Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μεγάλη Ελλάδα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αφορά τις αρχαίες ελληνικές αποικίες στη Σικελία και τη Νότια Ιταλία. Για τις εδαφικές διεκδικήσεις της Ελλάδας του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα, δείτε: Μεγάλη Ιδέα.

Η Μεγάλη Ελλάδα (αρχαία ελληνικά: Μεγάλη Ἑλλάς, λατινικά: Magna Graecia ή Magna Grecia, ιταλικά: Grande Ellade) ήταν η ονομασία που είχαν δώσει οι Ρωμαίοι στην επικράτεια των διαφόρων αρχαίων ελληνικών αποικιών στη Σικελία και τη Νότια Ιταλία.

Μεγάλη Ἑλλάς

Περιοχή της αρχαίας Ελλάδας

Αρχαίος ελληνικός ναός δωρικής μορφής στη Σεγέστα
 
Τοποθεσία: Νότια Ιταλία, Σικελία
Μεγαλύτερη πόλη: {{{μεγαλύτερη πόλη}}}
Διάλεκτος: Δωρική, Ιωνική
Περίοδος ακμής: 8ος - 6ος αιώνας π.Χ.
 
Χάρτης της Μεγάλης Ελλάδας

Σύμφωνα με τον Στράβωνα που έχει γράψει τη σημαντικότερη αρχαία γεωγραφία, η Μεγάλη Ελλάδα ιδρύθηκε ήδη από την εποχή του Τρωικού πολέμου από τους Έλληνες.

Οι κυριότερες αποικίες της Μεγάλης Ελλάδας.
Ναός στον Ακράγαντα (Αγκριτζέντο)

Η αποικία ιδρύθηκε από κατοίκους της Αιτωλοακαρνανίας, δεδομένου ότι στις ανασκαφές βρέθηκαν νομίσματα, που φέρουν το όνομα Οινιάδες.
Το όνομά της προέρχεται, πιθανότατα, από το ρήμα ἀπανίστημι (αναδύομαι, εγείρομαι, γεννώμαι). Δεδομένου ότι βρίσκεται από την πλευρά της Αδριατικής θάλασσας (δηλαδή προς την ανατολή), οι κάτοικοι έδωσαν το όνομα αυτό, θέλοντας να ορίσουν ότι ο Ήλιος, αναδύεται (εγείρεται) από την πλευρά της πόλης τους.
Για τον ίδιο λόγο, ίσως το όνομα να σημαίνει και αυγή (σημειώνεται ότι το όνομα του σύγχρονου δήμου, που βρίσκεται στη θέση της: Mattinata στα ιταλικά σημαίνει αυγή ή πρωινό).

Οι κυριότερες αποικίες της Ιταλίας.

Αποικία των Χαλκιδέων και της Κύμης. Δεν είναι γνωστές πολλές λεπτομέρειες για την ίδρυσή της και κάποιοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι είναι αποικία της Κύμης Αιολίας (στη Μικρά Ασία)

Η πόλη ιδρύθηκε, πιθανότατα, από κατοίκους της Κύμης (σημερινή Cuma), γύρω στον 9ο και 8ο αι. π.Χ., με το όνομα Παρθενόπη. Η αποικία αυτή ονομάστηκε αργότερα Παλαιόπολις, όταν κατά τον 5ο αι. π.Χ., ιδρύθηκε σε μια κοντινή περιοχή η σημερινή Νάπολη (Νεάπολις=Νέα πόλις).

Δεν είναι γνωστές πολλές λεπτομέρειες για την ίδρυσή της: η μία άποψη αναφέρει ως ιδρυτές της, εξόριστους από τη Σάμο, ενώ μία άλλη ως αποικία της γειτονικής (ιταλικής) Κύμης (σημερινή Cuma)

Πιθανότατα, το όνομα της αποικίας προήλθε από τον Παλίνωρο, επικεφαλής (καπετάνιο) του πλοίου του Αινεία, όταν ο τελευταίος διέφυγε μετά την καταστροφή της Τροίας.

  • ἈγκώνΔωρική Ανκών, το αρχικό της όνομα) αποικία των Συρακουσών (σημερινή Ανκόνα)
  • Άδρια (σημερινή Adria)
  • (fr) Pierre Wuilleumier, Tarente des Origines à la conquête romaine, De Boccard, Παρίσι, 1939
  • (en) Arthur Dale Trendall, Ερυθρόμορφα αγγεία της Νότιας Ιταλίας και Σικελίας, Παπαδήμα, Αθήνα, 1996 ISBN 960-206-373-4
  • Luca Cerchiai (u. a.): Die Griechen in Süditalien. Auf Spurensuche zwischen Neapel und Syrakus. Theiss, Stuttgart 2004, ISBN 3-8062-1845-5
  • Furio Durando (u. a.): Magna Graecia. Kunst und Kultur der Griechen in Italien. Hirmer, München 2004, ISBN 3-7774-2045-X
  • Hansgerd Hellenkemper (Hrsg.): Die neue Welt der Griechen. Antike Kunst aus Unteritalien und Sizilien. Zabern, Mainz 1998, ISBN 3-8053-2498-7
  • Mario Lazzarini: La Magna Grecia. Scorpione Editrice, Taranto 1990, 1995. ISBN 88-8099-027-6
  • Dieter Mertens: Städte und Bauten der Westgriechen. Von der Kolonisationszeit bis zur Krise um 400 vor Christus. Hirmer, München 2006, ISBN 3-7774-2755-1
  • Το αντίστοιχο άρθρο της ιταλικής Βικιπαιδείας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]