Μίκιο Σάτο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μίκιο Σάτο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
佐藤幹夫 (Ιαπωνικά) και さとう みきお (Japanese (Katakana script))
Γέννηση18  Απριλίου 1928[1]
Τόκυο
Θάνατος9  Ιανουαρίου 2023[2]
Κιότο
Χώρα πολιτογράφησηςΙαπωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[3]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Τόκιο (1949–1963)[4]
Kaishin First Junior High School (1945–1949)[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Κιότο (1970–1991)[4]
Πανεπιστήμιο της Οσάκα (1962–1964)[4]
Πανεπιστήμιο του Τόκιο (1958–1960)[5][4]
Tokyo University of Education (1960)[4]
Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών (Πρίνστον) (1960–1962)[6]
Πανεπιστήμιο Κολούμπια (1964–1966)[4]
Αξιοσημείωτο έργοBernstein–Sato polynomial
Sato–Tate conjecture
hyperfunction
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Σοκ για τα μαθηματικά (1997)[4]
Πρόσωπο Πολιτιστικής Αξίας (1984)[4]
βραβείο Βολφ Μαθηματικών (2003)[7][4]
βραβείο Asahi (1969)[4]
βραβείο Ακαδημίας Επιστημών της Ιαπωνίας (1976)[4]

Ο Μίκιο Σάτο (ιαπωνικά: 佐藤 幹夫,[8] 18 Απριλίου 1928 - 9 Ιανουαρίου 2023) ήταν Ιάπωνας μαθηματικός, γνωστός για την ίδρυση των πεδίων της αλγεβρικής ανάλυσης, των υπερσυναρτήσεων και των ολονομικών κβαντικών πεδίων. Ήταν καθηγητής στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Μαθηματικών Επιστημών στο Κιότο[9].

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

O Σάτο γεννήθηκε στο Τόκιο στις 18 Απριλίου 1928[10] και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, όπου έλαβε πτυχίο το 1952 και διδακτορικό υπό την επίβλεψη του Σοκίτσι Ιγιανάγκα το 1963[11][12]. Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Οσάκα και στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο πριν ενταχθεί στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Μαθηματικών Επιστημών (RIMS) του Πανεπιστημίου του Κιότο το 1970[11]. Διετέλεσε διευθυντής του RIMS από το 1987 έως το 1991[11].

Στους μαθητές του περιλαμβάνονται οι Μασάκι Κασιβάρα, Τακαχίρο Καβάι, Τετσούτζι Μίουα και Μίτσιο Τζίμπο, οι οποίοι έχουν ονομαστεί "σχολή Σάτο"[13].

Ο Σάτο πέθανε στην οικία του στο Κιότο στις 9 Ιανουαρίου 2023, σε ηλικία 94 ετών[14][8].

Έρευνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σάτο ήταν γνωστός για το πρωτοποριακό του έργο σε διάφορους τομείς, όπως οι προ-ομογενείς διανυσματικοί χώροι και τα πολυώνυμα Μπερνστάιν-Σάτο, και ειδικότερα για τη θεωρία του για τις υπερσυναρτήσεις[11]. Η θεωρία αυτή εμφανίστηκε αρχικά ως επέκταση ιδεών από τη θεωρία κατανομών- σύντομα συνδέθηκε με τη θεωρία της τοπικής κοχομολογίας του Γκρόθεντιεκ, για την οποία αποτελούσε μια ανεξάρτητη υλοποίηση με όρους της θεωρίας των διαφραγμάτων[10]. Επιπλέον, οδήγησε στη θεωρία των μικροσυναρτήσεων και της μικροτοπικής ανάλυσης στις γραμμικές μερικές διαφορικές εξισώσεις και στη θεωρία Φουριέ, όπως για τα κυματοειδή, και τελικά στις σημερινές εξελίξεις στη θεωρία των D-modules[10][15] Μέρος της θεωρίας των υπερσυναρτήσεων του Σάτο είναι η σύγχρονη θεωρία των ολονομικών συστημάτων: PDEs υπερκαθορισμένα σε σημείο που να έχουν πεπερασμένων διαστάσεων χώρους λύσεων (αλγεβρική ανάλυση)[11].

Στη θεωρητική φυσική, ο Σάτο έγραψε μια σειρά εργασιών τη δεκαετία του 1970 με τους Μίτσιο Τζίμπο και Τετσούτζι Μίβα, οι οποίες ανέπτυξαν την ολονομική κβαντική θεωρία πεδίου[10]. Όταν ο Σάτο τιμήθηκε με το βραβείο Βολφ στα Μαθηματικά 2002-2003, η εργασία αυτή περιγράφηκε ως "μια σημαντική επέκταση του μαθηματικού φορμαλισμού που διέπει το δισδιάστατο μοντέλο Ising, και εισήγαγε τις διάσημες συναρτήσεις tau στην πορεία"[10][11] Ο Σάτο συνέβαλε επίσης σε θεμελιώδεις εργασίες για τη θεωρία των μη γραμμικών σολιτονίων, χρησιμοποιώντας απείρως διαστάσεων Grassmannians[11].

Στη θεωρία αριθμών, ο ίδιος και ο Τζον Τέιτ έθεσαν ανεξάρτητα την εικασία Σάτο-Τέιτ για τις συναρτήσεις L γύρω στο 1960[16].

Ο Πιερ Σαπίρα παρατήρησε: "Κοιτάζοντας πίσω 40 χρόνια αργότερα, συνειδητοποιούμε ότι η μαθηματική προσέγγιση του Σάτο δεν είναι τόσο διαφορετική από εκείνη του Γκρόθεντιεκ, ότι ο Σάτο είχε την απίστευτη τόλμη να αντιμετωπίσει την ανάλυση ως αλγεβρική γεωμετρία και ότι ήταν σε θέση να κατασκευάσει αλγεβρικά και γεωμετρικά εργαλεία προσαρμοσμένα στα προβλήματά του"[17].

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σάτο τιμήθηκε με το Βραβείο Επιστήμης Ασάχι το 1969, με το Βραβείο της Ιαπωνικής Ακαδημίας το 1976, με το Βραβείο Πολιτιστικής Αξίας του Ιαπωνικού Υπουργείου Παιδείας το 1984, με το Βραβείο Schock το 1997 και με το Βραβείο Βολφ στα Μαθηματικά το 2002-2003[11].

Ο Σάτο ήταν ομιλητής ολομέλειας στο Διεθνές Συνέδριο Μαθηματικών στη Βαρσοβία το 1983[11]. Εξελέγη ξένο μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών το 1993[11].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  2. «インフォメーション».
  3. «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 5  Μαρτίου 2020.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 MacTutor History of Mathematics archive.
  5. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  6. www.ias.edu/scholars/mikio-sato.
  7. wolffund.org.il/2018/12/10/mikio-sato/. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουνίου 2021.
  8. 8,0 8,1 https://www.facebook.com/wwwjijicom. «佐藤幹夫氏死去(京都大名誉教授):時事ドットコム». 時事ドットコム (στα Ιαπωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2023. 
  9. «RIMS-Research Institute for Mathematical Sciences Kyoto University». www.kurims.kyoto-u.ac.jp. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2023. 
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 «Mikio Sato – Biography». MacTutor History of Mathematics archive (στα Αγγλικά). University of St Andrews. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2023. 
  11. 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 Jackson, Allyn (2003). «Sato and Tate Receive 2002–2003 Wolf Prize». Notices of the American Mathematical Society 50 (5): 569–570. https://www.ams.org/notices/200305/comm-wolf.pdf. 
  12. Μίκιο Σάτο στο Mathematics Genealogy Project
  13. McCoy, Barry M. (24 March 2011). «Mikio Sato and Mathematical Physics» (στα αγγλικά). Publications of the Research Institute for Mathematical Sciences 47 (1): 19–28. doi:10.2977/prims/30. ISSN 0034-5318. https://ems.press/journals/prims/articles/4467. Ανακτήθηκε στις 16 January 2023. 
  14. «The untimely passing of Professor Emeritus Sato Mikio». Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2023. , Notice: Research Institute for Mathematical Sciences, Kyoto University (2023/01/13)
  15. Kashiwara, Masaki; Kawai, Takahiro «Professor Mikio Sato and Microlocal Analysis». Publications of the Research Institute for Mathematical Sciences 47 (1): 11–17. 2011. doi:10.2977/PRIMS/29. http://www.ems-ph.org/journals/show_pdf.php?issn=0034-5318&vol=47&iss=1&rank=2. 
  16. It is mentioned in J. Tate, Algebraic cycles and poles of zeta functions in the volume (O. F. G. Schilling, editor), Arithmetical Algebraic Geometry, pages 93–110 (1965).
  17. Schapira, Pierre (February 2007). «Mikio Sato, a Visionary of Mathematics». Notices of the American Mathematical Society 54 (2): 243–245. https://www.ams.org/notices/200702/comm-schapira.pdf. Ανακτήθηκε στις 16 January 2023.