Προαγωγή (σκάκι)

Η προαγωγή είναι σκακιστικός όρος για το πιόνι που φθάνοντας στην τελευταία γραμμή μετατρέπεται σε βασίλισσα, πύργο, αξιωματικό ή ίππο. Η προαγωγή είναι υποχρεωτική, καθώς μόλις φτάσει στην τελευταία οριζόντιο γραμμή δεν μπορεί να παραμείνει πιόνι. Ο παίκτης μπορεί να δώσει όποιον βαθμό θέλει (μόνο βασιλιάς δεν μπορεί να γίνει).

Oi επιλογές του παίκτη για την προαγωγή δεν περιορίζονται από το τι κομμάτια έχουν αιχμαλωτιστεί στο παιχνίδι. Η συνήθης επιλογή είναι βεβαίως η βασίλισσα που είναι και το ισχυρότερο κομμάτι. Στην πράξη δεν προκύπτει σχεδόν ποτέ σοβαρό πρόβλημα εύρεσης κάποιου κομματιού για να χρησιμοποιηθεί στην προαγωγή για τον απλό λόγο ότι γενικά οι προαγωγές συμβαίνουν στο φινάλε, όταν τα περισσότερα κομμάτια έχουν πια φύγει από την σκακιέρα. Στις σπανιότατες περιπτώσεις που γίνει κάποια προαγωγή στην αρχή του παιχνιδιού, είτε αιχμαλωτίζεται άμεσα, είτε υπάρχει άμεσο ματ.

Συμβολισμός

Στην σκακιστική γραφή γενικά συμβολίζεται "=Χ" όπου Χ το κομμάτι που προάγεται το πιόνι (π.χ. ε8=Β).

Ελεύθερα πιόνια

Η προαγωγή είναι γενικά πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό των πιονιών για το φινάλε και για αυτό αυτά είναι πρωταγωνιστές σε αυτήν την φάση του παιχνιδιού. Σχετίζεται άμεσα με την έννοια του ελεύθερου πιονιού το οποίο βεβαίως είναι πολύ επικίνδυνο για τον αντίπαλο.

Υποπροαγωγή

Κανονικά υποθέτει κανείς ότι οι προαγωγές γίνονται πάντα σε βασίλισσες και μάλιστα ο Βρετανός σκακιστής John Nunn έχει υπολογίσει ότι λιγότερες από 1% των προαγωγών στο σκάκι καταλήγουν σε κομμάτι μικρότερης ισχύος, κάτι που ονομάζεται υποπροαγωγή. Ωστόσο, υπάρχουν σπάνιες περιπτώσεις που η προαγωγή σε κομμάτι διαφορετικό από βασίλισσα είναι χρήσιμη. Στο διάγραμμα αριστερά η προαγωγή σε ίππο είναι ζωτικής σημασίας για την απόσπαση της ισοπαλίας. Η χρησιμότητα της προαγωγής σε πύργο ή αξιωματικό σχετίζεται με την αποφυγή του πατ όπως στο πρόβλημα δεξιά. Τέτοιες περιπτώσεις, αν και πολύ σπάνιες, έχουν συμβεί και σε παρτίδες.