Τζαφερλή Σερρών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 41°16′8.40″N 23°7′8.87″E / 41.2690000°N 23.1191306°E / 41.2690000; 23.1191306

Τζαφερλή
Τζαφερλή is located in Greece
Τζαφερλή
Τζαφερλή
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΣερρών
ΔήμοςΣιντικής
Δημοτική ΕνότηταΠετριτσίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονίας
ΝομόςΣερρών
Υψόμετρο120 μέτρα
Πληθυσμός
Πραγματικός5
Έτος απογραφής1920

Το Τζαφερλή είναι εγκαταλελειμμένος οικισμός στον σημερινό Δήμο Σιντικής της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Βρισκόταν σε υψόμετρο 120 μέτρων, στους νότιους πρόποδες της οροσειράς Μπέλλες, μεταξύ των σημερινών χωριών Νεοχώρι και Μανδράκι.[1][2][3][4] Ο οικισμός απαντάται σε πηγές και ως Ντζαφερλί ή Τσαφερλί.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οθωμανική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ανήκε διοικητικά στον Καζά του Ντεμίρ Ισάρ του Σαντζακίου των Σερρών του Βιλαετίου της Θεσσαλονίκης.

Στη δημογραφική μελέτη «Εθνογραφία των Βιλαετίων Αδριανούπολης, Μοναστηρίου και Θεσσαλονίκης» που εκδόθηκε το 1878 στην Κωνσταντινούπολη, εκτιμάται ότι το 1873 ήταν τσιφλίκι που αποτελούνταν από 24 σπίτια και 70 κατοίκους.[5] Σύμφωνα με εθνογραφικά στοιχεία για το σαντζάκι των Σερρών, από δύο Σλάβους μελετητές του 19ου αιώνα, το 1878 υπήρχαν 16 σπίτια, 17 ζευγάρια και 34 ανύπαντροι.[6] Ο οικισμός αναφέρεται στις οδοιπορικές σημειώσεις του Νικολάου Σχινά, ο οποίος στα μέσα της δεκαετίας του 1880 περιόδευσε ολόκληρη σχεδόν την επικράτεια της Μακεδονίας. Σε πορεία του από τη Σέρρες προς τη Δοϊράνη, περιέγραψε το Τσαφερλί ως ένα χωριό με «23 χριστιανικές οικογένειες και 11 αθίγγανων».[7] Το έτος 1891, ο Γκεόργκι Στρέζοφ έγραψε σχετικά:

Τζαφερλή, στους πρόποδες του Μπέλλες, ανατολικά από τα Πορόια. Είναι τσιφλίκι του Χατζή Λάζου της Θεσσαλονίκης. Εκτός από τη γεωργία, οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται και με την ξυλουργική. 60 σπίτια.[8]

Η στατιστική μελέτη του Βούλγαρου γεωγράφου Βασίλ Κάντσωφ, «Μακεδονία, Εθνογραφία και Στατιστική», εκτιμά ότι το 1900 ο οικισμός είχε 150 κατοίκους,[9] ενώ σύμφωνα με τη μελέτη «La Macédoine et sa Population Chrétienne» του Βούλγαρου Ντίμιταρ Μπρανκόφ, το 1904 ζούσαν εκεί 120 κάτοικοι.[10] Σε υπολογισμούς που εξέδωσε το έτος 1919 η Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού, προ του 1912 αναφέρονται 40 εξαρχικοί κάτοικοι.[11]

Σύγχρονη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων, ο οικισμός περιήλθε στην ελληνική επικράτεια και κατά την ελληνική απογραφή του 1913 είχε πληθυσμό 44 κατοίκων.[12] Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Επιτελικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Στρατού, τον Αύγουστο του 1915 ο οικισμός ήταν ακατοίκητος.[11] Σε βρετανικό χάρτη χαρακωμάτων του 1918, ο οποίος βασίστηκε σε αεροφωτογραφίες, στο Τζαφερλή αποτυπώθηκαν 17 ερείπια κτιρίων.[2] Ο εγκαταλελειμμένος οικισμός προσαρτήθηκε το 1920 στην κοινότητα Άνω Ποροΐων, μαζί με τα χωριά Θεοδωρίτσι, Λιπόσι (Φιλήρα) και Μαντρατζίκ (Μανδράκι).[13][14] Καταργήθηκε και τυπικά το 1927 με την απόφαση 22700/1927 του Υπουργείου Εσωτερικών.

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απογραφή Κάτοικοι Αναφ.
Άνδρες Γυναίκες Σύνολο
1913 24 20 44 [12]
1915 0 0 0 [11]
1920 5 0 5 [15]

Χάρτης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χάρτης
Η θέση του εγκαταλελειμμένου οικισμού Τζαφερλή.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Butkova, British First World War Trench Maps, Edition 2A, Scale 1:50.000. 30 Σεπτεμβρίου 1916. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2024. Dzaferli 
  2. 2,0 2,1 Butkova, British First World War Trench Maps, Edition 1A, Scale 1:20.000. Survey Co., R.E., B.S.F. 19 Ιανουαρίου 1918. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2024. Dzaferli 
  3. Φύλλο χάρτη 41° 41° Θεσσαλονίκη - Επιτελικός Χάρτης της Ελλάδος (Κλίμακα 1:200 000). Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations Library & Archives). 1927. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2024. 
  4. Κίπερτ, Ρίτσαρντ· Μέλχιγκ, O. Γεωγραφικός Χάρτης της Νέας Ελλάδος (Κλίμακα 1:500.000). Αθήνα: Ελευθερουδάκης. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2024. Ντζαφερλί 
  5. Ethnographic des Vilayets d'Andrinople, de Monastir, et de Salonique (στα Γαλλικά). Κωνσταντινούπολη: Courrier d`Orient. 1878. σελ. 35. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2024. 
  6. Verković, Stjepan; Bradaška, Franjo (1878). «Statistisch-ethnographische Daten des Sandschaks Seres, gesammelt von Stephan J. Verković, mitgetheilt von Fr. Bradaška». Mittheilungen aus Justus Perthes' Geographischer Anstalt über wichtige neue Erforschungen auf dem Gesammtgebiete der Geographie (24. Band, 1878): 299-305. https://zs.thulb.uni-jena.de/receive/jportal_jparticle_00515819. Ανακτήθηκε στις 2024-03-16. «ΙΙΙ. Kasa oder Distrikt Serres - 18. Gjaferli». 
  7. Σχινάς, Νικόλαος (1886). Οδοιπορικαί Σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Νέας Οροθετικής Γραμμής και Θεσσαλίας. Αθήνα: Τύποις "Messager d' Athènes". σελ. 421. 
  8. Στρέζοφ, Γκεόργκι (1891). Два санджака отъ Источна Македония (Δυο σαντζάκια της Ανατολικής Μακεδονίας) (PDF) (στα Βουλγαρικά). σελ. 859. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2024. 
  9. Κάντσωφ, Βασίλ (1900). Македония. Етнография и статистика. Σόφια: Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών. 50. Джаферли 
  10. Μπρανκόφ, Ντίμιταρ (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne (στα Γαλλικά). Παρίσι: Librairie Plon. σελ. 188-189. 5. Dzeferli 
  11. 11,0 11,1 11,2 Στατιστικοί πίνακες του πληθυσμού κατ' εθνικότητας των νομών Σερρών και Δράμας. Αθήνα: Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού. 1919. σελ. 9. 44. Τζαφερλή 
  12. 12,0 12,1 Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1915). Απαρίθμησις των Κατοίκων των Νέων Επαρχιών της Ελλάδος του Έτους 1913 (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 49. 
  13. Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 2Α΄/4-1-1920. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 7. 
  14. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Τζαφερλή (Σερρών)». Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2024. 
  15. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1921). Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 281.