Χρυσή Πέλλας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°56′39″N 22°07′01″E / 40.94417°N 22.11694°E / 40.94417; 22.11694

Χρυσή
Τοποθεσία στον χάρτη
Τοποθεσία στον χάρτη
Χρυσή
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΠεριφέρεια Δυτικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΠέλλας
ΔήμοςΔήμος Αλμωπίας
Δημοτική ΕνότηταΕξαπλάτανου
Γεωγραφία και στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονία
ΝομόςΝομός Πέλλης
Έκταση13 τ.χλμ χλμ2
Υψόμετρο120
Πληθυσμός281 (2011)
Άλλα
Παλαιά ονομασίαΖλάτενα έως το 1926
Ονομασία κατοίκωνΧρύσες
Ταχ. κωδ.58400
Τηλ. κωδ.23840

Η Χρυσή είναι χωριό που υπάγεται διοικητικά στον Νομό Πέλλας και συγκεκριμένα στον Δήμο Αλμωπίας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 αριθμεί 281 κατοίκους, κύρια ασχολία των οποίων είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία. Ανατολικά του χωριού είναι χτισμένο κάστρο από την εποχή του Βασιλείου του Βουλγαροκτόνου.

Το χωριό αυτό είναι η πατρίδα της νεομάρτυρος Αγίας Χρυσής, που εορτάζεται στις 13 Οκτωβρίου εκάστου έτους και από την οποία προφανώς πήρε το όνομά του. Προηγουμένως ονομαζόταν Σλάτενα.

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό βρίσκεται νοτιοανατολικά της Αριδαίας, στο σταυροδρόμι Εδέσσης-Αριδαίας-Φούστανης. Το χωριό έχει υψόμετρο 120 μέτρα. Το χωριό βρίσκεται 5 χιλιόμετρα νότια του Εξαπλατάνου, στην κοιλάδα Αλμωπίας.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαιότητα και Μεσαίωνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο οικισμός είναι τα ερείπια ενός μεσαιωνικού κάστρου, το οποίο καταστράφηκε από τις δυνάμεις του Βασιλείου Β΄ κατά το 1015. Το φρούριο ανακηρύχθηκε αρχαιολογικός χώρος το 1980. Νότια του χωριού υπάρχουν υπολείμματα αρχαίου οικισμού που συνδέονται με μία αρχαία πόλη.

Οθωμανική Αυτοκρατορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον 18ο αιώνα γεννήθηκε και έζησε η Αγία Χρυσή η Νεομάρτυς όπου και δολοφονήθηκε από τις οθωμανικές δυνάμεις το 1795.

Σύμφωνα με τις στατιστικές Vasil Kanchov («Μακεδονία. Εθνογραφία και στατιστικά στοιχεία») το 1900 ζούσαν στο χωριό 950 Βούλγαροι μουσουλμάνοι.

Στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου το 1912 το χωριό καταλήφθηκε από τα ελληνικά στρατεύματα και παρέμεινε στην Ελλάδα και μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Κατά την ανταλλαγή πληθυσμών το 1923 ο μουσουλμανικός πληθυσμός μετανάστευσε στην Τουρκία και τη θέση του αναπλήρωσαν Έλληνες της Ανατολίας και του Πόντου. Το 1926 το χωριό μετονομάστηκε σε Χρυσή. Σύμφωνα με την απογραφή του 1928 το χωριό είχε 664 κατοίκους.

Ασχολίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έδαφος είναι πολύ γόνιμο και μερικώς αρδευόμενο. Ο πληθυσμός παράγει σιτηρά, καπνό, φρούτα και άλλα γεωργικά προϊόντα. Επίσης, η κτηνοτροφία είναι μερικώς ανεπτυγμένη.

Αυτοδιοίκηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1930, το χωριό αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα που κάλυπτε έκταση 15 τ.χλμ. Το 1999 η Κοινότητα συγχωνεύθηκε στο νεοσύστατο Δήμο Εξαπλάτανου και αποτέλεσε Δημοτικό Διαμέρισμα του δήμου. Από το 2011 το χωριό αποτελεί Τοπική Κοινότητα του Δήμου Αλμωπίας.

Δημογραφία.[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1920:641.
  • 1928:664.
  • 1940:825.
  • 1951:813.
  • 1961:834.
  • 1971:613.
  • 1981:450.
  • 1991:461.
  • 2001:395.
  • 2011:281.