Διεθνές Αεροδρόμιο Ελληνικού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°53′54″N 23°43′46″E / 37.89833°N 23.72944°E / 37.89833; 23.72944

Διεθνές Αεροδρόμιο Ελληνικού
Γενικά
IATA ATH ICAO LGAΤ
Τύπος Αεροδρομίου Πολιτικό (Κλειστό)
Χειριστής Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας
Εξυπηρετεί Αθήνα
Υψόμετρο 21 μέτρα
Γεωγραφικές Συντεταγμένες 37° 53' 54 N

23° 43' 46 E

Διάδρομοι
Κατεύθυνση Μήκος Επιφάνεια
Πόδια Μέτρα
15L/33R 11.483 3.500 Άσφαλτος
15R/33L 10.331 3.148 Άσφαλτος
Στατιστικά (2001)
Επιβάτες 11 με 12 εκατ.
Έμβλημα των Ολυμπιακών Αερογραμμών σε νησίδα της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, στο ύψος του δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης
Αεροφωτογραφία του Αεροδρομίου του Ελληνικού

Το Διεθνές Αεροδρόμιο Ελληνικού ή απλά Ελληνικό (επισήμως Κρατικός Αερολιμένας Αθηνών) ήταν το διεθνές αεροδρόμιο της Αθήνας για πάνω από 60 χρόνια, μέχρι το Μάρτιο του 2001, οπότε και έκλεισε και αντικαταστάθηκε από τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. Ο κωδικός του κατά την IATA ήταν ATH, που τώρα χρησιμοποιείται από το Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, ενώ ο κωδικός του κατά τον ICAO ήταν LGAT (ο οποίος δεν μεταφέρθηκε στο Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος). Το πολιτικό αεροδρόμιο είχε δύο τερματικούς σταθμούς (terminal), ο δυτικός για την Ολυμπιακή Αεροπορία και ο ανατολικός για τις διεθνείς πτήσεις. Ένας επιπλέον τερματικός σταθμός ήταν αυτός της Αμερικανικής Βάσης του Ελληνικού. Βρισκόταν στην περιοχή του Ελληνικού. Στα δυτικά του αεροδρομίου υπάρχουν παραλίες, στα νότια ο όμιλος γκολφ Γλυφάδας και κατοικίες.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αεροδρόμιο άρχισε να κατασκευάζεται το 1938 στη περιοχή Χασάνι απο τον αρχιτέκτονα - πολιτικό μηχανικό Νικόλαο Σαλβαρλή, με διάδρομο προσγειώσεως 1.800 μέτρων μετά από απαλλοτρίωση τμημάτων των τότε κοινοτήτων Κομνηνών και Ελληνικού. Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος όμως δεν επέτρεψε την ολοκλήρωσή του γιατί δεν δέχτηκε ο αρχιτέκτονας να συνεργαστεί με τους Γερμανούς. Κατά την περίοδο της Γερμανο-Ιταλικής κατοχής, οι Γερμανοί επέσπευσαν την επέκτασή του για δικούς τους σκοπούς. Αντίθετα, η συμμαχική αεροπορία επεδίωξε να παρεμποδίσει την ολοκλήρωσή του με συνέπεια σειρά επιδρομών, κυρίως νυκτερινών βομβαρδισμών προς αποφυγή θυμάτων εκ των εργαζομένων εκεί Ελλήνων. Από τους βομβαρδισμούς προκλήθηκαν πολλές ζημιές και στους παρακείμενους οικισμούς. Κατά την αποχώρησή τους όμως οι Γερμανοί κατέστρεψαν τους διαδρόμους του.

Από το 1945 έως το 1993, η Ελληνική Κυβέρνηση επέτρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής να το χρησιμοποιούν. Γνωστό και ως Αεροδρόμιο Χασάνι από το 1945, χρησιμοποιήθηκε από την Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία ως βάση των επιχειρήσεων της Μονάδας Αερομεταφορών μεταξύ Ρώμης και Μέσης Ανατολής.

Στη συνέχεια και για όσο ακόμα βρίσκονταν γερμανικές φρουρές σε ελληνικά νησιά, από εκεί εφορμούσαν ελληνικά και συμμαχικά αεροσκάφη με στόχο τις φρουρές αυτές (οι αεροδιάδρομοι επιδιορθώθηκαν).

Μετά τη λήξη του πολέμου και την επανένωση των Δωδεκανήσων, μεταφέρθηκε στο Ελληνικό το μεγάλο υπόστεγο αεροσκαφών των Ιταλών από τη Λέρο και αποτέλεσε το βασικό υπόστεγο επισκευών του αεροδρομίου.

Το 1950, το αεροδρόμιο απέκτησε και δεύτερο διάδρομο μήκους 2.250 μέτρων, ενώ ο πρώτος αυξήθηκε στα 2.250 μέτρα. Το 1958 ο κύριος διάδρομος αυξήθηκε πάλι, με μήκος τα 3.000 μέτρα. Στις 30 Μαΐου του 1962, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έθεσε τον θεμέλιο λίθο του Ανατολικού αεροδρομίου Ελληνικού που έχει σχεδιαστεί από τον διάσημο Αμερικανοφινλανδό αρχιτέκτονα Έερο Σάαρινεν[1]. Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν το 1969. Τη δεκαετία του 1970 ο κυρίως διάδρομος επιμηκύνθηκε στα 3.500 μέτρα, ενώ το 1976 η Ελληνική Κυβέρνηση ανέθεσε σε Κοινοπραξία της Aeroports de Paris και του Αεροδρομίου της Φρανκφούρτης την επιλογή της κατάλληλης τοποθεσίας για τη μεταφορά του αεροδρομίου. Η τοποθεσία που επιλέχθηκε τελικά ήταν τα Σπάτα, αλλά η κατασκευή αναβλήθηκε. Τη δεκαετία του 1990 το αεροδρόμιο εξυπηρετούσε από 10 έως 12 εκατομμύρια επιβάτες το χρόνο.

Το 1986 ο σκηνοθέτης Μέναχεμ Γκολάν χρησιμοποίησε τον εξωτερικό χώρο του αεροδρομίου, για να αναπαραστήσει έναν Λιβανέζο τρομοκράτη να βγαίνει από ένα ταξί, στην ταινία του, The Delta Force.

Το τελευταίο αεροσκάφος που αναχώρησε από το αεροδρόμιο ήταν ένα Boeing 737 των Ολυμπιακών Αερογραμμών με προορισμό τη Θεσσαλονίκη.

Έπειτα από τον τερματισμό λειτουργίας του το 2001, το Αεροδρόμιο του Ελληνικού παραμένει κλειστό καθώς ο Νέος Διεθνής Αερολιμένας "Ελευθέριος Βενιζέλος" αποτελεί πλέον το κεντρικό αεροδρόμιο των Αθηνών. Μέχρι τον Ιούνιο του 2002, χρησιμοποιείτο από ιδιωτικά αεροσκάφη, ορισμένα από τα οποία μεταφέρθηκαν από το αεροδρόμιο του Μαραθώνα, που έκλεισε για να κατασκευαστεί στην θέση του το Ολυμπιακό Κωπηλατοδρόμιο. Επίσης, μέχρι την ολοκλήρωση της κατασκευής της νέας τεχνικής βάσης της Ολυμπιακής Αεροπορίας στο αεροδρόμιο "Ελευθέριος Βενιζέλος", η εταιρεία εξακολούθησε να χρησιμοποιεί την τεχνική βάση στο Ελληνικό, έτσι τα αεροσκάφη της Ολυμπιακής Αεροπορίας που επρόκειτο να περάσουν από εργασίες συντήρησης πετούσαν "εξ' όψεως" από το ένα αεροδρόμιο στο άλλο.

Τον Απρίλιο του 2011 άνοιξε το Μουσείο των Ολυμπιακών Αερογραμμών στον δυτικό τερματικό σταθμό, που περιελάμβανε τρία αεροσκάφη, που βρίσκονταν σταθμευμένα εκεί από το κλείσιμο του αεροδρομίου.

Μετά το κλείσιμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά το κλείσιμό του, στο αεροδρόμιο, λόγω των Ολυμπιακών αγώνων του 2004 κατασκευάστηκαν δύο γήπεδα μπέιζμπολ χωρητικότητας 8.700 και 4.000 θέσεων το καθένα, ένα Κέντρο Κάνοε-Καγιάκ Σλάλομ, ένα κλειστό γήπεδο 14.100 θέσεων και μία αίθουσα Ξιφασκίας 5.000 θέσεων. Επίσης εκεί κατασκευάστηκε αμαξοστάσιo του τραμ της Αθήνας και του ΟΑΣΑ (ΕΘΕΛ). Επίσης, σε χώρους του πρώην αεροδρομίου στεγάζεται και η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία καθώς και τα Κέντρα Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας, Περιοχής Αθηνών και Μακεδονίας της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.[2]

Ανάπλαση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2020, άρχισαν τα έργα στο Αεροδρόμιο του Ελληνικού με σκοπό να δημιουργηθεί ένα τεράστιο πάρκο. Σύμφωνα με την Lamda Development, θα δημιουργηθούν πάνω από 80.000 θέσεις εργασίας, θα προσελκύει κάθε χρόνο τουλάχιστον 1.000.000 επισκέπτες. Η επένδυση είναι 8 δισ. ευρώ και θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα παράκτια πάρκα στον κόσμο[3][4][5].

Στον κινηματογράφο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πλάνα του αεροδρομίου του Ελληνικού υπάρχουν σε πολλές σκηνές του ελληνικού κινηματογράφου, μεταξύ των οποίων:

Έτος Τίτλος Σκηνοθέτης
1957 Η θεία απ' το Σικάγο Αλέκος Σακελλάριος
1960 Χριστίνα [6] Γιάννης Δαλιανίδης
1962 Ο Θόδωρος και το δίκαννο [6] Ντίνος Δημόπουλος
1964 Ο εμίρης κι ο κακομοίρης [6] Ορέστης Λάσκος
1966 Η κόρη μου η σοσιαλίστρια [6] Αλέκος Σακελλάριος
1967 Βίβα Ρένα [6] Κώστας Καραγιάννης
1969 Ο παραμυθάς [6] Ερρίκος Θαλασσινός
1970 Η θεία μου η χίπισσα Αλέκος Σακελλάριος
Κρίμα το Μπόι Σου Κώστας Καραγιάννης
1971 Εκείνο το καλοκαίρι [7] Βασίλης Γεωργιάδης
Μαριχουάνα stop! [6] Γιάννης Δαλιανίδης
1972 Αναζήτησις... [7] Ερρίκος Ανδρέου

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Νέοι δρόμοι, νέο αεροδρόμιο, Ιστορικό Λεύκωμα 1962, σελ. 72, Καθημερινή (1997)
  2. Airport, Alexandroupolis. «Αερολιμένας Αλεξανδρούπολης- Υπηρεσία Ελέγχου Περιοχής Αθηνών». www.alxd.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2016. 
  3. «Το Ελληνικό | Ένα πρωτοποριακό Έργο γίνεται πραγματικότητα». Το Ελληνικό. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2020. 
  4. «Ελληνικό: Το έργο που θα αλλάξει το πρόσωπο της Αθήνας (εικόνες)». Athens Voice. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2020. 
  5. «Όλα τα έργα που θα υλοποιηθούν στο Ελληνικό». Έθνος. 27 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2020. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 Η Ολυμπιακή μέσα απ' τον Ελληνικό κινηματογράφο [A' Μέρος], https://www.youtube.com/watch?v=fbHoGutDYNA, ανακτήθηκε στις 2023-04-02 
  7. 7,0 7,1 Τρούσας, Φώντας (26 Ιουνίου 2019). «Οι εμβληματικές ελληνικές ταινίες των '70s που γυρίστηκαν στα νότια προάστια». LiFO. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]