Δωροθέα Πέλλας
Συντεταγμένες: 40°59′40″N 22°3′27″E / 40.99444°N 22.05750°E
| Δωροθέα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Μακεδονίας-Θράκης |
| Περιφέρεια | Κεντρικής Μακεδονίας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Πέλλας |
| Δήμος | Αλμωπίας |
| Δημοτική Ενότητα | Αριδαίας |
| Δημοτική Κοινότητα | Δωροθέας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Μακεδονία |
| Νομός | Πέλλας |
| Υψόμετρο | 170 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 453 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Γάβριστα |
| Ταχ. κώδικας | 58400 |
| Τηλ. κωδικός | 23840 |
Η Δωροθέα (μέχρι το 1922 Γάβριστα[1]) είναι χωριό του Δήμου Αλμωπίας, της Περιφερειακής Ενότητας (πρώην νομού) Πέλλας, στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, η Δωροθέα έχει 564 κατοίκους. Βρίσκονται σε υψόμετρο 170 μέτρων. Στην τοπική κοινότητα Δωροθέας εντάσσεται και ο οικισμός Αγάθη.
Στα σύνορα των τοπικών κοινοτήτων Σωσάνδρας και Δωροθέας έχουν βρεθεί λείψανα οικιστικών εγκαταστάσεων των νεολιθικών χρόνων και της Εποχής του Χαλκού.[2] Το χωριό είχε μικτό μουσουλμανικό και χριστιανικό πληθυσμό στις αρχές του 20ού αιώνα, με πλειοψηφία μουσουλμάνων (650 έναντι 200 χριστιανών, οι οποίοι προσέκειντο στο Οικουμενικό Πατριαρχείο). Στο χωριό λειτουργούσε πατριαρχικό σχολείο. Στην απαρίθμηση του 1913, η Δωροθέα είχε 852 κατοίκους και στην απογραφή του 1920 είχε 683 κατοίκους. Με την ανταλλαγή πληθυσμών το 1923, οι μουσουλμάνοι αναγκάστηκαν να μετοικήσουν στην Τουρκία και στο χωριό εγκαταστάθηκαν 106 προσφυγικές οικογένειες. Στην απογραφή του 1928 είχε 630 κατοίκους και στην απογραφή του 1940 ο πληθυσμός του είχε αυξηθεί σε 888.[3] Η Δωροθέα ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας και με το πρόγραμμα Καποδίστριας, ο οικισμός προσαρτήθηκε στον δήμο Αριδαίας το 1997. Με το πρόγραμμα Καλλικράτης, προσαρτήθηκε στον δήμο Αλμωπίας.[4] Με την τελευταία απογραφή του 2021 το χωριό απαριθμεί πλέον 483 μόνιμους κατοίκους.
Τοπική ομάδα αποτελεί η Α.Σ. Αναγέννηση Δωροθέας με έδρα της το δημοτικό γήπεδο Δημήτρης Καραγιάννης.
Θρησκευτικό στοιχείο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο χωριό βρίσκονται 3 ναοί:
- Ο Ι.Ν. Αγίου Δωροθέου Επισκόπου Τύρου, ο οποίος αποτελεί και τον προστάτη του χωριού και εορτάζεται κάθε χρόνο την 5η Ιουνίου με λαμπρές εκδηλώσεις. Τον ναό επισκέπτεται έπειτα από 40 μέρες από την εορτή σε ετήσια βάση ο αγαπητός στους κατοίκους του χωριού Μητροπολίτης Σύρου Δωρόθεος Β΄.
- Ο Ι.Ν. Αναλήψεως του Κυρίου (τα κοιμητήρια του χωριού).
- Το παρεκκλήσι της Μεγαλομάρτυρος Αγίας Παρασκευής, όπου υπάρχει το αγίασμά της.
Αγροτικός τομέας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το χωριό είναι ευρέως γνωστό για την παραγωγή του σε πράσο.[5] Πέρα από την ιδιαίτερη ποικιλία που διαθέτει, οι κάτοικοί του κάνουν χρήση μιας τοπικής και πρωτοφανούς μεθόδου για τον καθαρισμό τους, αφήνοντας τα να καθαριστούν δεμένα σε δεμάτια μέσα στο ποτάμι. Η παραπάνω «πατέντα» υπήρξε θέμα συζήτησης αρκετών τηλεοπτικών σταθμών πανελλήνιας εμβέλειας και έχει κάνει αισθητή την παρουσία του χωριού σε αγορές που ξεπερνούν το τοπικό επίπεδο.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το χωριό διοργανώνει σε ετήσια βάση τη Γιορτή Πράσου Δωροθέας στα τέλη Φεβρουαρίου/αρχές Μαρτίου, με πλήθος κόσμου από όλη την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό να συρρέει στην πλατεία της, για να γλεντήσει με παραδοσιακούς ρυθμούς, να πιεί και να γευτεί τοπικά εδέσματα με πράσο.[6]
- ↑ «Γάβριστα -- Δωροθέα». Πανδέκτης. Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017.
- ↑ «Έγκριση κήρυξης και οριοθέτησης ως αρχαιολογικών χώρων δύο θέσεων στα Δ.Δ. Σωσάνδρας και Δωροθέας». Υπουργείο Πολιτισμού. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Οικισμοί και πληθυσμός της περιοχής Αλμωπίας (Μογλενών)». Δημήτρης Λιθοξόου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ «Δωροθέα (Πέλλης)». Διοικητικές μεταβολές οικισμών. ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ «Τα πλωτά πράσα στη Δωροθέα Αλμωπίας». AthensVoice. 12 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2024.
- ↑ aridaianews (18 Ιανουαρίου 2025). «2η Γιορτή Πράσου στη Δωροθέα: Μία γιορτή γεμάτη παράδοση και γεύσεις!». PellaNow. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2025.
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με ένα χωριό της Ελλάδας χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |