Σκόπελος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°08′33.00″N 23°40′29.00″E / 39.1425000°N 23.6747222°E / 39.1425000; 23.6747222

Αυτό το λήμμα αφορά το νησί των Σποράδων. Για τους ομώνυμους βράχους στη θάλασσα, δείτε: σκόπελοι.
Σκόπελος
Η Σκόπελος
Γεωγραφία
ΑρχιπέλαγοςΑιγαίο Πέλαγος
Νησιωτικό σύμπλεγμαΣποράδες
Έκταση95,5 km²
Υψόμετρο681 μ
Υψηλότερη κορυφήΔέλφη
Χώρα
ΠεριφέρειαΘεσσαλίας
Περιφερειακή ΕνότηταΣποράδων
ΠρωτεύουσαΣκόπελος
Δημογραφικά
Πληθυσμός4.848 (απογραφής 2021)
Πυκνότητα51,9 /χλμ2
Πρόσθετες πληροφορίες
Ιστοσελίδαwww.skopelos.gr
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Σκόπελος είναι νησί της Ελλάδας που βρίσκεται στο Αιγαίο πέλαγος και ανήκει στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Σποράδων. Έχει έκταση περίπου 96 τετρ. χλμ. και περίμετρο 67 χιλιόμετρα. Έχει δύο βουνά, τη Δέλφη (680 μ. ύψος) και το Παλούκι (565 μ. ύψος).

Γεμάτη με πυκνά δάση που καλύπτουν σχεδόν το 80% της έκτασής της, θεωρείται το πιο πράσινο νησί του Αιγαίου.[1] Έχει καλή τουριστική υποδομή, συγκεντρώνει όμως λιγότερο κόσμο από τη γειτονική κοσμοπολίτικη Σκιάθο και διατηρεί σε μεγαλύτερο βαθμό τον παραδοσιακό χαρακτήρα της.[2]

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στα αρχαία χρόνια η Σκόπελος ονομαζόταν Πεπάρηθος. Στον Στάφυλο υπάρχει μυκηναϊκός τάφος, ενώ στην ανατολική πλευρά της Χώρας υπάρχει το Ασκληπιείο, σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα (περίπου 15-30 μέτρα). Κατά την αρχαιότητα φημιζόταν για το κρασί της (Πεπαρήθιος οίνος). Αναφέρεται ότι κατοικήθηκε από Κρήτες, αρχηγός των οποίων ήταν ο Στάφυλος, γιος της Αριάδνης.[3]
  • Η μετονομασία του νησιού στο σημερινό της όνομα, Σκόπελος, έγινε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους.
  • Τον 4ο αιώνα επίσκοπος Σκοπέλου ήταν ο Άγιος Ρηγίνος, ο οποίος σήμερα είναι ο προστάτης και πολιούχος άγιος της Σκοπέλου.
  • Το 1207, κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, το νησί κατακτήθηκε από τον Σταυροφόρο Ιερεμία Γκίζι.
  • Το 1538, μετά τη λεηλασία της Σκοπέλου από τον Μπαρμπαρόσα, το νησί υποδουλώθηκε στους Τούρκους, στην κυριαρχία των οποίων έμεινε μέχρι το 1830, οπότε ενώθηκε με την Ελλάδα, που μόλις είχε ιδρυθεί.[4]

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Χώρα της Σκοπέλου είναι μια παραδοσιακή νησιώτικη πόλη με χαρακτηριστική αρχιτεκτονική και όμορφα καλντερίμια. Έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός.[5] Η Χώρα αλλά και ολόκληρο το νησί είναι γεμάτο από παλιές παραδοσιακές εκκλησίες, ξωκλήσια και μοναστήρια. Η Σκόπελος είναι καταπράσινο νησί και μάλιστα το πιο πράσινο νησί των Σποράδων. Αναφέρονται 24 μοναστήρια[6].

Παραλίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη Βόρεια και ανατολική πλευρά της Σκοπέλου οι ακτές είναι βραχώδεις, ενώ στα νότια και δυτικά οι πλαγιές δημιουργούν τις υπέροχες καταπράσινες παραλίες του νησιού. Στη νότια πλευρά βρίσκονται οι περισσότερες παραλίες: ο Στάφυλος, το Βελανιό, ο Αγνώντας, το Λιμνονάρι, το Γλυστέρι, ο Πάνορμος, τα Λιναράκια, οι Αντρίνες, η Μηλιά, το Καστάνι, το Χόβολο, το Έλιος, η Αρμενόπετρα, η Κατακαλού στη Γλώσσα και πολλές άλλες, «πνιγμένες» στο πράσινο του πευκοδάσους.[7]

Δήμος Σκοπέλου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δήμος Σκοπέλου
Δήμος

Χάρτης εντοπισμού του νησιού της Σκοπέλου στο νομό Μαγνησίας. Πρώτο νησί ανατολικά η Σκιάθος, δεύτερη η Σκόπελος

Χώρα Ελλάδα
Έδρα Σκόπελος
Διοίκηση  
 • Δήμαρχος Σταμάτιος Περίσσης (2019-σήμερα)
Διοικητική υπαγωγή  
 • Αποκ. διοίκηση Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας
 • Περιφέρεια Θεσσαλίας
 • Περιφ. ενότητα Σποράδων
Διαμέρισμα Σποράδες
Νομός Μαγνησίας
Έκταση 96,3 km2
Πληθυσμός 4.848 (απογραφή 2021)
Ιστότοπος http://www.skopelos.gov.gr/

Ο δήμος Σκοπέλου είναι δήμος της Περιφερειακής Ενότητας Σποράδων (Σχέδιο Καλλικράτης) με έδρα τη Σκόπελο.

Με τη διοικητική διαίρεση του 2011 (Σχέδιο Καλλικράτης), από 1 Ιανουαρίου 2011 τα διοικητικά όρια του δήμου και η έδρα του δεν μεταβλήθηκαν.

Μετά την εφαρμογή του προγράμματος συνενώσεων «Ιωάννης Καποδίστριας» το 1997 δημιουργήθηκαν στη Σκόπελο τρία (3) δημοτικά διαμερίσματα:

1. Το δημοτικό διαμέρισμα της Σκοπέλου, με έδρα τη Σκόπελο
2. Το δημοτικό διαμέρισμα της Γλώσσας, με έδρα τη Γλώσσα
3. Το δημοτικό διαμέρισμα του Κλήματος, με έδρα το Νέο Κλήμα

Η κωμόπολη Σκόπελος αποτελεί έδρα του ομώνυμου ενιαίου Δήμου. Το δημοτικό διαμέρισμα της Γλώσσας (πρώην κοινότητα Γλώσσας) περιλαμβάνει τα χωριά Γλώσσα, Αθέατο, Λουτράκι, ενώ το δημοτικό διαμέρισμα του Κλήματος (πρώην κοινότητα Κλήματος) περιλαμβάνει τα χωριά Παλαιό Κλήμα και Νέο Κλήμα (Έλιος).

Ο δήμος Σκοπέλου είχε (πραγματικό) πληθυσμό 4.848 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2021 (στις αγκύλες φαίνεται ο πληθυσμός του 2011 ανά οικισμό):

Δ.δ. Σκοπέλου [ 3.286 ]
Δ.δ. Γλώσσης [ 1.168 ]
Δ.δ. Κλήματος [ 506 ]

Το κτίριο του Δημαρχείου βρίσκεται στην παραλία της Σκοπέλου.

Διοικητική ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δήμαρχοι Σκοπέλου

Ο δήμος συστάθηκε αρχικά στις 24 Νοεμβρίου 1835. Υπήχθη από τον νομό Μαγνησίας στον νομό Ευβοίας το 1909 και καταργήθηκε το 1912. Λειτούργησε ως Κοινότητα από το 1912 και ως τέτοια υπήχθη στον νομό Μαγνησίας το 1942. Στις 2 Μαΐου 1948 η κοινότητα αναγνωρίστηκε σε δήμο.[8]

Διάρκεια θητείας Κάτοχος (γέννηση-θάνατος) Σημειώσεις
Δήμος Σκοπέλου (1835-1912)
1835-1912 Δήμαρχοι Σκοπέλου
Κοινότητα Σκοπέλου (1912-1948)
1912-1948 Πρόεδροι της Κοινότητας Σκοπέλου
Δήμος Σκοπέλου (1948-σήμερα)[9]
1949-1951 Διορισμένοι δήμαρχοι από το υπουργείο Εσωτερικών
1951-1967 Εκλεγμένοι δήμαρχοι
1967-197? Μάνθος Γεωρ. Μανουηλίδης, με αναπληρωτή τον Χρήστο Γιαλή Ζαχαριάδη.[10] Διορισμένοι από την δικτατορία
1974-1975 Διορισμένος από την κυβέρνηση εθνικής ενότητας
1975-1978 Ευάγγελος Χανάς Πρώτος αιρετός δήμαρχος μεταπολιτευτικά.
1979-1982 Γεώργιος Ζέρβας
1983-1990 Απόστολος Προβιάς
1991-2002 Σταμάτιος Περίσσης
2003-2006 Γεώργιος Παχής
2007-2010 Χρήστος Βασιλούδης
2011-2014 Γιώργος Μιχελής (1950-2019) Πρόεδρος της Attica Bank ως τον θάνατό του, το 2019.[11]
2014-2019 Χρήστος Βασιλούδης
2019-σήμερα Σταμάτιος Περίσσης Εκλεγείς το 2019.

Φωτογραφίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μορφολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το νησί είναι περίπου 15 χλμ στην κατεύθυνση νοτιοανατολικά προς βορειοδυτικά, ενώ μόνο 6 χλμ περίπου από την νοτιοδυτική προς τη βορειοανατολική πλευρά. Βρίσκεται σε μικρή απόσταση από την Αλόννησο (περίπου 3-4 χλμ ανατολικά στο κοντινότερο σημείο) και από τη Σκιάθο (6-7 χλμ δυτικά).[12] Στην ανατολική πλευρά της Σκοπέλου, στο δίαυλο μεταξύ Σκοπέλου και Αλοννήσου υπάρχουν δύο νησίδες:

  1. Άγιος Γεώργιος 39°08′06.16″N 23°48′05.81″E / 39.1350444°N 23.8016139°E / 39.1350444; 23.8016139 (Νησίδα)
  2. Μικρό 39°08′28.83″N 23°48′35.37″E / 39.1413417°N 23.8098250°E / 39.1413417; 23.8098250 (Νησίδα)

ενώ στη νοτιοδυτική πλευρά της Σκοπέλου υπάρχουν έξι νησίδες:

  1. Δασιά (ή Δέσα ή Ντέσα) 39°07′00.30″N 23°38′15.03″E / 39.1167500°N 23.6375083°E / 39.1167500; 23.6375083 (Νησίδα)
  2. Κασίδα ή Κασίδης 39°07′47.55″N 23°36′51.59″E / 39.1298750°N 23.6143306°E / 39.1298750; 23.6143306 (Νησίδα)
  3. Παξιμάδα 39°08′50.82″N 23°35′30.68″E / 39.1474500°N 23.5918556°E / 39.1474500; 23.5918556 (Νησίδα)
  4. Πλευρό 39°08′08.67″N 23°37′10.05″E / 39.1357417°N 23.6194583°E / 39.1357417; 23.6194583 (Νησίδα)
  5. Πόρτες, δύο νησίδες 39°12′14.38″N 23°35′20.18″E / 39.2039944°N 23.5889389°E / 39.2039944; 23.5889389 (Νησίδα)
  6. Στρογγυλό, 39°06′49.94″N 23°37′33.84″E / 39.1138722°N 23.6260667°E / 39.1138722; 23.6260667 (Νησίδα)

Πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταξινόμηση των ονομάτων του καταλόγου είναι κατ' αύξουσα χρονολογική σειρά και περιλαμβάνει:

α) Πρόσωπα με καταγωγή από τη Σκόπελο.
β) Πρόσωπα που έζησαν στη Σκόπελο και αξίζει να καταγραφούν, μιας κι έχουν αφήσει το «αποτύπωμά» τους στο νησί.
6ος αι. π.Χ. Άγνων ο Πεπαρήθιος Ολυμπιονίκης στο στάδιον, στην 53η Ολυμπιάδα, το 568 π.Χ.
4ος αι. π.Χ. Σώστρατος ο Πεπαρήθιος Ληστής. Το 351 π.Χ. κατέλαβε το νησί Κυρά Παναγιά και το έκανε ορμητήριό του.
3ος-2ος αι. π.Χ. Διοκλής ο Πεπαρήθιος Ιστορικός
........- 362 Άγιος Ρηγίνος Επίσκοπος, Ιερομάρτυρας, Πολιούχος και Προστάτης του νησιού
........-1252 Ιερεμίας Γκίζι Σταυροφόρος. Κατακτητής της Σκοπέλου το 1207
1713-1784 Καισάριος Δαπόντες Λόγιος, Μοναχός
1801-1833 Απόστολος Βασιλείου (Αποστολάρας Μαδεμλής ή Μαδεμοχωρίτης) Οπλαρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης
1822-1904 Ιωάννης Δρακιώτης Λογοτέχνης
1826-1922 Κοσμάς Δουμπιώτης Λοχαγός του Ελληνικού στρατού, Πολιτικός, Βουλευτής Σποράδων, προσωρ. Πρόεδρος της Βουλής
1866-1937 Παύλος Νιρβάνας (Πέτρος Αποστολίδης) Ιατρός, λογοτέχνης
1869-...?.... Σταμάτιος Βακράτσας Πολιτικός, Ιατρός, Λόγιος
1908-1977 Επαμεινώνδας Πετραλιάς Αθλητής, Ιδρυτής πολλών ελληνικών Αθλητικών Συλλόγων
1914-2002 Τώνης Γεωργίου Καθηγητής πιάνου στο Εθνικό Ωδείο, Μουσικός Σύμβουλος Λυρικής Σκηνής
1930-2007 Χρήστος Αντωνίου Συγγραφέας, Βουλευτής Μαγνησίας
1931-2008 Ιβάν Ρέμπροφ Τραγουδιστής
1932 Μαρκ Ελντ Αρχιτέκτονας, Σχεδιαστής, Φωτογράφος
1943 Φάνη Πάλλη-Πετραλιά Βουλευτής, Υφυπουργός, Αναπλ. Υπουργός, Υπουργός, Μέλος Διεθνούς Ολυμπιακού Κινήματος
1944 Αδαμάντιος Σάμψων Αρχαιολόγος, Σπηλαιολόγος, Καθηγητής Πανεπιστημίου
1950 π.Κωνσταντίνος Καλλιανός Ιερεύς, Λόγιος
1951-2019 Τάκης Μόσχος Ηθοποιός θεάτρου, κινηματογράφου, τηλεόρασης
1952 Γιώργος Ξηντάρης Ερμηνευτής του ρεμπέτικου, Οργανοπαίχτης
1967 Cat Cora (Κατερίνα Καραγκιόζου) Iron Chef America
1970 Ζήνα Κουτσελίνη Δημοσιογράφος, Τηλεοπτικό στέλεχος, Παρουσιάστρια
1981 Κατερίνα Ντίνου λογοτέχνις, τραγουδοποιός
1981 Νίκος Σκιαθίτης Ολυμπιονίκης της Κωπηλασίας

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (22 Ιουλίου 2017). «Στo πιο πράσινο νησί του Αιγαίου έχει πάντα δροσιά | TRAVEL». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  2. «Σκόπελος,Ελλάδα». www.navihellas.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  3. «Σκόπελος ιστορία Πεπάρηθος Στάφυλος Μυθολογία | Mysite». Skopelos Web. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  4. Life, Just (2 Ιουνίου 2019). «Σκόπελος- Το σμαραγδένιο νησί». Just life. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  5. «Σκόπελος, εδώ το πράσινο συναντά το γαλάζιο». Greece4you. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  6. Καταγραφή μοναστηριών Βορείων Σποράδων, Τεχνικό Επιμελητήριο Μαγνησίας, Μ.Γάκη, Α. Περιβολάρης, Α.Χατζηγεωργίου, Π.Κουλούρης, Ν.Γεωργιάδης, Γ.Πολυμενίδης, Β.Παρασκευά, Μ.Νάνου
  7. «Ιστιοπλοϊκές διαδρομές στις Σποράδες». www.verdemare.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  8. «ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ, ΕΕΤΑΑ». eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2020. 
  9. «Δημοτικές εκλογές- ΕΕΤΑΑ, αποτελέσματα εκλογών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2020. 
  10. Επιθεώρησις Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, τχ. ΙΒ΄ (Δεκέμβριος 1967), σελ. 1128.
  11. Γιώργος Μιχελής: Πέθανε ο πρόεδρος της Attica Bank Αρχειοθετήθηκε 2019-12-31 στο Wayback Machine., 25 Μαΐου 2019, ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2019
  12. «Γεωγραφία - ΣΚΟΠΕΛΟΣ Το καταπράσινο νησί των βορείων Σποράδων - SKOPELOS The green island». www.skopeloscom.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Περιοδικό Γεωτρόπιο, Οκτώβριος 2000. «Σκόπελος: Το νησί των θρύλων». Ειδικό αφιέρωμα. Τεύχος 26, Σελίδες: 90-95

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]