Καστελλάνοι Αχιλλείων Κέρκυρας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°34′9″N 19°51′59″E / 39.56917°N 19.86639°E / 39.56917; 19.86639

Καστελλάνοι
Καστελλάνοι is located in Greece
Καστελλάνοι
Καστελλάνοι
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΙονίων Νήσων
Περιφερειακή ΕνότηταΚέρκυρας
ΔήμοςΚεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων
Δημοτική ΕνότηταΑχιλλείων
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΕπτάνησα
ΝομόςΚέρκυρας
Υψόμετρο158 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος469
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας490 84
Τηλ. κωδικός2661

Καστελλάνοι Μέσης[2][3] ή Καστελλάνοι Αχιλλείων είναι ημιορεινό χωριό της Κέρκυρας.

Γεωγραφικά - Iστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Καστελλάνοι βρίσκονται στο κέντρο του νησιού σε υψόμετρο 158 μέτρα[4] σε απόσταση 12 χλμ. νοτιοδυτικά από την πόλη της Κέρκυρας, ανάμεσα στоυς Σιναράδες (στα δυτικά) και τους Κινοπιάστες (στα ανατολικά). Από το 1978 έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός.[5] Αναφορά του χωριού υπάρχουν από 1381 και για την προέλευση της ονομασίας του διάφορες απόψεις. Σύμφωνα με την πρώτη, ότι προέρχεται από τη λέξη "καστέλο", δηλαδή οχυρό ή εγκατάσταση φρουράς Βυζαντινών το οποίο μετεξελίχθηκε σε οικισμό. Σύμφωνα με άλλη από τη λέξη "καστελλανία", δηλαδή φρουρά χωρίς να δημιουργηθεί κάποιο οχυρό ενώ υπάρχει και τρίτη εκδοχή ότι οφείλεται στο επώνυμο Καστελλάνος (προέρχεται από το αξίωμα του καστελλάνου = καστροφύλακα), που συναντάται σε νοταριακές πράξεις του 15ου αιώνα.[6][7]

Αξιοθέατα είναι οι εκκλησίες: της Υπαπαντής (αναφέρεται σε γραπτές πηγές το 1420), της Οδηγήτριας (του 15ου αιώνα), του Αγίου Σπυρίδωνα (στα 1730) και του Αγίου Νικολάου (αναφέρεται σε πηγές το 1623). Σημαντική θεωρείται και η Μονή Ζωοδόχου Πηγής που χτίστηκε το 1688 στην περιοχή "Μοναστήρι" από τον Βενετό ευγενή Πρόσπερο Μαρίνι.[8] Στο χωριό είναι το αρχοντικό του Καπαδόχου σε ερειπωμένη κατάσταση και το αρχοντικό του Παπάγγελου.

Διοικητικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφέρονται επίσημα, μετά την ένωση των Επτανήσων, το 1866 γραμμένοι Καστελλάνοι στο ΦΕΚ 9Α - 28/01/1866 όταν προσαρτήθηκε στον τότε δήμο Μεσοχωριτών. Το 1869 με το ΦΕΚ 55Α - 23/12/1869 ορίστηκαν έδρα του τότε δήμου Μεσοχωριτών και το 1912 (με το ΦΕΚ 261Α - 31/08/1912) έδρα της κοινότητας Καστελλάνων. Το 1940 με το ΦΕΚ 204Α - 14/08/1948 το όνομα του οικισμού διορθώθηκε σε Καστελλάνοι Μέσης. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης μαζί με τον Εσταυρωμένο αποτελούν την τοπική κοινότητα Καστελλάνων Μέσης που ανήκει στη δημοτική ενότητα Αχιλλείων του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσω και σύμφωνα με την απογραφή 2011 ως κοινότητα έχει πληθυσμό 535 κατοίκους, ενώ ως οικισμός 496.[9].

Μοναστήρι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Περιοχή των Καστελλάνων πήρε το όνομα της από ένα μοναστήρι, το οποίο χτίστηκε το 1695 στον χώρο όπου είχε χτιστεί η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής.[10]

Το Ειρηνοδικείο Μέσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σημερινές αίθουσες του Γυμνασίου Καστελλάνων Μέσης και η βιβλιοθήκη του Λυκείου Καστελλάνων Μέσης αποτελούν το κτίριο του Ηγουμενείου, στο οποίο και λειτουργούσε το Ειρηνοδικείο Μέσης μέχρι τον 21ο αιώνα. Επίσης χτίστηκε τον 19ο αιώνα στο οικόπεδο του μοναστηρίου, κατά τη περίοδο της αγγλοκρατίας, ένα δικαστήριο το οποίο κτήριο σήμερα αποτελεί το Δημοτικό Σχολείο Καστελλάνων Μέσης. Στο Δημοτικό σώζεται και ο σταυρός των ιπποτών με τον φτερωτό λέοντα του Αγίου Μάρκου.[10]

Πρόσπερο Μαρίνι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μοναστήρι χτίστηκε απο τον Βρετανό ευγενή Πρόσπερο Μαρίνι (1637-1694). Ο Πρόσπερο Μαρίνι γεννήθηκε στη Βενετία και είχε κερκυραική καταγωγή. Συμμετείχε τους Βενετο-Τουρικούς πολέμους ως κυβερνητής πολεμικού πλοίου και μετά την κατάληψη του Χάνδακα απο τους Οθωμανούς, εγκαταστάθηκε στη Κέρκυρα. Στη Κέρκυρα ασχολήθηκε με το εμπόριο και έζησε και μέχρι το 1694 στο νησί. Ο τάφος του βρίσκεται στην εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής.[10]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημείωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη βόρεια Κέρκυρα υπάρχουν και οι Καστελλάνοι Αγίου Γεωργίου.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 16. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 204. 
  3. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2022. 
  4. «ΚΑΣΤΕΛΛΑΝΟΙ ΜΕΣΗΣ (Χωριό) ΚΕΡΚΥΡΑ - Greek Travel Pages». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2022. 
  5. ΦΕΚ 594 Δ 1978 Παραδοσιακοί οικισμοί, σελ. 3 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-01-23. https://web.archive.org/web/20220123101702/http://www.corfuarchitects.gr/wp-content/uploads/paradosiakoi-oikismoi.pdf. Ανακτήθηκε στις 2022-01-23. 
  6. Σπύρος Ν. Ασωνίτης «Η Κέρκυρα και τα ηπειρωτικά παράλια στα τέλη του Μεσαίωνα (1386-1462)», εκδ. UNIVERSITY STUDIO PRESS, Θεσσαλονίκη 2009.
  7. Σπύρος Ν. Ασωνίτης «Ανδηγαυική Κέρκυρα (13ος-14ος αι.)», εκδ. Απόστροφος, Κέρκυρα 1999.
  8. Σπύρος Χρ. Καρύδης «Ορθόδοξοι ναοί της Κέρκυρας τον 15ο αι.», Βυζαντιακά τόμος 19 (1999), Θεσσαλονίκη 1999.
  9. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2017-11-24 στο Wayback Machine.», σελ. 10672-10673 (σελ. 198-199 του pdf)
  10. 10,0 10,1 10,2 «Λύκειο Καστελλάνων Μέσης». 2000.