Ομερλή Σερρών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 41°19′8.65″N 23°27′26.82″E / 41.3190694°N 23.4574500°E / 41.3190694; 23.4574500

Ομερλή
Ομερλή is located in Greece
Ομερλή
Ομερλή
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΣερρών
ΔήμοςΣιντικής
Δημοτική ΕνότηταΑχλαδοχωρίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονίας
ΝομόςΣερρών
Υψόμετρο600 μέτρα
Πληθυσμός
Πραγματικός65
Έτος απογραφής1913
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΟμερλή
Ομερλί
Ομαρλή
Ομαρλί
Εμερλή
Οραμπλή

Το Ομερλή είναι εγκαταλελειμμένος οικισμός που βρίσκεται στον σημερινό Δήμο Σιντικής της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Ανήκει σε ένα ευρύτερο συγκρότημα εγκαταλελειμμένων μαχαλάδων στην περιοχή Καρατάς, στις νότιες πλαγιές του όρους Άγκιστρο ή Τσιγκέλι. Βρίσκεται σε υψόμετρο 600 μέτρων, σε απόσταση 7 χλμ. δυτικά από το Αχλαδοχώρι Σερρών και 10 χλμ. βορειοανατολικά από το Σιδηρόκαστρο.[1]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οθωμανική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ανήκε διοικητικά στον Καζά του Ντεμίρ Ισάρ του Σαντζακίου των Σερρών του Βιλαετίου της Θεσσαλονίκης.

Στη δημογραφική μελέτη «Εθνογραφία των Βιλαετίων Αδριανούπολης, Μοναστηρίου και Θεσσαλονίκης» που εκδόθηκε το 1878 στην Κωνσταντινούπολη, εκτιμάται ότι το 1873 αποτελούνταν από 16 σπίτια και 40 μουσουλμάνους κατοίκους.[2] Σύμφωνα με οθωμανικά κατάστιχα στη συνοικία υπήρχε τζαμί.[3][4] Το έτος 1891, ο Γκεόργκι Στρέζοφ έγραψε σχετικά:

Το Καρατάς είναι το όνομα τριών οικισμών, του Καρατάς, του Μπουγιούκ μαχαλά και του Ομερλή μαχαλά, που βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ τους. Βρίσκονται στους πρόποδες του όρους Τσιγκέλι, 2½ ώρες από το Σιδηρόκαστρο. Πολύ φτωχοί· λίγοι αγρότες· οι υπόλοιποι είναι ξυλουργοί από το Κρούσοβο και το Ντεμίρ Ισάρ. Ο πληθυσμός είναι εξαίρετοι ιππείς. Στο Καρατάς 25 οικίες, στο Μπουγιούκ μαχαλά 40 και στο Ομερλή μαχαλά 9.[5]

Η στατιστική μελέτη του Βούλγαρου Βασίλ Κάντσωφ, «Μακεδονία, Εθνογραφία και Στατιστική», εκτιμά ότι το 1900 ο οικισμός είχε 100 Τούρκους κατοίκους.[6] Στην «Εθνολογική Στατιστική των Βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου» του Αθανάσιου Χαλκιόπουλου που εκδόθηκε το 1910 στην Αθήνα, ο οικισμός αναφέρεται ως μουσουλμανικός.[7] Σε υπολογισμούς που εξέδωσε, το έτος 1919, η Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού, προ του 1912 αναφέρονται 180 μουσουλμάνοι κάτοικοι.[8]

Σύγχρονη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων, ο οικισμός περιήλθε στην ελληνική επικράτεια και κατά την ελληνική απογραφή του 1913 είχε πληθυσμό 65 μουσουλμάνων κατοίκων.[9] Σύμφωνα με στατιστική μελέτη της Επιτελικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Στρατού, τον Αύγουστο του 1915 ο οικισμός ήταν ακατοίκητος, καθώς οι Τούρκοι κάτοικοι αποχώρησαν και ο οικισμός καταστράφηκε.[8]

Το 1968 με το ΦΕΚ 146Α΄/6-7-1968, η θέση του κατεστραμμένου οικισμού μετονομάστηκε από Ομερλή σε «Ερείπια».[10]

Σήμερα, στην τοποθεσία του εγκαταλελειμμένου οικισμού υπάρχουν τα ερείπια των σπιτιών που υπήρχαν κάποτε εκεί. Κάτοψη των χαλασμάτων του οικισμού είναι, επίσης, ορατή σε αεροφωτογραφίες της περιόδου 1945-1960.[11]

Στην περιοχή εντοπίζονται πετρώματα και ορυκτά που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ερευνητικό ενδιαφέρον. Ορυκτολογικές μελέτες στην περιοχή του εγκαταλελειμμένου οικισμού Ομερλή, έδειξαν την παρουσία κοιτασμάτων τύπου σκαρν, ένα είδος πετρώματος πλούσιο σε διάφορα ορυκτά, μερικά από τα οποία είναι σχετικά σπάνια.[12][13]

Από το 2009, σε μικρή απόσταση περίπου 200 μέτρων δυτικά του οικισμού, λειτουργεί λατομείο.[14]

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στατιστικές μελέτες 19ου αιώνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος

αναφοράς

Πληθυσμός Αναφ.
1873 40 κάτοικοι, 16 οικίες [2]
1891 9 οικίες [5]
1900 100 κάτοικοι [6]

Απογραφές ελληνικού κράτους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απογραφή Πληθυσμός Αναφ.
1913 65 [9]
1915 0 [8]

Χάρτης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χάρτης

Φωτογραφίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Gov.gr - Θέαση». gov.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2023. 
  2. 2,0 2,1 Ethnographic des Vilayets d'Andrinople, de Monastir, et de Salonique (στα Γαλλικά). Κωνσταντινούπολη: Courrier d`Orient. 1878. σελ. 34. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2023. 
  3. Konuk, Neval (2010). Η Οθωμανική Αρχιτεκτονική στην Ελλάδα Ι. Άγκυρα, Τουρκία: Κέντρο Στρατηγικών Ερευνών (Stratejik Araştırmalar Merkezi). σελ. 357. ISBN 978-605-88427-1-7. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2023. Ήταν από τις συνοικίες των Εβλάντι Φατιχάν. Είναι καταχωρημένο στο Ev.K.K. στο Defter με αριθ. 757 (Ayverdi IV, 1981, σ. 204). 
  4. Ayverdi, Ekrem Hakkı (2000) [1981]. Avrupa'da Osmanlı Mîmârî Eserleri, Bulgaristan, Yunanistan, Arnavutluk IV (στα Τουρκικά). Κωνσταντινούπολη, Τουρκία: İstanbul Fetih Cemiyeti. σελ. 204. ISBN 975-7618-35-7. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2023. 
  5. 5,0 5,1 Στρέζοφ, Γκεόργκι (1891). Два санджака отъ Источна Македония (Δυο σαντζάκια της Ανατολικής Μακεδονίας) (PDF) (στα Βουλγαρικά). σελ. 853. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2023. 
  6. 6,0 6,1 Κάντσωφ, Βασίλ (1900). Македония. Етнография и статистика. Σόφια: Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών. 10. Амерли Махале 
  7. Χαλκιόπουλος, Αθανάσιος (1910). Εθνολογική Στατιστική των Βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου. Αθήνα: Τυπογραφείο Νομικής. σελ. 55. 
  8. 8,0 8,1 8,2 Στατιστικοί πίνακες του πληθυσμού κατ' εθνικότητας των νομών Σερρών και Δράμας. Αθήνα: Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού. 1919. σελ. 9. 
  9. 9,0 9,1 Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1915). Απαρίθμησις των Κατοίκων των Νέων Επαρχιών της Ελλάδος του Έτους 1913 (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 48. 
  10. Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 146Α΄/6-7-1968. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 1044. 
  11. «Gov.gr - Θέαση (υπόβαθρο 1945-1960)». gov.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2023. 
  12. Δήμος Σιντικής - Ο Χώρος και η Ιστορία του (Ειδική έκδοση για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση του Δήμου Σιντικής) (PDF). Σιδηρόκαστρο: Δήμος Σιντικής. 2013. σελ. 109. 
  13. Ε. Δήμου, Κ. Κούκουζας (2004). Ορυκτολογική Μελέτη των Μαγνησιούχων Skarns με Κλινουχουμίτη στη Θέση Ομερλί Αγκίστρου Ν. Σερρών (Δελτίο της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρίας τομ. XXXVI, 2004, Πρακτικά 10ου Διεθνούς Συνεδρίου, Θεσ/νίκη Απρίλιος 2004). Θεσσαλονίκη. 
  14. «Timelapse – Google Earth Engine». Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2023.