Μιντιλόγλι Αχαΐας

Μιντιλόγλι
Μιντιλόγλι Μιντιλόγλι
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Δυτικής Ελλάδας
Δήμος	Πατρέων
Δημοτική Ενότητα	Παραλίας
Δημοτική Κοινότητα	Μιντιλογλίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Πελοποννήσου
Νομός	Αχαΐας
Υψόμετρο	50 μ.
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Νεοχώρι, Χρυσαυγή
Ταχ. κώδικας	265 00
Τηλ. κωδικός	2610 xxx xxx

Το σπίτι του Τούρκου Αγά Μιντίλογλου, όπως διασώζεται σήμερα (2011).

Το Μιντιλόγλι είναι μικρή κωμόπολη, του Δήμου Πατρέων της Αχαΐας, 9 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από το κέντρο πόλης της Πάτρας. Βρίσκεται αμφιθεατρικά χτισμένο σε έναν λόφο σε υψόμετρο περίπου 50 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας.

Η περιοχή εξυπηρετείται από τις 29 Φεβρουαρίου 2020 από τη Γραμμή 2 του Προαστιακού Σιδηρόδρομου Πάτρας μέσω της στάσης "Τσαούση - Μιντιλόγλι / Tsaousi - Mintilogli" στην παραθαλάσσια θέση Τσαούση.

Ιστορία

Πριν την επανάσταση του ’21 το χωριό αναφέρεται από τους περιηγητές με την ονομασία "Νεοχώρι", στα 1829 κατοικούνταν από μία μόνο οικογένεια, ωστόσο εγκαταλείφθηκε στη συνέχεια. Το Μιντιλόγλι κατοικήθηκε κυρίως από ποιμένες χωριών της Νωνάκριδος, τα γνωστά και ως Κλουκινοχώρια, αμέσως μετά το τέλος της επανάσταση του ’21. Κάτοικοί του προήλθαν επίσης από την Κέρτεζη, την Κερπινή και τους γειτονικούς της Ρωγούς, το Μάνεσι Καλαβρύτων και τα Νεζεροχώρια, οι οποίοι μετακινήθηκαν στην περιοχή κυρίως την τελευταία τριαντακονταετία του 19ου αιώνα. Πρώτοι κάτοικοι του χωριού θεωρείται ότι υπήρξαν οι οικογένειες: Αναστασόπουλου (με καταγωγή από την ορεινή Κορινθία), Μπαρμπέρη (από χωριό της Μεσσηνίας) και Πεντασκούφη (από την ορεινή Αρκαδία).

Ονομασία

Η περιοχή επί Β΄ Τουρκοκρατίας ανήκε σε Έλληνα που καταγόταν από την Λέσβο, με το ονοματεπώνυμο Παναγής Κουτελιώτης, που ηταν γνωστός στην περιοχή με το ψευδώνυμο Μιντίλογλου" (τούρκικα = ο γιος του Μυτιληνιού ή το παιδί απο την Μυτιλήνη)· είχε το σπίτι του στο υψηλότερο σημείο του οικισμού, ενώ από παραφθορά του ονόματός του προέρχεται και η ονομασία του χωριού. Σχετικά με την εθνική καταγωγή του Μιντίλογλου υπάρχει η άποψη ότι ήταν Οθωμανός. Ο ιστορικός Κώστας Τριανταφύλλου αναφέρεται σε Τούρκο μπέη με το επίθετο "Μιντιλού".

Εικάζεται οτι ήλθε στην περιοχή απο την Λέσβο πριν την αποτυχημένη κίνηση ανεξαρτησίας του 1770 (Ορλωφικά) είτε για να γλιτώσει τη σύλληψη από τις Οθωμανικές αρχές στην Λέσβο είτε για να συμμετάσχει στην οργάνωση των Ορλωφικών στην Πελοπόννησο.

Το 1811 σε συμπλοκή με Οθωμανικό απόσπασμα στην Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος στην περιοχή των Τσαπλαναίικων (νυν Θέα) συνέλαβαν τον γιο του, Παναγή Μιντίλογλου, και τον έδεσαν σε μια καρύδια στο περίβολο του μοναστηριού καίγοντάς τον ζωντανό με καυτό λάδι. Τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας του κατάφεραν να διαφύγουν χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους Οθωμανούς, πηδώντας από ένα παράθυρο των κελιών.

Μετά την απελευθέρωση τα μέλη της οικογένειας επανήλθαν στην περιοχή και ένα απο τα παιδιά του Παναγή Μιντίλογλου (πιθανώς ο Παναγιώτης Μιντίλογλου) ορίστηκε απο την τότε κυβέρνηση "σπαής" ή "σπαχής" (φοροεισπράκτορας) της περιοχής.

Αργότερα η κατάληξη "-γλου" στο επώνυμο αντικαταστάθηκε με την πελοποννησιακή "-ίτης" (Μιντίλογλου - Μιντιλογλίτης).

Αξιοθέατα

Η περιοχή προσφέρει εξαιρετική θέα προς τον Πατραϊκό κόλπο και στα βουνά της Αιτωλοακαρνανίας. Στο κέντρο του Μιντιλολίου δεσπόζει η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, ενώ σε μικρή απόσταση από τον οικισμό υπάρχουν δύο γραφικές μονές, αυτή της Μεταμορφώσεως Σωτήρος και αυτή της Αναλήψεως. Αμφότερες οι μονές έχουν εικόνες που χρονολογούνται από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Η Μονή Αναλήψεως χτίστηκε το 1699 και ανακαινίστηκε το 1703 και αποτελεί έναν από τους σταθμούς του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και των στρατευμάτων του τη διάρκεια της επανάστασης.

Τοπική Κοινότητα Μιντιλογλίου

Αποτελεί, όπως και ο οικισμός επίσης, τμήμα της Δημοτικής Ενότητας Παραλίας του (διευρυμένου) Δήμου Πατρέων. Συνορεύει με τις τοπικές και δημοτικές κοινότητες (άλλοτε ανεξάρτητες κοινότητες της Επαρχίας Πατρών): της Θέας, της Οβρυάς, της Παραλίας και των Ροϊτίκων.

Στην απογραφή του 2011 η Τοπική Κοινότητα Μιντιλογλίου είχε 2.363 μόνιμους κατοίκους· Ο οικισμός του Χαντζηλιάκου, που υπάγεται σε αυτήν, είχε 243. Ο οικισμός Χαντζηλιάκο απέχει ελάχιστα από το Μιντιλόγλι και είναι χτισμένος σε υψόμετρο περίπου 40 μέτρων. Την τελευταία δεκαετία γνωρίζει οικιστική ανάπτυξη, όπως επίσης και η περιοχή "Γαλανοπούλου", που βρίσκεται εντός του οικισμού του Μιντιλογλίου και έχει και αυτή μεγάλη οικιστική ανάπτυξη από το 1999, με αποτέλεσμα το Μιντιλόγλι να μην υφίσταται πλέον ως χωριό αλλά ως κωμόπολη.

Δημογραφική εξέλιξη

Η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού στον 21ο αιώνα είναι η εξής:

Έτος	Πληθυσμός
2001	1.720
2011	2.120

Αθλητισμός

Αστέρας Μιντιλογλίου

Στο Μιντιλόγλι εδρεύει το ποδοσφαιρικό σωματείο του τοπικού "Αστέρα" που ιδρύθηκε το 1985. Ως φυσική ποδοσφαιρική του έδρα έχει το Δημοτικό Γήπεδο Μιντιλογλίου όπου διαθέτει φυσικό χλοοτάπητα που τοποθετήθηκε τα τελευταία χρόνια. Τα επίσημα χρώματα της ομάδας είναι το κίτρινο και το πράσινο, ενώ ως σύμβολο έχει ένα Αστέρι.

Σήμερα η ομάδα συμμετέχει στον Α΄ Όμιλο της Β΄ (2ης) Κατηγορίας της Ε.Π.Σ. Αχαΐας, καθώς και στην παράλληλη διοργάνωση του τοπικού ερασιτεχνικού Κυπέλλου του νομού. Το σωματείο βέβαια διαθέτει και ακαδημίες/ομάδες μικρότερων ηλικιών (τζούνιορς, προ-παίδες, παίδες, κλ.π.).

Λοιπά στοιχεία

Γύρω από το Μιντιλόγλι απλώνονται καταπράσινες πλαγιές με εκτάσεις που έχουν κυρίως ελαιόδεντρα, αμπέλια και αμυγδαλιές. Στον οικισμό υπάρχουν καταστήματα διαφόρων ειδών (εστίασης, εμπορικού χαρακτήρα κ.λπ.), καθώς και φαρμακεία, κ.α. Επίσης υπάρχει και λειτουργεί τοπικός εκπολιτιστικός σύλλογος με την επωνυμία "Ανάπτυξη-Πρόοδος".

Πηγές

• Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012).
• Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001, Αθήνα 2004. ISBN 960-86704-8-9.
• Κώστας Παπαγιαννόπουλος, "Η δημιουργία των χωριών" στο Κώστας Παπαγιαννόπουλος (επιμ.), Βραχναίικα και Μονοδένδρι. Αρχαιολογία του τοπίου και τοπική ιστορία, πρόλογος: Βασίλης Τογαντζής, Μιλτιάδης Γούτας, Λάζαρος Κολώνας, Έκδοση Δήμος Βραχναίικων-Δημοτική Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Βραχναίικων, Πάτρα 2009, σελ. 105-134. ISBN 978-960-99129-0-7.
• 1o Γυμνάσιο Παραλίας Αχαΐας, Φωτογράφισαν το χθες... Φωτογραφίζουμε το σήμερα..., Πολιτιστικό Πρόγραμμα 2005-06, Τυπογραφείο "Κοντογιαννάτος Γραφικές Τέχνες", Πάτρα χ.χ.

Βιβλιογραφία

• Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.
• Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Β΄, Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Μιντιλόγλι.