Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κρατικός Αερολιμένας Σάμου «Αρίσταρχος ο Σάμιος»

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°41′24″N 26°54′47″E / 37.69000°N 26.91306°E / 37.69000; 26.91306

Κρατικός Αερολιμένας Σάμου «Αρίσταρχος ο Σάμιος»
Άποψη του κτιρίου του αερολιμένα
IATA: SMIICAO: LGSM
Σύνοψη
Τύπος αεροδρομίουπολιτικό
ΙδιοκτήτηςΥπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας
Διαχειριστήςκοινοπραξία Fraport/Όμιλος Κοπελούζου
Πόλη που εξυπηρετείΣάμος
ΤοποθεσίαΠυθαγόρειο Σάμου
Έναρξη λειτουργίαςΜάιος 1976
Υψόμετρο19 ft / 6 m
Ιστοσελίδαwww.smi-airport.gr
Διάδρομοι αεροδρομίου
Διάδρομος Μήκος Επιφάνεια
πόδια μέτρα
09/27 6.890 2.100 άσφαλτος
Στατιστικά στοιχεία (2023)
Επιβατική κίνηση477.306
Μεταβολή επιβατικής κίνησηςΑύξηση 5,3%
Κίνηση αεροσκαφών5.687
Μεταβολή κίνησης αεροσκαφώνΜείωση 0,2%
Fraport[1]

Ο Κρατικός Αερολιμένας Σάμου «Αρίσταρχος ο Σάμιος» (IATA:SMI, ICAO: LGSM, ΥΠΑ: ΚΑΣΜ) είναι ο αερολιμένας που εξυπηρετεί το νησί της Σάμου.

Ο αερολιμένας πήρε το όνομά του από τον Αρίσταρχο τον Σάμιο, έναν αρχαίο Έλληνα αστρονόμο και μαθηματικό. Βρίσκεται 5 χιλιόμετρα από την πόλη του Πυθαγορείου. Στο αεροδρόμιο υπάρχει ένας μόνο μικρός διάδρομος από τον οποίο εξυπηρετούνται και οι αναχωρήσεις και οι αφίξεις. Ο περιβάλλων χώρος του αεροδρομίου δίνει ελάχιστο χώρο για λάθος ή σφάλμα από τους πιλότους, μιας και βρίσκεται δίπλα σε βουνά, ενώ στο τέλος του διαδρόμου βρίσκεται η θάλασσα. Συνήθως πνέουν ισχυρά μελτέμια από τον βορρά, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, τα οποία συχνά δυσκολεύουν το έργο της προσγείωσης. Υπάρχει μόνον ένας τερματικός σταθμός στο αεροδρόμιο. Υπάρχουν 5 πύλες επιβίβασης, όμως καμία τους δεν διαθέτει φυσούνα. Οι υποδομές για τους επιβάτες μοιράζονται σε δύο ορόφους και περιλαμβάνουν ένα κατάστημα αφορολογήτων ειδών και μια μικρή καφετέρια.

Οι πρώτες συζητήσεις για την δημιουργία του έγιναν από την κυβέρνηση Τσαλδάρη το 1935 στα πλαίσια μιας προσπάθειας εκσυγχρονισμού των συγκοινωνιών και την ίδρυση αεροδρομίων στις πρωτεύουσες κάθε νομού, κάτι το οποίο δεν έγινε εφικτό, λόγω των προβλημάτων που δημιούργησε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.[2]

Το 1948 γίνονται νέες προσπάθειες από τον τότε βουλευτή Νικόλαο Βλιάμο, ο οποίος θέτει το ζήτημα στον τότε υπουργό Αεροπορίας, με κύρια επιχειρήματα την ανταπόδοση εθνικής δικαιοσύνης, την απόδειξη ενδιαφέροντος του κράτους για το νησί της Σάμου, καθώς και το γεγονός ότι η δαπάνη δεν θα ήταν μεγάλη.[2] Οι περιοχές οι οποίες προτάθηκαν ήταν της Βλαμαρής η οποία όμως γειτνίαζε με την Τουρκία και θα σημειώνονταν αρκετές παραβιάσεις του εναερίου χώρου, επίσης η περιοχή του Λωβοκομείου στο Καρλόβασι ήταν μακριά από την πρωτεύουσα του νησιού. Τελικά επιλέχθηκε η περιοχή Κάμπου της Χώρας η οποία είναι κοντά στην πρωτεύουσα και είχε ήδη ένα υποτυπώδες αεροδρόμιο από ην εποχή των Ιταλών στα 1942-1943. Αυτό βρισκόταν λόγο πιο δυτικά προς τα βουνά και ήταν φτιαγμένο από υλικό PSP δηλαδή διάτρητες ατσαλολαμαρίνες.[3] Οι αρχικές εργασίες εμποδίζονται από το μέγεθος της απαιτούμενης δαπάνης, από το ότι δεν έχουν ενταχθεί στο Σχέδιο Μάρσαλ τα αεροδρόμια, πρέπει να καταστραφεί μεγάλο τμήμα της καλλιεργήσιμης γης, ενώ συνεχιζόταν και η δράση του Δημοκρατικού Στρατού.[4] Χίλια στρέμματα μοναστηριακής περιουσίας παραχωρούνται για την κατασκευή του αεροδρομίου.[5] Το 1950 περιφράσσεται η επιλεγμένη περιοχή αλλά οι αγρότες αφαιρούσαν τους πασσάλους από αντίδραση προς το δρομολογούμενο έργο. Οι τοπικές αρχές επισκέπτονται τα γειτονικά χωριά για να προπαγανδίσουν την σημασία κατασκευής του αεροδρομίου: ενίσχυση τουριστικής κίνησης, υψηλά μεροκάματα για όσους συμμετείχαν στις εργασίες κατασκευής και συντήρησης του αεροδρομίου, συντόμευση του ταξιδιού από και προς τη Σάμο όταν με την ακτοπολϊκή συγκοινωνία χρειάζονταν 18 με 23 ώρες. Το 1952 δημοσιεύεται νόμος περί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης. Η πρώτη πίστωση που δίδεται είναι 300.000 δρχ και μένει ανεκμετάλλευτη.[4] Τον Σεπτέμβριο του 1951 δημοσιεύεται ο Νόμος περί του αεροδρομίου της Σάμου και το 1952 ξεκινούν οι πρώτες εργασίες με την προσδοκία ως στις αρχές του 1953 θα ξεκινούσε η λειτουργία του.[6] Ωστόσο το 1958 εξαντλούνται οι πιστώσεις και οι εργασίες σταματούν λόγο ισχυρών βροχοπτώσεων, ενώ ό,τι έργα έχουν κατασκευαστεί καταστρέφονται το 1959. Το 1960 κατόπιν ενεργειών των βουλευτών Κοτσώνη και Σπύρου ξεκινούν εκ νέου οι εργασίες τις οποίες αναλαμβάνει η Βασιλική Αεροπορία. Το πρόβλημα τώρα εντοπίζεται στην κατασκευή φράγματος για την εκτροπή του χειμάρρου της χώρας. Με εντατικές εργασίες ντόπιων και αξιωματικών οπλιτών, καθώς δεν υπήρχε η πολυτέλεια σύγχρονων μηχανημάτων, το καλοκαίρι του 1962 ο διάδρομος και ο πύργος ελέγχου είναι έτοιμα, ενώ τον Νοέμβριο του ίδιου έτους έχει ολοκληρωθεί και η εκτροπή του χειμάρρου.

Τα εγκαίνια γίνονται δύο δεκαετίες μετά από την έναρξη του έργου, παρόντος πλήθους κόσμου στις 23 Ιουνίου του 1963. Στο λόγο που εκφωνεί ο Μιχάλης Κοτσώνης εκφράζει ευχαριστίες στον Θεμιστοκλή Σοφούλη, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Αριστοτέλη Ωνάση.[7]

Ενώ πτήσεις εκτελούνται σε καθημερινή βάση, οι κακές καιρικές συνθήκες και οι πλάγιοι μετωπικοί άνεμοι οδηγούν στην ακύρωση των τελευταίων. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, η χάραξη νέου διαδρόμου κρίνεται οικονομικά ασύμφορη και προτείνεται η λύση επέκτασης και διαπλάτυνσης του είδη υπάρχοντος διαδρόμου. Οι ενέργειες ξεκινούν το 1966 και τελειώνουν το 1971 όταν και γίνονται τα εγκαίνια του νέου διαδρόμου.[7] Το αεροδρόμιο χαρακτηρίζεται Διεθνές Β΄ και έχει την δυνατότητα υποδοχής αεροσκαφών από το εξωτερικό. Τον Μάιο του 1976 φτάνει το πρώτο τσάρτερ με Δανούς τουρίστες.[8] Από το 1977 το αεροδρόμιο ακολουθεί πορεία αλματώδους ανάπτυξης. Ακόμα και σήμερα υπάρχουν έργα σε εξέλιξη με στόχο να ανταποκρίνεται στις διεθνής προδιαγραφές. Στο μεταίχμιο του 21ου αιώνα ο τερματικός σταθμός ανακαινίστηκε. Η χωρητικότητα του αεροδρομίου αυξήθηκε έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στην αυξημένη επιβατική κίνηση.

Τον Δεκέμβριο του 2015, οριστικοποιήθηκε μέ την υπογραφή συμφωνίας η παραχώρηση του Αερολιμένα της Σάμου καθώς και άλλων 13 περιφερειακών αερολιμένων στην κοινοπραξία Fraport AG και Ομίλου Κοπελούζου από το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας Δημοσίου (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ).[9]Η έναρξη παραχώρησης έγινε στις 11 Απριλίου 2017 [10].

Σημασία για τη Σάμο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δημιουργία του Αεροδρομίου υπήρξε καθοριστική για την ανάπτυξη του νησιού. Διευκολύνθηκε η επικοινωνία και οι επαγγελματικές δραστηριότητες, τόσο σε πανελλαδικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Τονώθηκε η τουριστική κίνηση στο νησί και συνέβαλλε στην ένωση του με τον εθνικό κορμό δικαιώνοντας τις προσπάθειες για την δημιουργία του. Έρχεται πρώτο σε κίνηση ανάμεσα στα αεροδρόμια ίδιας κατηγορίας και κρίνεται ως ένα από τα δυσκολότερα της Ευρώπης λόγω της πλαγιότητας των ανέμων, επομένως απαιτεί ειδικά εκπαιδευμένους πιλότους.

Έργα κατά τη διάρκεια παραχώρησης του αεροδρομίου στη Fraport-Greece

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 22 Μαρτίου 2017, η Fraport-Greece παρουσίασε τα σχέδια όλων των αεροδρομίων, μεταξύ αυτών και του αεροδρομίου Σάμου [11].

Οι εργασίες που θα πραγματοποιηθούν στο αεροδρόμιο της Σάμου στο πλαίσιο του επενδυτικού προγράμματος της Fraport Greece μέχρι το 2021 είναι οι ακόλουθες :

  • Γενικό καθαρισμό
  • Βελτίωση του φωτισμού και της σηματοδότησης στους εσωτερικούς (τερματικοί σταθμοί) και εξωτερικούς χώρους των αεροδρομίων (χώρος στάθμευσης αεροσκαφών-διάδρομοι προσγείωσης-απογείωσης).
  • Αναβάθμιση και βελτίωση των εγκαταστάσεων υγιεινής.
  • Βελτίωση παρεχόμενων υπηρεσιών συμπεριλαμβανομένης δωρεάν σύνδεσης με το διαδίκτυο (WiFi).
  • Εργασίες για τη βελτίωση της πυρασφάλειας σε όλους τους χώρους των αεροδρομίων.
  • Νέος πυροσβεστικός σταθμός
  • Aναδιοργάνωση του χώρου στάθμευσης των αεροσκαφών
  • 19% αύξηση της συνολικής έκτασης του αεροσταθμού 9.605 m2
  • 40% αύξηση των σταθμών Check-in (από 10 σε 14)
  • 25% αύξηση του συνολικού αριθμού πυλών (από 4 σε 5)
  • 50% αύξηση των σημείων ασφαλείας και ελέγχου του αεροδρομίου (από 2 σε 3)

Αεροπορικές εταιρείες και προορισμοί

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αεροπορικές εταιρείες Προορισμοί
Aegean Airlines Αθήνα (από 29 Οκτωβρίου 2023)
Air Serbia Θερινή πτήση charter: Βελιγράδι
Austrian Airlines Θερινή περίοδος: Βιέννη[12]
Brussels Airlines Θερινή περίοδος: Βρυξέλλες[13]
Condor Θερινή περίοδος: Αμβούργο, Μόναχο, Ντίσελντορφ, Φραγκφούρτη
Corendon Dutch Airlines Θερινή περίοδος: Άμστερνταμ[14]
Edelweiss Air Θερινή περίοδος: Ζυρίχη
Eurowings Θερινή περίοδος: Ντίσελντορφ
Neos Θερινή περίοδος: Βερόνα, Μιλάνο-Μαλπένσα[15]
Olympic Air Αθήνα (έως 29 Οκτωβρίου 2023), Θεσσαλονίκη
Sky Express Αθήνα, Θεσσαλονίκη[16], Λήμνος, Μυτιλήνη, Ρόδος, Χίος (πρόγραμμα άγονων γραμμών)[17]
Scandinavian Airlines Θερινές πτήσεις charter: Γκέτεμποργκ, Κοπεγχάγη, Όσλο-Γκαρντεμόεν, Στοκχόλμη-Αρλάντα
SmartWings Θερινή περίοδος: Πράγα
Transavia Θερινή περίοδος: Άμστερνταμ
TUI Airways Θερινή πτήση charter: Λονδίνο-Γκάτγουικ
TUIfly Belgium Θερινή περίοδος: Βρυξέλλες
TUIfly Netherlands Θερινή περίοδος: Άμστερνταμ
TUIfly Nordic Θερινές πτήσεις charter: Γκέτεμποργκ, Όσλο, Στοκχόλμη-Αρλάντα

Στατιστικά στοιχεία αεροπορικής κίνησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε το πηγαίο ερώτημα Wikidata.


Τα στοιχεία πάρθηκαν από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) [18] μέχρι το 2015 και από το 2016 και μετά από την επίσημη ιστοσελίδα του αεροδρομίου [19].

Έτος Επιβάτες
Εσωτερικού Εξωτερικού Συνολικά
1994 121.370 296.640 418.010
1995 Αύξηση132.269 Αύξηση282.192 Αύξηση414.461
1996 Αύξηση141.864 Μείωση264.430 Μείωση406.294
1997 Αύξηση149.564 Μείωση263.334 Αύξηση412.898
1998 Μείωση146.056 Αύξηση277.498 Αύξηση423.554
1999 Αύξηση189.132 Αύξηση314.704 Αύξηση503.836
2000 Μείωση180.446 Μείωση287.948 Μείωση468.394
2001 Μείωση154.004 Αύξηση304.686 Μείωση458.690
2002 Μείωση141.362 Μείωση283.488 Μείωση424.850
2003 Αύξηση142.212 Μείωση266.835 Μείωση409.047
2004 Αύξηση153.067 Μείωση240.562 Μείωση393.629
2005 Αύξηση155.534 Μείωση236.593 Μείωση392.127
2006 Αύξηση190.879 Αύξηση260.039 Αύξηση450.918
2007 Αύξηση216.605 Αύξηση265.382 Αύξηση481.987
2008 Μείωση204.873 Αύξηση266.993 Μείωση471.866
2009 Αύξηση216.174 Μείωση230.968 Αύξηση447.142
2010 Μείωση193.530 Μείωση217.035 Μείωση410.565
2011 Μείωση172.672 Αύξηση236.048 Μείωση408.720
2012 Μείωση149.664 Μείωση214.984 Μείωση364.648
2013 Μείωση136.641 Μείωση207.076 Μείωση343.717
2014 Αύξηση151.107 Αύξηση245.201 Αύξηση396.308
2015 Μείωση149.302 Αύξηση253.848 Αύξηση403.150
2016 Αύξηση155.983 Μείωση207.330 Μείωση363.313
2017 Αύξηση161.313 Αύξηση248.972 Αύξηση410.285
2018 Αύξηση172.621 Αύξηση290.128 Αύξηση462.749
2019 Αύξηση181.455 Αύξηση298.525 Αύξηση479.980
2020 Μείωση100.669 Μείωση43.630 Μείωση144.299
2021 Αύξηση131.580 Αύξηση138.718 Αύξηση270.298
2022 Αύξηση174.647 Αύξηση278.617 Αύξηση453.264
2023 Αύξηση193.356 Αύξηση283.950 Αύξηση477.306

Ατυχήματα και συμβάντα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 3 Αυγούστου 1989, η πτήση 545 της Ολυμπιακής Αεροπορίας συνετρίβη στο Όρος Κέρκης, ενώ προσέγγιζε το αεροδρόμιο της Σάμου. Όλοι οι 34 επιβάτες και πλήρωμα έχασαν τη ζωή τους στο ατύχημα. [20]

  1. «Traffic Development Overview - Samos Airport "Aristarchos o Samios"» (PDF). www.smi-airport.gr. Fraport. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2024. 
  2. 2,0 2,1 Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 171
  3. Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 172
  4. 4,0 4,1 Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 173
  5. Ευσέβιος Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας, «Η Εκκλησία της Σάμου κατά τον 20ο αιώνα», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 87
  6. Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 174
  7. 7,0 7,1 Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 175
  8. Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 176
  9. http://www.tornosnews.gr/en/tourism-businesses/new-investments/13859-greece-signs-privatization-of-14-regional-airports-with-germany-s-fraport-for-e1-2-bln.html
  10. "Υπεγράφη η ΚΥΑ παράδοσης των 14 αεροδρομίων στη Fraport", kathimerini.gr
  11. "Τα σχέδια της Fraport Greece για τη νέα εποχή των 14 αεροδρομίων", fraport-greece.com
  12. Liu, Jim (8 Νοεμβρίου 2019). «Austrian resumes 2 Greek leisure routes in S20». routesonline.com. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2019. 
  13. «Brussels Airlines adds eight new destinations to its Summer 2022 schedule». Aviation24.be (στα Αγγλικά). 18 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2022. 
  14. Liu, Jim (2018-01-23). «Corendon Dutch adds new Netherland routes in S18» (στα αγγλικά). Routesonline. https://www.routesonline.com/news/38/airlineroute/276809/corendon-dutch-adds-new-netherland-routes-in-s18/. Ανακτήθηκε στις 2018-02-05. 
  15. Liu, Jim (2 Ιανουαρίου 2019). «Neos schedules new European routes in S19». Routesonline (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2019. 
  16. «Νέοι προορισμοί από Αθήνα και Θεσσαλονίκη!». www.skyexpress.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2016. 
  17. «Η ΥΠΑ ανέθεσε 3 ακόμη άγονες γραμμές στην Sky Express και 1 στην Astra Airlines». www.metaforespress.gr. 8 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2017. 
  18. "SAMOS AIRPORT ARISTARCHOS OF SAMOS", ypa.gr
  19. "Στατιστικά Στοιχεία Αεροπορικής Κίνησης", smi-airport.gr
  20. ASN Aircraft Accident Shorts 330-200 SX-BGE
  • Ελένη Σ. Δήμα «Το αεροδρόμιο της Σάμου», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 171-177
  • Ευσέβιος Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας, «Η Εκκλησία της Σάμου κατά τον 20ο αιώνα», Σαμιακές Μελέτες, τόμ. 6 (2003-2004), σελ. 83-89

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]