Κακοτάρι Ηλείας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°50′20″N 21°42′05″E / 37.83889°N 21.70139°E / 37.83889; 21.70139

Κακοτάρι
Κακοτάρι is located in Greece
Κακοτάρι
Κακοτάρι
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΑρχαίας Ολυμπίας
Δημοτική ΕνότηταΛασιώνος
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοπόννησος
ΝομόςΗλείας
Υψόμετρο620

Το Κακοτάρι είναι ορεινός οικισμός του Νομού Ηλείας. Αποτελεί έδρα της ομώνυμης Τοπικής Κοινότητας και σύμφωνα με το «Πρόγραμμα Καλλικράτης» από 1/1/2011 ανήκει στο Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας[2][3].

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 620 μέτρων περίπου, στις νοτιοανατολικές υπώρειες του Κακοταροβουνίου (Σκιαδοβούνι), πρόβουνου του Ερυμάνθου, και βορείως του οροπεδίου της Κάπελης και του παρακείμενου εκεί ομώνυμου πεδινού δρυοδάσους. Νότια του χωριού και σε κοντινή απόσταση διέρχεται ο ποταμός Πηνειός ενώ νοτιότερα βρίσκεται ο μικρός κάμπος της Μπουκούτας. Εγγύς του βρίσκονται τα χωριά Πανόπουλο, Αγία Τριάδα, Άγιος Γεώργιος (Ζαχαραίικα), Αντρώνι, Σπαρτουλιά, ο συνοικισμός Ντιναίικα, οι ερειπωμένοι οικισμοί Σταυράκι και Τσεροβούνι, καθώς και ο χώρος όπου διεξήχθη το 1821 η Μάχη του Κατσαρού[4].

Δύσβατο ανηφορικό μονοπάτι οδηγεί από το χωριό στο Μοναστήρι των Νοτενών, που βρίσκεται βορειοδυτικά του στις νότιες υπώρειες του Σκιαδοβουνίου, και ακολούθως από εκεί κατηφορίζει προς το κεφαλοχώρι του Σκιαδά από την πλευρά της Αχαΐας[5].

Απέχει 4 χλμ. από του Πανόπουλου και την λεγόμενη Ε.Ο. «111», 45 ή 47 ή 53 χλμ. από την Αρχαία Ολυμπία, έδρα του ομώνυμου δήμου, μέσω Καράτουλα ή Γούμερου ή Λάλα αντίστοιχα, 45,5 ή 47,5 χλμ. από την Αμαλιάδα, μέσω δύο διαφορετικών διαδρομών, 45 χλμ. περίπου από τον Πύργο Ηλείας, 64 χλμ. από την Πάτρα και 113 χλμ. από την Τρίπολη[6].

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την τελευταία περίοδο της Τουρκοκρατίας, αγάς του χωριού υπήρξε ο Αβδούλ, αδελφός του λαλαίου Κόκκα αγά από την οικογένεια του Αλή αγά, και είχε πυργό σε μικρό λοφίσκο με αποθήκες επανδρωμένο με στρατιώτες, για να παρακολουθούν τις κινήσεις των κλεφτών της περιοχής[7]. Ο Αβδουλ αγάς, ως κύριος της περιοχής, κατείχε κτήματα τόσο στο χωριό όσο και στου Σκιαδά και τη Δερβινή καθώς μεγάλο αριθμό ζώων, όπως λ.χ. αιγοπρόβατα, άλογα και βόδια, ενώ είχε εμπορικές συναλλαγές με τους κατοίκους, στρατιώτες και αξιωματικούς στου Λάλα εμπορευόμενος αρωματικό καπνό[7]. Για την αύξηση της παραγωγής καπνού είχε επινοήσει σχέδιο δημιουργίας αρδευτικού αυλακιού για την άρδευση του ξερόκαμπου της Μπουκούτας[7].

Παλιότερα οι κάτοικοι του Κακοταρίου και των χωριών της ευρύτερης περιοχής δραστηριοπούνταν στην εκμετάλλευση νερόμυλων και νεροτριβών, εκμεταλλευόμενοι τα νερά του Πηνειού· υπάρχουν επ' αυτού και λαογραφικές καταγραφές τραγουδιών σχετιζόμενα με τους νερόμυλους αυτούς[7]. Τέτοιοι μύλοι υπήρξαν λ.χ. του Αθανασόπουλου (Ζούρτσου), του Γιαννόπουλου (Κουρλιαμπάτση), του Xρ. Μπούμπαλη, του Κ. Παπανικολάου, ο Μποσδόμυλος, ο καλογερικός μύλος της Ιεράς Μονής Νοτενών[7].

Διοικητική εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναγνωρίστηκε ως οικισμός την 20/04/1835 και προσαρτήθηκε στον τότε Δήμο Φολόης[2]. Την περίοδο 08/03/1841-28/08/1912 αποτέλεσε τμήμα του τότε Δήμου Λαμπείας[2], προτού αποτελέσει έδρα, με το ΦΕΚ 256Α της 28/08/1912, της νεοσύστατης τότε Κοινότητας Κακοταρίου[2][3]. Την περίοδο 1997-2010, βάσει του «Σχεδίου Καποδίστριας», ανήκε στον πρώην Δήμο Λασιώνος και υπήρξε έδρα του πρώην δημοτικού διαμερίσματος Κακοταρίου[2][3].

Δημογραφική εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού στον 21ο αιώνα είναι η εξής:

Έτος Πληθυσμός
2001 208[8]
2011 180[9]

Μνημεία-Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις ανατολικές πλαγιές του «Κακοταροβουνίου» τοποθετείται το λεγόμενο Κάστρο της Οχιάς ή Ωρειάς ή Ωριάς, ευρισκόμενο κοντά στο Κακοτάρι[10]. Στην ίδια με το Κάστρο της Οχιάς ευρύτερη περιοχή σώζεται το ιστορικό και θρησκευτικό μνημείο της «σπηλιάς του Τουρκο-Παναή» (Μπελογιάννη)»[11][12]. Αξιόλογο μνημείο της περιοχής αποτελεί και το γεφύρι «Πετρωτός», ευρισκόμενο κοντά στο συνοικισμό των Ντιναίικων και το Ζωοδότι, το οποίο γεφυρώνει χείμαρρο του Πηνειού[13].

Πολιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο χωριό δραστηριοποιείται πολιτιστικός σύλλογος, που διοργανώνει το ετήσιο «Αντάμωμα Κακοταραίων», ενώ από τον Σύλλογο Προστασίας της Φύσης και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς Φολόης-Ερυμάνθου ο «Ωλονός» διοργανώνεται φεστιβάλ τσίπουρου.

Παραπομπές και υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κακοταρίου Ηλείας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 11/04/2018.
  3. 3,0 3,1 3,2 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Κακοταρίου Ηλείας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 11/04/2018.
  4. Το Κακοτάρι στον χάρτη. topoguide.gr. Ανακτήθηκε: 11/04/2018.
  5. Περιγραφή άλλων διαδρομών στον Ερύμανθο Αρχειοθετήθηκε 2018-07-16 στο Wayback Machine.. hotelafrika.gr. Ανακτήθηκε: 10/04/2018.
  6. Χάρτες Google. Ανακτήθηκε: 11/04/2018.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Κώστας Παπαντωνόπουλος, «Ο Αδούλ Αγάς του Κακοταρίου, η οικογένεια Τουτούνη και το αρδευτικό έργο της Μποκούτας». antroni.gr. 09 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε: 11/04/2018.
  8. Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001
  9. ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
  10. Κάστρο της Οχιάς ή Κάστρο της Ωριάς. kastra.eu. Ανακτήθηκε: 10/04/2018.
  11. Η σπηλιά του Τουρκο-Παναή. ilialive.gr. 22/01/2017. Ανακτήθηκε: 10/04/2018.
  12. Πλήρη αμέλεια του ιστορικού μνημείο «Σπηλιά Τουρκοπαναγή» στο Κακοτάρι Ηλείας Αρχειοθετήθηκε 2017-01-20 στο Wayback Machine.. iliaoikonomia.gr. Ανακτήθηκε: 11/04/2018.
  13. Γεφύρι στο «Πετρωτό». Ιστολόγιο: «Αρχείο Γεφυριών Πελοποννήσου». 22 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε: 11/04/2018.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]