Σχέσεις Πολωνίας-Σουηδίας

Οι σχέσεις Πολωνίας-Σουηδίας είναι οι διμερείς και ιστορικές σχέσεις μεταξύ της Δημοκρατίας της Πολωνίας και του Βασιλείου της Σουηδίας. Και οι δύο χώρες χωρίζονται από τη Βαλτική Θάλασσα και είχαν μια πολύ μακρά ιστορική επαφή, η οποία επέζησε επίσης από πολλές συγκρούσεις μεταξύ των δύο χωρών.^[1] Στις αρχές του 20ού αιώνα, η Πολωνία και η Σουηδία απολάμβαναν μια στενή σχέση, μόνο για να διακοπεί από τη σοβιετική και γερμανική εισβολή στην Πολωνία, η οποία ξεκίνησε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά τον πόλεμο, τόσο οι αποκατασταθείσες σχέσεις όσο και η Σουηδία έχουν γίνει ο μεγαλύτερος οικονομικός συντελεστής για την Πολωνία μεταξύ των σκανδιναβικών χωρών. Τόσο η Πολωνία όσο και η Σουηδία είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υπάρχουν πάνω από 90.000 Πολωνοί στη Σουηδία και οι κάτοικοι και από τις δύο χώρες επισκέπτονται συχνά την άλλη.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Οίκος των Γιαγκελλόνων που κυβέρνησε την Πολωνία από το 1386 έως το 1596 θεωρήθηκε ότι είχε κάποια σουηδική καταγωγή και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της Πολωνίας σε μια σημαντική ευρωπαϊκή δύναμη στις μεσαιωνικές ημέρες της Ευρώπης. Ένας από τους σημαντικότερους ηγέτες της Πολωνίας, ο Σιγισμούνδος Γ΄ της Πολωνίας, ήταν επίσης εν μέρει Σουηδός μέσω του πατέρα του, Βασιλιά Ιωάννη Γ΄ της Σουηδίας. Η μητέρα του Σιγισμούνδου ήταν η Πολωνή Πριγκίπισσα Αικατερίνη Γιαγκελλόνων.^[2] Υπό την ηγεσία του Σιγισμούνδου Γ΄ και οι δύο χώρες σχημάτισαν την Ένωση Πολωνίας-Σουηδίας, η οποία περιλάμβανε το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής της Βαλτικής, και από το 1561 έως το 1722, οι δύο χώρες μοιράστηκαν κοινά σύνορα με τη Λιβονία.

Ταυτόχρονα, τόσο η Πολωνία, ως μέρος της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας, όσο και η Σουηδική Αυτοκρατορία είχαν φιλόδοξα σχέδια για επέκταση των εδαφών και εδραίωσης της εξουσίας, η οποία οδήγησε σε πολλές μεγάλες συγκρούσεις μεταξύ των δύο εθνών, αμφισβητώντας τη δύναμη της καθεμιάς. Στο αποκορύφωμα, οι Σουηδοί εισέβαλαν στην Πολωνία κάποια στιγμή, γνωστός ως Σουηδικός κατακλυσμός,^[3] ο οποίος αργότερα εξάλειψε μεγάλο μέρος της Πολωνίας μετά από σοβαρές καταστροφές από τους Σουηδούς εισβολείς. Η αποδυνάμωση της Πολωνίας ήταν αποτέλεσμα της βίαιης σουηδικής εισβολής.

Τον 18ο αιώνα, οι διαμελισμοίτης Πολωνίας ξύπνησαν τον φόβο της Σουηδίας μήπως υποστεί παρόμοια μοίρα στα χέρια της Ρωσίας, αλλά μετά το τέλος του Ρωσοσουηδικού πολέμου το 1790, οι επιτυχημένες σουηδικές διπλωματικές αποστολές εμπόδισαν ένα τέτοιο αποτέλεσμα. Ωστόσο, η Σουηδία, παρόμοια με την Πολωνία, έχασε μεγάλα εδάφη στα ανατολικά από τη Ρωσία το 1721 και το 1809.

Η Σουηδία ήταν ο κύριος προορισμός για πολλούς μετανάστες από τη διαμελισμένη Πολωνία.

Δύο παγκόσμιοι πόλεμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου και του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η πολωνική κοινότητα στη Σουηδία υποστήριξε πολύ την ανεξάρτητη Πολωνία, χωρίς να ελέγχεται τόσο από τους Γερμανούς όσο και από τους Ρώσους. Ειδικά κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αρκετά μέλη του Εσωτερικού Στρατού χρησιμοποίησαν τη Σουηδία, μια ουδέτερη χώρα, για να διευκολύνουν και να χρηματοδοτήσουν την πολωνική αντίσταση. Αρκετοί Σουηδοί πολίτες είχαν επίσης βοηθήσει και υποστηρίξει την πολωνική αντίσταση και τους έδωσαν καταφύγια, προστατεύοντας επίσης τους Πολωνούς από το κυνήγι από τους Γερμανούς.