Ταλάς (Κιργιζία)

Ταλάς
	; Έμβλημα
	; Έμβλημα
	Ταλάς 42°31′0″N 72°14′0″E
Χώρα	Κιργιζία
Διοικητική υπαγωγή	Περιφέρεια Ταλάς
Ίδρυση	1877
Έκταση	13 km²
Υψόμετρο	1.280 μέτρα
Πληθυσμός	32.886 (2009)
Ζώνη ώρας	UTC+06:00
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
	δεδομένα (π • σ • ε )

Το Ταλάς (κιργιζικά: Талас) είναι μια πόλη στο βορειοδυτικό άκρο του Κιργιστάν, χτισμένη στο κεντρικό τμήμα της κοιλάδας Ταλάς, στην αριστερή όχθη του ομώνυμου ποταμού, στη θέση ενός αρχαίου οικισμού της εποχής του Ανατολικού Τουρκικού Χανάτου, σε υψόμετρο 1200 μέτρων πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Η έκτασή του Ταλάς είναι 13 τετραγωνικά χιλιόμετρα (5,0 τετραγωνικά μίλια), ο μόνιμος πληθυσμός του ήταν 40.308 το 2021.^[2] και αποτελεί τη διοικητική έδρα της περιφέρειας Ταλάς.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με τη ρωσική κατάκτηση το 1864, οι πρώτοι Ευρωπαίοι ήρθαν στην κοιλάδα. Το 1877, ο στρατός έχτισε μια στρατιωτική βάση στη θέση της σημερινής πόλης Ταλάς. Δίπλα του αναπτύχθηκε ένας μικρός αγροτικός οικισμός, οι κάτοικοι του οποίου προμήθευαν στους τσαρικούς στρατιωτικούς με κηπευτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα. Το 1879 ονομάστηκε ΑΚ-Τσιί και καταγράφηκε ότι 67 άνθρωποι ζούσαν σε αυτό. Το 1889, υπήρχε μόνο ένα δημοτικό σχολείο για την εξάλειψη του αναλφαβητισμού και το οποίο στελεχώνονταν από κληρικούς. Το 1891, το χωριό ονομάστηκε σε Ντιμίτριεβκα και σταδιακά μετατράπηκε σε εμπορικό κέντρο της κοιλάδας Ταλάς. Τον Απρίλιο του 1882 οι Μεννονίτες έφτασαν με άδεια εγκατάστασης από την Αγία Πετρούπολη και ο κυβερνήτης του Τουρκεστάν, στην Τασκένδη τους παραχώρησε γη στην κοιλάδα Ταλάς. Εκείνη την εποχή στη Ντιμίτριεβκα υπήρχαν 16 μικρά σπίτια ρωσικών και ουκρανικών οικογενειών, χτισμένα στο ουκρανικό στιλ που ήταν γνωστό στα χωριά της νότιας Ρωσίας. Το πρώτο πέτρινο κτίριο στον οικισμό ήταν μια πλινθόκτιστη εκκλησία που χτίστηκε τη δεκαετία του 1920. Ο πληθυσμός του οικισμού ήταν πάντα μεικτός και εξακολουθεί να είναι πολύγλωσσος σήμερα: Σλάβοι, Κιργίζιοι, Ουζμπέκοι, Καζάκοι, Ουιγούροι, Ντουνγκάν, Γερμανοί, Έλληνες, Κινέζοι, Τατζίκοι και άλλες εθνικότητες ζούσαν μαζί ειρηνικά εδώ. Ο οικισμός έλαβε το καθεστώς της πόλης και το σημερινό του όνομα "Ταλάς" το 1931. Τη δεκαετία του 1940, εδώ ζούσαν επίσης Καρατσάι και Τσετσένοι, εκτοπισμένοι από τον Καύκασο. Μετά το 1956 αυτοί οι Καυκάσιοι επέστρεψαν στην πατρίδα τους. Οι νομαδικοί Κιργίζιοι στις γειτονικές οροσειρές και στην κοιλάδα του Ταλάς με τα κοπάδια των βοοειδών τους ενώθηκαν σε κολχόζ και σοβχόζ κατά τη διάρκεια της αναγκαστικής κολεκτιβοποίησης στη Σοβιετική Ένωση και εγκαταστάθηκαν σε νέους οικισμούς. Έτσι ξεκίνησε και η μαζική μετανάστευση των Κιργιζίων στην ίδια την πόλη Ταλάς. Στα νότια της πόλης βρίσκεται η κοιλάδα Μπες-Τας («πέντε βράχοι») και το ομώνυμο εθνικό πάρκο. Η ιστορική μάχη του Ταλάς διεξήχθη εδώ το 751 μ.Χ., μεταξύ των στρατών του αραβικού Χαλιφάτου των Αββασιδών και της Δυναστείας των Τανγκ. Οι Αββασίδες νίκησαν την Κινεζική Αυτοκρατορία και εγκαθίδρυσαν την κυριαρχία τους στην Κεντρική Ασία.

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν το Τουρκεστάν διαμοιράστηκε στις διάφορες σοβιετικές δημοκρατίες το 1925, η κοιλάδα Ταλάς έγινε τμήμα του Κιργιστάν. Ωστόσο, η οικονομία της κοιλάδας παρέμεινε, όπως ήταν για δεκαετίες, επικεντρωμένη στη γειτονική πόλη Τζαμπούλ (από το 1992 ονομάζεται Ταράζ) στην έξοδο της κοιλάδας στο Καζακστάν και στη σιδηροδρομική της σύνδεση. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης η κοιλάδα Ταλάς ταλαιπωρήθηκε σοβαρά από την επιβολή αυστηρών συνοριακών ελέγχων από την πλευτά του Καζακστάν, καθώς οι απευθείας συγκοινωνιακές και εμπορικές συνδέσεις με το υπόλοιπο Κιργιστάν περιορίζονται από τα βουνά που τη χωρίζουν από την κοιλάδα Τσούι και το Μπισκέκ. Έτσι ακόμη και σήμερα πολλές μεταφορές πραγματοποιούνται από το Μπισκέκ προς το Ταλάς με διέλευση μέσω του Καζακστάν δια του συνοριακού σταθμού στο Τσαλντιμπάρ και στη συνέχεια περνώντας ξανά στην κοιλάδα Ταλάς του Κιργιστάν. Ο μόνος εναλλακτικός οδικός δρόμος εντός των συνόρων του Κιργιστάν προς το Μπισκέκ και την υπόλοιπη χώρα διασχίζει δύο ορεινά περάσματα που υψώνονται σε ύψη άνω των 3000 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, από το πέρασμα Οτμόκ και Του-Ασουού.

Μαυσωλείο Μανάς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μανάς, ο μυθικός εθνικός ήρωας της χώρας, θεωρείται ότι γεννήθηκε στα βουνά Αλά-Του στην περιφέρεια Ταλάς. 20 χλμ βορειοανατολικά της πόλης Ταλάς, στους πρόποδες του βουνού Μαναστύν-Τσοκουσού, στις όχθες του ορεινού ποταμού Κεν-Κολ, βρίσκεται ένα μαυσωλείο, με την επωνυμία Κουμπόζ Μανάς, το οποίο υποτίθεται ότι ανήκει στον Μανάς. Ωστόσο, η επιγραφή στην πλούσια διακοσμημένη πρόσοψή του το αφιερώνει στην «...την πιο ένδοξη γυναίκα Κενιζέκ-Χατούν, την κόρη του Εμίρη Αμπούκα». Ο θρύλος εξηγεί ότι η σύζυγος του Μανάς, η Κενιζέκ, διέταξε εσκεμμένα να τοποθετηθεί αυτή η ψεύτικη επιγραφή για να παραπλανεί τους εχθρούς του συζύγου της και να αποτρέπει τη βεβήλωση του σώματός του. Το κεντρικό κτίριο του Μαυσωλείου, γνωστό ως Μαναστίν Χουμπουζού, πιστεύεται ότι χτίστηκε το 1334 μ.Χ και στεγάζει ένα μικρό μουσείο αφιερωμένο στο έπος του Μανάς, ενώ από το 1995 διοργανώνονται κάθε καλοκαίρι, παραδοσιακοί ιππικοί αγώνες προς τιμήν του Μανάς.