Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μυρσίνα Γρεβενών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°07′23.2″N 21°28′28.47″E / 40.123111°N 21.4745750°E / 40.123111; 21.4745750

Μυρσίνα
Μυρσίνα is located in Greece
Μυρσίνα
Μυρσίνα
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτική Μακεδονία
Περιφερειακή ΕνότηταΓρεβενών
ΔήμοςΓρεβενών
Δημοτική ΕνότηταΓρεβενών
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονία
ΝομόςΓρεβενών
Υψόμετρο620
Πληθυσμός
Μόνιμος236
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΓκομπλάρι, Μερσίνα
Ταχ. κώδικας511 00
Τηλ. κωδικός24620

Η Μυρσίνα ή Μυρσίνη είναι ορεινός οικισμός της περιφερειακής ενότητας Γρεβενών σε υψόμετρο 620 μέτρα[1].

Τα επόμενα χωριά είναι ο Βατόλακκος και ο Ασπρόκαμπος.

Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με τον Ασπρόκαμπο αποτελούν την τοπική κοινότητα Μυρσίνης που ανήκει στη δημοτική ενότητα Γρεβενών του Δήμου Γρεβενών και σύμφωνα με την απογραφή 2011 ως κοινότητα έχει πληθυσμό 343 κατοίκους, ενώ ως οικισμός 263.[2]

Η Μυρσίνη είναι προσφυγικός οικισμός.[3]

Η Μυρσίνα βρίσκεται βορειοανατολικά της πόλης των Γρεβενών σε απόσταση 7,5 χλμ. από αυτά. Μέσα από το χωριό περνάει η ΕΟ Γρεβενών - Καστοριάς και στα δυτικά του όρια η Εγνατία Οδός.

Σύμφωνα με τουριστικό φυλλάδιο του 1998 της Νομαρχίας Γρεβενών μεγάλο μέρος του χωριού καλύπτεται από δάσος βελανιδιάς.[4]

Ο σεισμός του 1995 δημιούργησε ρήγμα 15 χιλιομέτρων από την Μυρσίνα, στη Βάρη και ως το Χρώμιο. Αυτή η ρηξιγενής ζώνη ήταν αντιθετική ως προς το κύριο ρήγμα.[5][6]

Στα δυτικά του χωριού και σε έκταση 120 στρεμμάτων βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας - Τμήματος Γρεβενών οι οποίες εγκαινιάστηκαν το 2010.[7][8]

Το 2019 συγχωνεύτηκε με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.[9] Το τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και το τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης στεγάζονται στην Μυρσίνη.[10][11]

Σε κοντινή απόσταση λειτουργεί από το 2017 το ιδιωτικό ΚΤΕΟ Γρεβενών.[12]

Από το 2011 έχει δημιουργηθεί φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 100 kW[13].

Στο κέντρο του χωριού βρίσκετε η εκκλησία του χωριού, ο Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου και στο ανατολικό μέρος του χωριού επάνω σε έναν μικρό λόφο ένα παρεκκλήσιο στο κοιμητήριο Μυρσίνης.[14][15]

Οι κάτοικοι του χωριού ίδρυσαν τον Φιλοπροοδευτικό Σύλλογο Μυρσίνης.[16][17]

Στην άκρη του χωριού βρίσκεται το πάρκο αναψυχής του Φιλοπροοδευτικού Συλλόγου Μυρσίνης.[18] Το 2013 εγκαινιάσθηκε γήπεδο 5x5.[19]

Η Μυρσίνη διαθέτει εστιατόρια και καφενεία.[20][21][22] Κάθε χρόνο διοργανώνονται διάφορες εκδηλώσεις όπως ο φανός της αποκριάς, η γουρουνοχαρά και ποντιακά γλέντια.[23][24][25][26]

Προέλευση του ονόματος του χωριού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το λήμμα της τουρκικής βικιπαίδειας αναφέρει ότι, σύμφωνα με τους γέροντες το παλιό όνομα Γκομπλάρ (λάσπη) αναφερόταν στο γεγονός ότι οι δρόμοι που οδηγούσαν στο χωριό ήταν γεμάτοι με λάσπη μέχρι το γόνατο λόγω των ισχυρών βροχοπτώσεων στην περιοχή.[27]

Συμφώνα με τον Φιλοπροοδευτικό Σύλλογο Μυρσίνης <<η λέξη “Μυρσίνη” αναφέρεται στην Π. Διαθήκη στο βιβλίο του προφήτη Ησαΐα (Κεφ.55.13): “….αντί κονύζης αναβήσεται μυρσίνη” που σημαίνει, “αντί του δύσοσμου φυτού με το όνομα κονύζη αναδύεται το ευωδιαστό φυτό με το όνομα μυρσίνη”. Κατά τον προφήτη Ησαΐα το φυτό κονύζη συμβολίζει τις κακουχίες του λαού του Ισραήλ κατά τη διάρκεια της Βαβυλώνιας αιχμαλωσίας, ενώ το φυτό μυρσίνη, ως λέξη εύηχη συνάμα, συμβολίζει μια πανευφρόσυνη και ευχάριστη περίοδο που επιφυλάσσεται για τον λαό αυτό, σύμφωνα με την ως άνω προφητεία.>>[15]

Υπάρχουνε διάφορες εικασίες σχετικά με την προέλευση του σημερινού ονόματος του χωριού. Μια υπόθεση είναι ότι το όνομα Μυρσίνη προέρχεται από την τουρκική λέξη Μερσίν που σημαίνει χωριό πάνω σε κεντρικό δρόμο. Μια άλλη υπόθεση είναι ότι η Μυρσίνη είναι αγριόχορτο που υπήρχε στο χωριό σε μεγάλους αριθμούς στο παρελθόν. Επιπλέον, το όνομα μπορεί να οφείλεται σε κάτοικο του χωριού που προήλθε από το χωριό Μερσίν.[28]

Το παλιό της όνομα είναι Γκομπλάρι και έτσι αναφέρεται επίσημα το 1918 στο ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Γρεβενών που ανήκε στο νομό Κοζάνης. Το 1927 μετονομάζεται σε Μερσίνα και το 1940 διορθώνεται σε Μυρσίνα.[29] Η ονομασία <<Κομπλάρι>> αναφέρετε στον Κώδικα της Ζάβορδας πριν το 1842.[28]

Σύμφωνα με το βιβλίο <<Οικισμοί Γρεβενών>>, το οποίο αναφέρεται σε διήγηση του Σχινά από το 1866, το χωριό είχε εκείνη την εποχή 200 οθωμανικές οικογένειες και όταν έβρεχε ήταν πολύ λασπώδης.[3]

Στον εθνογραφικό χάρτη του 1901 του Βιλαέτι του Μοναστηρίου του Χαρτογραφικού Ινστιτούτου της Σόφιας, το Κομπλάρ αναφέρεται ως χωριό με 45 σπίτια.[30]

Σύμφωνα με το Βουλγαρικό λήμμα στη Βικιπαίδεια, το οποίο βασίζεται σε στατιστικά στοιχεία του Βασίλη Καντσόφ και του ελληνικού προξενείο στην Ελασσόνα, το Κομπλάρ ήταν στα τέλη του 19ου αιώνα ένα μουσουλμανικό ελληνόφωνο χωριό. Το 1900 ήταν ένα μικτό χωριό με 77 Έλληνες χριστιανούς και 150 Βαλαχάδες. Το 1904 το Κομπλάρ (Γκομπλάρ) ήταν ένα εξ ολοκλήρου μουσουλμανικό χωριό, στο οποίο ζούσαν 650 Βαλαχάδες.[31][32] Σύμφωνα με αναφορές του Θεόδωρου Χολή, οι Βαλαάδες σέβονταν τις χριστιανικές εκκλησίες, διατηρούσαν τις ονομασίες των διάφορων τοποθεσιών στην ελληνική γλώσσα και τιμούσαν ορισμένους Αγίους. Ασχολούνταν με την γεωργία και κυρίως την κτηνοτροφία.[28]

Το χωριό απελευθερώνεται από την τουρκική κατοχή το φθινόπωρο του 1912 κατά τη διάρκεια του βαλκανικού πολέμου.[33]

Την εποχή πριν από την ανταλλαγή πληθυσμών στο χωριό διέμεναν βαλαάδες.[4] Στο βιβλίο <<Οικισμοί Γρεβενών>>, το οποίο βασίζεται στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Γρεβενών, το χωριό αναφέρεται το 1914 ως ένα από τα δέκα αμιγώς μουσουλμανικά χωριά. Το 1914 στο χωριό ήτανε 106 κάτοικοι εγγεγραμμένοι. Στα πλαίσια της ανταλλαγής πληθυσμών αναχώρησαν από το χωριό τον Απρίλιο του 1924.[34][3] Κάποιοι από αυτούς μάλλον εγκαταστάθηκαν στο Μουρσαλί στην περιοχή Αϊδινίου στην Μικρά Ασία.[35][36]

Στο χωριό πριν την ανταλλαγή πληθυσμών διέμεναν 78 οικογένειες  με συνολικά 385 κατοίκους. Μέχρι το 1928 εγκαταστάθηκαν 95 οικογένειες και συνολικά 360 πρόσφυγες. 66 οικογένειες προήλθαν από τον Πόντο, 28 από την Μικρά Ασία και μία από την Ανατολική Θράκη. Ένα μεγάλο μέρος των προσφύγων αποδεκατίστηκε από τις καιρικές συνθήκες, την πείνα, τις αρρώστιες και τις διανυκτερεύσεις στην ύπαιθρο μέχρι να φτάσει στον προορισμό του στην Ελλάδα. Οι πρόσφυγες μάλλον εγκαταστάθηκαν σε πολλές περιπτώσεις σε τόπους παρόμοιους με την πατρίδα τους.[28][4][37]

Δεν υπάρχουν περαιτέρω πληροφορίες για τη ζωή των προσφύγων στους τόπους καταγωγής τους, για τον δρόμο που έπρεπε να διανύσουν μέχρι να φτάσουν στο χωριό και πόσα μέλη της οικογένειας επέζησαν.

Σύμφωνα με έναν συμμετέχοντα στη μελέτη της επιτροπής <<Vanishing Languages and Cultural Heritage>> της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών, στο χωριό έφτασαν το 1923 πρόσφυγες από το χωριό Τσουχούρ της Μικράς Ασίας και το εγκατέλειψαν ξανά το 1924 με προορισμό τον Βαθύλακκο Κοζάνης.[38]

Στο βιβλίο <<Οικισμοί Γρεβενών>> οι περιοχές Σαμψούντα, Βεζίρ-Κιοπρού, Προύσα, Καππαδοκία, Ανατολική Θράκη, Μουσουπέ Κερασούντος, Σεβλέτεια και Φάλτισα αναφέρονται ως τόποι προέλευσης των προσφύγων. Τον Μάρτιο 1924 ο πρόεδρος της κοινότητας Γκομπλάρ Χ. Ταλιαδούρος ανέλαβε τα εκλογικά είδη.[3]

Στο βιβλίο του, ο Βασίλειος Αποστόλου αναφέρει επίσης ότι κατά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο καταστράφηκαν 70 κατοικίες από τους Γερμανούς, οι οποίοι έβαλαν φωτιά στον οικισμό στις 15.03.1944 και στις 10.07.1944. Υπήρξαν επίσης κρούσματα της νόσου της ελονοσίας τα οποία στοίχισαν τη ζωή σε 2 άνδρες και ένα παιδί.[3]

Το κοινοτικό συμβούλιο αποφάσισε το 1960 να πάρει δάνειο 50.000 δραχμών για την κατασκευή υδατοδεξαμενής.[3]

Το 1964 ο οικισμός αποσπάστηκε από το νομό Κοζάνης και υπάχθηκε στο νομό Γρεβενών.[39]

Στις 13 Μαΐου 1995 στης 11:47 σημειώθηκε ισχυρός σεισμός 6,6 Ρίχτερ (Ms). Ο μεγαλύτερος προσεισμός με 4,5 Ρίχτερ εκδηλώθηκε τέσσερα λεπτά πριν τον κύριο σεισμό και ο μεγαλύτερος μετασεισμός με 5,5 Ρίχτερ στις 17 Ιουλίου.[40][41][42][43] Δεν υπήρξαν θύματα, ωστόσο προκλήθηκαν υλικές ζημιές στα σπίτια.[44] Το ελληνικό κράτος αντέδρασε, παρέχοντας το πρόγραμμα στεγαστικής αποκατάστασης σεισμοπλήκτων με παροχή έτοιμων τυποποιημένων κατοικιών (συμβατικά κτίρια).[45]

Ο οικισμός αποσπάστηκε από την κοινότητα Μυρσίνης και προσαρτήθηκε στο δήμο Γρεβενών το 1997.[39]

Σε τουριστικό φυλλάδιο του 1998 της Νομαρχίας Γρεβενών αναφέρεται ότι εκείνη την περίοδο οι περισσότεροι κάτοικοι ήταν γεωργοί και ελεύθεροι επαγγελματίες.[4]

Σύμφωνα με άρθρο του Βασίλειου Αποστόλου που αναφέρεται στο κατάστιχο των Οθωμανικών αρχείων της Κωνσταντινούπολης το 1564 ο οικισμός είχε 32 κατοικίες και το 1579 είχε 54 κατοικίες.[3]

Κατά την απογραφή της περιοχής Γρεβενών το 1900 ζούσανε 77 Έλληνες χριστιανοί και 150 Έλληνες μουσουλμάνοι στο χωριό.[46]

Στην απογραφή του 1920 ο μουσουλμανικός πληθυσμός αποτελούνταν από 78 οικογένειες και συνολικά 385 άτομα.[37]

Στην απογραφή προσφύγων το 1923 το χωριό αναφέρεται ως Γκομπλάρι και υπάγεται στον νομό Κοζάνης, υποδιοίκησης Γρεβενών. Ο πληθυσμός ανερχόταν σε 24 άτομα, εκ των οποίων 11 άνδρες και 13 γυναίκες.[47]

Κατά την απογραφή του 1928 το χωριό αναφέρεται ως Μερσίνα και υπάγεται στον νομό Κοζάνης, επαρχία Γρεβενών. Ο πραγματικός πληθυσμός (De facto population) ήταν 360 κάτοικοι, εκ των οποίων 179 άνδρες και 181 γυναίκες.[48] Από τους 360 κατοίκους οι 343, 168 άνδρες και 175 γυναίκες, ήταν πρόσφυγες ελθόντες μετά την μικρασιατική καταστροφή.[49]

Στην απογραφή του 1940 αναφέρεται η κοινότητα Μυρσίνης και το χωριό Μυρσίνα. Ο πραγματικός πληθυσμός του χωριού ανερχόταν στα 461 άτομα, εκ των οποίων 237 άνδρες και 224 γυναίκες.[50] Σε ένα άλλο απόσπασμα της απογράφης του 1940 αναφέρεται η κοινότητα ως Μερσίνη. Ο νόμιμος πληθυσμός (de jure population) ήταν 474 και ο μόνιμος 472 κάτοικοι.[51]

Σύμφωνα με το βιβλίο <<Οικισμοί Γρεβενών>> του Βασίλειου Αποστόλου το Κοινοτικό Δελτίο Απογραφής στις 15.07.1945 καταγράφει 90 κατοικίες και 480 κατοίκους.[3]

Σύμφωνα με την απογραφή του 1951 ο πραγματικός πληθυσμός στην Μυρσίνα στην κοινότητα Μυρσίνης ήταν 419 κάτοικοι.[52]

Στην απογραφή πληθυσμού το 1961 η κοινότητα Μυρσίνης είχε 480 κατοίκους, εκ των οποίων 231 αγόρια και άνδρες και 249 κορίτσια και γυναίκες. Σε ηλικία 0 έως 4 ετών ήταν 34 αγόρια και 32 κορίτσια, σε ηλικία 5 έως 14 ετών ήταν 75 αγόρια και 43 κορίτσια. Μεταξύ 15 και 44 ετών ήταν 59 άνδρες και 100 γυναίκες. Σε ηλικία 45 έως 64 ετών ήταν 41 άνδρες και 47 γυναίκες, ενώ 22 άνδρες και 27 γυναίκες ήταν 65 ετών και άνω. Έγγαμοι ήταν 94 άνδρες και 116 γυναίκες. Σε ηλικία 10 εώς 44 ετών 5 άνδρες και 18 γυναίκες ήταν αγράμματοι, ενώ σε ηλικία 45 ετών και άνω 27 άνδρες και 60 γυναίκες. Οικονομικώς ενεργοί ήταν 114 άνδρες και 21 γυναίκες, εκ των οποίων 99 άνδρες και 19 γυναίκες ήταν απασχολούμενοι στη γεωργία, την κτηνοτροφία, την δασοκομία ή το κυνήγι. Κατά το τέλος του 1955, 6 απασχολούμενοι άνδρες και 1 γυναίκα κατοικούσαν σε άλλο δήμο ή κοινότητα. Οικονομικώς μη ενεργοί ήταν 36 άνδρες και 168 γυναίκες.[53] Ο συνολικός αριθμός νοικοκυριών ήταν 99. Εξήντα τρία νοικοκυριά ζούσανε σε κατοικίες με 2 και άνω άτομα ανά δωμάτιο, 37 νοικοκυριά σε κατοικίες με 3 και άνω άτομα ανά δωμάτιο και 13 νοικοκυριά σε κατοικίες με 4 και άνω άτομα ανά δωμάτιο. Συνολικά 54 κατοικίες δεν διαθέτανε κουζίνα. Ενενήντα οκτώ κατοικίες δεν διαθέτανε μπάνιο και ηλεκτρικό φως, ενώ 34 κατοικίες δεν διαθέτανε τουαλέτα.[54]

Κατά την απογραφή του 1971 το χωριό υπάγεται στον νομό Γρεβενών. Στην κοινότητα Μυρσίνης προσαρτάται το 1967 και ο Ασπρόκαμπος, ο οποίος υπαγόταν στην κοινότητα Ταξιάρχου. Ο πραγματικός πληθυσμός της κοινότητας Μυρσίνης ήταν 477 κάτοικοι, εκ των οποίων 325 ζούσαν στην Μυρσίνα και 152 στον Ασπρόκαμπο.[55] Ο νόμιμος πληθυσμός της κοινότητας ήταν 684.[56]

Σύμφωνα με την απογραφή του 1981 ο νόμιμος πληθυσμός της κοινότητας Μυρσίνης ήταν 709 κάτοικοι.[57] Ο πραγματικός πληθυσμός το 1981 ανερχόταν στους 437 κατοίκους στην κοινότητα Μυρσίνης, εκ των οποίων 288 στην Μυρσίνα και 149 στον Ασπρόκαμπο.[58]

Ο νόμιμος πληθυσμός της κοινότητας Μυρσίνης κατά την απογραφή του 1991 ήταν 618 άτομα.[59] Ο πραγματικός πληθυσμός ήταν 377 άτομα, εκ των οποίων 256 ήταν από την Μυρσίνα και 121 από τον Ασπρόκαμπο.[60]

Στην απογραφή του 2001 αναφέρεται το δημοτικό διαμέρισμα Μυρσίνης στον δήμο Γρεβενών με πραγματικό πληθυσμό 387 κατοίκους, εκ των οποίων 266 ήταν από την Μυρσίνα και 121 από τον Ασπρόκαμπο.[61] Ο μόνιμος πληθυσμός στην Μυρσίνα ανερχόταν στους 262.[62]

Ο πραγματικός πληθυσμός της τοπικής κοινότητας Μυρσίνης συμφώνα με την απογραφή του 2011 ήταν 347 άτομα, εκ των οποίων 266 ήταν από την Μυρσίνα και 81 από τον Ασπρόκαμπο.[63] Ο μόνιμος πληθυσμός της Μυρσίνας ήταν 263 κάτοικοι.[64]

Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2021 η δημοτική κοινότητα Μυρσίνης έχει μόνιμο πληθυσμό 294 κατοίκους. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία για τη Μυρσίνα ως χωριό.[65]

Κάποιοι έχουν εγκατασταθεί και στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με το βιβλίο <<Οικισμοί Γρεβενών>> το οποίο αναφέρεται σε καταγραφή από το 1951 της Διοίκησης Γεωργικού-Πιστωτικού Συνεταιρισμού, το 1936 καλλιεργήθηκαν 600 στρέμματα αραβόσιτος ξηρικός (1280 κιλά σπόρος), 50 στρέμματα όψιμα σίτος (640 κιλά σπόρος) και 50 στρέμματα όψιμα βρώμη (640 κιλά σπόρος). Επίσης καλλιεργήθηκαν 30 στρέμματα γεώμηλα ξηρικά (384 κιλά σπόρος), 10 στρέμματα κρόμμυα (192 κιλά σπόρος) και 6 στρέμματα σκόρδα (76,8 κιλά σπόρος).

Το 1950 καλλιεργήθηκαν 100 στρέμματα ρόβη, 30 στρέμματα γεώμηλα, 25 στρέμματα τριφύλλι και 15 στρέμματα πεπονοειδή. Επίσης καλλιεργήθηκαν 5 στρέμματα κρόμμυα, 5 στρέμματα αμπέλου, 3 στρέμματα φακές, 2 στρέμματα σκόρδα και 2 στρέμματα ντομάτες.

Στο χωριό το 1941 δεν λειτουργούσε υδρόμυλος ή πετρελαιοκίνητος αλευρόμυλος. Για τον λόγο αυτό οι κάτοικοι εξυπηρετούνταν από τον υδρόμυλο του Βατολάκκου. Το 1942 δόθηκε άδεια ιδρύσεως υδρόμυλου στον Ηλία Κουρουζίδη, κάτοικο του χωριού.[3]

Σύμφωνα με το βιβλίο <<Οικισμοί Γρεβενών>> το 1937 το σχολείο του χωριού ήταν διώροφο. Στον κάτω όροφο υπήρχανε δύο δωμάτια που χρησιμοποιούνταν ως αποθήκες και στον άνω όροφο ένα γραφείο και δύο αίθουσες για 45 μαθητές η καθεμία. Λόγω του αυξημένου αριθμού μαθητών και της επακόλουθης έλλειψης χώρου, το κτίριο θεωρήθηκε ακατάλληλο για την στέγαση του δημοτικού σχολείου. Στο διτάξιο Εθνικό οικοτροφείο Γρεβενών το 1941 δίδασκε ο Γεώργιος Σακελλίου. Το 1957 ο νομάρχης προήγαγε το νυκτερινό σχολείο Μυρσίνης.[3]

Το δημοτικό σχολείο Μυρσίνης δεν λειτουργεί πλέον. Το προαύλιο του σχολείου χρησιμοποιείται για εκδηλώσεις.[66][25]

Το βιβλίο <<Οικισμοί Γρεβενών>> αναφέρει το μήνυμα του νομιάτρου Κοζάνης προς τον έπαρχο Γρεβενών τον Οκτώβρη του 1931, ότι εξετάστηκαν όλα τα παιδιά της κοινότητας Μερσίνας και παρατηρήθηκαν μονάχα δύο κρούσματα οστρακιάς. Η αιτία προηγούμενων θανάτων δεν μπόρεσε να προσδιοριστεί διότι τα παιδιά δεν εξετάστηκαν. Οι θάνατοι μπορεί να προκλήθηκαν από ελονοσία ή άλλη νόσος. Δεν παρατηρήθηκαν κρούσματα διφθερίτιδας ή άλλης επιδημικής νόσου. Όλα τα παιδιά είχαν ήδη εμβολιαστεί μέσο του εμβολίου <<ΔΙΚ>> από τον γιατρό κ. Μαργαρίτη.[3]

Το 1936 ανεγέρθηκε μια αναθηματική στήλη.[3]

Υπάρχουν αναφορές στο χωριό σε ιστορικά βιβλία για τον βρετανικό στρατό κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου[67][68] και σε ένα άρθρο ενός αρχαιολογικού περιοδικού.[69]

Στην περιοχή έχουνε εντοπιστεί αρκούδες.[70]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 277, τομ.23. 
  2. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10550 (σελ. 76 του pdf)
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 Αποστόλου, Βασίλης (11/03/2014). «Μυρσίνα Γρεβενών - "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ" σελ.386».  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |ημερομηνία= (βοήθεια)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 «ΜΥΡΣΙΝΗ, Χωριό, ΓΡΕΒΕΝΑ». 
  5. «17 χρόνια συμπληρώνονται απο το σεισμό της 13ης Μαίου του 1995 στην Κοζάνη». 
  6. D. MOUNTRAKIS, S. PAVLIDES, N. ZOUROS, Th. ASTARAS and A. CHATZIPETROS (1998). «Seismic fault geometry and kinematics of the 13 May 1995 Western Macedonia (Greece) earthquake». J. Geodynamics (Vol. 26, No. 24): pp. 175-196. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0264370797000823. 
  7. «Γρεβενά – Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2019. 
  8. «Department of Business Administration (Grevena)». 
  9. «Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας». 
  10. «Εγκαταστάσεις και Εργαστήρια Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων». 
  11. «Γενικά». 
  12. «Ξεκίνησε το Ιδιωτικό ΚΤΕΟ Γρεβενών (εικόνες)». 
  13. «Kozani on Line : Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το φωτοβολταϊκό πάρκο στη Μυρσίνα Γρεβενών». Kozani on Line. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2019. [νεκρός σύνδεσμος]
  14. «Κυριακή του Ασώτου στην Μυρσίνα Γρεβενών». 
  15. 15,0 15,1 «Φανέρωση αοράτων». 
  16. «ΦΙΛΟΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΥΡΣΙΝΗΣ». 
  17. «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΗΜΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ 2012 -2014» (PDF). σελ. 135. 
  18. «Parko Anapsychis Mirsini Grevena». 
  19. «Εγκαίνια στο 5χ5 στη Μυρσίνη Γρεβενών». 
  20. «ΠΑΝΟΡΑΜΑ». 
  21. «ΑΡΤΕΜΙΣ». 
  22. «ΔΕΙΛΙΝΑ». 
  23. «"ΓΟΥΡΝΟΧΑΡΑ" – 2022- στην Μυρσίνα Γρεβενών – (εικόνες + video)». 
  24. «ΔΗΜΟΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ αποκριάτικες εκδηλώσεις 2015» (PDF). 
  25. 25,0 25,1 «Ποντιακό γλέντι από τον Φιλοπροοδευτικό Σύλλογο Μυρσίνας». 
  26. «ΕΤΗΣΙΟΣ ΧΟΡΟΣ ΦΙΛΟΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΥΡΣΙΝΑΣ». 
  27. «Mirsina». 
  28. 28,0 28,1 28,2 28,3 «Ιστορική Αναδρομή Σάββατο 6 Μαρτίου 2004». 
  29. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2019. 
  30. «Etnografska karta na Bitolskiot vilaet» (PDF). σελ. 72. 
  31. «Мирсина». 
  32. Σπανός, Κώστας (2004). Η απογραφή του 1904 του Σαντζακίου // Κοζάνη και Γρεβενά : Ο χώρος και οι άνθρωποι. Θεσσαλονίκη: University Studio Press. σελ. 515. 
  33. «Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΑΠΟ 7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΕΩΣ 7 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1912». 
  34. «Το βιβλίο ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ του Βασίλη Αποστόλου». 
  35. «ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΑΪΔΙΝΙΟ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΓΥΡΩ ΠΕΡΙΟΧΗ». 
  36. «Narratives and life stories». 
  37. 37,0 37,1 «Η αποκατάσταση των προσφύγων στη Δυτική Μακεδονία: 1923-1930». σελ. 86. 
  38. «Narratives and life stories - HOW OUR PEOPLE ARRIVED IN VATHYLAKKOS». 
  39. 39,0 39,1 «ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ - Γκομπλάρι (Κοζάνης)». 
  40. «Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού & Προστασίας - Κοζάνη 1995 (VIII)». 
  41. «Μυρσίνα: 13 Μαΐου 1995 – Πως ήταν το χωριό την ημέρα του σεισμού». 
  42. «Σαν σήμερα: 13/5/1995 Ισχυρός σεισμός 6,6 Ρίχτερ συγκλονίζει την περιοχή μεταξύ Κοζάνης και Γρεβενών». 
  43. «17 χρόνια συμπληρώνονται απο το σεισμό της 13ης Μαίου του 1995 στην Κοζάνη». 
  44. «Σαν σήμερα ο μεγάλος σεισμός σε Κοζάνη-Γρεβενά που άφησε 10.000 άστεγους (Photos)». 
  45. «Ο Σεισμός της 13ης Μαΐου του 1995 και τα συμβατικά κτίρια (γράφει ο Αναστάσιος Π. Σαπαλίδης*)». 
  46. «ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ-ΦΥΛΕΤΙΚΗ-ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΕΤΟΣ 1900». 
  47. «ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΕΝΕΡΓΗΘΕΙΣΑ ΚΑΤ ΑΠΡΙΛΙΟΝ 1923» (PDF). σελ. 27. 
  48. «ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗΝ ΤΗΣ 15-16 ΜΑΙΟΥ 1928» (PDF). σελ. 200. 
  49. «ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΗΣ 15-16 ΜΑΙΟΥ 1928 - ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ - ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ» (PDF). σελ. 259. 
  50. «ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗΝ ΤΗΣ 16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 - Πραγματικός πληθυσμός» (PDF). σελ. 228. 
  51. «ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗΝ ΤΗΣ 16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 - Πραγματικός, νόμιμος και μόνιμος πληθυσμός» (PDF). σελ. 35. 
  52. «ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗΝ ΤΗΣ 7ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1951 - πραγματικός πληθυσμός» (PDF). σελ. 111. 
  53. «ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ - ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΤΗΣ 19 ΜΑΡΤΙΟΥ 1961 Τόμος ΙΙ - Δημογραφικά, κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού - Τεύχος 7 Μακεδονία»» (PDF). σελ. 7.7.7 (σελ. 173). 
  54. «ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ - ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΤΗΣ 19 ΜΑΡΤΙΟΥ 1961 Τόμος ΙΙ - Δημογραφικά, κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού - Τεύχος 7 Μακεδονία»» (PDF). σελ. 7.7.27 (σελ. 193). 
  55. «ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗΝ ΤΗΣ 14ης ΜΑΡΤΙΟΥ 1971 - πραγματικός πληθυσμός» (PDF). σελ. 53. 
  56. «ΝΟΜΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗΝ ΤΗΣ 14ης ΜΑΡΤΙΟΥ 1971» (PDF). σελ. 25. 
  57. «ΝΟΜΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ 5ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1981» (PDF). σελ. 31. 
  58. «ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ 5ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1981» (PDF). σελ. 62. 
  59. «ΝΟΜΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ 17ης ΜΑΡΤΙΟΥ 1991» (PDF). σελ. 32. 
  60. «ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ 17ης ΜΑΡΤΙΟΥ 1991» (PDF). σελ. 65. 
  61. «ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ 18ης ΜΑΡΤΙΟΥ 2001» (PDF). σελ. 65. 
  62. «ΝΟΜΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ 18ης ΜΑΡΤΙΟΥ 2001» (PDF). σελ. 63. 
  63. «ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ -ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ - Αρ. Φύλλου 699». σελ. 10984. 
  64. «ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ - ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ - Αρ. Φύλλου 698». σελ. 10550. 
  65. «ΘΕΜΑ: Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών έτους 2021 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας». σελ. 32. 
  66. «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΗΜΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ 2012 -2014 - Α' ΦΑΣΗ - ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ» (PDF). σελ. 191. 
  67. The Journal of the Royal Artillery. Volume 72: σελ. 170 ("mersina"). 1945. https://books.google.de/books/about/The_Journal_of_the_Royal_Artillery.html?id=kWUkAQAAMAAJ&redir_esc=y. 
  68. Liddell Hart, Sir Basil Henry (1959). The Tanks: 1939-1945. -: Praeger. σελ. σελ.295 ("mersina"). 
  69. French, E. B. (1990). «Archaeology in Greece 1989-90». Archaeological Reports. Volume 36: σελ. 49 ("mirsina"). https://www.cambridge.org/core/journals/archaeological-reports/article/abs/archaeology-in-greece-198990/622687B76A11FF8B1AD79A5B35924AFC. 
  70. «Βίντεο: Τροχαίο ατύχημα με αρκούδα στην Εγνατία Οδό στο 1ο χλμ Γρεβενών – Κοζάνης».