Χρονολόγιο στρατιωτικών επιχειρήσεων Μικρασιατικής εκστρατείας

Στο παρόν χρονολόγιο αναγράφονται οι στρατιωτικές επιχειρήσεις καθώς και οι μάχες του Ελληνικού στρατού κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας καθώς επίσης και οι σημαντικότερες πολιτικές και διπλωματικές ενέργειες που επηρέασαν τις στρατιωτικές κινήσεις.

Οι ημερομηνίες εντός των παρενθέσεων αντιστοιχούν στο παλαιό ημερολόγιο

1919

Μάιος: 6 Μαΐου 1919 (20/4); Το Ανώτατο Συμμαχικό Συμβούλιο των νικητών του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου που συνεδρίαζε στο Παρίσι στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης, δίνει στην Ελλάδα την εντολή να αποβιβάσει στρατό στη Σμύρνη, προκειμένου να επιβάλει στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, τους όρους της Συνθήκης του Μούδρου.; 15 Μαΐου 1919 (2/5); Απόβαση του Ελληνικού Στρατού στη Σμύρνη. Η Ι Μεραρχία (αποτελούμενη από το 4ο, 5ο και 1/38 Σύνταγμα Ευζώνων και τις Ια και Ιβ μοίρες Ορειβατικού Πυροβολικού), μεταφέρεται από την Ελευθερούπολη Καβάλας στη Σμύρνη.; Τη γενική διοίκηση των στρατευμάτων έχει ο συνταγματάρχης Πυροβολικού, Νικόλαος Ζαφειρίου

Ταυτόχρονα με τον στρατό ξηράς, στη Σμύρνη αρχίζει και η ανάπτυξη της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας. Η Ναυτική Αεροπορική Υπηρεσία (ΝΑΥ) οργανώνει και διοικεί τη Ναυτική Αεροπορική Μοίρα Σμύρνης (ΝΑΜΣ) που είχε στη διάθεσή της 25 αεροπλάνα, και συγκεκριμένα 10 βομβαρδιστικά Airco De Havilland D.H.9 και 15 καταδιωκτικά Sopwith Camel 1F.1^[1]

17 Μαΐου 1919 (4/5)

Η ελληνική μεραρχία καταλαμβάνει τα επάκτια πυροβολεία στα Βουρλά

18 Μαΐου 1919 (5/5)

Αποβιβάζεται στη Σμύρνη από τη Μυτιλήνη το 6ο Σύνταγμα Αρχιπελάγους

21 Μαΐου 1919 (9/5)

Το 5ο Σύνταγμα Πεζικού καταλαμβάνει τη Μαινεμένη της Σμύρνης.

22 Μαΐου 1919 (10/5)

Αποβιβάζεται στη Σμύρνη, το 8ο Σύνταγμα Κρητών

23 Μαΐου 1919 (11/5)

Το II Τάγμα του 5ου Συντάγματος Πεζικού καταλαμβάνει το Νυμφαίο κοντά στη Σμύρνη.

24 Μαΐου 1919 (12/5)

Τα Ι και III Τάγματα του 5ου Συντάγματος Πεζικού καταλαμβάνουν τη Μαγνησία.

27 Μαΐου 1919 (14/5)

Το 4ο Σύνταγμα Πεζικού καταλαμβάνει το Αϊδίνιο

Η επιχείρηση των ελληνικού συντάγματος υποστηρίζεται από 3 πολεμικά αεροπλάνα Airco De Havilland D.H.9, της 533ης μοίρας

29 Μαΐου 1919 (16/5)

Διλοχία του 8ου Συντάγματος Κρητών καταλαμβάνει τις Κυδωνιές (Αϊβαλί); 29 Μαΐου 1919 (16/5); Το ΙΙ/38 Τάγμα Ευζώνων καταλαμβάνει τα Θείρα.; 30 Μαΐου 1919 (18/5); Αποβιβάζεται στη Σμύρνη το 18ο Σύνταγμα Ιππικού; Αποβιβάζεται στο Δεκελί το 4ο Σύνταγμα Αρχιπελάγους. Ολοκληρώνεται έτσι η μεταφορά της Μεραρχίας Αρχιπελάγους; 31 Μαΐου 1919 (19/5); Το Ι/38 Τάγμα Ευζώνων καταλαμβάνει το Οδεμήσιο της επαρχίας Σμύρνης
Ιούνιος: 5 Ιουνίου 1919 (23/5); Το 5ο Σύνταγμα Πεζικού καταλαμβάνει το Αξάριο; 11 Ιουνίου 1919 (28/5); Αποβιβάζεται στη Σμύρνη το 5ο Σύνταγμα Αρχιπελάγους; 13 Ιουνίου 1919 (30/5); Το 8ο Σύνταγμα Κρητών καταλαμβάνει την Πέργαμο.; Η ζώνη της Σμύνης έχει αναπτυχθεί σε βάθος 120 χλμ. από τα μικρασιατικά παράλια; 15 Ιουνίου 1919 (1/6); Η Πέργαμος δέχεται επίθεση από Τούρκους ατάκτους (Τσέτες), ο ελληνικός στρατός υποχωρεί.; 16 Ιουνίου 1919 (3/6); Το Α΄ Σώμα Στρατού με διοικητή τον υποστράτηγο Κωνσταντίνο Νίδερ, αναλαμβάνει τη διοίκηση όλων των μονάδων του στρατού στη Μικρά Ασία; 19 Ιουνίου 1919 (7/6); Ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάζεται στη Σαμψούντα και οργανώνει την τουρκική αντίσταση; 20 Ιουνίου 1919 (8/6); Ο Ελληνικός στρατός υπό τη διοίκηση του Κωνσταντίνου Νίδερ, ανακαταλαμβάνει την Πέργαμο; 29 Ιουνίου (17/6); Τούρκοι τσέτες αντεπιτίθενται και καταλαμβάνουν με αιφνιδιασμό το Αϊδίνιο; 30 Ιουνίου 1919 (18/6); Στην Αμάσεια εκδίδεται το πρώτο κείμενο-διακήρυξη της αντίστασης του τουρκικού λαού στις συμμαχικές αποφάσεις
Ιούλιος: 2 Ιουλίου 1919 (30/5); Αρχίζει η μεταφορά δια θαλάσσης του Ελληνικού εκστρατευτικού σώματος (13η Μεραρχία και 2η Μεραρχία Πεζικού) από τη Ρουμανία στη Μ. Ασία.^[2]; Το 4ο Σύνταγμα Πεζικού ενεργεί αντεπίθεση και ανακαταλαμβάνει το Αΐδίνιο.; 31 Ιουλίου 1919 (19/7); Ολοκληρώνεται η συγκρότηση της Μεραρχίας Σμύρνης. Η μεραρχία αποτελείται από το 8ο Σύνταγμα Κρητών, και τα νεοσυσταθέντα 27ο και 28ο Συντάγματα Πεζικού

Αύγουστος: 3 Αυγούστου 1919 (29/7); Με την υπογραφή του (μυστικού) συμφώνου Βενιζέλου - Τιττόνι, τα σύνορα δύο χωρών στη Μικρά Ασία, καθορίζονται στον Μαίανδρο ποταμό
Δεκέμβριος: 8 Δεκεμβρίου 1919 (26/11); Αποβιβάζεται στη Σμύρνη το 30ο Σύνταγμα Πεζικού, αντικαθιστώντας το 8ο Σύνταγμα Κρητών που επιστρέφει στην Αθήνα; 9 Δεκεμβρίου 1919 (27/11); Δημιουργείται το Σώμα Στρατού Σμύρνης υπό τη διοίκηση του αντιστρατήγου Δημήτριου Ιωάννου, με έδρα τη Μαγνησία. Περιλαμβάνει τη Μεραρχία Αρχιπελάγους και τη Μεραρχία Σμύρνης; 24 Δεκεμβρίου 1919 (12/12); Δημιουργείται η Στρατιά Μικράς Ασίας με διοικητή τον αντιστράτηγο Κωνσταντίνο Μηλιώτη Κομνηνό και έδρα τη Σμύρνη

Το Σώμα Στρατού Σμύρνης, υπάγεται στη Στρατιά Κατοχής

1920

Έλληνες στρατιώτες στα υψώματα του Τμώλου

Φεβρουάριος

22 Φεβρουαρίου 1920 (10/2)

Το 31ο Σύνταγμα Πεζικού μεταφέρεται από τη Θεσσαλονίκη στη Σμύρνη
Ιούνιος: 19 Ιουνίου 1920 (6/6); Το «Ανώτατο Συμμαχικό Συμβούλιο» δίνει τελικά την άδεια προελάσεως του Ελληνικού Στρατού, για την κατάληψη της σιδηροδρομικής γραμμής μέχρι την Πάνορμο προκειμένου να εξασφαλιστεί το ελεύθερο πέρασμα των στενών των Δαρδανελίων; Ο Ελληνικός στρατός αριθμεί 92.182 οπλίτες και 3.443 αξιωματικούς, ενώ οι Τούρκοι έχουν ετοιμοπόλεμους 60.000 στρατιώτες; 21 Ιουνίου 1920 (8/6); Τα ελληνικά στρατεύματα αρχίζουν την προέλασή τους: Το Α΄ Σώμα Στρατού κινείται προς τα ανατολικά, στην :περιοχή της Φιλαδέλφειας ενώ το Σώμα Στρατού Σμύρνης κινείται βόρεια να δημιουργήσει τη γραμμή Ακ Χισάρ (Αξάρι) - Σόμα - Πάνορμος; 23 Ιουνίου 1920 (10/6); Κατάληψη της πόλης Σαλιχλή, στην περιφέρεια της Φιλαδέλφειας, από απόσπασμα της 13ης μεραρχίας και του 1ου Συντάγματος Ιππικού; Τμήματα του Σώματος Στρατού Σμύρνης καταλαμβάνουν την κωμόπολη Σόμα, ενώ τμήματα του Α' Σώματος Στρατού καταλαμβάνουν τη Φιλαδέλφεια.; 25 Ιουνίου 1920 (12/6); Η Ελληνική Ταξιαρχία Ιππικού, καταδιώκοντας τις τουρκικές δυνάμεις που συμπτύσσονταν προς την Προύσα, μετά από επίθεση της Μεραρχίας Αρχιπελάγους, εισέρχεται στη Προύσα. Παράλληλα, βρετανικά αγήματα πεζοναυτών, καταλαμβάνουν τα Μουδανιά; 29 Ιουνίου 1920 (16/6); Η Μεραρχία Αρχιπελάγους και η Ταξιαρχία Ιππικού, υπό τη διοίκηση του αρχιστράτηγου Λεωνίδα Παρασκευόπουλου, ενεργούν επίθεση και καταλαμβάνουν τις οχυρωμένες τοποθεσίες Κερεσούν, στη Σόμα και Κεμέρ στο Αϊβαλί.; 30 Ιουνίου 1920 (17/6); Οι Τουρκικές δυνάμεις (61η τουρκική μεραρχία) υποχωρούν στο Αδραμύττιο (Μπαλικεσέρ).
Ιούλιος: 1 Ιουλίου 1920 (19/6); Η μικτή Ταξιάρχια Ξάνθης, μεταφερόμενη από μεταγωγικά πλοία και συνοδευόμενη από ελληνικά θωρηκτά, αποβιβάζεται στην Πάνορμο και την καταλαμβάνει χωρίς αντίσταση
Αύγουστος: 10 Αυγούστου 1920 (29/7); Υπογράφεται η Συνθήκη Ειρήνης των Σεβρών, η οποία τερματίζει τον πόλεμο των Συμμάχων (Αντάντ) με την Τουρκία. Η ευρύτερη περιοχή της Σμύρνης υπό οθωμανική κυριαρχία αλλά με ελληνική διοίκηση, για την επόμενη 5ετία όταν οι κάτοικοι - με δημοψήφισμα - θα αποφάσιζαν για την τελική κατοχή της περιοχής.; 17 Αυγούστου 1920 ( 5/8 ); Μεταφέρεται από την Πάτρα στη Σμύρνη το στρατηγείο του Β΄ Σώματος Στρατού, μαζί με την 3η Μεραρχία; 28 Αυγούστου 1920 ( 16/8 ); Το Α΄ σώμα στρατού καταλαμβάνει την πόλη Ουσάκ
Σεπτέμβριος: 3 Σεπτεμβρίου 1920 (22/8); Η 13η μεραρχία καταλαμβάνει το Τσεντίζ. Με την κατάληψη της γραμμής Προύσας-Τσεντίζ-Ουσάκ λήγει η πρώτη περίοδος των επιχειρήσεων του Ελληνικού Στρατού στη Μικρά Ασία.
Οκτώβριος: 3 Οκτωβρίου 1920 (21/9); Αρχίζει η μεταφορά από τον Πειραιά στη Σμύρνη και έπειτα στο Σαλιχλή της Μεραρχίας Κρητών; 23 Οκτωβρίου έως 30 Οκτωβρίου 1920 (11 έως 18/10); Η πρώτη οργανωμένη επίθεση του νεοσύστατου στρατού των Τούρκων, λαμβάνει χώρα στις προφυλακές του Τσαντίζ. Οι Τούρκοι εκδιώκονται^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
Νοέμβριος: 14 Νοεμβρίου 1920 (1/11); Διενέργεια ελληνικών εκλογών. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ηττάται, κυβέρνηση σχηματίζει ο Δημήτριος Ράλλης του κόμματος της Ηνωμένης Αντιπολίτευσης; Αλλαγές στις ανώτατες βαθμίδες του ελληνικού στρατού. Η διοίκηση του Στρατού ανατίθεται στο αντιστράτηγο Αναστάσιο Παπούλα, ενώ κατόπιν αιτήματος του Παπούλα αρχηγός του Επιτελείου διορίζεται ο συνταγματάρχης Πυροβολικού Κωνσταντίνος Πάλλης.; 21 Νοεμβρίου 1920 (9/11); Το Γενικό Στρατηγείο του Ελληνικού Στρατού στη Σμύρνη μετονομάζεται σε Στρατιά Μικράς Ασίας.; Ο Αναστάσιος Παπούλας φτάνει στη Σμύρνη για να αναλάβει καθήκοντα
Δεκέμβριος: 15 Δεκεμβρίου 1920 (3/12); Ο Μουσταφά Κεμάλ υπογράφει ανακωχή με την ηττημένη στον Τουρκο-αρμενικό πόλεμο, Αρμενία; 19 Δεκεμβρίου 1920 (6/12); Επιστρέφει στην Ελλάδα, μετά το δημοψήφισμα για την επαναφορά της Βασιλείας στη χώρα, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄; Τα έξοδα της Μικρασιατικής εκστρατείας για την περίοδο Μάιος 1919 - Δεκέμβριος 1920 ανέρχονται στα 1.018.012.000 γαλλικά φράγκα.^[3]

1921

Ιανουάριος: 1 Ιανουαρίου 1921 (20/12/1920); Οργανώνεται η Διεύθυνση Αεροπορικής Υπηρεσίας Στρατιάς (ΑΥΜΣ) που αναλαμβάνει τον έλεγχο της πολεμικής αεροπορίας (ναυτικής και στρατιωτικής) στη Μικρά Ασία; 4 Ιανουαρίου 1921 έως 10 Ιανουαρίου 1921 (23/12 έως 29/12/1921); Τα ελληνικά στρατεύματα επιχειρούν αναγνωρίσεις εδαφών. Από την Προύσα φτάνουν μέχρι το Ινονού στην επαρχία του Εσκί Σεχίρ.; 11 Ιανουαρίου 1921 (30/12/1920); Πρώτη μάχη στο Ινονού, ελληνική ήττα. Στον στρατό του Κεμάλ, συρρέουν κατά χιλιάδες Τούρκοι εθελοντές
Φεβρουάριος: 6 Φεβρουαρίου 1921 (30/12/1920); Παραιτείται ο Δημήτριος Ράλλης. Πρωθυπουργός της Ελλάδας αναλαμβάνει ο Νικόλαος Καλογερόπουλος; 20 Φεβρουαρίου 1921 (8/2); Συγκαλείται στο Λονδίνο διασυμμαχική συνδιάσκεψη, με την παρουσία ελληνικών και κεμαλικών αντιπροσώπων. Διαπιστώνεται η διάσταση των απόψεων και η αλλαγή πολιτικής των πρώην συμμάχων (Αντάντ)^[4]
Μάρτιος: 15 Μαρτίου 1921 (3/3); Η Σοβιετική Ένωση αναγνωρίζει την κυβέρνηση του Μουσταφά Κεμάλ, υπογράφοντας τη Συνθήκη της Μόσχας. Η Σοβιετική Ένωση θα παράσχει άφθονη υλική βοήθεια (χρήματα, οπλισμό και πυρομαχικά) στον νεοσύστατο κεμαλικό στρατό; 18 Μαρτίου 1921 (6/3); Διενεργείται επιστράτευση. Καλούνται στα όπλα οι έφεδροι των κλάσεων 1913β, 1914 και 1915; 22 Μαρτίου 1921 (10/3); Πρωθυπουργός της Ελλάδας αναλαμβάνει ο Δημήτριος Γούναρης; Ύστερα από το επιχειρησιακό σχέδιο που καταρτίστηκε από τους Έλληνες επιτελείς, ο στρατός αρχίζει και πάλι να κινείται, με σκοπό την κατάληψη των δυο σιδηροδρομικών γραμμών (βόρεια στο Εσκί Σεχίρ, νότια στο Αφιόν Καραχισάρ), και το σταμάτημα του ανεφοδιασμού του κύριου όγκου του κεμαλικού στρατού, που βρισκόταν στην Άγκυρα.; Την επιχείρηση στον βορρά, από την Προύσα στο Εσκί Σεχίρ, την αναλαμβάνει το Γ΄ Σώμα Στρατού με διοικητή τον στρατηγό Αριστοτέλη Βλαχόπουλο. Η συνολική δύναμη του Σώματος είναι 16.000 στρατιώτες (3η, 7η, 10η μεραρχία), 76 πυροβόλα (από τα οποία 12 βαρέα) και μια ταξιαρχία ιππικού 1.300 ιππέων. Οι Τούρκοι παρατάσσουν 24.000 στρατιώτες και 3. ιππείς; Την επιχείρηση στο νότιο μέτωπο, από το Ουσάκ στο Αφιόν Καραχισάρ, την αναλαμβάνει το Α΄ Σώμα Στρατού υπό τη διοίκηση του υποστράτηγου Αλέξανδρου Κοντούλη. Συνολική δύναμη 10.550 στρατιώτες (2η, 13η μεραρχία), 56 πυροβόλα και 3 ημιλαρχίες ιππικού, συνολικής δύναμης 700 ιππέων. Οι Τούρκοι παρατάσσουν στρατό 23.000 αντρών.; 25 Μαρτίου 1921 (13/3); Το Α΄ Σώμα Στρατού καταλαμβάνει το Τουμλού Μπουνάρ; 26 Μαρτίου 1921 (14/3); Το Α' Σώμα Στρατού καταλαμβάνει και το Αφιόν Καραχισάρ; 27 Μαρτίου έως 31 Μαρτίου 1921 (15 έως 19/3); Το Γ΄Σώμα Στρατού καταλαμβάνει την οχυρωμένη τοποθεσία της Κοβαλίτσας, αλλά δεν καταφέρνει - παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες να καταλάβει το Εσκί Σεχίρ (Δορύλαιο, στη δεύτερη μάχη στο Ινονού. Τα τουρκικά στρατεύματα υπό τη διοίκηση του Ισμέτ Πασά Ινονού αντιστέκονται με επιτυχία.; Η 4η Μεραρχία αποβιβάζεται στη Σμύρνη

Απρίλιος: 6 Απριλίου 1921 (25/3); Οι ελληνικές δυνάμεις εγκαταλείπουν το Αφιόν Καραχισάρ, γυρνώντας και πάλι στην αρχική τους θέση στο Ουσάκ, μπροστά στον κίνδυνο να αποκοπούν από τη γραμμή ανεφοδιασμού.; 27 Απριλίου 1921 (15/3); Επιστράτευση. Στα όπλα καλούνται οι έφεδροι των κλάσεων 1903, 1904, 1912 και 1913α; Επιστρατεύονται και οι Έλληνες κάτοικοι της Μικράς Ασίας από τις κλάσεις του 1910 έως το 1921
Ιούνιος: 11 Ιουνίου 1921 (30/5); Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επισκέπτεται τη Σμύρνη, για να αναλάβει την αρχιστρατηγία των ενόπλων δυνάμεων; Νέος αρχηγός του επιτελείου της Στρατιάς της Μικράς Ασίας, διορίζεται ο υπασπιστής του Βασιλιά και υποστράτηγος Βίκτωρας Δούσμανης; Ο ελληνικός στρατός αναδιοργανώνεται. Πλέον η Στρατιά Μικράς Ασίας, απαρτίζεται από 193.994 οπλίτες, 6.159 αξιωματικούς και 55.483 ζώα.; 21 Ιουνίου 1921 (9/6); 7 Airco De Havilland D.H.9 της Ναυτικής αεροπορίας βομβάρδισαν την Κιουτάχεια
Ιούλιος: 18 Ιουλίου 1921 (9/6); Συγκρότηση της Ανεξάρτητης Μεραρχίας, ενός επίλεκτου στρατιωτικού σχηματισμού; 9 Ιούλιου 1921 (27/6); Αρχίζουν επιχειρήσεις μεγάλης κλίμακας για τη δεύτερη εδαφική επέκταση των ελληνικών κατεχόμενων εδαφών, απ' όλη τη Στρατιά της Μ. Ασίας, με σκοπό την κατάληψη του Εσκί Σεχίρ, Κιουτάχειας και Αφιόν Καραχισάρ; 12 Ιουλίου 1921 (30/6); Καταλαμβάνεται μετά από σκληρή μάχη το Αφιόν Καραχισάρ από την 4η Μεραρχία του Νότιου Συγκροτήματος Μεραρχιών; 15 Ιουλίου 1921 (3/7); Τα ελληνικά σρατεύματα ύστερα από την κατάληψη της περιοχής Τσαούς Τσιφλίκ, βρίσκονται λίγα χιλιόμετρα έξω από την Κιουτάχεια. Ο τουρκικός στρατός συμπτύσσεται προς το Εσκί Σεχίρ

16 Ιουλίου 1921 (4/7)

Η 10η μεραρχία του ελληνικού στρατού στις 3 το μεσημέρι μπαίνει στην πόλη της Κιουτάχεια

18 Ιουλίου 1921 (6/7)

Τμήματα του Γ΄ Σώματος Στρατού καταλαμβάνουν το Εσκί Σεχίρ

20 Ιουλίου 1921 (8/7)

Τα στρατεύματα του Ισμέτ Ινονού πασά, προχωρούν σε αντεπίθεση στις ελληνικές θέσεις από το Εσκί Σεχίρ μέχρι το Σεϊντή Γαζή, αλλά αποκρούονται και αναγκάζονται σε άτακτη υποχώρηση. Η μάχη στο Εσκί Σεχίρ, ήταν η σπουδαιότερη από τις μάχες που έγιναν στη Μικρά Ασία, γιατί έγινε σε ανοιχτό πεδίο και πήραν μέρος όλες οι δυνάμεις και των δύο αντιπάλων.

24 Ιουλίου 1921 (12/7); Ο τουρκικός στρατός (Στρατιά Δυτικού Μετώπου), αποσύρθηκε πίσω από τον Σαγγάριο ποταμό. Οι Τούρκοι καλούν σε γενική επιστράτευση ^[5]; 26 Ιουλίου 1921 (14/7); Φτάνει στην Κιουτάχεια ο Έλληνας πρωθυπουργός Δημήτριος Γούναρης; 27 Ιουλίου 1921 (15/7)'; Συνέρχεται στην Κιουτάχεια το Μεγάλο Πολεμικό Συμβούλιο υπό την προεδρία του Βασιλιά Κωνσταντίνου που θα αποφασίσει για τη συνέχιση των επιχειρήσεων στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας. Στο συμβούλιο παίρνουν μέρος ο Πρωθυπουργός Δημήτριος Γούναρης, ο Υπουργός των Στρατιωτικών Νικόλαος Θεοτόκης, ο Διοικητής της Στρατιάς Μικράς Ασίας, αντιστράτηγος Αναστάσιος Παπούλας, ο αρχηγός του Επιτελείου Στρατού Βίκτωρ Δούσμανης, ο Επιτελάρχης της Στρατιάς Μικράς Ασίας, συνταγματάρχης Πυροβολικού Κωνσταντίνος Πάλλης και ο σύνδεσμος της κυβέρνησης με τη Στρατιά, απόστρατος υποστράτηγος Ξενοφών Στρατηγός.; Αποφασίζεται ομόφωνα η συνέχιση των στρατιωτικών επιχειρήσεων με στόχο την προέλαση προς την Άγκυρα και τη συντριβή του τουρκικού στρατού.
Αύγουστος: 13 Αυγούστου 1921 (1/8); Ο στρατός ξεκινά την προέλαση προς την Άγκυρα. Μάχη του Καλέ Γκρότο; 18 Αυγούστου 1921 (6/8); Το Α΄ και Γ΄ Σώμα στατού αρχίζουν τη διάβαση του νότιου κλάδου του Σάγγαριου ποταμού.; 23 Αυγούστου 1921 (11/8); Αρχίζει η Μάχη του Σαγγάριου
Σεπτέμβριος: 3 Σεπτεμβρίου 1921 (22/8); Η Στρατιά Μικράς Ασίας εισηγείται την επιστροφή του στρατού στη γραμμή Εσκί Σεχίρ - Αφιόν Καραχισάρ, λόγω ανυπέρβλητων δυσκολιών. Η Στρατιά μεταπίπτει σε κατάσταση άμυνας, περιμένοντας την απόφαση της κυβέρνησης. Η μάχη του Σαγγάριου έληξε με μεγάλες απώλειες για την ελληνική πλευρά.; 10 Σεπτεμβρίου 1921 (29/8); Με πρωτοβουλία του Αρχιστράτηγου Παπούλα, και αφού η κυβέρνηση αδυνατεί να απαντήσει, η Στρατιά συμπτύσσεται δυτικά του Σαγγάριου, στη αρχική της γραμμή, Εσκί Σεχίρ - Αφιόν Καραχισάρ
Νοέμβριος: 1 Νοεμβρίου 1921 (20/10); Η Γαλλία υπογράφει τη Συνθήκη της Άγκυρας με τον Μουσταφά Κεμάλ, αναγνωρίζοντας έτσι de facto την τουρκική κυβέρνηση. Εκκενώνει την Κιλικία, παραδίδοντας τον οπλισμό στις τουρκικές δυνάμεις

1922

Μάιος: 21 Μαΐου 1922 (9/5); Ο αντιστράτηγος Παπούλας παύεται από την αρχιστρατηγία και αποστρατεύεται με αίτησή του. Τη θέση του αναλαμβάνει ο αντιστράτηγος Πυροβολικού Γεώργιος Χατζανέστης
Ιούνιος: 19 Ιουνίου 1922 (7/5); Μοίρα του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού της οποίας ηγείται το θωρηκτό Αβέρωφ, βομβαρδίζει το λιμάνι της Σαμψούντας, στα πλαίσια της επιχείρησης καταστροφής της αλυσίδας ανεφοδιασμού του τουρκικού στρατού του Εσκί Σεχίρ; 25 Ιουνίου 1922 (9/5); Αερομαχία μεταξύ ελληνικού αεροσκάφους De Havilland D.H. 9 και τουρκικού Breguet. Το ελληνικό αεροπλάνο καταδιώκει και απωθεί το τουρκικό.

Αύγουστος: 25 Αυγούστου 1922 (13/8); Αρχίζει η τουρκική επίθεση στις θέσεις του ελληνικού στρατού, νοτιοδυτικά του Αφιόν Καραχισάρ. Η «Επίτομη Ιστορία» της Διεύθυνσης Στρατού αναφέρει ότι «Ουδέποτε μέχρι της ημέρας εκείνης το εν τη Μικρά Ασία Ελληνικό στράτευμα είχον υποστή τέτοιο αποτελεσματικό και σφοδρό βομβαρδισμό». Ο αρχιστράτηγος Χατζηανέστης τη νύχτα της 24ης Αυγούστου διατάσσει γενική αντεπίθεση. Η διαταγή έμεινε ανεκτέλεστη.; 26 Αυγούστου 1922 14-8-1922 (14/8); Κατάρρευση του Μετώπου. Τα δυο ελληνικά σώματα στρατού αποδιοργανώνονται σαν αυτόνομοι σχηματισμοί,αναμιγνύονται και δημιουργούνται δύο φάλαγγες που υποχωρούν: η «Ομάδα Μεραρχιών Τρικούπη» που διοικείται από τον στρατηγό Νικόλαο Τρικούπη και η «Ομάδα Μεραρχιών Φράγκου» που διοικείται από τον υποστράτηγο Αθανάσιο Φράγκο^[6]; 29 Αυγούστου 1922 (17/8); Μάχη του Αλή Βεράν της Κιουτάχειας. Οι Τούρκοι επιτίθενται στην Ομάδα Μεραρχιών Τρικούπη που μάχεται, διαφεύγει αλλά παραδίδεται τελικά στις 20/8/1922 π.η. Αιχμαλωτίζονται εκτός από τον στρατηγό Τρικούπη ακόμα 190 αξιωματικοί και 4.400 στρατιώτες.
Σεπτέμβριος: 4 Σεπτεμβρίου 1922 (23/8); Μονάδες της 13ης μεραρχίας Πεζικού και της μεραρχίας Ιππικού αποκρούουν τουρκική επίθεση στο Σαλιχλή κρατώντας έτσι ανοιχτό τον δρόμο για την υποχώρηση των ελληνικών δυνάμεων προς τα λιμάνια επιβιβάσεως.; 5 Σεπτεμβρίου 1922 (24/8); Μέλη της στρατιωτικής και πολιτικής ηγεσίας φτάνουν στη Σμύρνη όπου και αποφασίζουν τη σύμπτυξη των στρατευμάτων στον Τσεσμέ προκειμένου να εγκαταλείψουν το έδαφος της Μικράς Ασίας.; 8 Σεπτεμβρίου 1922 (27/8); Τα τελευταία ελληνικά τμήματα εγκαταλείπουν τη Σμύρνη. Στις 11:00 περίπου, τμήμα 400 ατάκτων ιππέων, εισέρχεται στην πόλη, ενώ λίγες ώρες αργότερα εισέρχεται και ισχυρό τμήμα τουρκικού πεζικού υπό τη διοίκηση του αρχηγού της 1ης τουρκικής στρατιάς Νουρεντίν πασά; 9 Σεπτεμβρίου 1922 (30/8); Στην αρμένικη συνοικία της Σμύρνης, εμφανίζεται η πρώτη εστία φωτιάς, που θα καταστρέψει την πόλη, ολοκληρώνοντας έτσι τη Μικρασιατική καταστροφή; 12 Σεπτεμβρίου 1922 (31/8); Αρχίζει η επιβίβαση του Α΄ Σώματος στρατού για την επιστροφή στην Ελλάδα; Η Ανεξάρτητη Μεραρχία, κατορθώνει να φτάσει στο Δεκελί από το οποίο μεταφέρεται στη Λέσβο; 15 Σεπτεμβρίου 1922 (2/9)

Ολοκληρώθηκε η επιβίβαση των στρατιωτικών τμημάτων του Α΄ και του Β΄ σώματος; 17 Σεπτεμβρίου 1922 (5/9); Ολοκληρώνεται και η επιβίβαση των μονάδων του Γ΄ Σώματος στρατού
Οκτώβριος: 7 Οκτωβρίου (25/9); Υπογράφεται η Ανακωχή των Μουδανιών, το τυπικό τέλος του ελληνοτουρκικού πολέμου

Πηγές

Παγκόσμια Πολεμική Ιστορία: Μικρασιατική Εκστρατεία: https://web.archive.org/web/20181212235612/http://www.militaryhistory.gr/index.php/articles/view/25
Ιστορία των Ελληνικών ενόπλων δυνάμεων: https://web.archive.org/web/20160304192930/http://www.hellasarmy.gr/page.php?page=ha_mikrasia
Στρατιωτικές επιχειρήσεις Μικρασιατικής εκστρατείας: https://www.academia.edu/35824219/%CE%A0%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%83%CE%B7_%CE%95%CF%81%CE%B3%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CE%B3%CE%B9%CE%B1_%CE%A3%CF%84%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%95%CF%80%CE%B9%CF%87%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CE%9C%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CE%95%CE%BA%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B1%CF%82 (πανεπιστημιακή εργασία)
«Η εξέλιξη του Ελληνικού Στρατού στις αρχές του 20ου αιώνα: Από την ανυπαρξία σε εργαλείο εθνικής πολιτικής»: https://web.archive.org/web/20170805031903/https://belisarius21.wordpress.com/2016/11/18/%ce%b7-%ce%b5%ce%be%ce%ad%ce%bb%ce%b9%ce%be%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%cf%83%cf%84%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%8d-%cf%83%cf%84%ce%b9%cf%82-%ce%b1/

Παραπομπές

↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2018.
↑ «Η εκστρατεία στη Μεσημβρινή Ρωσία» του αντισυνταγματάρχη Ιωάννη Γεμενετζή, εκδ. Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού
↑ Διονύσιος Τσιριγώτης: «Η ελληνική στρατηγική στη Μικρά Ασία: σύγχρονη ελληνική ιστορία και εξωτερική πολιτική», εκδ. "Ποιότητα", 2010, απόσπασμα του βιβλίου αναδημοσιευμένο στο https://infognomonpolitics.gr/2018/08/blog-post_511-4-2/
↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2018.
↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2018.
↑ https://www.protothema.gr/stories/article/821417/i-mikrasiatiki-katastrofi-o-mauros-augoustos-tou-1922-v-meros/

[1] «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2018.

[2] «Η εκστρατεία στη Μεσημβρινή Ρωσία» του αντισυνταγματάρχη Ιωάννη Γεμενετζή, εκδ. Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού

[3] Διονύσιος Τσιριγώτης: «Η ελληνική στρατηγική στη Μικρά Ασία: σύγχρονη ελληνική ιστορία και εξωτερική πολιτική», εκδ. "Ποιότητα", 2010, απόσπασμα του βιβλίου αναδημοσιευμένο στο https://infognomonpolitics.gr/2018/08/blog-post_511-4-2/

[4] «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2018.

[5] «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2018.

[6] ttps://www.protothema.gr/stories/article/821417/i-mikrasiatiki-katastrofi-o-mauros-augoustos-tou-1922-v-meros/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]