Χάσλερ Χουίτνεϋ

Χάσλερ Χουίτνεϋ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Hassler Whitney (Αγγλικά)
Γέννηση	23  Μαρτίου 1907 Νέα Υόρκη
Θάνατος	10  Μαΐου 1989 Πρίνστον
Τόπος ταφής	Dent Blanche (46°20′39″ s. š., 7°15′37″ v. d.)
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αγγλικά
Σπουδές	Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ (1928–1932) Πανεπιστήμιο Γέιλ (έως 1928)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	μαθηματικός διδάσκων πανεπιστημίου
Εργοδότης	Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών (Πρίνστον) (1952–1977) Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ (1930–1952) Applied Mathematics Panel (1943–1945)
Αξιοσημείωτο έργο	Whitney embedding theorem Whitney extension theorem Whitney immersion theorem Whitney conditions Πρόβλημα του πλανώδιου πωλητή Whitney inequality Loomis–Whitney inequality Stiefel–Whitney class Whitney topologies Whitney disk Whitney umbrella Whitney covering lemma Whitney's planarity criterion regular homotopy
Οικογένεια
Τέκνα	Sally W. Thurston James Newcomb Whitney
Γονείς	Edward Baldwin Whitney και Josepha Newcomb Whitney
Συγγενείς	William Dwight Whitney (παππούς από την πλευρά του πατέρα), Σάιμον Νιούκομπ (παππούς από την πλευρά της μητέρας), Josiah Whitney (granduncle), Emily Henrietta Whitney (θεία) και Marian Parker Whitney (θεία)
Οικογένεια	Whitney family
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	πρόεδρος (1979–1982, International Commission on Mathematical Instruction)
Βραβεύσεις	Εθνικό Μετάλλιο των Επιστημών (1976) βραβείο Βολφ Μαθηματικών (1982) βραβείο Λιρόϊ Π. Στιλ (1985) Paul R. Halmos - Lester R. Ford Awards (1969)
Σχετικά πολυμέσα

Ο Χάσλερ Χουίτνεϋ (23 Μαρτίου 1907 στη Νέα Υόρκη, ΗΠΑ - 10 Μαΐου 1989 στο Πρίνστον[1]) ήταν Αμερικανός μαθηματικός που ενδιαφερόταν κυρίως για την τοπολογία και τη θεωρία των ιδιομορφιών, καθώς και για τη θεωρία γραφημάτων στα πρώτα του χρόνια.

Βιογραφία

Ο πατέρας του Χουίτνεϋ ήταν δικαστής, ένας από τους παππούδες του ήταν ο αστρονόμος Σάιμον Νιούκομπ και ένας άλλος ήταν διάσημος μελετητής των Σανσκριτικών. Ο Χουίτνεϋ σπούδασε στο Γέιλ (μέχρι το πτυχίο του 1928) και στο Χάρβαρντ, όπου πήρε το διδακτορικό του το 1932 υπό την καθοδήγηση του Μπίρκοφ με τη διατριβή The Coloring of Graphs (Ο χρωματισμός των γραφημάτων). Μετά από μια σύντομη θητεία στο Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας, έγινε βοηθός καθηγητή το 1935 και στη συνέχεια τακτικός καθηγητής στο Χάρβαρντ το 1946. Επτά χρόνια αργότερα, εντάχθηκε στο Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον. Παρέμεινε εκεί μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 1977.

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, εργάστηκε σε συσκευές σκόπευσης για την αντιαεροπορική άμυνα και τις βόμβες.

Στην ιδιωτική του ζωή, ο Γουίτνι ήταν ενθουσιώδης ορειβάτης. Παντρεύτηκε τρεις φορές και απέκτησε πέντε παιδιά.

Το σημαντικότερο έργο του Χουίτνεϋ ήταν στον τομέα της διαφορικής τοπολογίας, δηλαδή της θεωρίας των ποικιλιών, η οποία βρισκόταν ακόμη στα σπάργανα εκείνη την εποχή. Το πιο γνωστό του αποτέλεσμα είναι αναμφίβολα το θεώρημα συμπερίληψης του Χουίτνεϋ. Το έργο του για τα κρίσιμα σημεία αποτέλεσε τη βάση για τη θεωρία των καταστροφών που ίδρυσε ο Ρενέ Τομ. Ο Χουίτνεϋ ενδιαφερόταν επίσης για τις διανυσματικές δέσμες και συνέβαλε σημαντικά στη θεωρία των χαρακτηριστικών κλάσεων με τις κλάσεις Stiefel-Χουίτνεϋ.

Εκτός από την τοπολογία, ο Χουίτνεϋ ενδιαφερόταν επίσης για τη θεωρία γραφημάτων, τη συνδυαστική, όπου επινόησε τον όρο matroid, τις αλγεβρικές ποικιλίες και τη θεωρία της ολοκλήρωσης. Για το τελευταίο θέμα, έγραψε επίσης το βιβλίο του Geometric Integration Theory, στο οποίο, μεταξύ άλλων, παρείχε μια θεωρητική βάση για την εφαρμογή του θεωρήματος του Στόουκς σε ποικιλίες με ιδιομορφίες στην άκρη τους. Συνέβαλε επίσης στο πρόβλημα των τεσσάρων χρωμάτων (για πρώτη φορά στη διδακτορική του διατριβή).

Ο Χάσλερ Χουίτνεϋ τιμήθηκε με πολυάριθμα βραβεία για το έργο του. Τα σημαντικότερα είναι το Εθνικό Μετάλλιο Επιστήμης (1976), το Βραβείο Βολφ (1983) και το Βραβείο Leroy P. Steele της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρείας (1985). Το 1950 έδωσε διάλεξη ολομέλειας στο Διεθνές Συνέδριο Μαθηματικών στο Κέιμπριτζ (Μασαχουσέτη) (r-διάστατη ολοκλήρωση στον n-χώρο). Το 1945, ο Whitney εξελέγη μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών, το 1947 της Αμερικανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας και το 1981 της Ακαδημίας Επιστημών. Το 1980 έγινε επίτιμο μέλος της Μαθηματικής Εταιρείας του Λονδίνου.

Δημοσιεύσεις

• Congruent Graphs and the Connectivity of Graphs. Amer. J. Math. 54 (1932), Nr. 1, S. 150–168.
• Analytic extensions of differentiable functions defined in closed sets. Trans. Amer. Math. Soc. 36 (1934), Nr. 1, S. 63–89.
• On the Abstract Properties of Linear Dependence. Amer. J. Math. 57 (1935), Nr. 3, S. 509–533.
• Differentiable manifolds. Ann. of Math. (2) 37 (1936), Nr. 3, S. 645–680.
• The self-intersections of a smooth n-manifold in 2n-space. Ann. of Math. (2) 45, 1944, S. 220–246.
• The singularities of a smooth n-manifold in (2n−1)-space. Ann. of Math. (2) 45, 1944, S. 247–293.
• On singularities of mappings of euclidean spaces. I. Mappings of the plane into the plane. Ann. of Math. (2) 62, 1955, S. 374–410.
• Elementary structure of real algebraic varieties. Ann. of Math. (2) 66, 1957, S. 545–556.
• Tangents to an analytic variety. Ann. of Math. (2) 81, 1965, S. 496–549.
• On the topology of differentiable manifolds, University of Michigan Press 1941
• Geometric integration theory. Princeton University Press, Princeton, N. J., 1957.
• Complex analytic varieties. Addison-Wesley Publishing Co., Reading, Mass.-London-Don Mills, Ont., 1972.

Βιβλία

• Whitney: Collected papers. 2 Bde., Birkhäuser 1992 (Eells, Toledo Hrsg.)
• Kendig: Never a Dull Moment: Hassler Whitney, Mathematics Pioneer. MAA Press 2018, ISBN 978-1-4704-4828-8.
• Shields: Differentiable manifolds – Weyl and Whitney. Mathematical Intelligencer 1988, Nr. 2