Βραβείο Βολφ Μαθηματικών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βραβείο Βολφ Μαθηματικών
Ίδρυση1978
Έδρα, Ισραήλ
Commons page Πολυμέσα

Το Βραβείο Βολφ Μαθηματικών (Wolf Prize in Mathematics) απονέμεται σχεδόν μία φορά κάθε χρόνο σε ένα ή περισσότερα πρόσωπα από το μη κερδοσκοπικό «Ίδρυμα Βολφ» στο Ισραήλ.[1] Είναι ένα από τα 6 Βραβεία Βολφ που θεσμοθετήθηκαν από το ίδρυμα. Το συγκεκριμένο απονεμήθηκε για πρώτη φορά το 1978 (τα άλλα βραβεία Βολφ είναι της Γεωπονίας, της Χημείας, της Ιατρικής, της Φυσικής και των Τεχνών).

Το βραβείο αποτελείται από ένα δίπλωμα και το ποσό των εκατό χιλιάδων δολαρίων ΗΠΑ. Μέχρι τη θεσμοθέτηση του Βραβείου Άμπελ, το Βολφ Μαθηματικών ήταν ίσως το πλησιέστερο αντίστοιχο ενός «Νόμπελ Μαθηματικών», καθώς το κορυφαίο Μετάλλιο Φιλντς[2][3] απονέμεται μία φορά κάθε τέσσερα χρόνια και μόνο σε μαθηματικούς ηλικίας κάτω των 40 ετών.

Κατάλογος βραβευθέντων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Όνομα Χώρα Αιτιολόγηση
1978 Ιζράηλ Γκελφάντ Σοβιετική Ένωση Σοβιετική Ένωση για το έργο του στη συναρτησιακή ανάλυση, την αναπαράσταση ομάδων και τις γόνιμες συνεισφορές του σε πολλούς κλάδους των μαθηματικών και των εφαρμογών τους
Καρλ Λούντβιχ Ζήγκελ Δυτική Γερμανία Δυτική Γερμανία για τις συνεισφορές του στη θεωρία αριθμών, τη θεωρία των πολλών μιγαδικών μεταβλητών και την ουράνια μηχανική
1979 Ζαν Λερέ Γαλλία για πρωτοποριακό έργο στην ανάπτυξη και την εφαρμογή τοπολογικών μεθόδων στη μελέτη των διαφορικών εξισώσεων
Αντρέ Βέιλ Γαλλία για την εμπνευσμένη εισαγωγή αλγεβρογεωμετρικών μεθόδων στη θεωρία των αριθμών
1980 Ανρί Καρτάν Γαλλία για πρωτοποριακό έργο στην αλγεβρική τοπολογία, τις πολλές μιγαδικές μεταβλητές, την ομολογική άλγεβρα, καθώς και για την εμπνευσμένη καθοδήγηση μιας γενεάς μαθηματικών
Αντρέι Κολμογκόροφ Σοβιετική Ένωση Σοβιετική Ένωση για σημαντικές και πρωτότυπες ανακαλύψεις στην ανάλυση Φουριέ, στη θεωρία πιθανοτήτων, στην εργοδική θεωρία και στα δυναμικά συστήματα
1981 Λαρς Άλφορς  Φινλανδία για γόνιμες ανακαλύψεις και τη δημιουργία ισχυρών νέων μεθόδων στη γεωμετρική θεωρία των συναρτήσεων.
Όσκαρ Ζαρίτσκι  ΗΠΑ δημιουργός της σύγχρονης προσεγγίσεως στην αλγεβρική γεωμετρία, δια της συγχωνεύσεώς της με την αντιμεταθετική άλγεβρα.
1982 Χάσλερ Χουίτνεϋ  ΗΠΑ για το θεμελιώδες έργο του στην αλγεβρική τοπολογία, τη διαφορική γεωμετρία και τη διαφορική τοπολογία.
Μαρκ Κρέιν Σοβιετική Ένωση Σοβιετική Ένωση για τις θεμελιώδεις συνεισφορές του στη συναρτησιακή ανάλυση και τις εφαρμογές της
1983/4 Σίινγκ-Σεν Τσερν  ΗΠΑ
(Κινεζοαμερικανό)
για εξέχουσες συνεισφορές στη global διαφορική γεωμετρία, που έχουν επιδράσει βαθιά σε όλα τα μαθηματικά
Πολ Έρντος  Ουγγαρία για τις πολυάριθμες συνεισφορές του στη θεωρία αριθμών, τη συνδυαστική, τη θεωρία πιθανοτήτων, τη θεωρία συνόλων και την ανάλυση, καθώς και την παρακίνηση μαθηματικών σε όλοτον κόσμο
1984/5 Κουνιχίκο Κοντάιρα Ιαπωνία Ιαπωνία για τις εξέχουσες συνεισφορές του στη μελέτη των μιγαδικών πολλαπλοτήτων και των αλγεβρικών ποικιλιών
Χανς Λέβυ Δυτική Γερμανία Δυτική Γερμανία
 ΗΠΑ
για την έναρξη πολλών, σήμερα κλασικών και ουσιωδών εξελίξεων στις μερικές διαφορικές εξισώσεις
1986 Σάμουελ Άιλενμπεργκ  ΗΠΑ για το θεμελιώδες έργο του στην αλγεβρική τοπολογία και την ομολογική άλγεβρα
Ατλ Σέλμπεργκ Νορβηγία Νορβηγία για το βαθύ και πρωτότυπο έργο του στη θεωρία αριθμών, στις διακριτές ομάδες και τις αυτομορφικές μορφές
1987 Κιγιόσι Ίτο Ιαπωνία Ιαπωνία για τις θεμελιώδεις συνεισφορές του στην καθαρή και εφαρμοσμένη θεωρία πιθανοτήτων, ιδίως για τη δημιουργία του στοχαστικό απειροστικό λογισμό
Πίτερ Λαξ  ΗΠΑ Ουγγαρία για τις εξέχουσες συνεισφορές του σε πολλές περιοχές της αναλύσεως και των εφαρμοσμένων μαθηματικών
1988 Φρήντριχ Χίρτσεμπρουχ Δυτική Γερμανία Δυτική Γερμανία για εξέχον έργο που συνδυάζει την τοπολογία, την αλγεβρική γεωμετρία και τη διαφορική γεωμετρία, καθώς και την αλγεβρική αριθμοθεωρία, αλλά και για την παρακίνηση της μαθηματικής συνεργασίας και έρευνας
Λαρς Χέρμαντερ Σουηδία για θεμελιώδες έργο στη σύγχρονη ανάλυση και ειδικότερα την εφαρμογή των ψευδοδιαφορικώντελεστών και των ολοκληρωτικών τελεστών Φουριέ στις γραμμικές μερικές διαφορικές εξισώσεις
1989 Αλμπέρτο Καλδερόν Αργεντινή Αργεντινή για το άνοιγμα νέων δρόμων στο πεδίο των ιδιόμορφων ολοκληρωτικών τελεστών και της εφαρμογής τους σε σημαντικά προβλήματα μερικών διαφορικών εξισώσεων
Τζον Μίλνορ  ΗΠΑ για ιδιοφυείς και εξαιρετικά πρωτότυπες ανακαλύψεις στη γεωμετρία, που έχουν ανοίξει σημαντικές νέες θεάσεις στην τοπολογία από την πλευρά της αλγεβρικής, της συνδυαστικής και της διαφορικής γεωμετρίας
1990 Έννιο ντε Τζόρτζι Ιταλία για τις καινοτόμες ιδέες του και τα θεμελιώδη επιτεύγματά του στις μερικές διαφορικές εξισώσεις και στον λογισμό των μεταβολών
Ιλιά Πιατέτσκι-Σαπίρο Ισραήλ
 ΗΠΑ
για τις θεμελιώδεις συνεισφορές του στα πεδία των ομογενών μιγαδικών domains, των διακριτών ομάδων, της θεωρίας των αναπαραστάσεων και των αυτομορφικών μορφών
1991 Δεν δόθηκε βραβείο
1992 Λέναρτ Κάρλεσον Σουηδία για τις θεμελιώδεις συνεισφορές του στην ανάλυση Φουριέ, τη μιγαδική ανάλυση, τους ημι-σύμμορφους ομοιομορφισμούς και τα δυναμικά συστήματα
Τζον Γκριγκς Τόμσον  ΗΠΑ για τις βαθιές συνεισφορές του σε όλες τις πλευρές της θεωρίας των πεπερασμένων ομάδων και τη σύνδεσή της με άλλους κλάδους των μαθηματικών
1993 Μιχαήλ Γκρόμοφ Ρωσία
Γαλλία
για τις επαναστατικές συνεισφορές του στη global Ριμάνεια και συμπλεκτική γεωμετρία, την αλγεβρική τοπολογία, τη γεωμετρική θεωρία ομάδων και τη θεωρία των μερικών διαφορικών εξισώσεων
Ζακ Τιτς Βέλγιο Βέλγιο
Γαλλία
για τις πρωτοποριακές και θεμελιώδεις συνεισφορές του στη θεωρία της δομής των αλγεβρικών και άλλων τάξεων ομάδων, και ιδιαίτερα στη θεωρία των «κτισμάτων» (buildings)
1994/5 Γιούργκεν Μόζερ  Γερμανία
 ΗΠΑ
για το θεμελιώδες έργο του πάνω στη σταθερότητα στη Χαμιλτονιανή μηχανική, και για τις βαθιές και επιδραστικές συνεισφορές του στις μη γραμμικές διαφορικές εξισώσεις
1995/6 Ρόμπερτ Λάνγκλαντς Καναδάς Καναδάς για το ανοίγον δρόμους έργο του και την εξαιρετική του διαίσθηση στα πεδία της θεωρίας αριθμών, των αυτομορφικών μορφών και της αναπαραστάσεως των ομάδων
Άντριου Γουάιλς Ηνωμένο Βασίλειο Ηνωμένο Βασίλειο για θεαματικές συνεισφορές στη θεωρία αριθμών και σχετιζόμενα πεδία, μεγάλες προόδους σε θεμελιώδεις εικασίες, και για την απόδειξη του Τελευταίου θεωρήματος του Φερμά
1996/7 Τζόζεφ Κέλερ  ΗΠΑ για τις βαθιές και καινοτόμους συνεισφορές του, ιδιαίτερα στη διάδοση των κυμάτων, στη μηχανική των ρευστών, τη μηχανική των στερεών, κβαντομηχανική και τη στατιστική μηχανική
Γιακόβ Σινάι Ρωσία
 ΗΠΑ
για τις θεμελιώδεις συνεισφορές του σε μαθηματικώς αυστηρές μεθόδους στη στατιστική μηχανική, την εργοδική θεωρία των δυναμικών συστημάτων και τις εφαρμογές τους στη φυσική
1998 Δεν δόθηκε βραβείο
1999 Λάσλο Λοβάς  Ουγγαρία
 ΗΠΑ
για τις εξέχουσες συνεισφορές του στη συνδυαστική, στη θεωρητική επιστήμη υπολογιστών και στη συνδυαστική βελτιστοποίηση
Ελάιας Μ. Στάιν  ΗΠΑ για τις συνεισφορές του στην κλασική και ευκλείδια ανάλυση Φουριέ, και για την εξαιρετική επίδρασή του σε μία νέα γενεά από μαθηματικούς στην ανάλυση, μέσα από την εξαιρετική διδασκαλία και γραφή του
2000 Ράουλ Μποτ  Ουγγαρία
 ΗΠΑ
για τις ανακαλύψεις του στην τοπολογία και τη διαφορική γεωμετρία, και στις εφαρμογές τους στις ομάδες Lie, τους διαφορικούς τελεστές και τη μαθηματική φυσική
Ζαν-Πιερ Σερ Γαλλία για τις πολλές θεμελιώδεις συνεισφορές του στην τοπολογία, την αλγεβρική γεωμετρία, την άλγεβρα και τη θεωρία αριθμών, καθώς και για τις γεμάτες έμπνευση διαλέξεις και γραπτά του
2001 Βλαντίμιρ Αρνόλντ Ρωσία για το βαθύ και επιδραστικό έργο του σε πολλές περιοχές των μαθηματικών, όπως τα δυναμικά συστήματα, τις διαφορικές εξισώσεις και τη θεωρία των ιδιομορφιών
Σαχαρόν Σελάχ Ισραήλ για τις πολλές θεμελιώδεις συνεισφορές του στη μαθηματική λογική και τη θεωρία συνόλων, καθώς και στις εφαρμογές τους σε άλλα πεδία των μαθηματικών
2002/3 Μίκιο Σάτο Ιαπωνία Ιαπωνία για τη δημιουργία της αλγεβρικής αναλύσεως, συμπεριλαμβανομένης της θεωρίας των υπερσυναρτήσεων και των μικροσυναρτήσεων, την ολόνομη κβαντική θεωρία πεδίου και μια ενοποιημένη θεωρία των σολιτονικών εξισώσεων
Τζον Τέιτ  ΗΠΑ για τη δημιουργία θεμελιωδών εννοιών στην αλγεβρική θεωρία αριθμών
2004 Δεν δόθηκε βραβείο
2005 Γκριγκόρι Μαργκούλις Ρωσία για τις μνημειώδεις συνεισφορές του στην άλγεβρα, ειδικότερα στη θεωρία των πλεγμάτων σε ημιαπλές ομάδες Lie, και για εντυπωσιακές εφαρμογές αυτών στην εργοδική θεωρία, τη θεωρία αναπαραστάσεων, τη θεωρία αριθμών, τη συνδυαστική και τη θεωρία του μέτρου.
Σεργκέι Νόνικοφ Ρωσία για τις θεμελιώδεις και πρωτοποριακές συνεισφορές του στην αλγεβρική και τη διαφορική τοπολογία, και στη μαθηματική φυσική, ιδίως την εισαγωγή αλγεβρογεωμετρικών μεθόδων
2006/7 Στίβεν Σμέιλ  ΗΠΑ για συνεισφορές που διεδραμάτισαν θεμελιώδη ρόλο στη διαμόρφωση της διαφορικής τοπολογίας, των δυναμικών συστημάτων, της μαθηματικής οικονομικής, κ.ά.
Χιλέλ Φούρστενμπεργκ  ΗΠΑ
Ισραήλ
για τις βαθιές συνεισφορές του στην εργοδική θεωρία, τις πιθανότητες, την τοπολογική δυναμική, την ανάλυση των συμμετρικών χώρων και τις ομογενείς ροές
2008 Πιερ Ντελίν Βέλγιο Βέλγιο για το έργο του στη μικτή θεωρία Hodge, τις εικασίες Weil, την αντιστοιχία Riemann-Hilbert, και τις συνεισφορές του στην αριθμητική
Φίλιπ Γκρίφιθς  ΗΠΑ για το έργο του στις ποικιλίες των δομών Hodge, στη θεωρία των περιόδων των αβελιανών ολοκληρωμάτων, και για τις συνεισφορές του στη μιγαδική διαφορική γεωμετρία.
Ντέιβιντ Μάμφορντ  ΗΠΑ για το έργο του στις αλγεβρικές επιφάνειες, τη γεωμετρική θεωρία του αναλλοιώτου, και για τη θεμελίωση της σύγχρονης αλγεβρικής θεωρίας των moduli καμπυλών και των συναρτήσεων θήτα
2009 Δεν δόθηκε βραβείο
2010 Σινγκ-Τουνγκ Γιάου  ΗΠΑ
(Κινεζοαμερικανός)
για το έργο του στη γεωμετρική ανάλυση, που άσκησε βαθιά και εντυπωσιακή επίδραση σε πολλές περιοχές της γεωμετρίας και της φυσικής
Ντένις Σάλιβαν  ΗΠΑ για τις καινοτόμους συνεισφορές του στην αλγεβρική τοπολογία και τη σύμμορφη δυναμική
2011 Δεν δόθηκε βραβείο
2012 Μάικλ Ασμπάχερ  ΗΠΑ για το έργο του στη θεωρία των πεπερασμένων ομάδων
Λουίς Καφαρέλι Αργεντινή Αργεντινή
 ΗΠΑ
για το έργο του στις μερικές διαφορικές εξισώσεις
2013 Τζωρτζ Μόστοου  ΗΠΑ για τη θεμελιώδη και πρωτοποριακή συνεισφορά του στη γεωμετρία και στη θεωρία των ομάδων Lie
Μίκαελ Άρτιν  ΗΠΑ για τις θεμελιώδεις συνεισφορές του στην αλγεβρική γεωμετρία
2014 Πέτερ Σάρνακ  Νότια Αφρική
 ΗΠΑ
για τις βαθιές συνεισφορές του στην ανάλυση, στη θεωρία αριθμών, τη γεωμετρία και τη συνδυαστική
2015 Τζέιμς Άρθουρ Καναδάς Καναδάς για το μνημειώδες έργο στον τύπο ίχνους Arthur-Selberg και για τις θεμελιώδεις συνεισφορές του στη θεωρία των αυτομορφικών αναπαραστάσεων των αναγωγικών ομάδων
2016 Δεν δόθηκε βραβείο
2017 Ρίτσαρντ Σεν  ΗΠΑ για τις συνεισφορές του στη γεωμετρική ανάλυση και την κατανόηση των διασυνδέσεων των μερικών διαφορικών εξισώσεων με τη διαφορική γεωμετρία
Τσαρλς Φέφερμαν  ΗΠΑ για τις συνεισφορές του σε διάφορους κλάδους των μαθηματικών, όπως τη μιγαδική ανάλυση πολλών μεταβλητών, τις μερικές διαφορικές εξισώσεις και τα υποελλειπτικά προβλήματα
2018 Αλεξάντερ Μπίλινσον  ΗΠΑ για την εργασία τους που επέφερε σημαντική πρόοδο στη διεπαφή της γεωμετρίας και της μαθηματικής φυσικής.
Βλαντίμιρ Ντρίνφελντ Ρωσία
 ΗΠΑ
2019 Ζαν-Φρανσουά Λε Γκαλ Γαλλία για τις πολλές σημαντικές και εξαιρετικές συνεισφορές του στη θεωρία των στοχαστικών διαδικασιών.
Γκρέγκορι Λώλερ  ΗΠΑ για την ολοκληρωμένη και πρωτοποριακή έρευνά του σχετικά με τους διαγραμμένους βρόχους και τους τυχαίους περιπάτους.[4]
2020 Σάιμον Ντόναλντσον Ηνωμένο Βασίλειο Ηνωμένο Βασίλειο για τη συμβολή τους στη διαφορική γεωμετρία και την τοπολογία.[5]
Γιάκοβ Ελίασμπεργκ  ΗΠΑ
2021 Δεν δόθηκε βραβείο
2022 Τζορτζ Λούστιγκ  ΗΠΑ  Ρουμανία για πρωτοποριακές συνεισφορές στη θεωρία αναπαράστασης και σε συναφείς τομείς.[6]
2023 Ίνγκριντ Ντωμπέσις Βέλγιο Βέλγιο
 ΗΠΑ
για το έργο της στη θεωρία των κυματιδίων και την εφαρμοσμένη αρμονική ανάλυση.[7]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «home page». Wolf Foundation (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2023. 
  2. IREG Observatory on Academic Ranking and Excellence. IREG List of International Academic Awards (PDF). Brussels: IREG Observatory on Academic Ranking and Excellence. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 12 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2018. 
  3. Zheng, Juntao; Liu, Niancai (2015). «Mapping of important international academic awards». Scientometrics 104: 763–791. doi:10.1007/s11192-015-1613-7. 
  4. Wolf Prize 2019 - Mathematics
  5. Wolf Prize 2020 - Mathematics
  6. «Wolf Prize 2022 - Mathematics». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2023. 
  7. «Wolf Prize 2023 - Mathematics». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]