Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βιέννης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιένης
Naturhistorisches Museum
Χάρτης
Γενικές πληροφορίες
ΔιεύθυνσηMaria-Theresien-Platz 1010 Vienna
Γεωγραφικές συντεταγμένες48°12′19″N 16°21′35″E
Διοικητική υπαγωγήΊννερε Στατ[1][2] και Βιέννη
ΤοποθεσίαΒιέννη
ΧώραΑυστρία
Έναρξη κατασκευής1871
Ολοκλήρωση1881
Λειτουργία1889
Διαστάσεις
Γενικές διαστάσεις170 × 70
Ύψος65
Τεχνικές λεπτομέρειες
Εμβαδόν8720 m2
Όροφοι4
Σχεδιασμός και κατασκευή
ΑρχιτέκτοναςΓκότφρηντ Ζέμπερ και Καρλ φον Χασενάουερ
ΧρηματοδότηςΦραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ της Αυστρίας
Προστασίαπροστατευόμενο μνημείο[1]
Ιστότοπος
www.nhm-wien.ac.at
Commons page Πολυμέσα

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βιέννης είναι ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία της πόλης. Έχει την ίδια πρόσοψη με το Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης (Kunsthistorisches Museum), το οποίο βρίσκεται ακριβώς απέναντί του. Αρχιτέκτονες και των δυο ήταν οι Γκότφρηντ Ζέμπερ και Καρλ φον Χασενάουερ[3]. Οι πρώτες συλλογές του μουσείου άρχισαν να δημιουργούνται από τον 18ο αιώνα, αλλά οι τωρινές του εγκαταστάσεις χτίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Σήμερα οι εκθεσιακοί του χώροι καλύπτουν μια έκταση 8.700τ.μ. με εκθέματα από τους τομείς της φυσικής ιστορίας, γεωλογίας, παλαιοανθρωπολογίας και προϊστορίας.

Ιστορία και Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

μπρούτζινος ελέφαντας μπροστά από τα σκαλιά της εισόδου του μουσείου

Δημιουργία συλλογών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν την ίδρυση του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας είχε συγκεντρωθεί στη Βιέννη πλούσιο υλικό του κλάδου της φυσικής ιστορίας και εθνολογίας, από διάφορες αποστολές, που είχαν γίνει κυρίως στο εξωτερικό.

Στα μισά του 18ου αιώνα ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος Α΄, σύζυγος της Μαρίας Θηρεσίας, εξαγόρασε τη συλλογή του Γιόχαν Ρίττερ φον Μπαιγιού, φυσιοδίφη και συλλέκτη, ο οποίος εκείνη την εποχή διέθετε τη μεγαλύτερη συλλογή φυσικής ιστορίας, συνολικά 30.000 κομμάτια, μεταξύ των οποίων κοράλλια, κοχύλια, όστρακα, πολύτιμες πέτρες και σπάνια ορυκτά[4]. Το 1755 ο ίδιος αυτοκράτορας χρηματοδότησε μια αποστολή επιστημόνων, την πρώτη υπερπόντια αποστολή, στην Καραϊβική, τις Αντίλλες, τη Βενεζουέλα και την Κολομβία για τη συλλογή σχετικού υλικού. Οι ερευνητές επέστρεψαν με 67 κιβώτια γεμάτα θησαυρούς του φυτικού και ζωικού βασιλείου. Μετά τον θάνατο του συζύγου της, η Μαρία Θηρεσία, ακολουθώντας τα ιδεώδη του Διαφωτισμού, δώρησε τις συλλογές στο κράτος και πλέον το κοινό μπορούσε να τις επισκέπτεται. Έτσι δημιουργήθηκε το Αυτοκρατορικό Γραφείο Φυσικών Επιστημών (K.k. Naturaliencabinet), προκάτοχος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας.

Το 1817 ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος Β´ χρηματοδότησε μια αποστολή στη Βραζιλία[5] του αυστριακού φυσιοδίφη Γιόχαν Νάττερε και άλλων επιστημόνων, οι οποίοι επέστρεψαν με μια πολύ μεγάλη συλλογή διαφόρων ειδών, την οποία παρέδωσε στο Αυτοκρατορικό Γραφείο Φυσικών Επιστημών. Η συλλογή ήταν τόσο μεγάλη ώστε αποφασίστηκε να ιδρυθεί το λεγόμενο «Βραζιλιάνικο μουσείο».

Το 1857 ο Αρχιδούκας Φερδινάνδος Μαξιμιλιανός οργάνωσε μια ακόμη αποστολή φυσιοδιφικού ενδιαφέροντος. Η φρεγάτα «Νοβάρα»[5] ξεκίνησε ένα διετές ταξίδι σε όλον τον κόσμο, επανδρωμένη με επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων. Στην επιστροφή τους έφεραν μια τόσο μεγάλη συλλογή ζώων, φυτών, ορυκτών και εθνολογικού υλικού που χρειάστηκαν δεκαετίες για να καταλογογραφηθεί όλο το υλικό. Το 1872 μια αποστολή ξεκίνησε για τον Βόρειο πόλο, πρόκειται για την αποστολή που ανακάλυψε τη Γη του Φραγκίσκου Ιωσήφ το 1873. Επιστρέφοντας την επόμενη χρονιά στην Αυστρία έφεραν αρκετό υλικό για τον εμπλουτισμό των συλλογών φυσικής ιστορίας.

Ίδρυση και ανέγερση του μουσείου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

εσωτερικό του θόλου

Η κατασκευή του μουσείου ξεκίνησε το 1871 και ολοκληρώθηκε το 1881. Στις 10 Αυγούστου 1889 ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος Ιωσήφ έκανε τα εγκαίνια[3]. Τα Μουσεία Φυσικής Ιστορίας και Ιστορίας της Τέχνης, που ορίζουν τις δυο πλευρές της πλατείας Μαρία Θηρεσία, έχουν ίδια πρόσοψη και δημιουργήθηκαν αρχικά σαν τμήματα ενός μεγαλύτερου σχεδίου που δεν ολοκληρώθηκε. Το σχέδιο του αυτοκράτορα Φραγκίσκου Ιωσήφ ήταν να δημιουργήσει ένα κέντρο επιστημών και τεχνών επί της Ρίνγκστρασσε, απέναντι από την πλατεία των ανακτόρων του Χόφμπουργκ.

Η διαφορά στα δυο κτίρια περιορίζεται στο γλυπτικό διάκοσμο της πρόσοψης. Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας φέρει επάνω στον θόλο του ένα ορειχάλκινο άγαλμα ύψους 5 μέτρων του Ήλιου, ως θεού- ζωοδότη της φύσης. Αυτό το άγαλμα, όπως και το αντίστοιχο, της θεάς Αθηνάς, που βρίσκεται πάνω στον θόλο του Μουσείου Ιστορίας της Τέχνης είναι έργα του αυστριακού γλύπτη Γιοχάνες Μπενκ. Η πρόσοψη του κτιρίου, που σχεδιάστηκε από τον Γκότφρηντ Ζέμπερ, είναι διακοσμημένη με αγάλματα και συμπλέγματα αγαλμάτων που αναπαριστούν τη δύναμη της φύσης και την πρόοδο στον τομέα της φυσικής ιστορίας. Κάτω από τον θόλο υπάρχει μια αφιέρωση με χρυσά γράμματα: «Στο Βασίλειο της φύσης και στην εξερεύνησή του» („Dem Reiche der Natur und seiner Erforschung“)[3]. Ιδιαίτερα εντυπωσιακός εμφανίζεται στον επισκέπτη ο χώρος του μουσείου κάτω από τον θόλο, ύψους 40 μέτρων. Το δάπεδο είναι από λευκό Μάρμαρο Καρράρα και μαύρο ασβεστόλιθο από το Βέλγιο, οι κολώνες είναι σε απομίμηση μαρμάρου. Στην οροφή υπάρχουν [Γύψος[γύψινα]] πορτρέτα σημαντικών επιστημόνων[3].

Συλλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στον πρώτο όροφο του μουσείου υπάρχουν τα εξής τμήματα:
κρύσταλλοι αραγωνίτη φλος φερρί
ο μετεωρίτης knyahinya

Συλλογή Ορυκτολογίας-Πετρογραφίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η συλλογή του μουσείου αριθμεί περί τα 150.000 καταλογογραφημένα αντικείμενα από τα οποία παρουσιάζεται στο κοινό το 15%. Στην Αίθουσα 1 παρουσιάζεται μια συλλογή οικοδομικών υλικών (μάρμαρα, γρανίτες, σχιστόλιθοι, ασβεστόλιθοι, πωρόλιθοι κ.α.) και ξεκινά η συλλογή ορυκτών που συνεχίζεται στις Αίθουσες 2-4. Στην κεντρική βιτρίνα εκτίθεται ένα δείγμα αλίτη από τη Βιελίτσκα της Πολωνίας και ένας καπνίας (μορφή χαλαζία), βάρους 115 κιλών, που ανακαλύφθηκε το 1868 στον παγετώνα Tiefen της Ελβετίας. Από τα σημαντικότερα εκθέματα της Αίθουσας είναι επίσης οι κρύσταλλοι αραγωνίτη φλος φερρί από τη Στυρία και ο διάφανος Ασβεστίτης (ισλανδική κρύσταλλος) από την Ισλανδία. Στις υπόλοιπες βιτρίνες υπάρχουν δείγματα από: συλβανίτη, τετραδυμίτη, αργυρίτη, βορνίτη, μιλλερίτη, γαληνίτη κ.α.

Η Αίθουσα 5, η τελευταία της συλλογής αυτής, είναι αφιερωμένη στους μετεωρίτες. Στις βιτρίνες παρουσιάζονται 1100 δείγματα μετεωριτών απ' όλον τον κόσμο. Μερικά από τα σπουδαιότερα εκθέματα είναι: ο μετεωρίτης knyahinya, που έπεσε το 1866 στα ουκρανικά Καρπάθια και ζυγίζει 300 κιλά, ο μετεωρίτης lancé, που έπεσε το 1872 στη Γαλλία, βάρους 47 κιλών, ο μετεωρίτης stannern, που έπεσε στην Τσεχία το 1808, ο μετεωρίτης cabin creek, που έπεσε το 1886 στο Αρκάνσας των ΗΠΑ, ο μετεωρίτης hraschina, που έπεσε το 1751 κοντά στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας, ο μετεωρίτης chassigny, που έπεσε στη Γαλλία το 1815 κ.ά. Μια ξεχωριστή βιτρίνα φιλοξενεί τους αυστριακούς μετεωρίτες, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει ο μετεωρίτης Ischgl[6].

Συλλογή Γεωλογίας-Παλαιοντολογίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αίθουσα 6 είναι αφιερωμένη στην πλανήτη Γη και στην αλληλεπίδρασή του με τη βιόσφαιρα. Η Αίθουσα 7 αναφέρεται στο Προκάμβριο και στον Παλαιοζωικό αιώνα, ενώ η Αίθουσα 8 παρουσιάζει απολιθώματα του Μεσοζωικού αιώνα, η δε Αίθουσα 9 συνεχίζει με τον Καινοζωικό αιώνα. Τα σημαντικότερα εκθέματα είναι τα απολιθώματα φυτών της Ιουράσιας περιόδου από την αυστριακή πόλη Λουνζ και ένας ολόκληρος σκελετός προϊστορικού ελέφαντα. Η Αίθουσα 10 είναι αποκλειστικά αφιερωμένη στους δεινόσαυρους. Στην κεντρική πλατφόρμα της Αίθουσας κυριαρχούν το κινούμενο ομοίωμα ενός Αλλόσαυρου, το μοντέλο του σκελετού ενός Ιγκουανόδοντα ενώ από την οροφή κρέμεται το ομοίωμα ενός Πτερόσαυρου.

Συλλογή Προϊστορίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αφροδίτη του Βίλλεντορφ

Η Αίθουσα 11 παρουσιάζει την πολιτισμική εξέλιξη του ανθρώπινου είδους από τους Νεάντερταλ στους πρώτους Χόμο Σάπιενς, με βιτρίνες για την Παλαιολιθική εποχή, τη Νεολιθική εποχή και τέλος την πρώιμη Εποχή του Χαλκού. Τα δυο πιο ξεχωριστά ευρήματα αυτής της Αίθουσας είναι η "Φάνυ" ή Αφροδίτη του Γκάλγκενμπεργκ (ένα αγαλματίδιο από σχιστόλιθο που ανακαλύφθηκε το 1988 κοντά στην πόλη Κρεμς αν ντερ Ντόναου και με χρονολόγηση 36.000 π.Χ. θεωρείται το αρχαιότερο αυστριακό έργο τέχνης[7]) και η Αφροδίτη του Βίλλεντορφ. Παρουσιάζονται ευρήματα από τις ανασκαφές του μουσείου στην περιοχή του Grub/Kranawetberg της Κάτω Αυστρίας, όπου εντοπίστηκαν ίχνη της Γκραβέττιας περιόδου[8]. Τα ευρήματα αυτά, όπλα, εργαλεία και χάντρες από ελεφαντοστούν[9], έχουν χρονολογηθεί περί το 25.000 π.Χ. Ανασκαφές του μουσείου στην πόλη Μπρουν αμ Γκέμπιρτζ[10](Brunn am Gebirge) της Κάτω Αυστρίας έφεραν στο φως έναν οικισμό που χρησιμοποιήθηκε για περισσότερο από 600 χρόνια και από τον οποίο προέρχονται τα παλαιότερα κεραμικά (5.540 π.Χ.) που έχουν βρεθεί σε αυστριακό έδαφος, αντιπροσωπευτικά δείγματα της γραμμικής ταινιωτής κεραμικής. Ένα ξεχωριστό τμήμα της Αίθουσας είναι αφιερωμένο στα παραλίμνια πασσαλόκτιστα κτίσματα που αποτελούν Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ από το 2011 με τη γενική ονομασία Προϊστορικά καταλύματα των Άλπεων.

Η Αίθουσα 12 είναι αφιερωμένη στα ευρήματα της περιοχής του Χάλστατ που αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ από το 1997. Ευρήματα από το αλατορυχείο και το προϊστορικό νεκροταφείο συμπληρώνονται από αναπαραστάσεις για τον τρόπο ζωής στην περιοχή την ύστερη Εποχή του Χαλκού και την Εποχή του Σιδήρου, όταν άκμασε ο Πολιτισμός Χάλστατ.

Η Αίθουσα 13 έχει εκθέματα που ξεκινούν από την Εποχή του Σιδήρου και φτάνουν μέχρι τον Μεσαίωνα. Μεταξύ των εκθεμάτων ξεχωρίζουν το άρμα με τα 2 πουλιά, που βρέθηκε κοντά στο Σαράγεβο και το ειδώλιο ταύρου του 5ου αιώνα π.Χ. από το σπήλαιο Býčí skála της Τσεχίας. Από το 2002 οι ερευνητές του μουσείου ξεκίνησαν να ανασκάπτουν έναν κελτικό οικισμό κοντά στο Ρόζελντορφ[11] της Κάτω Αυστρίας, τα ευρήματα ανήκουν στον Πολιτισμό Λα Τεν, με πιο εντυπωσιακό όλων τη σιδερένια κορώνα δρυΐδη. Στο τέλος της Αίθουσας παρουσιάζονται διάφορα ευρήματα της εποχής των Λομβαρδών όπως χαλινάρια αλόγων, κοσμήματα και όπλα.

Ένας ξεχωριστός χώρος έχει αφιερωθεί στα ευρήματα από χρυσό, κοσμήματα και σκεύη της ύστερης Εποχής του Χαλκού και κτερίσματα από τάφους του 7ου αιώνα π.Χ.

Έκθεση Ανθρωπολογίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η έκθεση, που αποτελείται από αντίγραφα και ομοιώματα, είναι αφιερωμένη στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους και αναπτύσσεται στις Αίθουσες 14 και 15. Τα δυο κύρια στοιχεία στα οποία επικεντρώνεται είναι ο διποδισμός και η εξέλιξη του εγκεφάλου. Υπάρχει αντίγραφο από τις πατημασιές που ανακαλύφθηκαν στην Τανζανία και χρονολογούνται στα 3.7 εκατομμύρια χρόνια, ομοίωμα της περίφημης Λούσι, του Αυστραλοπίθηκου που ανακαλύφθηκε στην Αιθιοπία, αναπαράσταση μιας διπλής ταφής νεογέννητων, που ανακαλύφθηκε στην Κρεμς και χρονολογείται περίπου 27.000 π.Χ. και υπάρχουν αναπαραστάσεις της ζωής και των δραστηριοτήτων των ανθρώπων της Παλαιολιθικής εποχής. Υπάρχουν βιτρίνες ανοιχτές στο κοινό, όπου οι επισκέπτες μπορούν να πάρουν στα χέρια τους αντίγραφα λίθινων εργαλείων ή ένα κρανίο για να καταλάβουν καλύτερα τις διαφορές ανάμεσα στον Άνθρωπο του Νεάντερταλ και τον Homo sapiens. Η έκθεση, που δεν περιλαμβάνει γνήσια εκθέματα, είναι κυρίως ένα διδακτικό, ενημερωτικό, εκλαϊκευτικό και εκπαιδευτικό κέντρο.

Πλανητάριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο πλανητάριο, το οποίο είναι εξοπλισμένο με εσωτερικό θόλο 8,5 μέτρων, γίνονται προβολές ταινιών[12] με θέματα σχετικά με το σύμπαν και την ιστορία της γης. Πολλές από τις ταινίες είναι και σε άλλες γλώσσες πέραν των γερμανικών. Το εισιτήριο εισόδου είναι ξεχωριστό από το εισιτήριο για το υπόλοιπο μουσείο.

γιγάντια καβούρια
  • Στον δεύτερο όροφο του μουσείου υπάρχει η Συλλογή Ζωολογίας που χωρίζεται στα παρακάτω τμήματα:

σπονδυλωτά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το προσωπικό του μουσείου κάνει ξεναγήσεις στην ταράτσα του Μουσείου, από όπου ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει ένα μεγάλο κομμάτι του ιστορικού κέντρου της Βιέννης. Τα ωράρια των ξεναγήσεων (οι οποίες έχουν ξεχωριστό εισιτήριο από αυτό της εισόδου) είναι αναρτημένα στο ταμείο του μουσείου και στον διαδικτυακό του ιστότοπο.
  • Εκτός από τις μόνιμες προαναφερθείσες εκθέσεις το μουσείο διοργανώνει και πολλές περιοδικές εκθέσεις θεμάτων σχετικών με τα τμήματά του. Το κέντρο έρευνας του μουσείου διαθέτει ένα πλούσιο Αρχείο για την Ιστορία της Επιστήμης, έχει δε τα εξής ερευνητικά τμήματα: γεωλογίας και παλαιοντολογίας, ορυκτολογίας και πετρογραφίας, βοτανικής, ζωολογίας (σπονδυλωτά, ασπόνδυλα, έντομα), ανθρωπολογίας και προϊστορίας.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Wiki Loves Monuments monuments database. 18  Αυγούστου 2017. tools.wmflabs.org/heritage/api/api.php?action=search&format=json&srcountry=at&srlanguage=de&srid=13766.
  2. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 4740. Ανακτήθηκε στις 31  Ιουλίου 2018.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Architecture». Επίσημη ιστοσελίδα Μουσείου φυσικής ιστορίας. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2016. 
  4. «History of the collections». Επίσημη ιστοσελίδα Μουσείου φυσικής ιστορίας. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2016. 
  5. 5,0 5,1 «Expeditions in the 19th century». Επίσημη ιστοσελίδα Μουσείου φυσικής ιστορίας. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2016. 
  6. «mineralogy & petrography». Επίσημη ιστοσελίδα Μουσείου φυσικής ιστορίας. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2016. 
  7. «"Fanny"-Venus of Galgenberg». Prehistory:new. Vienna: Natural History Museum Vienna. 2015. σελ. 5. ISBN 978-3-903096-00-4. 
  8. N. Teschler (2004). «Two Gravettian human deciduous teeth from Grub/Kranawetberg, lower Austria». NCBI. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2016. 
  9. Marjolein Bosch (2015). «The use of ivory at the Gravettian site Grub/Kranawetberg, Lower Austria». Anthropologie. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2016. 
  10. Peter Stadler (2005). «Settlement of the Early Linear Ceramics Culture at Brunn am Gebirge, Wolfholz site». Documenta Praehistorica 32: 269-278. https://www.researchgate.net/publication/210281787_Settlement_of_the_Early_Linear_Ceramics_Culture_at_Brunn_am_Gebirge_Wolfholz_site. 
  11. Veronika Holzer (2014). «Roseldorf – An Enclosed Central settlement of the Early and Middle La Tène Period in Lower Austria». Στο: M. Fernández-Götz, H. Wendling, K. Winger. Paths to Complexity. Centralisation and Urbanisation in Iron Age Europe. Oxford: Oxbow Books. σελίδες 122–131. ISBN 9781782977230. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: editors list (link)
  12. «Planetarium». Naturhistorisches Museum Wien. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]