Σίρλεϊ Τεμπλ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σίρλεϊ Τέμπλ
Shirleytemple.jpg
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Shirley Temple (Αγγλικά)
Γέννηση23  Απριλίου 1928[1][2][3]
Σάντα Μόνικα[4]
Θάνατος10  Φεβρουαρίου 2014[1][2][3]
Γούντσαϊντ[5]
Αιτία θανάτουΧρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια[6]
Τόπος ταφήςAlta Mesa Memorial Park
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής[7]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[8]
ΣπουδέςΣχολείο Χάλβαρντ-Γουέστλεϊκ[9]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός (έως 1965)[10]
ηθοποιός ταινιών (έως 1950)
τραγουδίστρια (έως Δεκαετία του 1940)
διπλωμάτης (1969–1992)
ηθοποιός σε παιδική ηλικία (έως Δεκαετία του 1940)
χορεύτρια (έως Δεκαετία του 1940)
ηθοποιός τηλεόρασης (1958–1965)
πολιτικός (1967–1992)[11][10]
Περίοδος ακμής1932 και 1967 - 1963 και 1992
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΡεπουμπλικανικό Κόμμα
Οικογένεια
ΣύζυγοςΤζον Άγκαρ (1945–1950)
Τσαρλς Άλντεν Μπλακ (1950–2005)
ΤέκναΛόρι Μπλακ
ΓονείςΤζορτζ Φράνσις Τεμπλ και Γκέρτρουντ Αμέλια Τεμπλ
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρέσβης των ΗΠΑ στην Τσεχοσλοβακία (1989–1992)
ΒραβεύσειςAcademy Juvenile Award (1935)[12]
βραβείο συνολικής προσφοράς του σωματείου ηθοποιών (2006)
βραβείο Κένεντι (1998)
Επίτιμος πολίτης του Πίλζεν (6  Μαΐου 1990)[13]
Βραβείο χρυσής πλάκας από την Ακαδημία Επιτευγμάτων (1970)
αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ (8  Φεβρουαρίου 1960)[14]
Ιστότοπος
www.shirleytemple.com
Υπογραφή
Shirley Temple Black autograph.JPG
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Σίρλεϊ Τεμπλ (Shirley Temple Black, ορθή προφορά Σέρλι Τεμπλ, 23 Απριλίου 192810 Φεβρουαρίου 2014) ήταν Αμερικανίδα ηθοποιός, τραγουδίστρια και χορεύτρια.

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στις 23 Απριλίου 1928 στην Καλιφόρνια από πατέρα τραπεζικό υπάλληλο και μητέρα νοικοκυρά. Η μητέρα της την έγραψε σε ηλικία 3 ετών σε μαθήματα χορού και την προώθησε στην υποκριτική τέχνη από μικρή ηλικία.[15]

Σταδιοδρομία ως ηθοποιός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σταδιοδρομία της ξεκίνησε ως πρωταγωνίστρια σε εκπαιδευτικά βίντεο.

Το 1934 έπαιξε τον πρώτο της κινηματογραφικό ρόλο στην κωμωδία Brihgt Eyes (1934). Έγινε διάσημη με την ταινία Stand up and cheer της εταιρείας Fox. Στις ταινίες που πρωταγωνιστούσε, χόρευε και τραγουδούσε με άνεση. Πολλά από τα τραγούδια που ερμήνευε στις ταινίες έγιναν επιτυχίες. Όπως από την ταινία Bright Eyes και το «Αnimal Crackers in My Soup» από το Curly Top (1935). Η Σίρλεϊ Τεμπλ έγινε σύμβολο όλης της Αμερικής την εποχή της οικονομικής κρίσης. Χαρακτηρίστηκε ως παιδί-θαύμα και για την Τεμπλ είχε μιλήσει δημόσια και ο Πρόεδρος Ρούσβελτ. Η Τεμπλ έγινε παιδική κούκλα με ρεκόρ πωλήσεων.[15]

Βραβεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1935, σε ηλικία 7 ετών της απονεμήθηκε το βραβείο Όσκαρ στην 7η απονομή βραβείων Όσκαρ.

Το 2000 για την προσφορά της στον κινηματογράφο της απονεμήθηκε το βραβείο Guild.[16]

Λήξη σταδιοδρομίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αποσύρθηκε από τον κινηματογράφο το 1950, σε ηλικία μόλις 22 ετών. Μεγαλώνοντας είχε αρχίσει να χάνει τη δημοτικότητά της, καθώς το κοινό είχε ταυτιστεί με το μικρό ξανθό κοριτσάκι και όχι με την έφηβη πλέον Σίρλεϊ.[15]

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε ηλικία μόλις 17 ετών έκανε τον πρώτο της γάμο με τον Τζων Άγκαρ και απέκτησε μία κόρη. Το 1950 έκανε τον δεύτερο γάμο της με τον Τσαρλς Άλντεν Μπλακ και απέκτησε έναν γιο. Στις 10 Φεβρουαρίου του 2014, σε ηλικία 85 ετών, απεβίωσε από φυσικά αίτια στο σπίτι της στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνια.[17]

Ενασχόληση με τα κοινά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως ενήλικη η Τεμπλ ασχολήθηκε με τα κοινά. Επί προεδρίας Τζέραλντ Φορντ, ονομάστηκε πρέσβειρα επί τιμής των ΗΠΑ στην Γκάνα από το 1974 έως το 1976.[18] Επίσης υπήρξε επίτιμη πρέσβειρα στην Τσεχοσλοβακία από το 1989 έως και το 1993 επί προεδρίας Τζορτζ Μπους. Δραστηριοποιήθηκε για την αντιμετώπιση της πολλαπλής σκλήρυνσης, από την οποία έπασχε ο αδελφός της.[19]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: «Shirley Temple». (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12297893c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6p85kcn. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-26135627.
  6. books.google.com/books?id=5bY3DwAAQBAJ&pg=PP17&lpg=PP17&dq=shirley+temple+black+death+certificate#v=onepage.
  7. «Evidence zájmových osob StB (EZO)». Records of persons of interest.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12297893c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  10. 10,0 10,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/117380. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  11. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  12. (Αγγλικά) Academy Awards Database. Ανακτήθηκε στις 21  Σεπτεμβρίου 2022.
  13. www.plzen.eu/obcan/o-meste/informace-o-meste/oceneni-mesta/chap_342/oceneni-mesta.aspx.
  14. walkoffame.com/shirley-temple/. Ανακτήθηκε στις 21  Σεπτεμβρίου 2022.
  15. 15,0 15,1 15,2 «Σίρλεϊ Τεμπλ η πιτσιρίκα που έγινε κούκλα και πούλησε 6 εκατομμύρια κομμάτια! Πήρε Όσκαρ σε ηλικία 7 ετών και «σύνταξη» στα 22. Το «παιδί θαύμα» που μίλησε για τη μαστεκτομή της το 1972 - ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2015. 
  16. «Η Σίρλεϊ Τεμπλ, το άλλοτε παιδί-θαύμα του Χόλιγουντ, πέθανε σε ηλικία 85 ετών | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2015. 
  17. ΜΑΓΟΥΛΙΩΤΗ, ΣΟΦΙΑ. «ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΙΡΛΕΪ ΤΕΜΠΛ». eoellas.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2015. 
  18. «ΒΙΝΤΕΟ-«Έφυγε» η Σίρλεϊ Τεμπλ». www.enikos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2015. 
  19. «Τι θα ήταν το Χόλιγουντ χωρίς τη Σίρλεϊ Τεμπλ». flix.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2015. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]