Καταλανικό άνοιγμα
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Κινήσεις | 1.δ4 Ιζ6 2.γ4 ε6 3.η3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ECO | E00–E09 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Προέλευση | Ξαβιέ Ταρτακόβερ, Βαρκελώνη (1929) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ονομασία | Καταλονία | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Γονέας | Ινδική άμυνα | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Συνώνυμα | Καταλανική παρτίδα | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Το Καταλανικό άνοιγμα είναι σκακιστικό άνοιγμα, όπου τα λευκά υιοθετούν ένα συνδυασμό του Γκαμπί της βασίλισσας με το Άνοιγμα Ρέτι, δηλαδή τα λευκά αναπτύσσουν πιόνια στα τετράγωνα δ4 και γ4, ενώ κάνουν φιανκέτο με τον λευκό αξιωματικό στο τετράγωνο η2. Αν και το άνοιγμα μπορεί να προκύψει από μεγάλο αριθμό ακολουθιών κινήσεων (βλ. μεταφορά), μια κοινή ακολουθία κινήσεων είναι η 1.δ4 Ιζ6 2.γ4 ε6 3.η3 (σε αλγεβρική σημειογραφία).
Στην Εγκυκλοπαίδεια Σκακιστικών Ανοιγμάτων καταχωρήθηκαν οι γραμμές 1.δ4 Ιζ6 2.γ4 ε6 3.η3 δ5 4.Αη2 στους κωδικούς E01–E09, ενώ οι υπόλοιπες γραμμές είναι μέρος του κωδικού E00.[1]
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Καταλανικό άνοιγμα πήρε το όνομά του από την περιοχή της Καταλονίας, όταν εν όψη του τουρνουά της Βαρκελώνης το 1929 οι διοργανωτές του τουρνουά ζήτησαν από τον Ξαβιέ Ταρτακόβερ να δημιουργήσει μια νέα βαριάντα για να την αφιερώσουν στην ιστορία του σκακιού της περιοχής.[2] Το άνοιγμα είχε παιχθεί μερικές φορές πριν το χρησιμοποιήσει ο Ταρτακόβερ στο τουρνουά, όπως για παράδειγμα στην παρτίδα Ρ. Ρέτι – Π. Λέοναρντ, στο Βερολίνο το 1928, που μεταφέρθηκε στην ανοικτή βαριάντα του Καταλανικού ανοίγματος.[3]
Το Καταλανικό άνοιγμα ήρθε στο προσκήνιο σε κορυφαίο επίπεδο, όταν τόσο ο Γκάρι Κασπάροφ όσο και ο Βίκτωρ Κορτσνόι το έπαιξαν στους ημιτελικούς αγώνες των υποψηφίων διεκδικητών για τον παγκόσμιο τίτλο (μέρος της διαδικασίας για να καθορίσει ποιος θα αντιμετωπίσει στο ματς για τον τίτλο τον Ανατόλι Κάρποφ, τότε παγκόσμιο πρωταθλητή) το 1983 στο Λονδίνο, όπου παίχτηκαν με Καταλανικό άνοιγμα οι πέντε από τις έντεκα παρτίδες στους ημιτελικούς αγώνες.[4]
Θεωρία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα μαύρα στο Καταλανικό άνοιγμα έχουν να επιλέξουν δύο κύριες βαριάντες, την ανοικτή βαριάντα παίζοντας ...δ:γ4 και την κλειστή βαριάντα αποφεύγοντας το ...δ:γ4. Στην ανοικτή βαριάντα μπορούν είτε να προσπαθήσουν να κρατήσουν το πιόνι με ...β5 ή να το δώσουν πίσω για επιπλέον χρόνο που θα απελευθερώσει το παιχνίδι τους. Στην κλειστή βαριάντα, τα μαύρα δεν παίρνουν το πιόνι στο γ4, έτσι το παιχνίδι τους μπορεί να είναι κάπως άβολο για κάποιο διάστημα, αλλά είναι αρκετά σταθερό.
Ανοικτή καταλανική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| α | β | γ | δ | ε | ζ | η | θ | ||
| 8 |               | 8 | |||||||
| 7 | 7 | ||||||||
| 6 | 6 | ||||||||
| 5 | 5 | ||||||||
| 4 | 4 | ||||||||
| 3 | 3 | ||||||||
| 2 | 2 | ||||||||
| 1 | 1 | ||||||||
| α | β | γ | δ | ε | ζ | η | θ | ||
Η Κλασική βαριάντα στην Ανοικτή καταλανική ακολουθεί τη γραμμή (ECO E05):
- 1.δ4 Ιζ6 2.γ4 ε6 3.η3 δ5 4.Αη2 δ:γ4 5.Ιζ3 Αε7
Τα λευκά εμπορεύονται το πιόνι για να οδηγηθούν σε ανάπτυξη. Χωρίς το πιόνι δ5, ο αξιωματικός στην πτέρυγα του λευκού βασιλιά εμποδίζει την ανάπτυξη των μαύρων στην πτέρυγα της μαύρης βασίλισσας. Συνήθως, τα λευκά ανακτούν το πιόνι με Βγ2 και α4, Ιε5, ή Βα4. Τα μαύρο για να κρατήσουν το πιόνι θα πρέπει να αποδυναμώσουν αρκετά την πτέρυγα της μαύρης βασίλισσας παίζοντας ...α6 και ...β5.
Η βαριάντα της ανοικτής καταλανικής υπήρξε μια από τα αγαπημένες βαριάντες των Ανατόλι Κάρποφ και Εφίμ Γκέλλερ, παίζοντας με τα μαύρα, αλλά και του Όλεγκ Ρομανισίν όταν έπαιζε με τα λευκά.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «ECO code – Overview». Chess Informant. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2016.
- ↑ «Tartakower invented the Catalan». www.chessgames.com. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2016.
- ↑ «Richard Reti vs Paul Saladin Leonhardt, Berlin (1928)». www.chessgames.com. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2016.
- ↑ «WCC Index [Kasparov-Korchnoi 1983]». www.chessgames.com. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2016.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Neishtadt, Yakov (1987). Play the Catalan: Open Variation. Pergamon. ISBN 0-08-029741-2.
- Avrukh, Boris (2009). Grandmaster Repertoire 1: 1.d4. 1. Quality Chess UK LLP. ISBN 978-1-90655-205-3.
- Dunnington, Angus (1998). Winning With the Catalan. International Chess Enterprises. ISBN 978-1-879479-69-2.
- Davies, Nigel (2009). Play the Catalan. Everyman Chess. ISBN 978-1-85744-591-6.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αγγλόφωνα βικιβιβλία: Chess Opening Theory: Catalan Opening[νεκρός σύνδεσμος]