αιώνα, όταν ο Χριστιανισμός επιβλήθηκε βίαια στον τοπικό πληθυσμό. Ο βασιλιάς της Δανίας κατέλαβε το Τάλιν και τη βόρεια Εσθονία το 1219.

Το 1285, το Τάλιν, τότε ευρύτερα γνωστό ως Ρέβαλ, έγινε το βορειότερο μέλος της Χανσεατικής Ένωσης, μιας εμπορικής και στρατιωτικής συνομοσπονδίας εμπορικών πόλεων της βορειοδυτικής και κεντρικής Ευρώπης. Το Ρέβαλ ήταν αναμφισβήτητα το πιο σημαντικό μεσαιωνικό λιμάνι του κόλπου της Φινλανδίας.[14] Η πόλη, με πληθυσμό περίπου 8.000 κατοίκων, ήταν πολύ καλά οχυρωμένη με τείχη και 66 αμυντικούς πύργους. Το τείχος της πόλης έχει περιγραφεί ως εξαιρετικό παράδειγμα γερμανικής μεσαιωνικής οχυρωματικής αρχιτεκτονικής.

Στα πρώτα χρόνια της θρησκευτικής Μεταρρύθμισης, η πόλη ασπάστηκε τον Λουθηρανισμό. Το 1561, το Ρέβαλ έγινε κυριαρχία της Σουηδίας.

Πόλεμοι και σύγχρονη ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Βόρειου Πολέμου το 1700–1721, το Τάλιν που επλήγη επίσης από πανώλη έγινε μέρος του βασιλείου της Ρωσίας, διατηρόντας ωστόσο πολιτιστική και οικονομική αυτονομία ως Εσθονικό Κυβερνείο της Ρωσίας. Ο 19ος αιώνας έφερε την βιομηχανοποίηση της πόλης και το λιμάνι διατήρησε τη σημασία του.

Το λιμάνι της πόλης σε ζωγραφιά το 1853

Στις 24 Φεβρουαρίου 1918, η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Εσθονίας ανακηρύχθηκε στο Τάλιν. Ακολούθησε η αυτοκρατορική γερμανική κατοχή μέχρι το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου τον νοέμβριο του 1918, μετά τον οποίο το Τάλιν έγινε η πρωτεύουσα της ανεξάρτητης Εσθονίας. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η Εσθονία καταλήφθηκε για πρώτη φορά από τον σοβιετικό στρατό και προσαρτήθηκε στην ΕΣΣΔ το καλοκαίρι του 1940, και στη συνέχεια κατελήφθη από τη ναζιστική Γερμανία από το 1941 έως το 1944. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, το Τάλιν υπέφερε από πολλές περιπτώσεις αεροπορικών βομβαρδισμών από τη σοβιετική αεροπορία. Οι πιο καταστροφικοί σοβιετικοί βομβαρδισμοί γίναν στις 9-10 Μαρτίου του 1944, όπου πάνω από χίλιες εμπρηστικές βόμβες έπεσαν στην πόλη, προκαλώντας εκτεταμένες πυρκαγιές, σκοτώνοντας 757 ανθρώπους και αφήνοντας πάνω από 20.000 κατοίκους του Τάλιν χωρίς καταφύγιο. Μετά τη γερμανική υποχώρηση τον Σεπτέμβριο του 1944, η πόλη καταλήφθηκε ξανά από τη Σοβιετική Ένωση.

Κατά τη διάρκεια των θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 1980, οι αγώνες ιστιοπλοΐας πραγματοποιήθηκαν στην Πίριτα, προάστιο της πόλης του Τάλιν.

Το 1991, το ανεξάρτητο δημοκρατικό εσθονικό έθνος αποκαταστάθηκε και ακολούθησε μια περίοδος γρήγορης ανάπτυξης της πόλης ως σύγχρονη Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Το Τάλιν έγινε πρωτεύουσα μιας de facto ανεξάρτητης χώρας για άλλη μια φορά στις 20 Αυγούστου 1991. Η Παλιά Πόλη έγινε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 1997,[15] και η πόλη φιλοξένησε τον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision το 2002.[16] Το Ταλίν ήταν η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2011 και ήταν ο αποδέκτης του βραβείου πράσινης πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2023.[17]

Η πλατεία του δημαρχείου το βράδυ
Ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Αλέξανδρου Νιέφσκι του Τάλιν

Το Τάλιν βρίσκεται στη νότια ακτή του κόλπου της Φινλανδίας, στη βορειοδυτική Εσθονία.

Η μεγαλύτερη λίμνη του Τάλιν είναι η λίμνη Ούλεμιστε (9,44 km2), η οποία χρησιμεύει ως η κύρια πηγή πόσιμου νερού της πόλης.

Το Τάλιν έχει υγρό ηπειρωτικό κλίμα σύμφωνα με την κλιματική ταξινόμηση Κέππεν που αποτελείται από ζεστά, βροχερά καλοκαίρια και κρύους, χιονισμένους χειμώνες.[18]

Οι χειμώνες είναι κρύοι, αλλά ήπιοι για το γεωγραφικό πλάτος της πόλης, λόγω της παράκτιας θέσης του. Η μέση θερμοκρασία τον φεβρουάριο, τον πιο κρύο μήνα, είναι -3,6 °C. Κατά τους χειμώνες, ήπιες καιρικές συνθήκες μπορεί να ωθήσουν τις θερμοκρασίες πάνω από 0 °C, περιστασιακά φτάνοντας πάνω από 5 °C ενώ οι ψυχρές μάζες αέρα μπορούν να ωθήσουν θερμοκρασίες κάτω από τους -18 °C κατά μέσο όρο 6 ημέρες το χρόνο. Οι χιονοπτώσεις είναι συχνές κατά τους χειμώνες,[19] οι οποίοι είναι συννεφιασμένοι και χαρακτηρίζονται από χαμηλές ποσότητες ηλιοφάνειας, που κυμαίνονται από μόνο 20,7 ώρες ηλιοφάνειας τον μήνα τον Δεκέμβριο έως 58,8 ώρες τον Φεβρουάριο.[20] Στο χειμερινό ηλιοστάσιο, το φως της ημέρας διαρκεί λιγότερο από 6 ώρες και 5 λεπτά.[21]

Η άνοιξη ξεκινάει δροσερή, με χαμηλές θερμοκρασίες τον μάρτιο και τον απρίλιο, αλλά σταδιακά γίνεται θερμότερη και ηλιόλουστη τον μάιο, όταν η μέση θερμοκρασία κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι 15,4 °C, αν και οι νυχτερινές θερμοκρασίες παραμένουν κρύες, κατά μέσο όρο -3,7 έως 5,2 °C από μάρτιο έως μάιο.[22]

Τα καλοκαίρια είναι ζεστά με τις θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της ημέρας να κυμαίνονται από 19,2 έως 22,2 °C και της νύχτας κατά μέσο όρο μεταξύ 9,8 και 13,1 °C από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο.[22] Ο θερμότερος μήνας είναι συνήθως ο Ιούλιος, με μέσο όρο 17,6 °C.[22] Στο θερινό ηλιοστάσιο, το φως της ημέρας διαρκεί περισσότερο από 18 ώρες και 40 λεπτά.[21]

Νυχτερινή άποψη του κέντρου της πόλης το 2012

Το Τάλιν είναι το οικονομικό κέντρο της Εσθονίας και επίσης σημαντικό οικονομικό κέντρο στην περιοχή της Βαλτοσκανδίας, έχοντας μια εξαιρετικά διαφοροποιημένη οικονομία με ιδιαίτερη ισχύ στην τεχνολογία πληροφοριών, τον τουρισμό και την εφοδιαστική. Πάνω από το μισό του ΑΕΠ της Εσθονίας παράγεται στο Τάλιν.[23]

Το Skype είναι μια από τις πιο γνωστές επιχειρήσεις της Εσθονίας με καταγωγή από το Τάλιν. Το Τάλιν έχει γίνει σταδιακά ένα από τα κύρια κέντρα πληροφορικής της Ευρώπης, με το Συνεργατικό Κέντρο Αριστείας Κυβερνοάμυνας (CCD COE) του ΝΑΤΟ, το Eu-LISA, το Ψηφιακό Πρακτορείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα κέντρα ανάπτυξης πληροφορικής μεγάλων εταιρειών να εδρεύουν στην πόλη.[24]

Το λιμάνι του Τάλιν είναι ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Βαλτικής θάλασσας, ενώ το μεγαλύτερο λιμάνι εμπορευμάτων της Εσθονίας, το λιμάνι Μούουγκα , το οποίο λειτουργεί από την ίδια επιχειρηματική οντότητα, βρίσκεται στη γειτονική πόλη Μάαρντου.[25] Οι βιομηχανίες του Ταλίν περιλαμβάνουν τη ναυπηγική, την κατασκευή μηχανών, την επεξεργασία μετάλλων, την ηλεκτρονική, και την υφαντουργία.

Η Εσθονία κατατάσσεται τρίτη στην Ευρώπη ως προς τον χώρο των εμπορικών κέντρων ανά κάτοικο, ξεπερνώντας τη Σουηδία και βρίσκοντας από πάνω της μόνο τη Νορβηγία και το Λουξεμβούργο.[26]

Το Εσθονικό Μουσείο τέχνης στο Ανάκτορο Καντριόργκ

Το Τάλιν φιλοξενεί περισσότερα από 60 μουσεία και γκαλερί.[27]

Ένα από τα πιο δημοφιλή ιστορικά μουσεία της πόλης είναι το Εσθονικό Ιστορικό Μουσείο, που βρίσκεται στο παλιό τμήμα της πόλης.[28] Καλύπτει την ιστορία της Εσθονίας από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι το τέλος του 20ου αιώνα.[29]

Το Εσθονικό Ναυτικό Μουσείο παρέχει μια επισκόπηση του ναυτικού παρελθόντος του έθνους. Άλλο ένα ιστορικό μουσείο που μπορείτε να βρείτε στην Παλιά Πόλη, ακριβώς πίσω από το δημαρχείο, είναι το Μουσείο της Πόλης του Τάλιν. Η πόλη φιλοξενεί επίσης το Εσθονικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και το Εσθονικό Μουσείο Υγείας. Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας διαθέτει πολλές θεματικές εκθέσεις που παρέχουν μια επισκόπηση της άγριας ζωής της Εσθονίας και του κόσμου.[30]

Το Εσθονικό Φεστιβάλ τραγουδιού (στα εσθονικά: Laulupidu) είναι μια μεγάλη χορωδιακή εκδήλωση, που έχει καταχωρηθεί από την UNESCO ως αριστούργημα της προφορικής και άυλης κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Πραγματοποιείται κάθε πέντε χρόνια τον Ιούλιο ταυτόχρονα με το Εσθονικό Φεστιβάλ χορού.[31] Η κοινή χορωδία αποτελείται από περισσότερους από 30.000 τραγουδιστές που ερμηνεύουν σε ένα κοινό 80.000 ανθρώπων.[31][32]

Οι Εσθονοί έχουν μια εκτενή συλλογή λαϊκών τραγουδιών, που αποτελείται από περίπου 133.000 δημοτικά τραγούδια.[33] Τον Σεπτέμβριο του 1988, ένα ρεκόρ 300.000 ανθρώπων, περισσότερο από το ένα τέταρτο όλων των Εσθονών, συγκεντρώθηκαν στο Τάλιν για ένα φεστιβάλ τραγουδιών.[34]

Η παραδοσιακή κουζίνα του Τάλιν αντικατοπτρίζει τις γαστρονομικές παραδόσεις της βόρειας Εσθονίας, τον ρόλο της πόλης ως λιμανιού αλιείας και τις ιστορικές γερμανικές επιρροές. Πολλά καφέ έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην κοινωνική ζωή της πόλης από τον 19ο αιώνα, όπως και τα μπαρ.

Η παραγωγή αμυγδαλόπαστας στο Τάλιν έχει πολύ μεγάλη ιστορία που χρονολογείται από τον μεσαίωνα. Στα τέλη του 19ου αιώνα, αμυγδαλόπαστες ντόπιων ζαχαροπλάστων του Τάλιν προμηθεύονταν στη ρωσική αυτοκρατορική οικογένεια.[35]

Αναμφισβήτητα, το πιο συμβολικό πιάτο θαλασσινών του Τάλιν είναι η πικάντικη παπαλίνα (vürtsikilu, ειδος σαρδέλας), με ένα σύνολο μπαχαρικών, όπως μαυροπίπερο, πιπέρι και γαριφαλόδενδρο. Το 1826, οι έμποροι της πόλης εξήγαγαν 40.000 κουτάκια παπαλίνας στην Αγία Πετρούπολη.[36]

Δημογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πληθυσμός της πόλης του Τάλιν το 2025 ανερχόταν στα 461.602 άτομα,[1] ενώ της ευρύτερης αστικής περιοχής της πρωτεύουσας ανερχόταν στα 638.076 άτομα.[37]

Η επίσημη γλώσσα του Τάλιν είναι τα εσθονικά. Το 2011, το 50,1% των κατοίκων της πόλης είχαν ως καθημερινή και μητρική γλώσσα τους τα εσθονικά ενώ το 46,7% τα ρωσικά.

Εθνικότητα Πληθυσμός
(απογραφή 2021)[38]
Ποσοστό
Εσθονοί 233.520 53,3%
Ρώσοι 149.883 34,2%
Ουκρανοί 15.450 3,53%
Λευκορώσοι 6.154 1,55%
Φινλανδοί 3.431 0,78%
Λετονοί 1.500 0,34%
Εβραίοι 1.405 0,32%
Γερμανοί 1.219 0,28%
Λιθουανοί 1.092 0,25%
Τάταροι 1.033 0,24%
Πολωνοί 940 0,21%
Άρνηση απάντησης 4.317 0,99%
Άλλοι 17.873 4,08%
Σύνολο 437.817 100%

Μεταφορές και υποδομές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τραμ στην πόλη, 2018

Το αεροδρόμιο του Τάλιν απέχει περίπου 4 χιλιόμετρα από την πλατεία του δημαρχείου (Raekoja plats) της πόλης. Υπάρχει τραμ και τοπικό λεωφορείο που συνδέει το αεροδρόμιο με το κέντρο της πόλης.

Υπάρχουν διάφορες θαλάσσιες συνδέσεις με φέρι μποτ μεταξύ της πόλης του Τάλιν και και του Ελσίνκι, του Μαριεχάμν, της Στοκχόλμης και της Αγίας Πετρούπολης.

Ο σιδηροδρομικός σταθμός της πόλης

Ο σιδηροδρομικός σταθμός της πόλης εκτελεί δρομολόγια τρένων προς όλες τις μεγάλες πόλεις της Εσθονίας, όπως το Τάρτου, την Βάλγκα, το Τιούρι και την Νάρβα. Υπήρχε απευθείας γραμμή τρένου προς την Μόσχα η οποία διακόπηκε το 2020.

Το υπό κατασκευή σιδηροδρομικό έργο Rail Baltica, θα συνδέει το Τάλιν με την Ρίγα, το Κάουνας, το Βίλνιους, την Βαρσοβία και με το υπόλοιπο ευρωπαϊκό σιδηροδρομικό δίκτυο. Μια υποθαλάσσια σήραγγα έχει προταθεί να κατασκευαστεί μεταξύ Τάλιν και Ελσίνκι, αν και παραμένει σε φάση σχεδιασμού.[39]

Αστικές συγκοινωνίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην πόλη εκτελούν δρομολόγια 73 γραμμές λεωφορείων, 5 γραμμές τραμ και 4 γραμμές τρόλεϊ.[40] Το σύστημα τραμ μήκους 33 χιλιομέτρων είναι το μοναδικό δίκτυο τραμ στην Εσθονία.[41][42] Τον Ιανουάριο του 2013, το Τάλιν έγινε η πρώτη Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που παρέχει δωρεάν όλα τα μέσα αστικής συγκοινωνίας για τους κάτοικους που είναι εγγεγραμένη στον δήμο.[43]

Το Τάλιν προσφέρει επίσης επιλογές έξυπνης μετακίνησης, όπως ηλεκτρικά σκούτερ και ηλεκτρικά ποδήλατα που διατίθενται προς ενοικίαση σε όλη την πόλη.[44][45]

Ο λόφος του Τάλιν

Αξιόλογοι άνθρωποι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Τάλιν είναι αδελφοποιημένο με τις εξής πόλεις:[46]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Population by sex, age and place of residence after the 2017 administrative reform, 1 January». Statistics Estonia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2024. 
  2. cn.wtcf.org.cn/citys/4582-3.html.
  3. www.ovpm.org/wp-content/uploads/2024/03/liste-villes-en-regle-pour-page-web12-03-2024.pdf. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2023.
  4. ubc.net/cities/. Ανακτήθηκε στις 2  Ιουνίου 2024.
  5. 5,0 5,1 Εσθονικό κτηματολόγιο. geoportaal.maaamet.ee/index.php?lang_id=1&page_id=506&type=regkat&year=2018&month=1&group=0. Ανακτήθηκε στις 11  Μαρτίου 2018.
  6. est.postcodebase.com/node/491.
  7. World and Its Peoples, Volume 8 of Estonia, Latvia, Lithuania, and Poland. Marshall Cavendish. 2010. σελ. 1069. ISBN 9780761478966. 
  8. «Historic Centre (Old Town) of Tallinn». UNESCO World Heritage Centre. 7 Δεκεμβρίου 1997. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2013. 
  9. «Tech capitals of the world». The Age. 15 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2012. 
  10. «[KNR] Dictionary of Estonian Place names». arhiiv.eki.ee. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2025. 
  11. «Villu Kadakas: pringlikütid Vabaduse väljakul». 25 Απριλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2017. 
  12. Alas, Askur. «The mystery of Tallinn's Central Square» (στα et). EE. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 November 2008. https://web.archive.org/web/20081105044712/http://www.ekspress.ee/2008/10/29/eesti-uudised/5040-vabaduse-platsi-mysteerium-kuhu-kadus-kaks-sajandit-ajalugu. Ανακτήθηκε στις 29 October 2008. 
  13. Ertl, Alan (2008). Toward an Understanding of Europe. Universal-Publishers. σελ. 381. ISBN 978-1-59942-983-0. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2015. 
  14. «Turku ja Tallinna – Euroopan kulttuuripääkaupungit 2011». Aiheet | Euroopan parlamentti. 1 Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2024. 
  15. «Historic Centre (Old Town) of Tallinn». UNESCO. UNESCO World Heritage Centre. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2022. 
  16. «Tallinn 2002». Eurovision Song Contest. European Broadcasting Union. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2022. 
  17. Nikel, David (September 11, 2021). «Introducing Estonia's Tallinn, European Green Capital 2023». Forbes. Integrated Whale Media Investments. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 March 2022. https://web.archive.org/web/20220311015917/https://www.forbes.com/sites/davidnikel/2021/09/11/introducing-estonias-tallinn-european-green-capital-2023/?sh=467d6b7c735d. Ανακτήθηκε στις 11 March 2022. 
  18. Peel, M. C.; Finlayson, B. L.; McMahon, T. A. (2007). «Updated world map of the Köppen–Geiger climate classification». Hydrol. Earth Syst. Sci. 11 (5): 1633–1644. doi:10.5194/hess-11-1633-2007. ISSN 1027-5606. Bibcode2007HESS...11.1633P. http://www.hydrol-earth-syst-sci.net/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.pdf. Ανακτήθηκε στις 14 March 2013. 
  19. «Tallinn-Harku Climate Normals 1991–2020». NOAA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2024. 
  20. «Climate normals-Sunshine». Estonian Weather Service. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2021. 
  21. 21,0 21,1 «Sunrise and Sunset in Tallinn». Time and Date. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2013. 
  22. 22,0 22,1 22,2 «Climate normals-Temperature». Estonian Weather Service. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2021. 
  23. Kaja Koovit. «Half of Estonian GDP is created in Tallinn». Balticbusinessnews.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2012. 
  24. Anthony Ha, "GameFounders: An Accelerator For European Game Startups" Αρχειοθετήθηκε 14 September 2016 στο Wayback Machine., Techcrunch, 21 June 2012.
  25. «Muuga Harbour». Λιμάνι του Τάλιν. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2022. 
  26. «MARKTBEAT shopping centre development report» (PDF). Cushman & Wakefield. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014. 
  27. «Tallinn Sightseeing, Museums & Attractions». Tallinn. n.d. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2016. 
  28. «ESTONIAN HISTORY MUSEUM». Eesti Asaloomuuseum. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2016. 
  29. «Estonian History Museum – Great Guild Hall». Tallinn. n.d. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2016. 
  30. «Estonian Museum of Natural History». Visittallinn.ee. n.d. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2016. 
  31. 31,0 31,1 Estonian Song and Dance Celebrations Estonian Song and Dance Celebration Foundation
  32. «Lauluväljakul oli teisel kontserdil 110 000 inimest». Delfi. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2017. 
  33. «Estonia – Estonia is a place for independent minds». estonia.ee. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2016. 
  34. Zunes, Stephen (April 2009). «Estonia's Singing Revolution (1986–1991)». International Center on Nonviolent Conflict. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 November 2017. https://web.archive.org/web/20171101091322/https://www.nonviolent-conflict.org/estonias-singing-revolution-1986-1991/. Ανακτήθηκε στις 9 January 2017. 
  35. Gendlin, Vladimir; Shaposhnikov, Vasily (19 May 2003). «Estonia // SPRATS IN LIQUEUR». Kommersant (Moscow). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 October 2016. https://web.archive.org/web/20161013225539/http://www.kommersant.com/tree.asp?rubric=2&node=21&doc_id=382605. Ανακτήθηκε στις 13 October 2016. 
  36. «Kuidas vaeste lesknaiste toidust sai Tallinna sümbol» (στα et). Postimees. 25 February 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 October 2016. https://web.archive.org/web/20161014060632/http://tarbija24.postimees.ee/v2/1149312/kuidas-vaeste-lesknaiste-toidust-sai-tallinna-suembol. Ανακτήθηκε στις 13 October 2016. 
  37. «Eurostat». eurostat.ec.europa.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2023. 
  38. «RL21429: Rahvastik Rahvuse, Soo, Vanuserühma Ja ELukoha (Haldusüksus) Järgi, 31. DETSEMBER 2021». Estonian Statistical Database (στα Εσθονικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2023. 
  39. Mike Collier. "Helsinki mayor still believes in Tallinn tunnel Αρχειοθετήθηκε 24 February 2021 στο Wayback Machine.", The Baltic Times, 3 April 2008. Retrieved on 2021-09-13.
  40. «Statistical Yearbook of Tallinn 2015». tallinn.ee. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2021. 
  41. Varema, Remeo (1998). «TALLINN TRAM – 110 YEARS». Tallinna tramm 110 aastat. Vello Talves. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2015. 
  42. «History of tram transport». Aktsiaselts Tallinna Linnatransport (TLT). Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2021. 
  43. Willsher, Kim (15 Οκτωβρίου 2018). «'I leave the car at home': how free buses are revolutionising one French city». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2018. 
  44. ERR, Aleksander Krjukov | (7 Μαΐου 2024). «Deputy mayor: Regulating e-scooters not priority for Tallinn city government». ERR (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2024. 
  45. ERR, ERR News | (8 Ιουλίου 2024). «New bikesharing service launches in Tallinn». ERR (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2024. 
  46. «Relations with other cities». Tallinn. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]